łota/ albo po pułtory na raz/ z białym winem pić dają. Item.
Proch znamienity przeciwko morowemu powietrzu. Wziąć korzenia Kozłku który Driawnikiem zowiemy/ Masztyki wybornej po dwu łotu/ Glinki Ormiańskiej/ Ziemie albo Glinki pieczętowanej/ Kwiatu Muszkatowego/ Biedrzeńcu białego/ Korzenia Kokoryczki/ Kurzego ziela/ Omanu/ Czartowego ziobra/ Miarzu albo Mistrzowniku/ Wężowniku/ albo Diabliku/ Dypianu białego/ tych wszystkich korzenia wziąć/ i drobno posiekawszy/ z inemi rzeczami miałko utłuczonemi pomieszać/ i w naczyniu drzewianym/ zwierzchu ośmolonym/ albo w skórzanych woreczkach pilnie chować. Tego prochu po ćwierci łota/ z Driakwią Wenecką przednią albo z Mitrydajum/ po ćwierci łota
łotá/ álbo po pułtory ná raz/ z białym winem pić dáią. Item.
Proch známienity przećiwko morowemu powietrzu. Wźiąć korzenia Kozłku ktory Dryawnikiem zowiemy/ Másztyki wyborney po dwu łotu/ Glinki Ormiáńskiey/ Ziemie álbo Glinki pieczętowáney/ Kwiatu Muszkatowego/ Biedrzeńcu białego/ Korzenia Kokoryczki/ Kurzego źiela/ Omanu/ Czártowego źiobra/ Miarzu álbo Mistrzowniku/ Wężowniku/ albo Diabliku/ Dipianu białego/ tych wszystkich korzenia wźiąc/ y drobno pośiekawszy/ z inemi rzeczámi miáłko vtłuczonemi pomieszáć/ y w naczyniu drzewiánym/ zwierzchu osmolonym/ álbo w skorzánych woreczkách pilnie chowáć. Tego prochu po ćwierći łotá/ z Dryakwią Wenecką przednią álbo z Mitrydaium/ po ćwierći łotá
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 52
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
opisują. Miedzy któremi tę jedną/ a prawie przedniejszą/ powiedzieliśmy/ że nie według własnego czasu ich/ pod pewnemi niebieskiemi znakami którymi podlegli/ bywają brane/ kopane/ i zbierane. Przeto chcemyli dostąpić/ co nam o nich obiecują/ i uczynić doskonale mogą/ to zachować pilnie mamy. Także w tym Miarzu/ którego korzeń ma być kopany dwudziestego pierwszego dnia/ albo dwudziestego wtórego/ dwudziestego trzeciego Księżyca Lipca/ a nie Sierpnia/ jako drudzy omylnie uczą/ kiedy Słońce z dziesiątego w jedenasty stopień Lwa poczyna wchodzić. A Księżyc w tymże znaku Lwa niebieskiego/ w stopniu szesnastym/ albo w dwudziestym/ w dwudziestym szóstym /
opisuią. Miedzy ktoremi tę iedną/ á práwie przednieyszą/ powiedźielismy/ że nie według własnego cżásu ich/ pod pewnemi niebieskiemi znákámi ktorymi podlegli/ bywáią bráne/ kopáne/ y zbieráne. Przeto chcemyli dostąpić/ co nam o nich obiecuią/ y vczynić doskonále mogą/ to záchowáć pilnie mamy. Tákże w tym Miarzu/ ktorego korzeń ma być kopány dwudźiestego pierwszego dniá/ álbo dwudźiestego wtorego/ dwudźiestego trzećiego Kśiężycá Lipcá/ á nie Sierpniá/ iáko drudzy omylnie vczą/ kiedy Słońce z dźieśiąteg^o^ w iedenasty stopień Lwá poczyna wchodźić. A Kśiężyc w tymże znáku Lwá niebieskiego/ w stopniu szesnastym/ álbo w dwudziestym/ w dwudźiestym szostym /
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 115
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
/ Konopnego nasienia/ Bobku po dwa łoty. To wszytko utłukszy/ dawać mu z obrokiem przed wodą rano/ a na wieczor po napojeniu. Postrzały ynie rzeczy tkwiące z ciała wyciąga.
Postrzały z Rusznic/ z Luków/ także inne rzeczy w ciele tkwiące wyciąga/ i rany goi/ trunek tym sposobem przyprawiony: Wziąć Miarzu korzenia łotów czterzy/ liścia/ albo ze wszystkiem tego ziela/ Bylice po dwu garści. To wszytko drobno pokrajawszy/ na połgarnca wina białego nalać/ i w konwi Cynowej albo w flaszy/ w kotle ukropu wrzącego/ przez cztery godziny ustawicznie warzyć/ a po piąci albo po sześci łyżek postrzelonemu na czczo ciepło pić dawać
/ Konopnego naśienia/ Bobku po dwá łoty. To wszytko vtłukszy/ dawáć mu z obrokiem przed wodą ráno/ á ná wieczor po nápoieniu. Postrzały ynie rzeczy tkwiące z ćiáłá wyćiąga.
Postrzały z Rusznic/ z Lukow/ tákże ine rzeczy w ćiele tkwiące wyćiąga/ y rány goi/ trunek tym sposobem przypráwiony: Wźiąć Miarzu korzeniá łotow czterzy/ liśćia/ álbo ze wszystkiem tego źiela/ Bylice po dwu gárśći. To wszytko drobno pokraiawszy/ ná połgárncá winá biáłeg^o^ nálać/ y w konwi Cynowey álbo w flászy/ w kotle vkropu wrzącego/ przez cztery godźiny vstáwicznie warzyć/ á po piąći álbo po sześći łyżek postrzelonemu ná czczo ćiepło pić dawáć
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 118
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
półłota brać na czczo. Powietrz: morów.
Przeciwko Powietrzu morowemu/ pod pomienioną wagą/ także go na czczo używać/ niżliby z domu wyszedł.
Też wszystkim chorobom/ którym sam korzeń/ służy. A nietylko sam przez się Konfekt/ ale i z inymi Lektwarzami może być mieszany do używania. Istność z Miarzu wyciągniona. Essentia
Tak z ziela samego/ jako z korzenia Miarzowego/ Istność bywa wyciągniona/ do wielu i rozmaitych lekarskich potrzeb/ tym sposobem/ jako z Piołynu. To jest: Wziąć ziela pod czasem przystojnym zbieranego/ ile się komu podoba/ usiekać/ i w polewany garniec wsypać/ a wodki z tegoż ziela
połłotá bráć ná czczo. Powietrz: morow.
Przećiwko Powietrzu morowemu/ pod pomienioną wagą/ tákże go ná czczo vżywáć/ niżliby z domu wyszedł.
Też wszystkim chorobom/ ktorym sam korzeń/ służy. A nietylko sam przez śię Konfekt/ ále y z inymi Lektwarzámi może być mieszány do vżywánia. Istność z Miarzu wyćiągniona. Essentia
Ták z źiela sámego/ iáko z korzeniá Miarzowe^o^/ Istność bywa wyćiągniona/ do wielu y rozmáitych lekárskich potrzeb/ tym sposobem/ iáko z Piołynu. To iest: Wźiąć źiela pod czásem przystoynym zbieránego/ ile sie komu podoba/ vśiekáć/ y w polewány gárniec wsypáć/ á wodki z tegoż źiela
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 121
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
. Tym sposobem będzie Extract barzo kosztowny/ który do tego wszytkiego służy/ do czego korzeń i z liściem. Tego niegodzi się na raz więcej brać/ tylko jeden skrupuł/ to jest: trzecią część od ćwierci łota/ z wodką tegoż ziela/ albo z jaką inną przynależącą: albo z sokiem tegoż Miarzu wyższej opisanym. Także z inymi przynależącymi lekarstwy/ podług potrzeby chorób. Zawrotu.
Zawrotu głowie. Paraliżu
Szlaku/ albo Paraliżem naruszeniu. Subetu.
Subetu i Szpiku/ z zbytniego oziębienia Mózgu. Zapominającem się.
Zapominającym się nad przyrodzenie/ i inym z podobnej materii chorobom barzo jest użyteczny/ dając go po sześciu kropek/
. Tym sposobem będźie Extract bárzo kosztowny/ ktory do tego wszytkiego służy/ do czego korzeń y z liśćiem. Tego niegodźi sie ná raz więcey bráć/ tylko ieden skrupuł/ to iest: trzećią część od czwierći łotá/ z wodką tegoż źiela/ álbo z iáką iną przynależącą: álbo z sokiem tegoż Miarzu wysszey opisánym. Tákże z inymi przynależącymi lekárstwy/ podług potrzeby chorob. Zawrotu.
Zawrotu głowie. Páráliżu
Szláku/ álbo Páráliżem náruszeniu. Subetu.
Subetu y Szpiku/ z zbytniego oźiębienia Mozgu. Zápomináiącem sie.
Zápomináiącym sie nád przyrodzenie/ y inym z podobney máteryey chorobom bárzo iest vżyteczny/ dáiąc go po sześćiu kropek/
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 121
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
. Paraliżowi.
Członkom Paraliżem naruszonym/ z wielkiego oziębienia i wilgotności flegmistych/ w suche żyły pochodzące/ w których się czujność i władza zamyka/ z Cynamonową wodką także po dwanaście kropek każdego dnia pić dając/ jest wielkim a znamienitym lekarstwem. Chorobom zimnym.
Chorobom wszelakim flegmistym jest użyteczny/ pomienionym sposobem używany. Sok z Miarzu. Sal Imperatoriae.
Z Popiołu korzenia tego ziela suchego/ bywa Sól czyniona/ tym sposobem/ jako z Dzięgielu. Albo tak: Wziąć korzenia Miarzowego/ czasu przystojnego kopanego/ suchego/ i w garniec gliniany nie wypalony/ włożywszy zalutować gliną/ a w piecu garncarskim/ albo w Cegielnym przez trzy dni/ i trzy
. Páráliżowi.
Członkom Páráliżem náruszonym/ z wielkiego oźiębienia y wilgotnośći flágmistych/ w suche żyły pochodzące/ w ktorych sie czuyność y włádza zámyka/ z Cynámonową wodką tákże po dwánaśćie kropek káżdego dniá pić dáiąc/ iest wielkim á známienitym lekárstwem. Chorobom źimnym.
Chorobom wszelákim flágmistym iest vżyteczny/ pomienionym sposobem vżywány. Sok z Miarzu. Sal Imperatoriae.
Z Popiołu korzeniá tego źiela suchego/ bywa Sol czyniona/ tym sposobem/ iáko z Dźięgielu. Albo ták: Wźiąć korzeniá Miarzowego/ czásu przystoynego kopánego/ suchego/ y w gárniec gliniány nie wypalony/ włożywszy zálutowáć gliną/ á w piecu gárncárskim/ álbo w Cegielnym przez trzy dni/ y trzy
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 121
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
