we dwóch Numerach/ a jeszcze inne posty trzeba multiplikować/ tedy tak masz czynić jako i w Addycjej/ napisać jednę przez się/ a drugą co dziesięć waży w pamięci chować/ jako to
Piąty. A jeśli będzie więcej liczby niż jedna/ na rydze mnożyciela tak jako tu widzisz
Tedy masz tą napierwszą liczbą u mnożyciela/ tę rygę wszytkę wielości przemultiplikować/ jako cię wdrugich punktach nauczył/ a potym też wielość/ drugą mnożyciela/ która na drugiej poście jest/ jako to multiplikuję wprzód przez 3 mówiąc: 3 razy 6 czynią 18/ piszę tedy pod linią 8/ jednę w pamięci chowam/ potym mówię 3 razy 5/ czynią
we dwuch Numerách/ á ieszcze inne posty trzebá multiplikowáć/ tedy ták masz czynić iáko y w Addicyey/ nápisać iednę przez się/ á drugą co dźieśięć waży w pámięći chowáć/ iáko to
Piąty. A ieśli będźie więcey liczby niż iedná/ ná rydze mnożyćielá ták iáko tu widźisz
Tedy masz tą napierwszą liczbą v mnożyćielá/ tę rygę wszytkę wielośći przemultiplikowáć/ iáko ćię wdrugich punktách náuczył/ á potym też wielość/ drugą mnożyćielá/ ktora ná drugiey pośćie iest/ iáko to multiplikuię wprzod przez 3 mowiąc: 3 rázy 6 czynią 18/ piszę tedy pod linią 8/ iednę w pámięći chowam/ potym mowię 3 rázy 5/ czynią
Skrót tekstu: GorAryt
Strona: 26
Tytuł:
Nowy sposób arytmetyki
Autor:
Jan Aleksander Gorczyn
Drukarnia:
Krzysztof Schedel
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1647
Data wydania (nie wcześniej niż):
1647
Data wydania (nie później niż):
1647
jednę przez się/ a drugą co dziesięć waży w pamięci chować/ jako to
Piąty. A jeśli będzie więcej liczby niż jedna/ na rydze mnożyciela tak jako tu widzisz
Tedy masz tą napierwszą liczbą u mnożyciela/ tę rygę wszytkę wielości przemultiplikować/ jako cię wdrugich punktach nauczył/ a potym też wielość/ drugą mnożyciela/ która na drugiej poście jest/ jako to multiplikuję wprzód przez 3 mówiąc: 3 razy 6 czynią 18/ piszę tedy pod linią 8/ jednę w pamięci chowam/ potym mówię 3 razy 5/ czynią 15/ a z tą co w pamięci/ 16/ piszę tedy na produkt 6/ a 1 w pamięci
iednę przez się/ á drugą co dźieśięć waży w pámięći chowáć/ iáko to
Piąty. A ieśli będźie więcey liczby niż iedná/ ná rydze mnożyćielá ták iáko tu widźisz
Tedy masz tą napierwszą liczbą v mnożyćielá/ tę rygę wszytkę wielośći przemultiplikowáć/ iáko ćię wdrugich punktách náuczył/ á potym też wielość/ drugą mnożyćielá/ ktora ná drugiey pośćie iest/ iáko to multiplikuię wprzod przez 3 mowiąc: 3 rázy 6 czynią 18/ piszę tedy pod linią 8/ iednę w pámięći chowam/ potym mowię 3 rázy 5/ czynią 15/ á z tą co w pámięći/ 16/ piszę tedy ná produkt 6/ á 1 w pámięći
Skrót tekstu: GorAryt
Strona: 26
Tytuł:
Nowy sposób arytmetyki
Autor:
Jan Aleksander Gorczyn
Drukarnia:
Krzysztof Schedel
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1647
Data wydania (nie wcześniej niż):
1647
Data wydania (nie później niż):
1647
z tą co w pamięci/ 16/ piszę tedy na produkt 6/ a 1 w pamięci chowam/ znowy mówię 3 razy 2/ czynią 6/ i z tą co w pamięci zostawała/ 7/ ponieważ niemasz więcej liczby/ piszę tedy całe 7 na produkt. Potym też wielość multiplikuję przez drugą liczbę mnożyciela/ mówiąc: 2 razy 6/ czynią 12/ piszę tedy na produkt na tejże poście/ gdzie drugi mnożyciel stoi 2/ a 1 w pamięci chowam. Tymiż potym 2 mówię/ 2 razy 5/ uczynią 10/ a z tą co w pamięci 11/ tak tedy 1 przez się piszę/ a
z tą co w pámięći/ 16/ piszę tedy ná produkt 6/ á 1 w pámięći chowam/ znowy mowię 3 rázy 2/ czynią 6/ y z tą co w pámięći zostawáłá/ 7/ ponieważ niemász więcey liczby/ piszę tedy cáłe 7 ná produkt. Potym też wielość multiplikuię przez drugą liczbę mnożyćielá/ mowiąc: 2 rázy 6/ czynią 12/ piszę tedy ná produkt ná teyże pośćie/ gdźie drugi mnożyćiel stoi 2/ á 1 w pámięći chowam. Tymiż potym 2 mowię/ 2 rázy 5/ vczynią 10/ á z tą co w pámięći 11/ ták tedy 1 przez się piszę/ á
Skrót tekstu: GorAryt
Strona: 27
Tytuł:
Nowy sposób arytmetyki
Autor:
Jan Aleksander Gorczyn
Drukarnia:
Krzysztof Schedel
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1647
Data wydania (nie wcześniej niż):
1647
Data wydania (nie później niż):
1647
razy 2/ czynią 4/ i z tą co pamięci/ uczynią 5/ a ponieważ już nie mas żadnego numerus więcej/ piszę całe te 5/ i będzie tak: o całej Liczbie.
I uczyniwszy linią/ sumuęte produkty/ które uczynią in summa tak jako wyżej widzisz. A jeżeli będzie więcej numerów na rydze mnożyciela/ postępujże sobie tak jako i z temi a dla praktyki przerachuj sobie te Egzempla: Część Pierwsza
Szósty, Trafia się częst/ iż też na wierzchniej rydze wielości będzie 0/ o czym masz wiedzieć/ iż się nie multiplikuje/ ale się tak prosto 0. pisze/ chyba jeżeli co zostało od pierwszej przed nią
rázy 2/ czynią 4/ y z tą co pámięći/ vczynią 5/ á ponieważ iuż nie mas żadnego numerus więcey/ piszę cáłe te 5/ y będźie tak: o cáłey Liczbie.
I vczyniwszy linią/ sumuęte produkty/ ktore vczynią in summá ták iáko wyżey widźisz. A ieżeli będźie więcey numerow ná rydze mnożyćielá/ postępuyże sobie ták iáko y z temi á dla práktyki przerachuy sobie te Exemplá: Część Pierwsza
Szosty, Trafia się częst/ iż też ná wierzchniey rydze wielośći będźie 0/ o czym masz wiedźieć/ iż się nie multiplikuie/ ale się ták prosto 0. pisze/ chyba ieżeli co zostało od pierwszey przed nią
Skrót tekstu: GorAryt
Strona: 28
Tytuł:
Nowy sposób arytmetyki
Autor:
Jan Aleksander Gorczyn
Drukarnia:
Krzysztof Schedel
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1647
Data wydania (nie wcześniej niż):
1647
Data wydania (nie później niż):
1647
2/ piszę na produkt/ a 1 w pamięci chowam/ potym mówię: 2 razy 0/ jest 0/ a iż mi pozostała od pierwszej posty w pamięci 1/ tedy miasto 0 piszę 1/ jako w przykładzie widzisz. Siódmy. Bywa też i to/ iż nulla często kroć będzie na samym początku u mnożyciela/ jako też i w pośrodku/ więc gdy się tak przytrafi na początku/ tę nullę pisz osobno/ podle tej posty pierwszej/ a nie wchodź z nią między inne posty/ tak jako w przykładzie widzisz/ bo musiałbyś wszytko nulle pisać. o całej Liczbie.
Ósmy, Jeżeli zaś w pośrodku będzie nulla
2/ piszę ná produkt/ á 1 w pámięći chowam/ potym mowię: 2 rázy 0/ iest 0/ á iż mi pozostáłá od pierwszey posty w pámięći 1/ tedy miásto 0 piszę 1/ iáko w przykładźie widźisz. Siodmy. Bywá też y to/ iż nullá często kroć będźie ná sámym początku v mnożycielá/ iáko też y w pośrodku/ więc gdy się ták przytráfi ná początku/ tę nullę pisz osobno/ podle tey posty pierwszey/ á nie wchodź z nią między inne posty/ ták iáko w przykładźie widźisz/ bo muśiałbyś wszytko nulle pisać. o cáłey Liczbie.
Osmy, Ieżeli záś w pośrodku będźie nullá
Skrót tekstu: GorAryt
Strona: 29
Tytuł:
Nowy sposób arytmetyki
Autor:
Jan Aleksander Gorczyn
Drukarnia:
Krzysztof Schedel
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1647
Data wydania (nie wcześniej niż):
1647
Data wydania (nie później niż):
1647
też i w pośrodku/ więc gdy się tak przytrafi na początku/ tę nullę pisz osobno/ podle tej posty pierwszej/ a nie wchodź z nią między inne posty/ tak jako w przykładzie widzisz/ bo musiałbyś wszytko nulle pisać. o całej Liczbie.
Ósmy, Jeżeli zaś w pośrodku będzie nulla tak u mnożyciela/ jako i na rydze wielości/ tedy nic nie pisz jako tu widzisz/ bowiem już i tej posty produkt ginie.
Dziewiąty, A jeżeli będzie na której kolwiek rydze 1/ wiedz/ iż ta jedna nie multiplikuje/ i nie będzie inakszy produkt tylko taka liczba/ jaka na wierzchu abo spodku jest/ jako tu
też y w pośrodku/ więc gdy się ták przytráfi ná początku/ tę nullę pisz osobno/ podle tey posty pierwszey/ á nie wchodź z nią między inne posty/ ták iáko w przykładźie widźisz/ bo muśiałbyś wszytko nulle pisać. o cáłey Liczbie.
Osmy, Ieżeli záś w pośrodku będźie nullá ták v mnożyćielá/ iáko y ná rydze wielośći/ tedy nic nie pisz iáko tu widźisz/ bowiem iuż y tey posty produkt ginie.
Dźiewiąty, A ieżeli będźie ná ktorey kolwiek rydze 1/ wiedz/ iż tá iedná nie multiplikuie/ y nie będźie inákszy produkt tylko táka liczbá/ iáka ná wierzchu ábo spodku iest/ iáko tu
Skrót tekstu: GorAryt
Strona: 29
Tytuł:
Nowy sposób arytmetyki
Autor:
Jan Aleksander Gorczyn
Drukarnia:
Krzysztof Schedel
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1647
Data wydania (nie wcześniej niż):
1647
Data wydania (nie później niż):
1647
.
Kiedy zaś w posrzodku nulla/ to tak wiele waży jako w multiplikacjej/ o czym naukę miej w punkcie szóstym i ośmym/ i przykład tego. Pomniej i to/ iż 1nie diuiduje/ a pomniąc te wszytkie punkta/ będziesz mógł diuizją uczynić/ przez którą probę multiplikacjej wynajdują/ bo uczyniwszy z mnożyciela dzielnika/ pokażeć na quotiencie takoważ wielość/ jako tu widzisz. o całej Liczbie.
Diuiziej zaś proba taka/ uczynić z dzielnika mnożyciela/ i multiplikować quotient/ po której multiplikacjej będziesz miał produkt w takichże Numerach jakie mnóstwa ryga w diuizjej miała/ jako tu widzisz ryga mnóstwa
Produkt
Dla Praktyki przerachuj te Egzempla.
.
Kiedy záś w posrzodku nullá/ to ták wiele waży iáko w multiplikácyey/ o czym náukę miey w punkćie szostym y osmym/ y przykład tego. Pomniey y to/ iż 1nie diuiduye/ á pomniąc te wszytkie punktá/ będźiesz mogł diuizyą vczynić/ przez ktorą probę multiplikácyey wynáyduią/ bo vczyniwszy z mnożyćielá dźielniká/ pokażeć ná quotienćie tákoważ wielość/ iáko tu widźisz. o cáłey Liczbie.
Diuiziey záś probá táka/ vczynić z dźielniká mnożyćielá/ y multiplikowáć quotient/ po ktorey multiplikácyey będźiesz miał produkt w tákichże Numerách iákie mnostwá rygá w diuizyey miałá/ iáko tu widźisz rygá mnostwá
Produkt
Dla Práktyki przeráchuy te Exemplá.
Skrót tekstu: GorAryt
Strona: 41
Tytuł:
Nowy sposób arytmetyki
Autor:
Jan Aleksander Gorczyn
Drukarnia:
Krzysztof Schedel
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1647
Data wydania (nie wcześniej niż):
1647
Data wydania (nie później niż):
1647
/ i przykład tego. Pomniej i to/ iż 1nie diuiduje/ a pomniąc te wszytkie punkta/ będziesz mógł diuizją uczynić/ przez którą probę multiplikacjej wynajdują/ bo uczyniwszy z mnożyciela dzielnika/ pokażeć na quotiencie takoważ wielość/ jako tu widzisz. o całej Liczbie.
Diuiziej zaś proba taka/ uczynić z dzielnika mnożyciela/ i multiplikować quotient/ po której multiplikacjej będziesz miał produkt w takichże Numerach jakie mnóstwa ryga w diuizjej miała/ jako tu widzisz ryga mnóstwa
Produkt
Dla Praktyki przerachuj te Egzempla. Pierwszy. Było na jednym posiedzeniu w kompanijej 8 person/ narachowano im co zasiądzieli/ 6 garncy wina Węgierskiego i pół garnca/ garniec
/ y przykład tego. Pomniey y to/ iż 1nie diuiduye/ á pomniąc te wszytkie punktá/ będźiesz mogł diuizyą vczynić/ przez ktorą probę multiplikácyey wynáyduią/ bo vczyniwszy z mnożyćielá dźielniká/ pokażeć ná quotienćie tákoważ wielość/ iáko tu widźisz. o cáłey Liczbie.
Diuiziey záś probá táka/ vczynić z dźielniká mnożyćielá/ y multiplikowáć quotient/ po ktorey multiplikácyey będźiesz miał produkt w tákichże Numerách iákie mnostwá rygá w diuizyey miałá/ iáko tu widźisz rygá mnostwá
Produkt
Dla Práktyki przeráchuy te Exemplá. Pierwszy. Było ná iednym pośiedzeniu w kompániey 8 person/ nárachowano im co záśiedźieli/ 6 gárncy winá Węgierskiego y puł gárncá/ gárniec
Skrót tekstu: GorAryt
Strona: 41
Tytuł:
Nowy sposób arytmetyki
Autor:
Jan Aleksander Gorczyn
Drukarnia:
Krzysztof Schedel
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1647
Data wydania (nie wcześniej niż):
1647
Data wydania (nie później niż):
1647
