gdy obydwa na jednymże gradusie Zodiaku znajdować się będą, my na ten czas strony objaśnionej miesiąca nie widziemy, ale tę tylko, którą promienia słoneczne bynajmniej nie oświecają: nazywamy to więc Nowiem. W kilka dni potym, jak tylko cokolwiek Księżyc pomknie się, oddalając się od Słońca, tak zaraz poscegamy objaśnionej jednej strony miesięcznej cząstkę, co mowiemy pospolicie nowy miesiąc albo miesiączek, gdy Księżyc oddali się od Słońca na 90 gradusów, wtedy strony oświeconej widziemy połowę, czyli czwartą część globu Księżycowego, i to jest: pierwsza Kwadra. Gyd Księżyc dojdzie połowy swego Cyrkułu, i stanie wprost na przeciwko Słońca, w tedy całą Księżyca stronę oświeconą
gdy obydwa na iednymże gradusie Zodiaku znaydować się będą, my na ten czas strony obiaśnioney miesiąca nie widziemy, ale tę tylko, ktorą promienia słoneczne bynaymniey nie oświecaią: nazywamy to więc Nowiem. W kilka dni potym, iak tylko cokolwiek Xiężyc pomknie się, oddalaiąc się od Słońca, tak zaraz postzegamy obiaśnioney iedney strony miesięczney cząstkę, co mowiemy pospolicie nowy miesiąc albo miesiączek, gdy Xiężyc oddali się od Słońca na 90 gradusow, wtedy strony oświeconey widziemy połowę, czyli czwartą część globu Xiężycowego, y to iest: pierwsza Quadra. Gyd Xsiężyc doydzie połowy swego Cyrkułu, y stanie wprost na przeciwko Słońca, w tedy całą Xiężyca stronę oświeconą
Skrót tekstu: SzybAtlas
Strona: 272
Tytuł:
Atlas dziecinny
Autor:
Dominik Szybiński
Drukarnia:
Michał Groell
Miejsce wydania:
Warszawa
Region:
Mazowsze
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
astronomia, geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1772
Data wydania (nie wcześniej niż):
1772
Data wydania (nie później niż):
1772
chodzą.
Z. Atanazy i Palladius starozitni Autorowie, świadczą, że też Mniszki olim kapturów zażywaly, a to znać in Oriente: jako i teraz Zakonnice w Moskiewskim Państwie, tamte imitując także noszą kłobuki, jako świadczy Sigismundus Baro, krajów tamecznych lustrator. O SS. Relikwiach
Świetych Pańskich głowy zdobiono zawsze cyrkułem pół miesięcznej figury, alias pół sferycznym, i zwali to nimburi. Najczęściej dają promienie nad głową. Poganie swoim Bożkom nad głowami dawali umbrelę, jak nowy miesiączek, rogami do głowy obracając, a to żeby siadające na posągach sub dio nie szpeciło było ptastwo. Iosephus Scaliger.
Wojowników na ostatek strój bywał i jest na głowie szyszak
chodzą.
S. Atanazy y Palladius staroźytni Autorowie, swiadcżą, że też Mniszki olim kapturow zażywaly, á to znać in Oriente: iako y teraz Zakonnice w Moskiewskim Państwie, tamte imituiąc także noszą kłobuki, iako swiadcży Sigismundus Baro, kraiow tamecżnych lustrator. O SS. Relikwiach
Swietych Pańskich głowy zdobiono zawsze cyrkułem puł miesięczney figury, alias puł sferycżnym, y zwali to nimburi. Naycżęściey daią promienie nad głową. Poganie swoim Bożkom nad głowami dawali umbrelę, iak nowy miesiącżek, rogami do głowy obracaiąc, á to żeby siadaiące na posągach sub dio nie szpeciło było ptastwo. Iosephus Scaliger.
Woiownikow na ostatek stroy bywał y iest na głowie szyszak
Skrót tekstu: ChmielAteny_III
Strona: 85
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 3
Autor:
Benedykt Chmielowski
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1754
Data wydania (nie wcześniej niż):
1754
Data wydania (nie później niż):
1754
i saniu i ściśnieniu zawadza. Bywa też i toż w mężczyznach/ a to z zbytniego żywotnego cieczenia/ które duchy rozprasza/ abo z cholerycznych wilgotności o strych/ gorących/ i lipkich/ do żołądka podniosłych/ abo też z lekarstwa wypitego/ abo zbytniego krwie upustu. Ale w brzemiennych nawiększa przyczynaodwrotu od pokarmów jest/ Miesięcznej krwie część niepotrzebna i w miejscu zwyczajnym białej płci zbyteczna/ której dymy usta żołądkowe zarażają/ i jego umiarkowanie wywracają/ i złą jakowością zarażają. Stąd warzenie i ciągnienie mają zawadę/ a to osobliwie pierwszych Księżyców brzemienia/ iż w te czasy obfitość tego złego bywa/ a nabarziej pod pełnią/ abo gdy płód włosia nabywa
y sániu y śćiśnieniu záwadza. Bywa też y toż w mężczyznách/ á to z zbytniego żywotnego ćieczenia/ ktore duchy rozprasza/ ábo z cholerycznych wilgotnośći o strych/ gorących/ y lipkich/ do żołądka podniosłych/ ábo też z lekárstwá wypitego/ ábo zbytniego krwie vpustu. Ale w brzemiennych nawiększa przyczynáodwrotu od pokármow iest/ Mieśięczney krwie część niepotrzebna y w mieyscu zwyczáynym białey płći zbyteczna/ ktorey dymy vstá żołądkowe zárażáią/ y iego vmiárkowánie wywracáią/ y złą iákowośćią zárażáią. Ztąd wárzenie y ćiągnienie máią zawádę/ á to osobliwie pierwszych Kśiężycow brzemienia/ iż w te czásy obfitość tego złego bywa/ á nabárziey pod pełnią/ ábo gdy płod włośia nabywa
Skrót tekstu: CiachPrzyp
Strona: B3
Tytuł:
O przypadkach białychgłów brzemiennych
Autor:
Piotr Ciachowski
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
poradniki, traktaty
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1624
Data wydania (nie wcześniej niż):
1624
Data wydania (nie później niż):
1624
: corall. rub. na co serwetę ciepło przyłożyć. Nawet mało nie wszytko tu się zejdzie z pierwszego Rozdziału/ a coby choroba potrzebowała snadnie wszytkiemu się zabieży. O Prżypadkach Brzemiennych. P. Z. Z. B. Czyachowskiego. ROZDZIAŁ III. O womicie i cknieniu Brzemiennych.
JAkto para ze krwie Miesięcznej szatę ust żołądkowych obsiadszy/ robi zepsowany apetit/ abo go gubi: tak taż para do żołądka wszedszy/ womit abo cknienie przywodzi/ gdyż jako żołądkowej części wyższej własna sprawa łaknienie i pragnienie jest/ tak zaś zatrzymanie i zwarzenie kobieli abo spodkowi żołądkowemu przynależne z tym jednak dokładem/ że gdy trochę bywa obrażony cknienie
: corall. rub. ná co serwetę ćiepło przyłożyć. Náwet máło nie wszytko tu się zeydźie z pierwszego Rozdźiału/ á coby chorobá potrzebowáła snádnie wszytkiemu się zábieży. O Prżypadkách Brzemiennych. P. Z. Z. B. Cziachowskiego. ROZDZIAŁ III. O womićie y cknieniu Brzemiennych.
IAkto párá ze krwie Mieśięczney szátę vst żołądkowych obśiadszy/ robi zepsowány áppetit/ ábo go gubi: ták táż párá do żołądká wszedszy/ womit ábo cknienie przywodźi/ gdyż iáko żołądkowey częśći wyższey własna spráwá łaknienie y prágnienie iest/ ták záś zátrzymánie y zwárzenie kobieli ábo spodkowi żołądkowemu przynależne z tym iednák dokłádem/ że gdy trochę bywa obráżony cknienie
Skrót tekstu: CiachPrzyp
Strona: B3v
Tytuł:
O przypadkach białychgłów brzemiennych
Autor:
Piotr Ciachowski
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
poradniki, traktaty
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1624
Data wydania (nie wcześniej niż):
1624
Data wydania (nie później niż):
1624
był zahamowany/ krew z mediany bezpiecznie puścić trzeba/ gdyż ta wypuszczona wielką pomocą zawżdy bywa takiej chorej: co od wielu już nie raz jest doświadczono. P. Z. Z. B. Czyachowskiego, ROZDZIAŁ IV. O Bólu żywotnym Brzemiennych.
SRogi i przykry ból Brzemiennym w żywocie niekiedy przypada od wiatrów ze krwie Miesięcznej wprzód podniesionych/ i zatarasowanych/ abo więc na miejscu zrodzonych/ dla nieporządnego jedzenia i picia/ przy których od płodu jelita jako i miejsca próżne bywają ściśnione/ i stąd się staje częstokroć/ że wiatry zakradnione/ które strudną bywają rozbite/ gryżbę ciężką i ból srogi około pępka wzbudzają/ aż i do pulsu zatajenia/
był zahámowány/ krew z mediány bespiecznie puśćić trzebá/ gdyż tá wypuszczona wielką pomocą záwżdy bywa tákiey chorey: co od wielu iuż nie raz iest doświadczono. P. Z. Z. B. Cziachowskiego, ROZDZIAŁ IV. O Bolu żywotnym Brzemiennych.
SRogi i przykry bol Brzemiennym w żywoćie niekiedy przypada od wiátrow ze krwie Mieśięczney wprzod podnieśionych/ y zátarasowánych/ ábo więc ná mieyscu zrodzonych/ dla nieporządnego iedzenia y pićia/ przy ktorych od płodu ielitá iáko y mieyscá prożne bywáią śćiśnione/ y ztąd się stáie częstokroć/ że wiátry zákrádnione/ ktore ztrudną bywáią rozbite/ gryżbę ćięszką y bol srogi około pępká wzbudzáią/ áż y do pulsu zátáienia/
Skrót tekstu: CiachPrzyp
Strona: Cv
Tytuł:
O przypadkach białychgłów brzemiennych
Autor:
Piotr Ciachowski
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
poradniki, traktaty
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1624
Data wydania (nie wcześniej niż):
1624
Data wydania (nie później niż):
1624
. B. Czyachowskiego ROZDZIAŁ VI. O kaszlu Brzemiennych.
KAszel jest wyrzucanie mocne/ którym cokolwiek i gdziekolwiek jest co nieznośnego/ przyrodzenie wygnać usiełuje. Brzemiennym niebezpieczny bywa/ abowiem głowy bolenie przynosi/ niespania/ trudny oddech/ podczas i gorączkę/ częstokroć i płodu porzucenie. Bywa też jako i wyższe choroby z pary krwie Miesięcznej grubej i gryżącej do krtąnia/ czeluści/ płuc/ i inszych wnetrzności pierśnych podniesionej/ którą moc przyrodzoną ku wypędzaniu porusza/ abo z głowy od spadających wilgotności. Zktórejkolwiek przyczyny kaszel przychodzi/ spół związane przypadki wydadzą go/ albowiem jeśli z wiatrów; chociaż brzemienna kaszle/ tedy nic nie wyrzuca/ ani też ulgę czuje/
. B. Cziachowskiego ROZDZIAŁ VI. O kászlu Brzemiennych.
KAszel iest wyrzucánie mocne/ ktorym cokolwiek y gdźiekolwiek iest co nieznośnego/ przyrodzenie wygnáć vśiełuie. Brzemiennym niebespieczny bywa/ ábowiem głowy boleńie przynośi/ niespánia/ trudny oddech/ podczás y gorączkę/ częstokroć y płodu porzucenie. Bywa też iako y wyższe choroby z páry krwie Mieśięczney grubey y gryżącey do krtąniá/ czeluśći/ płuc/ y inszych wnetrznośći pierśnych podnieśioney/ ktorą moc przyrodzoną ku wypędzániu porusza/ ábo z głowy od spadáiących wilgotnośći. Zktoreykolwiek przyczyny kászel przychodźi/ społ związáne przypadki wydádzą go/ álbowiem ieśli z wiátrow; choćiaż brzemienna kászle/ tedy nic nie wyrzuca/ áni też vlgę czuie/
Skrót tekstu: CiachPrzyp
Strona: C2v
Tytuł:
O przypadkach białychgłów brzemiennych
Autor:
Piotr Ciachowski
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
poradniki, traktaty
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1624
Data wydania (nie wcześniej niż):
1624
Data wydania (nie później niż):
1624
/ którą moc przyrodzoną ku wypędzaniu porusza/ abo z głowy od spadających wilgotności. Zktórejkolwiek przyczyny kaszel przychodzi/ spół związane przypadki wydadzą go/ albowiem jeśli z wiatrów; chociaż brzemienna kaszle/ tedy nic nie wyrzuca/ ani też ulgę czuje/ chyba abo przez rzyganie/ abo lekarstwa/ które wiatry rozpędzają/ jeśli od krwie Miesięcznej/ do góry się pnącej/ abo od białych Mięsiąców/ tedy brzemienna blada/ szpetna będzie/ i zbyt leniwa/ ociężała/ z ust wilgotnością i z częstym plwaniem/ a co większa/ że sania wszytko co się jej dzieje powie/ bo jeśli białagłowa przed zastąpieniem cierpiała białe płynienie/ które ponieważ już jest zastanowione do
/ ktorą moc przyrodzoną ku wypędzániu porusza/ ábo z głowy od spadáiących wilgotnośći. Zktoreykolwiek przyczyny kászel przychodźi/ społ związáne przypadki wydádzą go/ álbowiem ieśli z wiátrow; choćiaż brzemienna kászle/ tedy nic nie wyrzuca/ áni też vlgę czuie/ chybá ábo przez rzygánie/ ábo lekárstwá/ ktore wiátry rospądzáią/ ieśli od krwie Mieśięczney/ do gory się pnącey/ ábo od białych Mięśiącow/ tedy brzemienna bláda/ szpetna będźie/ y zbyt leniwa/ oćiężáła/ z vst wilgotnośćią y z częstym plwániem/ á co większa/ że sániá wszytko co się iey dźieie powie/ bo ieśli białagłowá przed zástąpieniem cierpiałá białe płynienie/ ktore ponieważ iuż iest zástánowione do
Skrót tekstu: CiachPrzyp
Strona: C2v
Tytuł:
O przypadkach białychgłów brzemiennych
Autor:
Piotr Ciachowski
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
poradniki, traktaty
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1624
Data wydania (nie wcześniej niż):
1624
Data wydania (nie później niż):
1624
/ w której złoto gaszono. Pieczonym mastyksu nie dawaj/ bo się nim brzydzą. O Przypadkach Brzemiennych. P. z Z. B. Czyachowskiego, ROZDZIAŁ IX. O Brzemiennych goleniach sinych, nabrzmiałych.
BRzemiennym około goleni wzdęcia bywają/ abo że dla płodu wodnisty jaki uchód maciczny będzie zastanowiony/ abo ze krwie obfitej Miesięcznej jest zatrzymanie/ której płód strawić nie może/ i dla tego matce i płodowi nie będąc pożyteczną/ około goleni wpada/ ten Rozdział przydawszy/ że jeśli przytym też wątroba osłabiała/ a krew zatym z surowiała i flegmistą i wodnistą się stała/ ta gdy się znowu w wątrobie warzy/ dla jej mnóstwa się psuje
/ w ktorey złoto gászono. Pieczonym mástyxu nie daway/ bo się nim brzydzą. O Przypadkách Brzemiennych. P. z Z. B. Cziachowskiego, ROZDZIAŁ IX. O Brzemiennych goleniách śinych, nábrzmiáłych.
BRzemiennym około goleni wzdęćia bywáią/ ábo że dla płodu wodnisty iáki vchod máćiczny będźie zastánowiony/ ábo ze krwie obfitey Mieśięczney iest zátrzymánie/ ktorey płod ztrawić nie może/ y dla tego mátce y płodowi nie będąc pożyteczną/ około goleni wpada/ ten Rozdźiał przydawszy/ że ieśli przytym też wątrobá osłábiáłá/ á krew zátym z surowiáłá y flegmistą y wodnistą się stáłá/ tá gdy się znowu w wątrobie wárzy/ dla iey mnostwá się psuie
Skrót tekstu: CiachPrzyp
Strona: D4v
Tytuł:
O przypadkach białychgłów brzemiennych
Autor:
Piotr Ciachowski
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
poradniki, traktaty
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1624
Data wydania (nie wcześniej niż):
1624
Data wydania (nie później niż):
1624
. O Zawrócie Głowy. O ZAWRÓCIE GŁOWY.
ZRóżnych przyczyn zawrót głowy pochodzi, z których jedne są powierzchowne, drugie wnętrze. Powierzchowne przyczyny są te, Konstypacje częste, Posty zbytnie, Niespanie, Pijaństwo nagła odmiana powietrza, jedzenie potraw grubych, niestrawnych, Czosnków, Cybul, etc. Obżarstwo, zatrzymanie Haemorhoidów, albo Miesięcznej choroby, gniew zbytni, i częste obracanie się często w koło, także patrzanie na rzecz yw koło się obracające, patrzanie z wysoka na dół, spadek, uderzeni ciężkie w głowę, że się kość zagnie. Wnętrznie przyczyny są. Wapory rodzące się z humorów zbytnich, to jest ze krwi, z cho[...] ry ,
. O Zawroćie Głowy. O ZAWROCIE GŁOWY.
ZRożnych przyczyn zawrot głowy pochodzi, z ktorych iedne są powierzchowne, drugie wnętrze. Powierzchowne przyczyny są te, Konstypácye częste, Posty zbytnie, Niespánie, Piiáństwo nagła odmiáná powietrza, iedzenie potraw grubych, niestrawnych, Czosnkow, Cybul, etc. Obżárstwo, zátrzymánie Haemorhoidow, álbo Miesięczney choroby, gniew zbytni, y częste obracánie się często w koło, tákże pátrzánie ná rzecz yw koło się obracáiące, pátrzánie z wysoká ná doł, spadek, uderzeni ćięszkie w głowę, że się kość zágnie. Wnętrznie przyczyny są. Wapory rodzące się z humorow zbytnich, to iest ze krwi, z cho[...] ry ,
Skrót tekstu: CompMed
Strona: 101
Tytuł:
Compendium medicum
Autor:
Anonim
Drukarnia:
Drukarnia Jasnej Góry Częstochowskiej
Miejsce wydania:
Częstochowa
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1719
Data wydania (nie wcześniej niż):
1719
Data wydania (nie później niż):
1719
Krwi przez usta odchodzenie z różnych miejsc, i przyczyn być może, to jest, albo z Piersi, albo z Płuc, albo z arteriej pucnej, albo z samych ust, albo z podniebienia, albo z dziąseł, albo z głowy albo z żołądka, albo z wątroby, albo z śledziony, albo z choroby Miesięcznej przetrzymania, albo z nosa, obraca się pod czas do ust. Tu się tylko opisuje odchodzenie krwi przez usta[...] (duchom ożywiqiącym) służących,[...] z Arteriej, z Płuc, z Piersi. Trujakim sposobem krew przez usta[...] dzi, albo przez rozszerzenie, i otwarcie[...] czątków żył zwyczajnych, i pulsowych,[...] re nazywają się Anastomosis
Krwi przez ustá odchodzenie z rożnych mieysc, y przyczyn bydź może, to iest, álbo z Pierśi, álbo z Płuc, álbo z árteryey pucney, álbo z samych ust, álbo z podniebienia, álbo z dźiąseł, álbo z głowy álbo z żołądká, álbo z wątroby, álbo z śledźiony, álbo z choroby Mieśięczney przetrzymánia, álbo z nosa, obraca się pod czas do ust. Tu się tylko opisuie odchodzenie krwi przez usta[...] (duchom ożywiqiącym) służących,[...] z Arteryey, z Płuc, z Pierśi. Truiákim sposobem krew przez ustá[...] dzi, álbo przez rozszerzenie, y otwárćie[...] czątkow żył zwyczáynych, y pulsowych,[...] re názywáią się Anastomosis
Skrót tekstu: CompMed
Strona: 152
Tytuł:
Compendium medicum
Autor:
Anonim
Drukarnia:
Drukarnia Jasnej Góry Częstochowskiej
Miejsce wydania:
Częstochowa
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1719
Data wydania (nie wcześniej niż):
1719
Data wydania (nie później niż):
1719
