Zachodną miała i zachowywała przez lat tysiąc. w tej to ś jedności Cerkiew Wschodnia Świętymi Nauczycielami/ i sprawiedliwymi Ojcami stała się sławna. Ta ś. jedność i nasz naród Ruski od Krztu przywiodła/ i Cerkiew naszą w pobożne i święte męże/ Ojcy nasze/ płodowitą uczyniła. Ta ś. jedność nabudowała nam Cerkwi i Monasterów/ dobrami je nadarzyła/ i wolnościami przyozdobiła. Tę to ś. jedność miedzy tymi dwiema Cerkwiami przez Ducha Z. sprawioną/ skoro przeklęta Schisma rozerwała/ natychmiast Cerkiew Wschodnia/ jakoby za ścianę[...] zastąpiła/ i ze wszytkich swoich wnętrznych i ze wnętrznych ozdób obnażoną być poczęła. natychmiast ludzie święci/ Cesarze Gręccy wzięli sobie
Zachodną miáłá y záchowywáła przez lat tyśiąc. w tey to ś iednośći Cerkiew Wschodna Swiętymi Náucżyćielámi/ y spráwiedliwymi Oycámi stáłá sie sławna. Tá ś. iedność y nász narod Ruski od Krztu przywiodłá/ y Cerkiew nászą w pobożne y święte męże/ Oycy násze/ płodowitą vczyniłá. Tá ś. iedność nábudowáłá nam Cerkwi y Monásterow/ dobrámi ie nádárzyłá/ y wolnośćiámi przyozdobiłá. Tę to ś. iedność miedzy tymi dwiemá Cerkwiámi przez Duchá S. spráwioną/ skoro przeklęta Schismá rozerwáłá/ nátychmiast Cerkiew Wschodna/ iákoby zá śćiánę[...] zástąpiłá/ y ze wszytkich swoich wnętrznych y ze wnętrznych ozdob obnażoną bydź poczęłá. nátychmiast ludźie święći/ Cesárze Gręccy wźięli sobie
Skrót tekstu: SmotApol
Strona: 179
Tytuł:
Apologia peregrinacjej do Krajów Wschodnich
Autor:
Melecjusz Smotrycki
Miejsce wydania:
Dermań
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty perswazyjne
Gatunek:
pisma religijne
Tematyka:
religia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1628
Data wydania (nie wcześniej niż):
1628
Data wydania (nie później niż):
1628
mil dwie; w lewą na boku widać było cerkiewkę, ku której imp. wojewoda wileński komenderował 30 koni swoich, i z koronnych dano 30 ludzi. W dolinie napadli Tatarów, z którymi ośm koni naszych potkało się; zabili naszych dwóch, jednego na jabłoni obiesili, trzeciego żywcem wzięto. Na lewej stronie góry wiele monasterów i niżej, i wyżej widać było. Za tymi górami siedmgrodzka ziemia. Stanęliśmy na górze niedaleko Rywalca i Buweran. O których Buweranach takowa tradycja, że to jest najpierwsza wieś założona w Wołoszech i nazwana od zabitego bawołu. Jest tam cerkiew tak stara, co już prawie pod same okna w ziemię wlazła. 11
mil dwie; w lewą na boku widać było cerkiewkę, ku której jmp. wojewoda wileński komenderował 30 koni swoich, i z koronnych dano 30 ludzi. W dolinie napadli Tatarów, z którymi ośm koni naszych potkało się; zabili naszych dwóch, jednego na jabłoni obiesili, trzeciego żywcem wzięto. Na lewej stronie góry wiele monasterów i niżej, i wyżej widać było. Za tymi górami siedmgrodzka ziemia. Stanęliśmy na górze niedaleko Rywalca i Buweran. O których Buweranach takowa tradycyja, że to jest najpierwsza wieś założona w Wołoszech i nazwana od zabitego bawołu. Jest tam cerkiew tak stara, co już prawie pod same okna w ziemię wlazła. 11
Skrót tekstu: SarPam
Strona: 19
Tytuł:
Pamiętnik z czasów Jana Sobieskiego
Autor:
Kazimierz Sarnecki
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
nieznany
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
pamiętniki
Tematyka:
historia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
między 1690 a 1696
Data wydania (nie wcześniej niż):
1690
Data wydania (nie później niż):
1696
Tekst uwspółcześniony:
tak
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Janusz Woliński
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Wrocław
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Zakład Narodowy im. Ossolińskich
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1958
Golfo dy Ajomana: a trochę wyższej Singitico, które dziś nazywają od góry świętej (Atos.) Ta góra/ której w około jest 150. mil/ tak jest wysoka/ iż cień jej zasięga aż do Insuły Lenno: mieszkają po niej Czerncy ś. Bazylego po więtszej części/ którzy tam mają podobno 24. Monasterów/ i tu i owdzie rozsadzonych. Stamtąd nawigować może odnogą/ którą starzy nazywali od rzeki co w nią wpada Strimone/ a dzisiejszy ją zowią od miasta tego powiatu Pierwszej części, Europa. TRACIA.
PRzy rzecze Strimone (a dziś Rendyno) kończy się Macedonia/ a poczyna się Tracia/ którą dzisiejszy nazywają Romanią:
Golfo di Aiomana: á trochę wyższey Singitico, ktore dźiś názywáią od gory świętey (Athos.) Tá gorá/ ktorey w około iest 150. mil/ ták iest wysoka/ iż cień iey záśięga áż do Insuły Lenno: mieszkáią po niey Czerncy ś. Bázylego po więtszey częśći/ ktorzy tám máią podobno 24. Monásterow/ y tu y owdźie rozsádzonych. Ztámtąd náwigowáć może odnogą/ ktorą stárzy názywáli od rzeki co w nię wpada Strimone/ á dźiśieyszy ią zowią od miástá te^o^ powiátu Pierwszey częśći, Europá. TRACIA.
PRzy rzecze Strimone (á dźiś Rendino) kończy się Mácedonia/ á poczyna się Thrácia/ ktorą dźiśieyszy názywáią Románią:
Skrót tekstu: BotŁęczRel_I
Strona: 142
Tytuł:
Relacje powszechne, cz. I
Autor:
Giovanni Botero
Tłumacz:
Paweł Łęczycki
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
opisy geograficzne
Tematyka:
egzotyka, geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1609
Data wydania (nie wcześniej niż):
1609
Data wydania (nie później niż):
1609
przy którym znajdują się niektóre kauerny wykowane w opoce/ pełne ryb/ Krokodylów/ ptastwa/ i inszych zwierząt zdechłych/ zachowanych tam tymże sposobem/ jakośmy powiedzieli o ciałach ludzkich przy Kairze. Wokoło tego miasta/ także i około Temen/ które leży ku pułnocy/ jest tam jeszcze i po dziś dzień barzo wiele Monasterów pewnych czernców/ które zowią Romiti Cofci. Jest potym Kana/ którą Strabo nazywa Copto/ kędy miewały skład Aptekarskie species przywiezione tam z morza czerwonego/ ale te potym odmieniały barzo wiele dróg. Ostatnie miasto jest Asna/ które/ jakośmy powiedzieli/ chcą niektórzy mieć za Siene/ sławne u Pisarzów: abowiem leżąc prawie
przy ktorym znáyduią się niektore káuerny wykowáne w opoce/ pełne ryb/ Krokodilow/ ptástwá/ y inszych źwierząt zdechłych/ záchowánych tám tymże sposobem/ iákosmy powiedźieli o ćiáłách ludzkich przy Káirze. Wokoło tego miástá/ tákże y około Temen/ ktore leży ku pułnocy/ iest tám iescze y po dźiś dźień bárzo wiele Monásterow pewnych czerncow/ ktore zowią Romiti Cofci. Iest potym Kaná/ ktorą Strabo názywa Copto/ kędy miewáły skład Aptekárskie species przywieźione tám z morzá czerwonego/ ále te potym odmieniáły bárzo wiele drog. Ostátnie miásto iest Asná/ ktore/ iákosmy powiedźieli/ chcą niektorzy mieć zá Siene/ sławne v Pisárzow: ábowiem leżąc práwie
Skrót tekstu: BotŁęczRel_I
Strona: 219
Tytuł:
Relacje powszechne, cz. I
Autor:
Giovanni Botero
Tłumacz:
Paweł Łęczycki
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
opisy geograficzne
Tematyka:
egzotyka, geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1609
Data wydania (nie wcześniej niż):
1609
Data wydania (nie później niż):
1609
/ od sakramentów począwszy/ i od święcenia kleryków aż do kapłaństwa/ sprawuje wszytkie rzeczy absolutè. Daje i bierze dobra wedle swego upodobania/ a w karaniu nie czyni różności miedzy duchownymi/ i laikami. Odprawowanie sakramentów należy Abunie. Król jest panem wszytkich gruntów/ oprócz kościelnych/ których jest bez liczby: a zwłaszcza Monasterów ś. Antoniego (bo tam inszych niemasz) Kolegia Kanoników/ i pustelniczych mieszkania/ także parochij/ jest dziwnie wiele: a są wszystkie opatrzone przez Króla i Intratą/ i Aparementami. Miewają dwie zimie/ i dwie lecie/ które rozeznawają nie z zimna/ ani z ciepła/ ale ze dżdżów/ i z
/ od sákrámentow począwszy/ y od święcenia klerykow áż do kápłáństwá/ spráwuie wszytkie rzeczy absolutè. Dáie y bierze dobrá wedle swego vpodobánia/ á w karániu nie czyni roznośći miedzy duchownymi/ y láikámi. Odpráwowánie sákrámentow należy Abunie. Krol iest pánem wszytkich gruntow/ oprocz kośćielnych/ ktorych iest bez liczby: á zwłasczá Monásterow ś. Antoniego (bo tám inszych niemász) Collegia Kánonikow/ y pustelniczych mieszkánia/ tákże párochiy/ iest dźiwnie wiele: á są wszystkie opátrzone przez Krolá y Intratą/ y Appárementámi. Miewáią dwie źimie/ y dwie lećie/ ktore rozeznáwáią nie z źimná/ áni z ćiepłá/ ále ze dżdżow/ y z
Skrót tekstu: BotŁęczRel_I
Strona: 227
Tytuł:
Relacje powszechne, cz. I
Autor:
Giovanni Botero
Tłumacz:
Paweł Łęczycki
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
opisy geograficzne
Tematyka:
egzotyka, geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1609
Data wydania (nie wcześniej niż):
1609
Data wydania (nie później niż):
1609
wątpienia uczyniłby to był/ gdzieby śmierć niewcześnie nie nastąpiła nań była. Ten Patriarcha ma pod sobą jednego Metropolitę w Jeruzalem/ i drugiego w Musalu/ i Arcybiskupy w Damaszku/ w Orfie/ w Saur/ w Caramit/ i w Cyprze/ i drugich Arcybiskupów i Biskupów w pomienionych Prowincjach/ z wielą Monasterów z Zakonu ś. Antoniego. Ci Jakubitowie odprawują nabożeństwo po Chaldejsku/ a mówią po Arabsku/ po Turecku/ i po Ormiańsku. Oprócz błędów spolnych z Ormiany/ mają też i te własne: Gdy czynią krzyż ś. na sobie/ odprawują to tylko jednym palcem skazującym/ znacznąc jednę nature/ wolą/ i sprawę
wątpienia vczyniłby to był/ gdźieby śmierć niewcześnie nie nástąpiłá nań byłá. Ten Pátriárchá ma pod sobą iednego Metropolitę w Ieruzálem/ y drugiego w Musalu/ y Arcybiskupy w Dámászku/ w Orfie/ w Saur/ w Cárámit/ y w Cyprze/ y drugich Arcybiskupow y Biskupow w pomienionych Prouinciách/ z wielą Monásterow z Zakonu ś. Antoniego. Ci Iákubitowie odpráwuią nabożeństwo po Cháldeysku/ á mowią po Arábsku/ po Turecku/ y po Ormiáńsku. Oprocz błędow spolnych z Ormiány/ máią też y te własne: Gdy czynią krzyż ś. ná sobie/ odpráwuią to tylko iednym pálcem skázuiącym/ znácznąc iednę náture/ wolą/ y spráwę
Skrót tekstu: BotŁęczRel_IV
Strona: 163
Tytuł:
Relacje powszechne, cz. IV
Autor:
Giovanni Botero
Tłumacz:
Paweł Łęczycki
Drukarnia:
Mikołaj Lob
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
opisy geograficzne
Tematyka:
egzotyka, geografia, religia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1609
Data wydania (nie wcześniej niż):
1609
Data wydania (nie później niż):
1609
ś. Franciszka mieszkające w Jeruzalem. Grzegorz XIII. posyłał do tego narodku dwu Ojców Jezuitów. Ci zebrawszy Sinód/ na którym też był Patriarcha z swemi Biskupami/ przywiedli ich do zupełnego wyznania wiary Katolickiej/ i dopomagali im kazać i tu i owdzie ku nauce ludzi. Popalili księgi obłędliwe: sprowadzili czernice rozbiegłe do dwu Monasterów: podali im porządek z strony ćwiczenia dzieci w nauce Chrześcijańskiej. Trudnoby to wypisać/ z jakim afektem tamte narody dziękowały i błogosławiły z osobliwej tej łaski i opatrzności Grzegorza XIII. Biskupa zaprawdę animuszu i żarliwości nieporownanej. Patriarcha Maronitski jest z Czernców ś. Antoniego. Obierają go Biskupi i Czerncy: a potym go konfirmuje
ś. Fránćiszká mieszkáiące w Ieruzálem. Grzegorz XIII. posyłał do tego narodku dwu Oycow Iezuitow. Ci zebrawszy Sinod/ ná ktorym też był Pátriárchá z swemi Biskupámi/ przywiedli ich do zupełnego wyznánia wiáry Kátholickiey/ y dopomagáli im kázáć y tu y owdźie ku náuce ludźi. Popalili kśięgi obłędliwe: zprowádźili czernice rozbiegłe do dwu Monásterow: podáli im porządek z strony ćwiczenia dźieći w náuce Chrześćiáńskiey. Trudnoby to wypisáć/ z iákim áffektem támte narody dźiękowáły y błogosłáwiły z osobliwey tey łáski y opátrznośći Grzegorzá XIII. Biskupá záprawdę ánimuszu y żarliwośći nieporownáney. Pátriárchá Máronitski iest z Czerncow ś. Antoniego. Obieráią go Biskupi y Czerncy: á potym go confirmuie
Skrót tekstu: BotŁęczRel_IV
Strona: 164
Tytuł:
Relacje powszechne, cz. IV
Autor:
Giovanni Botero
Tłumacz:
Paweł Łęczycki
Drukarnia:
Mikołaj Lob
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
opisy geograficzne
Tematyka:
egzotyka, geografia, religia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1609
Data wydania (nie wcześniej niż):
1609
Data wydania (nie później niż):
1609
