zalecenia Mistrzów swoich, mają promocją do Hasna-Ody, aliàs do Izby Skarbowej, albo do Kilaru, to jest do Apteki Cesarskiej, temi gradusami postępują na ostatek do Saraju, albo na Pokoje Cesarskie, co się zowie Hasodą, gdzie jest 40. Dworzan Pokojowych przy boku Cesarza zawsze obecnych, o których tu po Wezyrze i Muftym mówić będę. EUROPA. O Tureckim Cesarzu i Dworze jego.
WEZYR Azem jest Głową rady najpierwszy Minister, Namieśnik Cesarski, pomocnik Panowania jego. In materia belli et Status, aliàs w boju i w pokoju generalny Dispositor, wszytkę moc panowania sobie jednemu mając powierzoną. Jest Sędzią Najwyższym, Kanclerzem, Wodzem, jest Uchem
záleceniá Mistrzow swoich, máią promocyą do Hasna-Ody, aliàs do Izby Skarbowey, albo do Kiláru, to iest do Apteki Cesarskiey, temi grádusami postępuią ná ostátek do Saráiu, albo ná Pokoie Cesarskie, co się zowie Hasodą, gdźie iest 40. Dworzan Pokoiowych przy boku Cesarzá záwsze obecnych, o ktorych tu po Wezyrze y Muftym mowić będę. EUROPA. O Tureckim Cesarzu y Dworze iego.
WEZYR Azem iest Głową rády náypierwszy Minister, Namieśnik Cesarski, pomocnik Pánowánia iego. In materia belli et Status, aliàs w boiu y w pokoiu generálny Dispositor, wszytkę moc panowánia sobie iednemu maiąc powierzoną. Iest Sędźią Naywyzszym, Kanclerzem, Wodzem, iest Uchem
Skrót tekstu: ChmielAteny_II
Strona: 483
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 2
Autor:
Benedykt Chmielowski
Drukarnia:
J.K.M. Collegium Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1746
Data wydania (nie wcześniej niż):
1746
Data wydania (nie później niż):
1746
Tefterdar Basza/ to jest podskarbi. Ci trzej są jako Panowie Radni każdego Basze/ jako też i niemniej Wezyra wielkiego/ którego Mufty, Reisefendy, i Tefterdar, tak przewyższa godnością/ i władzą tych drugich/ jako daleko jest obraz i wymalowanie od swego Oryginału. Teraz będę mówił o tych dwóch pośledniejszych/ a o Muftym na swoim miejscu. Reisefendy znaczy niby głowę albo starszego wszytkich Pisarzów/ a Turcy zowią imieniem tym wszytkich/ co się naukami albo prawem bawią/ i Plebanów Meczetów swoich. Ten zawsze jest obecny przy Wezyrze/ dla ekspedycji Mandatów/ Przywilejów/ Ordynansów/ Uniwersałów/ i Komisyj/ których tak siła wychodzi codziennie na wszytkie strony
Tefterdar Bászá/ to iest podskárbi. Ci trzey są iáko Pánowie Rádni kożdego Básze/ iáko też y niemniey Wezyra wielkiego/ ktorego Mufty, Reisefendi, y Tefterdar, ták przewyższa godnośćią/ y władzą tych drugich/ iáko dáleko iest obraz y wymálowánie od swego Originału. Teraz będę mowił o tych dwoch poślednieyszych/ á o Muftym ná swoim mieyscu. Reisefendy znáczy niby głowę álbo stárszego wszytkich Pisárzow/ á Turcy zowią imieniem tym wszytkich/ co się náukámi álbo práwem báwią/ y Plebanow Meczetow swoich. Ten záwsze iest obecny przy Wezyrze/ dla expeditiey Mándatow/ Przywileiow/ Ordinánsow/ Vniwersałow/ y Kommissyi/ ktorych ták śiłá wychodźi codźiennie ná wszytkie strony
Skrót tekstu: RicKłokMon
Strona: 70
Tytuł:
Monarchia turecka
Autor:
Paul Ricot
Tłumacz:
Hieronim Kłokocki
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
nieznany
Typ tekstu:
mieszany
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
relacje
Tematyka:
egzotyka, obyczajowość
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1678
Data wydania (nie wcześniej niż):
1678
Data wydania (nie później niż):
1678
do tego przychodzi/ degradują go wprzód/ dopiero podają do Egzekucji. Ale kiedy idzie o wielką jaką zbrodnie/ albo zdradę/ włożą go w Moździerz/ który zawsze na to chowają w więzieniu o dedmi wieżach w Konstantynopolu/ tłuką i wiercą tak długo/ aż się i kości i mięso w juchę obróci.
Najpierwszy po Muftym, jest Urzędnik Kadyleskier, to jest Sędzia Wojskowy. Mają albowiem Żołnierze u Turków ten Przywilej/ że ich nie może nikt sądzić/ ani żadnej ich sprawy/ tylko ich własny Oficjalista/ który jednak przytym i czyje insze sprawy jakie się trafią sądzi. Trzeba koniecznie aby Mufty przez ten stopień przeszedł/ i żeby się
do tego przychodźi/ degráduią go wprzod/ dopiero podáią do Executiey. Ale kiedy idźie o wielką iáką zbrodnie/ álbo zdradę/ włożą go w Możdżerz/ ktory záwsze ná to chowáią w więźieniu o dedmi wieżach w Konstántynopolu/ tłuką y wiercą ták długo/ áż się y kośći y mięso w iuchę obroći.
Naypierwszy po Muftym, iest Vrzędnik Kadileskier, to iest Sędźia Woyskowy. Máią álbowiem Zołnierze v Turkow ten Przywiley/ że ich nie może nikt sądźić/ áni żadney ich spráwy/ tylko ich własny Officiálista/ ktory iednak przytym y czyie insze spráwy iákie się tráfią sądzi. Trzeba koniecznie áby Mufty przez ten stopień przeszedł/ y żeby się
Skrót tekstu: RicKłokMon
Strona: 136
Tytuł:
Monarchia turecka
Autor:
Paul Ricot
Tłumacz:
Hieronim Kłokocki
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
nieznany
Typ tekstu:
mieszany
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
relacje
Tematyka:
egzotyka, obyczajowość
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1678
Data wydania (nie wcześniej niż):
1678
Data wydania (nie później niż):
1678
