nabrawszy pierwej pełne usta wody. Abowiem się tak Mózg wychędoży/ z flegmistych wilgotności. Albo też tak. Item.
Wziąć korzenia Górzyszowego/ miałko utartego/ Mirry/ po łocie/ Szafranu tartego/ soku z maku/ Opium rzeczonego/ każdego po ćwierci łota. Opium rozpuścić w trosze octa/ a potym wszystko wespół w Moździerzyku umieszać/ że zgęstnieje/ jako Masa Piguł. Z tego poczynić pigułki/ jako groch wielkie/ ususzyć. A gdy potrzeba wziąć ich według wagi łot/ i rozetrzeć w czterech łyżkach wodki Rumienkowej/ przylawszy do tego octu ze dwie łyżce: W tym chusteczkę ciepło maczać/ a na czoło przywijać. Ból w głowie uśmierzy
nábrawszy pierwey pełne vstá wody. Abowiem sie ták Mozg wychędoży/ z flegmistych wilgotnośći. Albo też ták. Item.
Wźiąć korzeniá Gorzyszowego/ miáłko vtártego/ Mirrhy/ po łoćie/ Száfránu tártego/ soku z máku/ Opium rzeczonego/ káżdego po czwierći łotá. Opium rospuśćić w trosze octá/ á potym wszystko wespoł w Możdżerzyku vmieszáć/ że zgęstnieie/ iáko Másá Piguł. Z tego poczynić pigułki/ iáko groch wielkie/ vsuszyć. A gdy potrzebá wźiąć ich według wagi łot/ y rozetrzeć w czterech łyszkách wodki Rumienkowey/ przylawszy do teg^o^ octu ze dwie łyszce: W tym chusteczkę ćiepło maczáć/ á ná czoło przywiiáć. Bol w głowie vśmierzy
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 198
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
glist upaloną/ po dwu łyżek każdego wziąwszy. (Alfaharaujus.)
Mocz nad przyrodzenie zatrzymany wywodzi: biorąc Soku tego pięć ćwierci łota/ Storaksu wodnistego/ albo miękkiego/ Jąderek orzechów laskowych po cztery części od kwinty/ Pieprzu siedm ziarn. To wszystko/ okrom Storaksu/ co namielej utłuc/ a potym z Toraksem w Moździerzyku co nagęściej zaczynić/ z tego piguł/ jako dobre ziarno grochowe/ naczynić/ a dawać naprzód po trzy/ po cztery/ po pięci/ aż do siedmi/ i ośmi/ według lat każdego/ i wieku/ ktemu i sił jest lekarstwem doświadczonym/ popijając ich winem białym/ albo czym inym przynależącym. Uszczknieniu od
glist vpaloną/ po dwu łyżek káżdego wźiąwszy. (Alfaharauius.)
Mocz nád przyrodzenie zátrzymány wywodźi: biorąc Soku tego pięć czwierći łotá/ Storaxu wodnisteg^o^/ álbo miękkiego/ Iąderek orzechow laskowych po cztyry częśći od kwinty/ Pieprzu śiedm źiarn. To wszystko/ okrom Storaxu/ co namieley vtłuc/ á potym z Toraxem w Możdżerzyku co nagęśćiey záczynić/ z tego piguł/ iáko dobre źiárno grochowe/ nácżynić/ á dawáć naprzod po trzy/ po cztyry/ po pięći/ áż do śiedmi/ y ośmi/ według lat káżdego/ y wieku/ ktemu y sił iest lekárstwem doświádczonym/ popiiáiąc ich winem białym/ álbo czym inym przynależącym. Vsczknieniu od
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 229
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
leczenia
Nad wzwyż pomienione te są najgorsze słabiąc codziennie chorego, a podczas w inne choroby wp[...] awują, leczyć się mają purgansami wolnemi, krwi upuszczeniem, potami,[...] sorbentibus.
Item weźmi oczek Rakowych, ale nie z warzonych Raków wybieranych które za nic ważą lecz z żywych co się pilnie zawsze obserwować ma, siarki w kamiennym moździerzyku utartej, rogu leleniego świeżo uskrobanego, żabich skorupek przy rzekach się zna[...] dujących, każdego po ćwi[...] rci łota, Miry pół ćwierci łota, Kamfory skrupuł, zmięszaj wszytko na subtelny proszek, dawaj mocniejszym po pół ćwierci łota, słabszym i dzieciom po z[...] rupule w Kaw[...] e, lubo w Winie ciepłym, lubo w wódce
leczenia
Nád wzwyż pomięnione te są naygorsze słábiąc codziennie chorego, á podczás w inne choroby wp[...] awuią, leczyć się máią purgánsámi wolnemi, krwi upuszczeniem, potámi,[...] sorbentibus.
Item wezmi oczek Rákowych, ále nie z wárzonych Rákow wybieránych ktore zá nic ważą lecz z żywych co się pilnie záwsze obserwowáć ma, siárki w kámiennym mozdzierzyku utártey, rogu leleniego swieżo uskrobánego, żabich skorupek przy rzekách się zná[...] duiących, káżdego po ćwi[...] rći łotá, Miry puł ćwierći łotá, Kámfory skrupuł, zmięszay wszytko ná subtelny proszek, daway mocnieyszym po puł ćwierći łotá, słábszym y dziećiom po s[...] rupule w Kaw[...] e, lubo w Winie ćiepłym, lubo w wodce
Skrót tekstu: PromMed
Strona: 8
Tytuł:
Promptuarium medicum
Autor:
Anonim
Drukarnia:
Franciszek Cezary
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1716
Data wydania (nie wcześniej niż):
1716
Data wydania (nie później niż):
1716
do tego że obrzydliwości w zażywaniu nie czynią, wchodzą do różnych purgansów, lecz i same tak dają, rozpuściwszy gran ośm, lubo dziesięć, (lubo więcej dla mocniejszych) w gorzałce, którą wypiwszy, skuteczne bywają purganse, także według namienionej wagi daja w konfekcie Różowym, lubo innym, zmieszwszy, wprzód utarszy w moździerzyku z odrobiną Migdału, żeby się nie lepiło, w likworach się nie dają, bo się z niemi zgodzić nie mogą, wkupe się lepiąc, utarszy zaś z Cukrem, może dać w jaju miekkim. Proszek purgujący zawsze, i każdemu służący.
Weźmi Cremor Tártari pół skrupuła, przydaj Diagredium gran siedm, albo dziesięć,
do tego że obrzydliwośći w záżywaniu nie czynią, wchodzą do roźnych purgánsow, lecz y same ták dáią, rospuśćiwszy grán ośm, lubo dźieśięć, (lubo więcey dla mocnieyszych) w gorzałce, ktorą wypiwszy, skuteczne bywáią purgánse, tákże według namienioney wagi daia w konfekćie Rożowym, lubo innym, zmieszwszy, wprzod utárszy w mozdźierzyku z odrobiną Migdału, żeby się nie lepiło, w likworach się nie dáią, bo się z niemi zgodźić nie mogą, wkupe się lepiąc, utárszy záś z Cukrem, może dáć w jaiu miekkim. Proszek purguiący záwsze, y káżdemu służący.
Weźmi Cremor Tártari puł skrupuła, przyday Diagredium grán śiedm, álbo dźieśięć,
Skrót tekstu: PromMed
Strona: 231
Tytuł:
Promptuarium medicum
Autor:
Anonim
Drukarnia:
Franciszek Cezary
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1716
Data wydania (nie wcześniej niż):
1716
Data wydania (nie później niż):
1716
spokojnym miejscu zachować potrzebę. Drugi sposób. Wziąć wosku, żywice, każdego po funcie, rozej suchej funtów dwa, masła świeżego niesolonego funtów dwa, tąkże smażyć, i przez chustę przecedzić grubą. Na Chudnienie Końskie. UWarzyć w winie starym garść ruty, mirry łotów cztery, bobków liczby piętnaście, i to potłuc w moździerzyku, włożyć do tego kminu łotów sześć, oliwy świeżej łotów ośm, i zadawać przez dni trzy, w piciu koniowi. Item. Siarki łotów trzy, Mirry ćwierć łota stłuc i z parą jajec zmięszać świezych, przylawszy wina napoić konia. Item. Obłupionych kasztanów nasuszyć w piecu, te utłucz w stępie, dobrą przygarść
spokoynym mieyscu záchowác potrzebę. Drugi sposob. Wźiąć wosku, żywice, káźdego po funćie, rozey suchey funtow dwá, másłá świeżego niesolonego funtow dwá, tąkże smáżyć, y przez chustę przecedźić grubą. Ná Chudnienie Końskie. VWárzyć ẃ winie stárym garśc ruty, mirrhy łotow cztery, bobkow lyczby piętnaśćie, y to potłuc w mozdzierzyku, włożyć do tego kmìnu łotow sześc, oliwy świeżey łotow osm, y zádawáć przez dni trzy, w pićiu koniowi. Item. Siárki łotow trzy, Mirrhy ćwierć łotá stłuc y z parą iáiec zmięszáć świezych, przylawszy winá nápoić koniá. Item. Obłupionych kásztánow násuszyć w piecu, te vtłucz w stępie, dobrą przygarść
Skrót tekstu: HaurEk
Strona: 53
Tytuł:
OEkonomika ziemiańska
Autor:
Jakub Kazimierz Haur
Drukarnia:
Krzysztof Schedel
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
poradniki
Tematyka:
gospodarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1675
Data wydania (nie wcześniej niż):
1675
Data wydania (nie później niż):
1675
