, i gwiazdami obsypany pokoi.
Kto chce mieć więcej sposobów praktycznej katoptryki lub Dioptryki ukontentowaniu oka służuących, i różnych na podziw aparencyj wyrabianiu. Niech czyta X. Kirchera Artem lucis et umbrae, Zachna Oculum Teledioptricum. X. Schotta magiam. De Schalesa, Wolfa etc. INFORMACJA GEOMETRYCZNA. O miarach.
Geometria jest nauka miernicza. Do której należy 1mo. Rysować i prowadzić linie czyli to proste, krzyżowe, równo odległe proporcjonalne, czyli cyrklaste. 2do. Rysować i wyznaczać figury płaskie: jako to trianguły, kwadraty, wielościenne płaszczyzny, cyrkuły, Elipsy, parabole, owaty, węzownice etc. 3tio. Przemienić jednę figurę w drugą
, y gwiazdami obsypany pokoi.
Kto chce mieć więcey sposobow praktyczney katoptryki lub Dyoptryki ukontentowaniu oka służuących, y rożnych ná podziw apparencyi wyrabianiu. Niech czyta X. Kirchera Artem lucis et umbrae, Zachna Oculum Teledioptricum. X. Schotta magiam. De Schalesa, Wolffa etc. JNFORMACYA GEOMETRYCZNA. O miarach.
Geometria iest náuka miernicza. Do ktorey należy 1mo. Rysowáć y prowadzić linie czyli to proste, krzyżowe, rowno odległe proporcyonalne, czyli cyrkláste. 2do. Rysować y wyznaczać figury płáskie: iáko to tryanguły, kwadraty, wielościenne płászczyzny, cyrkuły, Ellipsy, parabole, owaty, węzownice etc. 3tio. Przemienić iednę figurę w drugą
Skrót tekstu: BystrzInfRóżn
Strona: Y4v
Tytuł:
Informacja różnych ciekawych kwestii
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Drukarnia:
Drukarnia lubelska Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
ekonomia, fizyka, matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
TA ZABAWA VII, dzieli się na Rozdziałów Dziewięć. Geometry Część 2. Zabawa VII. Rozdział I. ROZDZIAŁ I. O Instrumentach prostych, potrzebnych do wymierzania wszelkiej Odległości, Wysokości, Głębokości, i Gruntów.
INstrumenta proste, potrzebne Geometrze krom linii drewnianej, i Cyrkla, są Miara, Węgielnica, Srzodwaga, Tablica miernicza, i Linia z Celami. Nauka I. O Linii prostej, i o Cyrklach. LiniA niech będzie drewniana, od Stolarza pilno wyrobiona: i wyprobowanej prostości, według Nauki 2 Zabawy 2. Geometry Polskiego. Szeroka na trzy palce, ajb się nie prężyła, jako wąskie zwykły. CYRKLE niech nie będą zbytnie tęgie
TA ZABAWA VII, dźieli się ná Rozdźiałow Dźiewięć. Geometry Część 2. Zábáwá VII. Rozdźiał I. ROZDZIAŁ I. O Instrumentách prostych, potrzebnych do wymierzánia wszelkiey Odległośći, Wysokośći, Głębokośći, y Gruntow.
INstrumentá proste, potrzebne Geometrze krom linii drewniáney, y Cyrklá, są Miárá, Węgielnicá, Srzodwagá, Tablicá miernicza, y Liniia z Celámi. NAVKA I. O Linii prostey, y o Cyrklách. LINIIA niech będżie drewniána, od Stolarzá pilno wyrobiona: y wyprobowáney prostośći, według Náuki 2 Zábáwy 2. Geometry Polskiego. Szeroka ná trzy pálce, áyb się nie prężyłá, iáko wąskie zwykły. CYRKLE niech nie będą zbytnie tęgie
Skrót tekstu: SolGeom_II
Strona: 2
Tytuł:
Geometra polski cz. 2
Autor:
Stanisław Solski
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1684
Data wydania (nie wcześniej niż):
1684
Data wydania (nie później niż):
1684
tejże drugiej strony fmn, przypraw perpendykuł ft, równoodległy samej FG, na pierwszej stronie FLHG. Na koniec: we srzodek M, w klejonej rękojeści, wbij trochę ostrza szpilki mosiężnej Md, i drugą w rogu H, Kwadratu HGLFL; tak żeby się mogły wyjmować kiedy tego będzie potrzeba. A tak stanie Tablica Miernicza gotowa, bez kosztu, piłności, i zawodów wielkich, których potrzebują Kwadraty, Planimetra, Paantometry, Astrolabia, i insze zwyczajne Instrumenta Geometrów. Dla wymierzania wysokości Tablica może być bez rękojeści, mn, z tyłu. Figura 2. Tabl: 4. przy Karcie 9. o Instrumentach prostych.
Gdyż może stawać abo
teyże drugiey strony fmn, przypraw perpendykuł ft, rownoodległy sámey FG, ná pierwszey stronie FLHG. Ná koniec: we srzodek M, w kliioney rękoieśći, wbiy trochę ostrzá szpilki mośiężney Md, y drugą w rogu H, Kwádratu HGLFL; ták żeby się mogły wyymowáć kiedy tego będźie potrzebá. A ták stánie Tablicá Miernicza gotowa, bez kosztu, piłnośći, y zawodow wielkich, ktorych potrzebuią Kwádraty, Planimetra, Paantometry, Astrolabia, y insze zwyczáyne Instrumentá Geometrow. Dla wymierzánia wysokośći Tablicá może bydż bez rękoieśći, mn, z tyłu. Figurá 2. Tabl: 4. przy Kárćie 9. o Instrumentách prostych.
Gdyż może stawáć ábo
Skrót tekstu: SolGeom_II
Strona: 8
Tytuł:
Geometra polski cz. 2
Autor:
Stanisław Solski
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1684
Data wydania (nie wcześniej niż):
1684
Data wydania (nie później niż):
1684
a stronka nawleczona we cztery krzyże B, C, T, E, sklada cztery średnie trianguły ostre dwa około B, a dwa około T, przez które ma się prowadzić promień oka przypadający na pomyślną linią GH. Nauka VIII. O pachołku do trzymania Tablice Mierniczej potrzebnym. PAchołkiem nazywam laskę na której ma stawać Tablica Miernicza, gdy jej Geometra zechce użyć lubo w polu, na granicach, libo do wymierzania Odległości i Wysokości. Wizerunk takowej laski masz w Figurze 1. Tablice 4. przeciwko Karcie 9 między Figurą 2. i 3. oznaczonej literami WY. Talaska na jednym końcu Z, ma być w żelażo okowana; a na drugim
á stronká náwleczona we cztery krzyże B, C, T, E, skláda cztery srzednie tryánguły ostre dwá około B, á dwá około T, przez ktore ma się prowádźić promień oká przypadáiący ná pomyślną liniią GH. NAVKA VIII. O páchołku do trzymánia Tablice Mierniczey potrzebnym. PAchołkiem náżywam laskę ná ktorey ma stawáć Tablicá Miernicza, gdy iey Geometrá zechce vżyć lubo w polu, ná gránicách, libo do wymierzánia Odległośći y Wysokośći. Wizerunk tákowey laski masz w Figurze 1. Tablice 4. przećiwko Kárćie 9 między Figurą 2. y 3. oznáczoney literámi WY. Tálaská ná iednym końcu Z, ma bydż w żeláźo okowána; á ná drugim
Skrót tekstu: SolGeom_II
Strona: 11
Tytuł:
Geometra polski cz. 2
Autor:
Stanisław Solski
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1684
Data wydania (nie wcześniej niż):
1684
Data wydania (nie później niż):
1684
ścianę QO przeciwną, będzie miał dłuższą. 4.Gdy dukty MO, OQ, będą po kilku set, abo tysięcy łokci: te miary w częściach, przenoś na kartę, nie z boku skali, ale z samej skali, na 1000, części wydzielonej. 5.Z tej Nauki doznasz, jako Tablica Miernicza przechodzi wszytkie insze Instrumenta, z których żadnym nie podobna tak doskonale dość miary odległości niedostępnej, i niewidzianej, jako Tablicą Mierniczą. Ta bowiem rysuje zaraz na miejscu, figury na karcie, podobne figurom pomyślnym na ziemi, daleko doskonalej, niżeli Planimetra, i samo Pantometrum z igiełką magnesową. Sprobuj: doznasz. Nauka XVII
ściánę QO przećiwną, będźie miał dłuższą. 4.Gdy dukty MO, OQ, będą po kilku set, ábo tyśięcy łokći: te miáry w częśćiách, przenoś ná kártę, nie z boku skáli, ale z samey skali, ná 1000, częśći wydźieloney. 5.Z tey Náuki doznasz, iako Tablicá Miernicza przechodźi wszytkie insze Instrumentá, z ktorych żadnym nie podobna ták doskonále dość miáry odległośći niedostępney, y niewidźiáney, iáko Tablicą Mierniczą. Tá bowiem rysuie záraz ná mieyscu, figury ná kárćie, podobne figurom pomyślnym ná źiemi, dáleko doskonáley, niżeli Planimetra, y sámo Pántometrum z igiełką mágnesową. Sprobuy: doznasz. NAVKA XVII
Skrót tekstu: SolGeom_II
Strona: 21
Tytuł:
Geometra polski cz. 2
Autor:
Stanisław Solski
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1684
Data wydania (nie wcześniej niż):
1684
Data wydania (nie później niż):
1684
wysokość angułu C tablice od ziemi, łokci 2: będzie wiadoma cała wysokość MZ łokci 25, bez rachowania pracowitego. Ponieważ według Fundamentu Nauki 13. Jako Cq, w cząstkach skale, do CP, w łokciach: tak qt, w cząstkach, do PZ, w łokciach. Nauka XXXIX. Trzeci sposób wymierzania Tablicą Miernicza Wysokości dostępnej przy spodzie, dla umiejących rachować. NIech będzie Wysokość niewiadoma CD, przystępna do C; i miejysce F, z którego masz mierzać daną Wysokość CD. Redy Naprzód: Odległość FC przemierz po prostu z pilnością, (która niech będzie naprzykład łokci 60.) Potym postawiwszy do perpendykułu Tablicę Mierniczą na Pachołku
wysokość ángułu C tablice od żiemi, łokći 2: będźie wiádoma cáła wysokość MZ łokći 25, bez ráchowánia prácowitego. Ponieważ według Fundámentu Náuki 13. Iáko Cq, w cząstkách skále, do CP, w łokćiách: ták qt, w cząstkách, do PZ, w łokćiách. NAVKA XXXIX. Trzeći sposob wymierzánia Tablicą Miernicza Wysokośći dostępney przy spodźie, dla vmieiących ráchowáć. NIech będźie Wysokość niewiádoma CD, przystępna do C; y mieyysce F, z ktorego masz mierzáć dáną Wysokość CD. Redy Náprzod: Odległość FC przemierz po prostu z pilnośćią, (ktora niech będźie náprzykład łokći 60.) Potym postáwiwszy do perpendykułu Tablicę Mierniczą ná Páchołku
Skrót tekstu: SolGeom_II
Strona: 38
Tytuł:
Geometra polski cz. 2
Autor:
Stanisław Solski
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1684
Data wydania (nie wcześniej niż):
1684
Data wydania (nie później niż):
1684
. 51. abo 52. będziesz miał wiadomą Głębokość góry. Nauka LVIII. Zebranie krociusińkie nałatwiejszego Rozmierzania Odległości, Wysokości, i Głębokości, przez Tablicę Mierniczą: bez rysowania jakiej figury abo linii: i bez umiejętności Arytmetyki na wyrachowanie czwartej liczby niewiadomej, ze trzech wiadomych. §. I. Wygotowanie Tablice Mierniczej. TAblica Miernicza prosta FGHL, niech ma naprzód: Igiełkę M, wysoką na miąszość palca wtórego, wbitą we srzodku nad rękojeścią spodnią która rękojeść nakształt wałeczka otoczona, na długość palca wtórego, powinna wchodzić w dziurę wierzchnią Pachołka WZ, przy mierzaniu Odległości; a w poboczną W, przy wymierzaniu Wysokości i Głębokości.) (2
. 51. ábo 52. będźiesz miał wiádomą Głębokość gory. NAVKA LVIII. Zebránie kroćiuśińkie nałátwieyszego Rozmierzánia Odległośći, Wysokośći, y Głębokośći, przez Tablicę Mierniczą: bez rysowánia iákiey figury ábo linii: y bez vmieiętnosći Arythmetyki ná wyráchowánie czwartey liczby niewiádomey, ze trzech wiádomych. §. I. Wygotowánie Tablicé Mierniczey. TAblicá Miernicza prosta FGHL, niech ma naprzod: Igiełkę M, wysoką ná miąszość pálcá wtorego, wbitą we srzodku nád rękoieśćią spodnią ktora rękoieść nákształt wałeczká otoczona, ná długość pálcá wtorego, powinná wchodźić w dźiurę wierzchnią Páchołká WZ, przy mierzániu Odległośći; á w poboczną W, przy wymierzániu Wysokośći y Głębokośći.) (2
Skrót tekstu: SolGeom_II
Strona: 52
Tytuł:
Geometra polski cz. 2
Autor:
Stanisław Solski
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1684
Data wydania (nie wcześniej niż):
1684
Data wydania (nie później niż):
1684
, dopieroż osoba żywa. Ale deska z malowanymi kołkami, którą nazywam Tarczą, i opisuję w Nauce 9. Zabawy 7. Rzecz prosta, którą lada Wieśniak uciosać może. i sadzami abo węglem zmalować: ale bardzo potrzebna na to, aby Geometra zawsze brał ten punkt prawdziwy odległości, na którym ma stanąć Tablica Miernicza. Czwarte rekwisitum: Linia z Celami dobra. Ta zda się mieć jakąkolwiek trudność. Aleć zaprawdę nie nawiększa, boki dłuższe skali (na 1000 części wydzielonej) przedzielić na 100 części: a poprzeczne na 10, według Nauki 99, Zabawy 2. Wnawleczeniu stronką Celu dalszego od oka, we dwa anguj B,
, dopieroż osobá żywa. Ale deská z málowanymi kołkámi, ktorą náżywam Tarczą, y opisuię w Náuce 9. Zábáwy 7. Rzecz prosta, ktorą lada Wieśniak vćiosáć może. y sádzámi abo węglem zmálowáć: ále bárdzo potrzebna na to, aby Geometra zawsze brał ten punkt prawdźiwy odległośći, ná ktorym ma stanąć Tablica Miernicza. Czwarte requisitum: Liniia z Celámi dobra. Tá zda się mieć iákąkolwiek trudność. Aleć záprawdę nie nawiększa, boki dłuższe skali (ná 1000 częśći wydźieloney) przedźielić ná 100 częśći: á poprzeczne ná 10, według Náuki 99, Zabáwy 2. Wnáwleczęniu stronką Celu dalszego od oká, we dwá ánguy B,
Skrót tekstu: SolGeom_II
Strona: 96
Tytuł:
Geometra polski cz. 2
Autor:
Stanisław Solski
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1684
Data wydania (nie wcześniej niż):
1684
Data wydania (nie później niż):
1684
przenoszenia Granic abo Gruntów na Mapę Tablicą Mierniczą. NIe inszy, tylko ten który już poprzedził na końcu Zabawy 7. w Nauce 61. o przenoszeniu wszelkiej figury z ziemie na kartę Tablicą Mierniczą. Tam cię odsyłam. Gdziem też dotknał czternaście błędów, zwyczajnych inszym Geometrom z wielką niepewnością Map. Których cię uchowa tablica miernicza. To tylko pamiętaj przydać. PRZESTROGA. 1. Wszelkie przyległości każdego Duktu z obydwóch stron zaraz konotuj: To jest Drogi, Strugi, Błota, Rzeki, Stawy, Góry, Lasy, Role, Łąki: Boże-Męki, Wsi, Młyny, Kuźnice, Dwory. Jako w Figurze 3 ablicy 4. przy
przenoszenia Gránic ábo Gruntow ná Máppę Tablicą Mierniczą. NIe inszy, tylko ten ktory iuż poprzedźił ná końcu Zábáwy 7. w Náuce 61. o przenoszęniu wszelkiey figury z żiemie ná kártę Tablicą Mierniczą. Tám ćię odsyłam. Gdźiem też dotknał czternaśćie błędow, zwyczáynych inszym Geometrom z wielką niepewnośćią Mapp. Ktorych ćię vchowa tablicá miernicza. To tylko pámiętay przydáć. PRZESTROGA. 1. Wszelkie przyległośći káżdego Duktu z obudwoch stron záraz konnotuy: To iest Drogi, Strugi, Błotá, Rzeki, Stáwy, Gory, Lásy, Role, Łąki: Boże-Męki, Wśi, Młyny, Kuźnice, Dwory. Iáko w Figurze 3 ablicy 4. przy
Skrót tekstu: SolGeom_II
Strona: N
Tytuł:
Geometra polski cz. 2
Autor:
Stanisław Solski
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1684
Data wydania (nie wcześniej niż):
1684
Data wydania (nie później niż):
1684
prowadzić linią do terminu niewidzialnego (B,) byleś się do niego jakim przemysłem mógł przeprawić. Po trzecie. Opowiedzieć jednymże zawodem odległość (BC) niewidzianą i niedostępną. Każ na B, dym gęsty i gruby podniecić w dzień cichy, który dym jeżeli się da widzieć sterminu C: ustaw na C Tablicę Miernicza z kartą przytwierdzoną, i narysuj położenie linii CB: i prowadż po ziemi laskami, abo wzrokiem linią CH, póki z punktu H, nie obaczysz danego punktu L, przez który masz prowadżyć krzyżową LT. Toż przemierzywszy na ziemi po prostu CH, wydziel ją z skali na karcie na linii CH.) (2
prowádźić liniią do terminu niewidźiálnego (B,) byleś sie do niego iákim przemysłem mogł przepráwić. Po trzećie. Opowiedźieć iednymże zawodem odległość (BC) niewidźiáną y niedostępną. Każ ná B, dym gęsty y gruby podniećić w dźień ćichy, ktory dym ieżeli się da widżieć zterminu C: vstaw ná C Tablicę Miernicza z kártą przytwierdzoną, y nárysuy położęnie linii CB: y prowadż po żiemi laskámi, ábo wzrokiem liniią CH, poki z punktu H, nie obaczysz dánego punktu L, przez ktory masz prowádżić krzyżową LT. Toż przemierzywszy ná ziemi po prostu CH, wydźiel ią z skáli ná kárćie ná linii CH.) (2
Skrót tekstu: SolGeom_II
Strona: 118
Tytuł:
Geometra polski cz. 2
Autor:
Stanisław Solski
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1684
Data wydania (nie wcześniej niż):
1684
Data wydania (nie później niż):
1684
