kilka dni porządnie/ pijąc go po kwincie z ciepłym winem/ w którymby to ziele było warzone. (Tab. ) Rany i Sadzele.
Ranom i Sadzelom starym barzo użyteczne/ warzone/ i nim wymywane. Także z wierzchu plastrując/ albo do innych maści przynależących przykładając. (Tab.) Miarz/ albo Mistrzownik/ Rozdział 32.
MIstrzownik albo Miarz ma liście podobne naszemu/ albo wodnemu Barszczu jeno mniejsze na troję rozdzielone/ labrzysto wykrawnane/ około ząbkowane. Ciemno zielone/ kosmate i ostre/ a po ziemi się rozkładające. Kłącze według bujności ziemie/ na której roście/ podczas na wzwyż człowieka obwyszne/ podczas na dwa łokcia:
kilká dni porządnie/ piiąc go po kwinćie z ćiepłym winem/ w ktorymby to źiele było wárzone. (Tab. ) Rány y Sádzele.
Ránom y Sadzelom stárym bárzo vżyteczne/ wárzone/ y nim wymywáne. Tákże z wierzchu plastruiąc/ albo do inych máśći przynależących przykłádaiąc. (Tab.) Miarz/ álbo Mistrzownik/ Rozdział 32.
MIstrzownik álbo Miarz ma liśćie podobne nászemu/ álbo wodnemu Barsczu ieno mnieysze ná troię rozdzielone/ lábrzysto wykrawnáne/ około ząbkowáne. Ciemno zielone/ kosmáte y ostre/ á po źiemi sie roskłádáiące. Kłącze według buynośći źiemie/ ná ktorey rośćie/ podczás ná wzwysz człowieká obwyszne/ podczás ná dwá łokćiá:
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 113
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
/ którym wilgotność flegmista i slamowatość ziębiącą odejmuje. Jadom i truciznom
Jadom i truciznom wszelakim zimnym/ Korzenie/ Nasienie/ Liście/ i Sok wielkim jest lekarstwem/ wywodząc je potem z moczem/ a to używany jakimkolwiek sposobem przez usta: też Sokiem ciało/ zwłaszcza żołądek i serce nacierać w takim przypadku dobrze. Skutki.
Mistrzownik tych jest skutków i mocy/ których Cytwar. Czasu morowego Powietrz.
Czasu morowego powietrza/ wielkim a doświadczonym jest lekarstwem/ do uwiarowania zarazy jadowitej. O czym niżej szerzej się będzie mówiło. Wilgotnościom flegmistym.
Wilgotności zbytnie w ciele/ a ile flegmiste swym używaniem trawi. Kaszlu.
Kaszlom z zimnej przyczyny służy. Płucom
/ ktorym wilgotność flágmista y slámowátość źiębiącą odeymuie. Iádom y trućiznom
Iádom y trućiznom wszelákim źimnym/ Korzenie/ Náśienie/ Liśćie/ y Sok wielkim iest lekárstwem/ wywodząc ie potem z moczem/ á to vżywány iákimkolwiek sposobem przez vstá: też Sokiem ćiáło/ zwłasczá żołądek y serce náćieráć w tákim przypadku dobrze. Skutki.
Mistrzownik tych iest skutkow y mocy/ ktorych Cytwar. Czásu morowego Powietrz.
Czásu morowego powietrza/ wielkim á doświadczonym iest lekárstwem/ do vwiárowánia zárázy iádowitey. O czym niżey szerzey sie będźie mowiło. Wilgotnośćiom flegmistym.
Wilgotnośći zbytnie w ćiele/ á ile flegmiste swym vżywániem trawi. Kászlu.
Kászlom z źimney przyczyny służy. Płucom
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 116
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
potów natura barzo ciężka i trudna, to dla wymuszenia ich, znastępującej bezuardowej esencyj czterdzieści pięć, albo i pięćdziesiąt kropel w Herbacie dać możesz. A ponieważ ta esencja w różnych przypadkach skuteczna wielce, a nie siła kosztuje, życzyłbym ją więc każdemu gospodarzowi mieć w domu.
Weźmi: Korzenia dziegielowego Korzenia imperatoria lub mistrzownik nazwanego Korżenia biedrzęcowego. Omonu. Korzenia Wince toxicum lub trojeść. Encjanny czerwonej. Scordium lub czosnkowego ziela. Każdego w równej części według upodobania. Pokrajawszy drobno, nalej na te species wodki dobrej na cztery palce wyżej, i niechaj stoi przez kilka dni wciepłym miejscu, potym przecadziwszy, esencją w flaszce dobrze zawiązaną dla potrzeby
potow natura barzo cięzka y trudna, to dla wymuszenia ich, znastępuiącey bezuardowey essencyi czterdzieśći pięc, albo y pięcdziesiąt kropel w Herbacie dac mozesz. A ponieważ ta essencya w roznych przypadkach skuteczna wielce, a nie siła kosztuie, zyczyłbym ią więc każdemu gospodarzowi miec w domu.
Weźmi: Korzenia dziegielowego Korzenia imperatoria lub mistrzownik nazwanego Korżenia biedrzęcowego. Omonu. Korzenia Wince toxicum lub troieść. Encyanny czerwoney. Scordium lub czosnkowego źiela. Każdego w rowney częśći według upodobania. Pokraiawszy drobno, naley na te species wodki dobrey na cztery palce wyzey, y niechay stoi przez kilka dni wciepłym mieyscu, potym przecadziwszy, essencyą w flaszce dobrze zawiązaną dla potrzeby
Skrót tekstu: BeimJelMed
Strona: 24
Tytuł:
Medyk domowy
Autor:
Samuel Beimler
Tłumacz:
Jan Jerzy Jelonek
Drukarnia:
Michał Wawrzyniec Presser
Miejsce wydania:
Leszno
Region:
Wielkopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1749
Data wydania (nie wcześniej niż):
1749
Data wydania (nie później niż):
1749
przypadającym paroksyzmem, na dwie lub trzy części rozdzieliwszy, przytym do chodzenia przymuszaj chorego, jeżeliby sam o swej mocy chodzić nie mógł, to go prowadzić. Potym niechaj się położy, a poty w swej zachowuje bez oziembienia porze; to trzy razy wykonawszy, upewniam cię że febra bez wszelkiej szkody przestanie. Korzeń mistrzownik lub imperatoria nazwany ćwierć łota w godzinę przed paroksyzmem zażyty w dobrym winie, także febrę gubi. Zabi skrżek w Marcu zbierany, ususzony, na proszek starty biorąc go połtory ćwierci łota z półłotem driakwi zmięszaj, i pacjentowi jak insze Antifebrilia dawany bardzo skuteczny jest. Oleum Dipellianum animale, jako i pilulae Vildegansii na 4.
przypadaiącym paroxyzmem, na dwie lub trzy częśći rozdźieliwszy, przytym do chodzenia przymuszay chorego, ieżeliby sam o swey mocy chodzić nie mogł, to go prowadzic. Potym niechay śię położy, a poty w swey zachowuie bez oźiembienia porze; to trzy razy wykonawszy, upewniam ćię że febra bez wszelkiey szkody przestanie. Korźeń mistrzownik lub imperatoria nazwany ćwierć łota w godźinę przed paroxyzmem zażyty w dobrym winie, także febrę gubi. Zabi skrżek w Marcu zbierany, ususzony, na proszek starty biorąc go połtory ćwierći łota z połłotem dryakwi zmięszay, y pacyentowi iak insze Antifebrilia dawany bardzo skuteczny iest. Oleum Dipellianum animale, iako y pilulae Vildegansii na 4.
Skrót tekstu: BeimJelMed
Strona: 146
Tytuł:
Medyk domowy
Autor:
Samuel Beimler
Tłumacz:
Jan Jerzy Jelonek
Drukarnia:
Michał Wawrzyniec Presser
Miejsce wydania:
Leszno
Region:
Wielkopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1749
Data wydania (nie wcześniej niż):
1749
Data wydania (nie później niż):
1749
Aselli.
Lapis iudaicus, Lapis Perarum, krew Kozłowa, Lignum Nephriticum, Cynosbatos, sal Tártari, Rakowe oczy, etc. Na różne afekcje Maciczne medykamenta w pospolitości.
Bylica, Artemisia.
Maruna, Marticaria.
Polej, Pulegium.
Melissa, Melissa citrata.
Cząber, Saturegia.
Rozmaryn, Bobkowe liście, Rumienek,
Mistrzownik, Imperatoria.
Dyptan Kreteński, Dictámi Cretici folia.
Sabina, Savina.
Krwawnik ziele, Mille folium.
Lebiodka, Origanum.
Bukwica, Miętka kamienna, Majeran, Sałwia, Tatrskie ziele, nasienie Czarnuszki, Kminu kramnego, Polnej marchwie, korzeń Kokornaku okrągłego, korzenia Rubiae, Biedrzeńcowym Dzięglowy, Kozłkowy, Bobek, Gwoździki
Aselli.
Lapis iudaicus, Lapis Perarum, krew Kozłowa, Lignum Nephriticum, Cynosbatos, sal Tártari, Rákowe oczy, etc. Ná rożne áfekkcye Máćiczne medykamentá w pospolitośći.
Bylicá, Artemisia.
Máruna, Marticaria.
Poley, Pulegium.
Melissa, Melissa citrata.
Cząber, Saturegia.
Rozmáryn, Bobkowe liśćie, Rumienek,
Mistrzownik, Imperatoria.
Dyptan Kreteński, Dictámi Cretici folia.
Sábina, Savina.
Krwáwnik źiele, Mille folium.
Lebiodka, Origanum.
Bukwica, Miętka kámienna, Májeran, Sałwia, Tatrskie źiele, naśienie Czárnuszki, Kminu kramnego, Polney marchwie, korzeń Kokornaku okrągłego, korzenia Rubiae, Biedrzeńcowym Dźięglowy, Kozłkowy, Bobek, Gwozdźiki
Skrót tekstu: PromMed
Strona: 281
Tytuł:
Promptuarium medicum
Autor:
Anonim
Drukarnia:
Franciszek Cezary
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1716
Data wydania (nie wcześniej niż):
1716
Data wydania (nie później niż):
1716
