łatwiejszego zrozumienia księgi, i pojęcia myśli piszącego. Żebym się zatym stosował do powszechnego zwyczaju, i zadosyć uczynił takowym żądzom, określę charakter osób, którzy ze mną to dzieło przedsięwzieli. Ze zaś na mnie włożony obowiązek układania powszechnej pracy, przeto też od siebie samego zacznę. Prawem dziedzicznym dostała mi się po rodzicach majętność mierna, ta według powszechnej tradycyj, od czasów jeszcze Gwilhelma Zwyciężcy, w jednakowej zawsze zostawała i zostaje porze, od lat albowiem blisko sześciuset w posesji familii mojej jest, i co oso- bliwa, tego mienia żaden z przodków moich, ani zmniejszył, ani przyczynił. Powiadały stare matki i babki służebnice, iż przed moim urodzeniem
łatwieyszego zrozumienia xięgi, y poięcia myśli piszącego. Zebym się zatym stosował do powszechnego zwyczaiu, y zadosyć uczynił takowym żądzom, okryślę charakter osob, ktorzy ze mną to dzieło przedsięwzieli. Ze zaś na mnie włożony obowiązek układania powszechney pracy, przeto też od siebie samego zacznę. Prawem dziedzicznym dostała mi się po rodzicach maiętność mierna, ta według powszechney tradycyi, od czasow ieszcze Gwilhelma Zwyciężcy, w iednakowey zawsze zostawała y zostaie porze, od lat albowiem blisko sześciuset w possessyi familii moiey iest, y co oso- bliwa, tego mienia żaden z przodkow moich, ani zmnieyszył, ani przyczynił. Powiadały stare matki y babki służebnice, iż przed moim urodzeniem
Skrót tekstu: Monitor
Strona: 9
Tytuł:
Monitor na Rok Pański 1772
Autor:
Ignacy Krasicki
Drukarnia:
Wawrzyniec Mitzler de Kolof
Miejsce wydania:
Warszawa
Region:
Mazowsze
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty perswazyjne
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1772
Data wydania (nie wcześniej niż):
1772
Data wydania (nie później niż):
1772
pewnie na tę milicją setnej części tego, coby musiał stracić sam, na koń wsiadając; ten zwyczaj in parte już practicatur pod imieniem wyprawy, kiedy szlachcic na swoje miejsce wystawuje kogo, na pospolite ruszenie, i co się in parte dzieje, jabym chciał in toto et universali; Ta płaca mogłaby być bardzo mierna, ledwo co by na nią według repartycyj swojej spendował; a to dla tego; że postanowiwszy komput plus minus Husaryj, Oficjerów do każdej Horągwi naznaczywszy, bardzo małą bym im płacę naznacził, i tylko taką, ile by mu potrzeba była stawić się raz w rok na popisie z orężem przyzwoitym.
I dla tego
pewnie na tę milicyą setney częśći tego, coby muśiał straćić sam, na koń wśiadaiąc; ten zwyczay in parte iuź practicatur pod imieniem wyprawy, kiedy szlachćic na swoie mieysce wystawuie kogo, na pospolite ruszenie, y co się in parte dźieie, iabym chćiał in toto et universali; Ta płaca mogłaby bydź bardzo mierna, ledwo co by na nię według repartycyi swoiey spendował; a to dla tego; źe postanowiwszy komput plus minus Husaryi, Officyerow do kaźdey Horągwi naznaczywszy, bardzo małą bym im płacę naznacźył, y tylko taką, ile by mu potrzeba była stawić się raz w rok na popiśie z oręźem przyzwoitym.
I dla tego
Skrót tekstu: LeszczStGłos
Strona: 65
Tytuł:
Głos wolny wolność ubezpieczający
Autor:
Stanisław Leszczyński
Miejsce wydania:
Wilno
Region:
ziemie Wielkiego Księstwa Litewskiego
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty perswazyjne
Gatunek:
pisma polityczne, społeczne
Tematyka:
polityka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1733
Data wydania (nie wcześniej niż):
1733
Data wydania (nie później niż):
1733
od Boga umiarkowany, iż kwadrat czasu obrotu jednej, do kwadratu czasu obrotu drugiej, jest jako kub odległości miernej od słońca jednej, do kubu odległości drugiej od słońca. Przeto gdyby wiadomy był czas obrotu komety, doszlibyśmy łacno jaka jest jej odległość od słońca, i przeciwnie. Dajmy: że której komety odległość mierna od słońca gdy w najdalszym punkcie drogi swojej znajduje się jest 4 razy większa za odległość Saturna od słońca wynaleźlibyśmy przeciąg czasu, którego koło swe obiega proporcją. Jako kubus odległościSaturna od słońca to jest[...] do kubu odległości komety od słońca odleglejszej cztery razy to jest 64 tak kwadrat czasu obrotu Saturna to jest 900 do kwadratu
od Boga umiarkowany, iż kwadrat czasu obrotu iedney, do kwadratu czasu obrotu drugiey, iest iako kub odległości mierney od słońca iedney, do kubu odległości drugiey od słońca. Przeto gdyby wiadomy był czas obrotu komety, doszlibyśmy łacno iaka iest iey odległość od słońca, y przeciwnie. Daymy: że którey komety odległość mierna od słońca gdy w naydalszym punkcie drogi swoiey znayduie się iest 4 razy większa za odległość Saturna od słońca wynaleźlibyśmy przeciąg czasu, którego koło swe obiega proporcyą. Jako kubus odległościSaturna od słońca to iest[...] do kubu odległości komety od słońca odlegleyszey cztery razy to iest 64 tak kwadrat czasu obrotu Saturna to iest 900 do kwadratu
Skrót tekstu: BohJProg_I
Strona: 128
Tytuł:
Prognostyk Zły czy Dobry Komety Roku 1769 y 1770
Autor:
Jan Bohomolec
Drukarnia:
Drukarnia J.K.M. i Rzeczypospolitej w Kollegium Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Warszawa
Region:
Mazowsze
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
traktaty
Tematyka:
astronomia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1770
Data wydania (nie wcześniej niż):
1770
Data wydania (nie później niż):
1770
skroni, I wdzięk z oblicza; co każdego skłoni. A chociaż drugie dziewki, albo siostry Wzrok twój ganiły surowy, i ostry, Jam sama była, com cię między niemi Chaliła, współ z przymioty twojemi. Bo twarzy w mężu, nielubię takowy, Co nie odmienna jest od białejgłowy; Mierna uroda, zawsze męża zdobi; Ta mu wspaniałość, ta powagę robi. Surowość twoja, i włos pomierzwiony, Nadobnym z każdej wydają cię strony; Czoło, jagoda, że przypadła prochem, Ta cię statecznym czyni, a nie płochem. Lubo ujeżdżasz źrzebce nie ćwiczone, Łamiąc im karki nie przyzwyczajone, Jak w szczupłym
skroni, Y wdźięk z oblicza; co káżdego skłoni. A choćiaż drugie dźiewki, álbo siostry Wzrok twoy gániły surowy, y ostry, Iam samá byłá, com ćię między niemi Chaliłá, wspoł z przymioty twoiemi. Bo twarzy w mężu, nielubię tákowy, Co nie odmienna iest od białeygłowy; Mierna urodá, záwsze mężá zdobi; Tá mu wspániáłość, tá powagę robi. Surowość twoiá, y włos pomierzwiony, Nadobnym z káżdey wydáią ćię strony; Czoło, iágodá, że przypádłá prochem, Tá ćię státecznym czyni, á nie płochem. Lubo uieżdżasz źrzebce nie ćwiczone, Łamiąc im kárki nie przyzwyczáione, Iák w szczupłym
Skrót tekstu: OvChrośRoz
Strona: 45
Tytuł:
Rozmowy listowne
Autor:
Publius Ovidius Naso
Tłumacz:
Wojciech Stanisław Chrościński
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
nieznany
Typ tekstu:
wiersz
Rodzaj:
utwory synkretyczne
Tematyka:
mitologia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1695
Data wydania (nie wcześniej niż):
1695
Data wydania (nie później niż):
1695
, i powolnej; jeszcze więcej powiem: Wstydliwej, czystej, trzeźwej (i to, i to bowiem Doszło na teraźniejszym wielkiej ceny świecie), Czemu się, panie, zdziwisz, gdy w tak młodym lecie. Uniżenia nie wspomnię i, choć w takiej dobie, We wszytkim rozumienia podłego o sobie; W stroju mierna i czując żywot swój niewielki. Nabożna: szukać drugiej świata wzgardzicielki, Choć ją Bóg był do świata z każdej stworzył miary; Ale żądzom przybierać umiała kantary. W mowie skromna, w czytaniu ustawiczna, zgoła Niewczasowna, nigdy złej drogi do kościoła. Na dobre myśli z musu, nigdy nie szła rada: To bankiet
, i powolnej; jeszcze więcej powiem: Wstydliwej, czystej, trzeźwej (i to, i to bowiem Doszło na teraźniejszym wielkiej ceny świecie), Czemu się, panie, zdziwisz, gdy w tak młodym lecie. Uniżenia nie wspomnię i, choć w takiej dobie, We wszytkim rozumienia podłego o sobie; W stroju mierna i czując żywot swój niewielki. Nabożna: szukać drugiej świata wzgardzicielki, Choć ją Bóg był do świata z każdej stworzył miary; Ale żądzom przybierać umiała kantary. W mowie skromna, w czytaniu ustawiczna, zgoła Niewczasowna, nigdy złej drogi do kościoła. Na dobre myśli z musu, nigdy nie szła rada: To bankiet
Skrót tekstu: PotZabKuk_I
Strona: 538
Tytuł:
Smutne zabawy ...
Autor:
Wacław Potocki
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
nieznany
Typ tekstu:
wiersz
Rodzaj:
liryka
Gatunek:
treny, lamenty
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1677
Data wydania (nie wcześniej niż):
1677
Data wydania (nie później niż):
1677
Tekst uwspółcześniony:
tak
Tytuł antologii:
Dzieła
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Leszek Kukulski
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Warszawa
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Państwowy Instytut Wydawniczy
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1987
. Potym się spodziewam/ że Niebo nienagorzej promienić/ i powolnym powietrzem prżemieszawać/ aż do pełni/ będzie. Zdasię/ jakoby gwiazda żołnierzom zniknąć/ i szczęście od ich boku poniekąd odstąpić chciało! Trzy rzeczy przedłużają życie człowiecze: 1. Mierne jedzenie i picie. 2. czyste szaty abo odzienie. 3. Mierna miłość i nienawiść. Sof. ¤ Pełnia Stycznia oświeca 13. (3) tegoż/ z rana g. 4. w 3. stop. wietrzystych bliźniąt/ obiecując powolne zimy powiewanie! Chociaż bowiem/ względem czasu rocznego/ niebo zewsząd/ jakoby nam się podobało/ dobroci swej pokazać niemoże/ jednak przecie
. Potym śię spodziewam/ że Niebo nienagorzey promienić/ y powolnym powietrzem prżemieszawać/ aż do pełni/ będźie. Zdaśię/ iákoby gwiazdá zołnierzom zniknąć/ y szcześćie od ich boku poniekąd odstąpić chćiáło! Trzy rzeczy przedłużaią żyćie cżłowiecze: 1. Mierne iedzenie y pićie. 2. czyste száty ábo odźienie. 3. Mierna miłość y nienawiść. Soph. ¤ Pełnia Styczniá oświeca 13. (3) tegoż/ z ráná g. 4. w 3. stop. wietrzystych bliźniąt/ obiecuiąc powolne źimy powiewánie! Choćiasz bowiem/ względem czásu rocznego/ niebo zewsząd/ iákoby nam śię podobáło/ dobroći swey pokazáć niemoże/ iednák przećie
Skrót tekstu: FurUważ
Strona: E3v
Tytuł:
Astrophiczne uważanie o ułożeniu powietrza
Autor:
Stefan Furman
Drukarnia:
Dawid Frydrych Rhetiusz
Miejsce wydania:
Gdańsk
Region:
Pomorze i Prusy
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
kalendarze
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1664
Data wydania (nie wcześniej niż):
1664
Data wydania (nie później niż):
1664
. odwlecze/ tak że się Miesiąc na 15. pal. 10. m. 58. sec. zaćmi/ to jest/ więcej niżli cały/ tym sposobem/ że gdy by cały miesiąc na 15. palc. wielki miał być/ który tylko 12. pal ma/ on przecie wcałe się zaćmi! pogoda mierna/ i nawięcej sucha chce być/ co Rolnikowi do sprżątania we żniwa spol barzo służyć będzie. ¤ Ostatnia kwadra Sierp. 14. (4) dnia jerp. na Wieczor około 7. godz. według zdania mojego/ w szytkie wory nienagorszą jasnością uweseli/ ponieważ żadnych na niebie znów nie znajduję/ które bysię na
. odwlecze/ ták że śie Mieśiąc ná 15. pál. 10. m. 58. sec. záćmi/ to iest/ więcey niżli cáły/ tym sposobem/ że gdy by cáły mieśiąc na 15. pálc. wielki miał być/ ktory tylko 12. pál ma/ on przećie wcáłe śię záćmi! pogodá mierna/ y nawięcey sucha chce być/ co Rolnikowi do sprżątánia we żniwá zpol bárzo służyć będźie. ¤ Ostátnia kwádrá Sierp. 14. (4) dniá ierp. ná Wieczor około 7. godz. według zdánia moiego/ w szytkie wory nienagorszą iásnośćią uweseli/ poniewasz żadnych ná niebie znow nie znáyduię/ ktore byśię ná
Skrót tekstu: FurUważ
Strona: G2
Tytuł:
Astrophiczne uważanie o ułożeniu powietrza
Autor:
Stefan Furman
Drukarnia:
Dawid Frydrych Rhetiusz
Miejsce wydania:
Gdańsk
Region:
Pomorze i Prusy
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
kalendarze
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1664
Data wydania (nie wcześniej niż):
1664
Data wydania (nie później niż):
1664
Mars w. 13. st Niedźwiadka którzy Planrtowie wszyscy około południa/ gdy Słońce do Wagi dochodzi/ bezmała na niebie pospołu bieżą/ dozwoliwszy Saturnusowi i Jowiszowi Wschodu pomału za sobą iść. Ta Jesień/ jak daleko principijs/ z doświaczenia długiego/ z rozmaitego nieba ułożenia pochodzącym/ dowierzać się może/ względem powietrza/ mierna będzie/ a tusz pochmurna/ wietrzną mokrością przykrości pobudzi/ wnet zasię przyjemną jasność przyniesie/ i radości nabawi. Wrzesień skonny jest do przemieniania się mokrością i suszą! Wpaździerniku takiego też równie się powietrza spodziewam/ dżdżu i jasności słonecznej/ jednego po drugim/ ba i tez często i pospołu. Listopad grozi wietrzną/
Márs w. 13. st Niedźwiadka ktorzy Plánrtowie wszystcy około południa/ gdy Słonce do Wagi dochodźi/ bezmáłá ná niebie pospołu bieżą/ dozwoliwszy Sáturnusowi y Iowiszowi Wschodu pomáłu zá sobą iść. Tá Ieśień/ iák dáleko principiis/ z doświaczenia długiego/ z rozmáitego niebá ułożenia pochodzącym/ dowierzáć śię może/ względem powietrzá/ mierna będźie/ á tusz pochmurna/ wietrzną mokrośćią przykrośći pobudźi/ wnet záśię przyiemną iasność przynieśie/ y rádośći nábáwi. Wrześień skonny iest do przemieniánia śię mokrośćią y suszą! Wpáźdźierniku tákiego też rownie śię powietrza spodźiewam/ dżdżu y iásnośći słoneczney/ iednego po drugim/ bá y tez często y pospołu. Listopad groźi wietrzną/
Skrót tekstu: FurUważ
Strona: G3v
Tytuł:
Astrophiczne uważanie o ułożeniu powietrza
Autor:
Stefan Furman
Drukarnia:
Dawid Frydrych Rhetiusz
Miejsce wydania:
Gdańsk
Region:
Pomorze i Prusy
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
kalendarze
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1664
Data wydania (nie wcześniej niż):
1664
Data wydania (nie później niż):
1664
/ iż cnotę psuje zbytek/ i niedostatek. 1. Co równie szkodzi duszy i ciału/ to też i cnocie: ponieważ cnota na duszy i na ciele zasiadła. Ale zbytek i niedostatek psuje duszę i ciało: Bo zbytnia praca/ psuje zdrowie/ prace zaś niedostatek/ to jest/ gnuśność psuje zdrowie: a mierna praca/ zdrowie zachowywa: także zbytnie jedzenie/ i picie/ obciąża człowieka; niedostatnie zaś jedzenie i picie/ mdli nas. Przeto zbytek i niedostatek psuje także cnotę. 2. Niemiarkowanie i wyszcie z miary/ psuje cnotę/ jako rzecz sobie przeciwną: każdą bowiem rzecz od przeciwnej sobie czynię. Cnota jest miarkowanie spraw
/ iż cnotę psuie zbytek/ y niedostátek. 1. Co rownie szkodźi duszy y ćiału/ to też y cnoćie: ponieważ cnotá na duszy y ná ciele zaśiadłá. Ale zbytek y niedostátek psuie duszę y ćiáło: Bo zbytnia praca/ psuie zdrowie/ prace zaś niedostatek/ to iest/ gnusność psuie zdrowie: a mierna praca/ zdrowie zachowywa: także zbytnie iedzenie/ y pićie/ obćiąża człowieka; niedostátnie záś iedzenie y pićie/ mdli nas. Przeto zbytek y niedostatek psuie tákże cnotę. 2. Niemiárkowanie y wyszćie z miáry/ psuie cnotę/ iáko rzecz sobie przećiwną: każdą bowiem rzecz od przećiwney sobie czynię. Cnotá iest miarkowánie spraw
Skrót tekstu: PetrSEt
Strona: 125
Tytuł:
Etyki Arystotelesowej [...] pierwsza część
Autor:
Sebastian Petrycy
Drukarnia:
Maciej Jędrzejowczyk
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
filozofia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1618
Data wydania (nie wcześniej niż):
1618
Data wydania (nie później niż):
1618
tu Trionach zrodzonym/ i wyćwiczonym. Z tychci Trionów wypadli oni waleczni Gotowie/ Wandalowie/ Sauromatowie/ Którzy proporce rozściągając po świecie/ wszytko potężną ręką swoją trzymali/ czego prędka noga ich dobiegła. Doznały ledwie przeliczone Wojska Tureckie/ Tatarskie/ Bisurmańskie jako potężna jest/ siła i moc/ jako hartowna zbroja/ kopia jako mierna/ jako ostra szabla Żołnierza Polskiego/ kiedy nie jednemu zawoj z głową o raz szabla Polska ścinała/ a kopia serce przebijała. Pisze Pierius Valerius. Ze starzy Egipcianie kiedy chcieli malować potęgę jakiego Państwa i Monarchii wielkiej/ tedy zażywali skrzydeł Orlich/ a to dla tego że skrzydła i pióra Orle jako naturalistowie piszą są tak
tu Trionách zrodzonym/ y wyćwiczonym. Z tychći Trionow wypádli oni waleczni Gothowie/ Wándálowie/ Sauromáthowie/ Ktorzy proporce rozśćiągáiąc po świećie/ wszytko potężną ręką swoią trzymáli/ czego prędká nogá ich dobiegłá. Doznáły ledwie przeliczone Woyská Tureckie/ Tátárskie/ Bisurmáńskie iáko potężna iest/ śiłá y moc/ iáko hártowna zbroiá/ kopiá iáko mierna/ iáko ostra száblá Zołnierzá Polskiego/ kiedy nie iednemu záwoy z głową o raz száblá Polska śćináłá/ á kopiá serce przebijáłá. Pisze Pierius Valerius. Ze stárzy Egypciánie kiedy chćieli málowáć potęgę iákiego Páństwá y Monárchiey wielkiey/ tedy záżywáli skrzydeł Orlich/ á to dla tego że skrzydłá y piorá Orle iáko náturálistowie piszą są ták
Skrót tekstu: MijInter
Strona: 23
Tytuł:
Interregnum albo sieroctwo apostolskie
Autor:
Jacynt Mijakowski
Drukarnia:
Paweł Konrad
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty perswazyjne
Gatunek:
pisma polityczne, społeczne
Tematyka:
polityka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1632
Data wydania (nie wcześniej niż):
1632
Data wydania (nie później niż):
1632
