struktury, najpryncypalniejszą uzna ozdobę czyli to z całej kolumnacyj, czyli z wyboru jej części pochodzącą. Zaczym dla praktycznego wyrozumienia tej ozdoby. Dąm informacją 1mo O kolumnacyj w pospolitości. 2do. O różnicy kolumnacyj. 3tio. O częściach składających kolumnacją. 4to. O wymiarze części kolumnacyj. 5to. O ułożeniu kolumnacyj i międzysłupiu. 6to. O ozdobieniu części kolumnacyj. 7mo. O innych ozdobach struktury. O kolumnacyj w pospolitości.
XVIII. Jako całej struktury ozdoba osadza się na proporcyj części względem siebie i względem całej fabryki. Tak kształt kolumnacyj pochodzi z tejże proporcyj. Cała zaś kolumnacja, to jest porządne ułożenie kolumn, z ich do
struktury, naypryncypalnieyszą uzna ozdobę czyli to z całey kolumnacyi, czyli z wyboru iey części pochodzącą. Záczym dla praktycznego wyrozumienia tey ozdoby. Dąm informacyą 1mo O kolumnacyi w pospolitości. 2do. O rożnicy kolumnacyi. 3tio. O częściach składaiących kolumnacyą. 4to. O wymiarze części kolumnacyi. 5to. O ułożeniu kolumnacyi y międzysłupiu. 6to. O ozdobieniu części kolumnacyi. 7mo. O innych ozdobach struktury. O kolumnacyi w pospolitości.
XVIII. Jáko cáłey struktury ozdoba osadza się ná proporcyi części względem siebie y względem całey fabryki. Ták kształt kolumnacyi pochodzi z teyże proporcyi. Cała zaś kolumnacya, to iest porządne ułożenie kolumn, z ich do
Skrót tekstu: BystrzInfArch
Strona: B2
Tytuł:
Informacja architektoniczna
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
architektura, budownictwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
ostatni punkt tego arkusa prowadz linią prostą od ostatniego punktu linii choryzontalnej do linii perpendykularnej. Ta tedy część linii perpendykularnej pokazuje liczbę łokci statuj, która postawiona na tak wysokim kolossie, z takiej dystancyj, będzie się wydawała tylko trzyłokciowa według poporcyj człowieka. Tymże sposobem możesz determinować i aukcją Ksemsowania. O ułożeniu kolumnacyj i międzysłupiu.
XXVII. Rozmaicie kolumny wystawują. 1mo. Pojedynczo; jako to na triumf, pamiątkę dzieła znacznego. Jako u Rzymian wystawiano Zasłużonym w Ojczyźnie. Jako i w Warszawie wystawił Władysław IV. Ojcu swemu Zygmuntowi III. Na chwałę Świętym Pańskim. Jaką w roku 1724. miasto Toruń wystawiło N. N. Matce Niepokalanie
ostatni punkt tego arkusa prowadz linią prostą od ostatniego punktu linii choryzontalney do linii perpendykularney. Ta tedy część linii perpendykularney pokazuie liczbę łokci statuy, ktora postawiona ná tak wysokim kolossie, z tákiey dystancyi, będzie się wydawałá tylko trzyłokciowa według poporcyi człowieka. Tymże sposobem możesz determinowáć y aukcyą Xemsowania. O ułożeniu kolumnacyi y międzysłupiu.
XXVII. Rozmaicie kolumny wystawuią. 1mo. Poiedynczo; iáko to ná tryumf, pámiątkę dzieła znacznego. Jáko u Rzymian wystawiano Zásłuzonym w Oyczyznie. Jáko y w Warszawie wystawił Władysław IV. Oycu swemu Zygmuntowi III. Ná chwałę Swiętym Pańskim. Jáką w roku 1724. miasto Toruń wystawiło N. N. Matce Niepokalanie
Skrót tekstu: BystrzInfArch
Strona: C2
Tytuł:
Informacja architektoniczna
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
architektura, budownictwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
roku 1724. miasto Toruń wystawiło N. N. Matce Niepokalanie Poczętej. 2do. W figurę czworograniastą, sześć, albo ośm graniastą. Jako to w bramach triumfalnych, katafalkach bywa. Między którymi jeżeli arkusy pójść mają, to pobocznie Parastaty, to jest przysłupia się przydają, dla ich utrzymania. W posrednim zaś międzysłupiu nad arkusem daje się front troigraniasty lub obłąkowaty. Nad Ksemsowaniem zaś albo statuj albo esowaty lub inszej figury wierzch nakształt kopuły. 3tio. Dają się rzędem. Jako to w przysiąnkach, kruczgankach, w Kościołach gdzie są poboczne Kaplice, Rzędem dysponowane kolumny, dwojakie miewają międzysłupia. Jedne płaskie gdy sufit daje się pod balkowaniem
roku 1724. miasto Toruń wystawiło N. N. Matce Niepokalanie Poczętey. 2do. W figurę czworograniastą, sześć, álbo osm graniastą. Jáko to w bramach tryumfalnych, katafalkach bywa. Między ktorymi ieżeli arkusy poiść máią, to pobocznie Parastaty, to iest przysłupia się przydaią, dla ich utrzymania. W posrednim zaś międzysłupiu nad arkusem daie się front troigraniasty lub obłąkowaty. Nad Xemsowaniem zaś álbo statuy álbo esowaty lub inszey figury wierzch nákształt kopuły. 3tio. Daią się rzędem. Jáko to w przysiąnkach, kruczgankach, w Kościołach gdzie są poboczne Kaplice, Rzędem dysponowane kolumny, dwoiákie miewaią międzysłupia. Jedne płáskie gdy suffit dáie się pod balkowaniem
Skrót tekstu: BystrzInfArch
Strona: C2
Tytuł:
Informacja architektoniczna
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
architektura, budownictwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
dopieroż Koryntskiej albo Rzymskiej wspanialsze być powinny, niż w Tuskańskiej i Doryckiej. Determinując międzysłupie kolumnacyj Doryckiej, osobliwy wzgląd mieć trzeba na balkowanie i międzybalcze. Gdyż połowica tryglifu osadzać się powinna na środku kolumny, jego szerokość być pół modelu, a długość równa tablicy Ksemsowej. Międzybalcza zaś powinny być kwadratowe. Zaczym chcąc w międzysłupiu dać tablice tryglifowe dwie, a trzy międzybalcza, szerokość międzysłupia wynika modelów 3. i Ćwierć modela. Gdyż dwa tryglifi biorą model 1. a trzy międzybalcza biorą modeli 2. i Ćwierć. Chcąc zaś dać trzy tryglify a cztery międzybalcza, szerokość międzyslupia wynika modeli 4. i pół. W której kolumnacyj zachodzą kroksztyny,
dopieroz Koryntskiey álbo Rzymskiey wspanialsze być powinny, niż w Tuskańskiey y Doryckiey. Determinuiąc międzysłupie kolumnacyi Doryckiey, osobliwy wzgląd mieć trzeba ná balkowanie y międzybalcze. Gdyż połowica tryglifu osadzac się powinna ná szrodku kolumny, iego szerokość być puł modelu, á długość rowna tablicy Xemsowey. Międzybalcza zaś powinny być kwadratowe. Záczym chcąc w międzysłupiu dać tablice tryglifowe dwie, á trzy międzybalcza, szerokość międzysłupia wynika modelow 3. y cwierć modela. Gdyż dwa tryglifi biorą model 1. á trzy międzybalcza biorą modeli 2. y cwierć. Chcąc zaś dać trzy tryglify á cztery międzybalcza, szerokość międzyslupia wynika modeli 4. y puł. W ktorey kolumnacyi záchodzą kroksztyny,
Skrót tekstu: BystrzInfArch
Strona: C2v
Tytuł:
Informacja architektoniczna
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
architektura, budownictwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
. i Ćwierć. Chcąc zaś dać trzy tryglify a cztery międzybalcza, szerokość międzyslupia wynika modeli 4. i pół. W której kolumnacyj zachodzą kroksztyny, ponieważ w Ksemsowaniu tylko ich trzy się znajduje nad kapitellem, więc w Ksemsowaniu międzysłupnym tak powinny być dysponowane, aby nad kapitell drugiej kolumny tylko trzy także kroksztynów przypadło. W międzysłupiu Arkusowym przy boku kolumn dają się przysłupia, to jest pomniejsze kolumny, które utrzymują arkusy, na tenże kształt formowane jako i same kolumnacje. XXIX. Wymiar międzysłupia jako i kolumnacyj nie jest jeden u Architektów. W jednejże kolumnacyj większy w międzysłupiu pryncypalnym naprzykład średnim a niżeli pobocznim. Mniejszy w kolumnacyj bez postumentu
. y cwierć. Chcąc zaś dać trzy tryglify á cztery międzybalcza, szerokość międzyslupia wynika modeli 4. y puł. W ktorey kolumnacyi záchodzą kroksztyny, ponieważ w Xemsowaniu tylko ich trzy się znayduie nad kapitellem, więc w Xemsowaniu międzysłupnym ták powinny być dysponowane, áby nad kapitell drugiey kolumny tylko trzy tákże kroksztynow przypadło. W międzysłupiu Arkusowym przy boku kolumn daią się przysłupia, to iest pomnieysze kolumny, ktore utrzymuią arkusy, ná tenże kształt formowane iáko y same kolumnacye. XXIX. Wymiar międzysłupia iáko y kolumnacyi nie iest ieden u Architektow. W iedneyże kolumnacyi większy w międzysłupiu pryncypalnym naprzykład szrednim á niżeli pobocznim. Mnieyszy w kolumnacyi bez postumentu
Skrót tekstu: BystrzInfArch
Strona: C2v
Tytuł:
Informacja architektoniczna
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
architektura, budownictwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
, aby nad kapitell drugiej kolumny tylko trzy także kroksztynów przypadło. W międzysłupiu Arkusowym przy boku kolumn dają się przysłupia, to jest pomniejsze kolumny, które utrzymują arkusy, na tenże kształt formowane jako i same kolumnacje. XXIX. Wymiar międzysłupia jako i kolumnacyj nie jest jeden u Architektów. W jednejże kolumnacyj większy w międzysłupiu pryncypalnym naprzykład średnim a niżeli pobocznim. Mniejszy w kolumnacyj bez postumentu, a niżeli z postumentem. Według Scammoziusza międzysłupia pomniejszego arkusowego szerokości wymiar, jest następujący, akomodowany kolumnacjom.
W Tuskańskiej z postumentem model. 5. 1./4.
Bez postumentu mód. 5.
W Doryckiej z postumentem mód. 6.
, áby nad kapitell drugiey kolumny tylko trzy tákże kroksztynow przypadło. W międzysłupiu Arkusowym przy boku kolumn daią się przysłupia, to iest pomnieysze kolumny, ktore utrzymuią arkusy, ná tenże kształt formowane iáko y same kolumnacye. XXIX. Wymiar międzysłupia iáko y kolumnacyi nie iest ieden u Architektow. W iedneyże kolumnacyi większy w międzysłupiu pryncypalnym naprzykład szrednim á niżeli pobocznim. Mnieyszy w kolumnacyi bez postumentu, á niżeli z postumentem. Według Scammoziusza międzysłupia pomnieyszego arkusowego szerokości wymiar, iest nástępuiący, akkommodowany kolumnacyom.
W Tuskańskiey z postumentem model. 5. 1./4.
Bez postumentu mod. 5.
W Doryckiey z postumentem mod. 6.
Skrót tekstu: BystrzInfArch
Strona: C2v
Tytuł:
Informacja architektoniczna
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
architektura, budownictwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
blisko dwiema modelami. Szerokość zaś przysłupia najmniejsza jest pół modela, największa trzy części modela. Wysokość arkusa w Tuskańskiej i Doryckiej kolumnacyj dwa razy zabiera szerokość swoję. W inszych zaś kolumnacjach blisko pułtrzecia razy. XXX. Dla fundamentalniejszego utrzymania Ksemsowania, i na nim osadzonego ciężaru czasem dają się podwoine kolumny a bardziej pilastry po międzysłupiu. A w nich części największy mające wypust, schodzą się z sobą. Jako to w kolumnacyj Tuskańskiej i Doryckiej schodzą się bazy kolumn. W innych kolumnacjach kapitella. A że wypusty koronowania postumentu wymiar mają największy, więc podwoine kolumny bez niego bywają, na samej bazie i podstawku jednostainym osadzone. Bywa że kolumnacją nad kolumnacją
blisko dwiema modelami. Szerokość zaś przysłupia naymnieysza iest puł modela, naywiększa trzy części modela. Wysokość arkusa w Tuskańskiey y Doryckiey kolumnacyi dwa razy zábiera szerokość swoię. W inszych zaś kolumnacyach blisko pułtrzecia razy. XXX. Dla fundamentalnieyszego utrzymania Xemsowania, y ná nim osadzonego ciężaru czasem dáią się podwoine kolumny á bardziey pilastry po międzysłupiu. A w nich części naywiększy maiące wypust, zchodzą się z sobą. Jáko to w kolumnacyi Tuskańskiey y Doryckiey zchodzą się bazy kolumn. W innych kolumnacyach kapitella. A że wypusty koronowania postumentu wymiar maią naywiększy, więc podwoine kolumny bez niego bywaią, ná samey bazie y podstawku iednostainym osadzone. Bywa że kolumnacyą nad kolumnacyą
Skrót tekstu: BystrzInfArch
Strona: C3
Tytuł:
Informacja architektoniczna
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
architektura, budownictwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
się dotknął. W Pilastrach zaś najwięcej fałdowanie malowaniem się adumbruje. O innych ozdobach struktury.
XXXII. W architekturze oprócz kolumnacyj znajdują się jeszcze niektóre ozdoby. Jako to framugi, front albo szczyt, ganek. Framuga, jest okrągło długie wydrożenie ściany. Które się daje w szerokościach ściany, w przysiąnkach i facjatach, pomiędzysłupiu, aby nią gładkość ściany przyozdobić. Wymiar framug taki jest. Jeżeli się dają między kolumnacją z postumentami, szerokość ich bierze modelów blisko dwóch tejże kolumnacyj. Jeżeli bez postumentów, to pułtora modela. W Tuskańskiej i Doryckiej kolumnacyj wysokość bywa tylo dwój i ćwierć, jaka szerokość. W inszych kolumnacjach wysokość blisko tylo troj
się dotknął. W Pilastrach zas naywięcey fałdowanie malowaniem się adumbruie. O innych ozdobach struktury.
XXXII. W architekturze oprocz kolumnacyi znayduią się ieszcze niektore ozdoby. Jako to framugi, front albo szczyt, ganek. Framuga, iest okrągło długie wydrożenie ściany. Ktore się daie w szerokościach ściany, w przysiąnkach y facyatach, pomiędzysłupiu, áby nią gładkość ściany przyozdobić. Wymiar framug táki iest. Jeżeli się daią między kolumnacyą z postumentami, szerokość ich bierze modelow blisko dwoch teyże kolumnacyi. Jeżeli bez postumentow, to pułtora modela. W Tuskańskiey y Doryckiey kolumnacyi wysokość bywa tylo dwoy y ćwierć, iáka szerokość. W inszych kolumnacyach wysokość blisko tylo troy
Skrót tekstu: BystrzInfArch
Strona: C4
Tytuł:
Informacja architektoniczna
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
architektura, budownictwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
