, 12. — Jastyków złocistych 4. — Poduszeczka zielona, atłasowa. — Chustka czarna. — Materii sztuka biała. — Papiery malowane, tureckie. — Zwierciadło kryształowe z lichtarzykiem i kropilniczka do tego. — Strzał cienkieskich 25. — Strzał różnych 100. — Chorągiew czerwona, musułbasowa. — Pieski białe. — Munsztuków arabskich 2. — Uździeniczka złocista, z krwawnikiem. F
Obicia burkatelowego, starego, złocistego, brytów 29. — Karacyna z żelazna, z naręczkami aksamitnemi. — Szyszaczek turecki, złotem nabijany. — Magierka z piórami od znaczku. — Przywilij na starostwo barskie. — Kwity kwarciane. — Poduszka od kulbaki,
, 12. — Jastyków złocistych 4. — Poduszeczka zielona, atłasowa. — Chustka czarna. — Materii sztuka biała. — Papiery malowane, tureckie. — Zwierciadło kryształowe z lichtarzykiem i kropilniczka do tego. — Strzał cienkieskich 25. — Strzał różnych 100. — Chorągiew czerwona, musułbasowa. — Pieski białe. — Munsztuków arabskich 2. — Uździeniczka złocista, z krwawnikiem. F
Obicia burkatelowego, starego, złocistego, brytów 29. — Karacyna z żelazna, z naręczkami aksamitnemi. — Szyszaczek turecki, złotem nabijany. — Magierka z piórami od znaczku. — Przywilij na starostwo barskie. — Kwity kwarciane. — Poduszka od kulbaki,
Skrót tekstu: InwRuchGęb
Strona: 126
Tytuł:
Częściowy inwentarz ruchomości króla Jana III z 1673 r.
Autor:
Anonim
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
nieznany
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty urzędowo-kancelaryjne
Gatunek:
inwentarze
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1673
Data wydania (nie wcześniej niż):
1673
Data wydania (nie później niż):
1673
Tekst uwspółcześniony:
tak
Tytuł antologii:
Materiały źródłowe do dziejów kultury i sztuki XVI-XVIII w.
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Mieczysław Gębarowicz
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Wrocław
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Zakład Narodowy im. Ossolińskich
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1973
sprawie abo rzeczy mówić pisaćli zaczynamy/ abo o niej ogółem/ abo mianowicie rozbierać zawsze nam przychodzi. Tak też wstępując i w ten traktat teraźniejszy o Munsztukach/ dla łacniejszego sposobu pojęcia/ na dwoję też on rozdzielić musiemy. A przysiadszy się zarazem do pierwszej części/ i w rozbieranie onej ogółem wkroczywszy/ a sposoby przybierania Munsztuków objaśniwszy/ w drugiej mianowicie Munsztuki zwyczajne do naprawy i postanowienia jakiejkolwiek gęby potrzebne/ nie na wielką liczbę ale na przebraną się sadząc/ ręką mą własną malowane/ a od rzemieśnika jakiegom sposobić mógł wyrysowane/ ku pożytkowi każdemu barzo potrzebne przed oczy położyć dla jaśniejszego zrozumienia nie zaniechałem. Aby tego co niektórzy za tajemnice niemałe
spráwie ábo rzeczy mowić pisáćli záczynamy/ ábo o niey ogułem/ ábo miánowićie rozbieráć záwsze nam przychodźi. Ták też wstępuiąc y w ten tráktat teráznieyszy o Munsztukách/ dla łácnieyszego sposobu poięćia/ ná dwoię też on rozdźielić muśiemy. A przyśiadszy się zárázem do pierwszey częśći/ y w rozbieránie oney ogułem wkroczywszy/ á sposoby przybieránia Munsztukow obiáśniwszy/ w drugiey miánowićie Munsztuki zwyczáyne do napráwy y postánowienia iákieykolwiek gęby potrzebne/ nie ná wielką liczbę ále ná przebráną się sádząc/ ręką mą własną málowáne/ á od rzemięśniká iákiegom sposobić mogł wyrysowáne/ ku pożytkowi káżdemu bárzo potrzebne przed oczy położyć dla iásnieyszego zrozumienia nie zániechałem. Aby tego co niektorzy zá táiemnice niemáłe
Skrót tekstu: DorHip_II
Strona: A
Tytuł:
Hippica to iest o koniach księgi_II
Autor:
Krzysztof Dorohostajski
Drukarnia:
Andrzej Piotrkowczyk
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1603
Data wydania (nie wcześniej niż):
1603
Data wydania (nie później niż):
1603
przykładać i nieco unaszać zwyczaj. Średniej miary mianowicie koniom już gęby i karku postanowionego zażywać pozwalamy/ przybierając do nich wędzidła każdego gębie przynależące. Lecz iż nietylko ważność i władza samych Czanek jest barzo potrzebna/ ale i różność formy onych kształtu niemało do chędogiego przybrania konia sieła przydaje. Przeto i różności onych też w malowaniu Munsztuków niżej się przypatrzywszy/ według myśli i wolej/ zachowywając w pamięci władzą już opisaną/ upodobać snadnie każdy sobie może. To tylko ktemu/ abym nie dołożył/ wycierpieć żadną miarą nie mogę ku ostrodze ludzkiej. Iż owe Czanki prościuchne/ ktemu krótkie/ naszym niektórym Usarzom/ dla jakiegoś kształtu (jako oni mienią)
przykłádáć y nieco vnászáć zwyczái. Srzedniey miáry miánowićie koniom iuż gęby y kárku postánowionego záżywáć pozwalamy/ przybieráiąc do nich wędźidłá káżdego gębie przynależące. Lecz iż nietylko ważność y władza sámych Czánek iest bárzo potrzebna/ ále y rożność formy onych kształtu niemáło do chędogiego przybránia koniá śiełá przydáie. Przeto y rożnośći onych też w málowániu Munsztukow niżey się przypátrzywszy/ według myśli y woley/ záchowywáiąc w pámięći władzą iuż opisáną/ vpodobáć snádnie káżdy sobie może. To tylko ktemu/ ábym nie dołożył/ wyćierpieć żadną miárą nie mogę ku ostrodze ludzkiey. Iż owe Czánki prośćiuchne/ ktemu krotkie/ nászym niektorym Vsarzom/ dla iákiegoś kształtu (iáko oni mienią)
Skrót tekstu: DorHip_II
Strona: Av
Tytuł:
Hippica to iest o koniach księgi_II
Autor:
Krzysztof Dorohostajski
Drukarnia:
Andrzej Piotrkowczyk
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1603
Data wydania (nie wcześniej niż):
1603
Data wydania (nie później niż):
1603
/ w czynieniu pracowitym/ abo w ćwiczeniu temu tak nie dogodzi/ aby nie porywając koń wodzą abo nie wsparzając/ w miarę bez rozkrwanienia abo naruszenia dziąsł i warg/ głowę i kark nosić kiedy mógł. Czego nie tylko racjami/ ale i doświadczeniem każdy baczny snadnie dosiądź może. Radzę tedy/ aby takowych pospolitych swych Munsztuków poprzestali/ a nie upodobywająli sobie owych śrzednie zakrzywionych/ co je Włoskiemi nazywają/ tedy wzdam niech i dłuższych i hrubszych Czanek/ i łancuszków z dłuższemi haczkami i z wyższym okiem zażywają/ jakichem też kilka na samym końcu k woli kształtowi ich wyrazić nie zaniechał. Nakoniec i to jeszcze wiedzieć nie zawadzi/ iż oko
/ w czynieniu prácowitym/ ábo w ćwiczeniu temu ták nie dogodźi/ áby nie porywáiąc koń wodzą ábo nie wsparzáiąc/ w miárę bez roskrwánienia ábo náruszenia dźiąsł y warg/ głowę y kárk nośić kiedy mogł. Czego nie tylko rátiámi/ ále y doświádczeniem káżdy báczny snádnie dośiądz może. Rádzę tedy/ áby tákowych pospolitych swych Munsztukow poprzestáli/ á nie vpodobywáiąli sobie owych śrzednie zákrzywionych/ co ie Włoskiemi názywáią/ tedy wzdam niech y dłuższych y hrubszych Czánek/ y łáncuszkow z dłuższemi haczkámi y z wyższym okiem záżywáią/ iákichem też kilká ná sámym końcu k woli kształtowi ich wyráźić nie zániechał. Nákoniec y to ieszcze wiedźieć nie záwádźi/ iż oko
Skrót tekstu: DorHip_II
Strona: Av
Tytuł:
Hippica to iest o koniach księgi_II
Autor:
Krzysztof Dorohostajski
Drukarnia:
Andrzej Piotrkowczyk
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1603
Data wydania (nie wcześniej niż):
1603
Data wydania (nie później niż):
1603
dopuści statecznego wyrażenia w opisaniu onych/ ale i ta ktemu nie mniejsza przeszkoda/ że sztuki z których wędzidła składane bywają/ wszytkie swych przezwisk w naszym języku do tego czasu jeszcze nie mają/ a okrzcić też one ledwie się ważyć śmiem/ uprzedzać niechcąc bieglejszych w tej nauce mistrzów. Jednak że wszelakie wędzidła (oprócz Munsztuków dętych/ które Włoszy Kanony nazywają) po więtszej części są złożone z gałek/ z knafli/ z śliwek/ z oliwek/ z kołek/ z kasztanów/ z gruszek/ z dzwonków/ z flaszek/ z prętów/ z tłuczków/ z których to abo z samych jednych/ abo z pomieszanych/ abo tak
dopuśći státecznego wyráżenia w opisániu onych/ ále y tá ktemu nie mnieysza przeszkodá/ że sztuki z ktorych wędźidłá skłádáne bywáią/ wszytkie swych przezwisk w nászym ięzyku do tego czásu ieszcze nie máią/ á okrzćić też one ledwie się ważyć śmiem/ vprzedzáć niechcąc biegleyszych w tey náuce mistrzow. Iednák że wszelákie wędźidłá (oprocz Munsztukow dętych/ ktore Włoszy Kanony názywáią) po więtszey częśći są złożone z gałek/ z knáfli/ z śliwek/ z oliwek/ z kołek/ z kásztánow/ z gruszek/ z dzwonkow/ z flászek/ z prętow/ z tłuczkow/ z ktorych to ábo z sámych iednych/ ábo z pomieszánych/ ábo ták
Skrót tekstu: DorHip_II
Strona: Aij
Tytuł:
Hippica to iest o koniach księgi_II
Autor:
Krzysztof Dorohostajski
Drukarnia:
Andrzej Piotrkowczyk
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1603
Data wydania (nie wcześniej niż):
1603
Data wydania (nie później niż):
1603
zdadzą/ jednak za kilkokrotnym używaniem prędzej brodkę poranią/ a zatym do uporności przywodzą/ a niżli do powolności sposobnym czynią. Na troj tylko tedy kształt onych/ z słusznych pozwalam przyczyn. Pierwszy jest złożony z kołek okrągłych esowatych/ żelaznych miernych/ abo raczej przyhrubszych niżli przycieńszych/ a ten słusznie ma do wszelakich używany być Munsztuków i za najlepszy miany/ bo nic nie obraża skory/ nie przegryzywa/ i władzą zatrzymywania prawdziwego w sobie zamyka. Drugi takimże właśnie kształtem bywa/ lecz tylko kołka te esowate nie okrągłe ale kwadratowe robione być mają/ tych dla brody twardej/ abo barzo mięsistej/ abo dla łba ciężkiego i dla szkapy na wodzy
zdádzą/ iednák zá kilkokrotnym vżywániem prędzey brodkę poránią/ á zátym do vpornośći przywodzą/ á niżli do powolnośći sposobnym czynią. Ná troy tylko tedy kształt onych/ z słusznych pozwalam przyczyn. Pierwszy iest złożony z kołek okrągłych esowátych/ żeláznych miernych/ ábo ráczey przyhrubszych niżli przyćieńszych/ á ten słusznie ma do wszelákich vżywány być Munsztukow y zá naylepszy miány/ bo nic nie obraża skory/ nie przegryzywa/ y władzą zátrzymywánia prawdźiwego w sobie zámyka. Drugi tákimże własnie kształtem bywa/ lecz tylko kołká te esowáte nie okrągłe ále kwádratowe robione być máią/ tych dla brody twárdey/ ábo bárzo mięśistey/ ábo dla łbá ćięszkiego y dla szkápy ná wodzy
Skrót tekstu: DorHip_II
Strona: Aijv
Tytuł:
Hippica to iest o koniach księgi_II
Autor:
Krzysztof Dorohostajski
Drukarnia:
Andrzej Piotrkowczyk
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1603
Data wydania (nie wcześniej niż):
1603
Data wydania (nie później niż):
1603
dokładnie niżej najdziesz/ przeto cię też dla wyrozumienia doskonalszego tam na ten czas odsyłam. O Różnych Munsztukach i o Wędzidłach a mianowicie o każdym z osobna. Rozd: 7.
JAkom obiecał pierwej/ iż po opisaniu ogółem a Munsztukach/ o Czankach/ o Wędzidłach/ o Podbrodku abo o Lancuszku/ mianowicie do malowanych Munsztuków i Wędzidł/ także i od opisania władzy każdego z nich przystąpić się miało/ tak teraz w słowie chcąc się viścić/ one doskonale wyrysowane i w druku wyrażone/ i naprzeciwko każdemu władzą i istność jego opisaną pokadam. Przy których iż po jednej Czance tylko malowano a nie po dwóch/ ta tego przyczyna/ że jako
dokłádnie niżey naydźiesz/ przeto ćię też dla wyrozumienia doskonálszego tám ná ten czás odsyłam. O Rożnych Munsztukách y o Wędzidłách á miánowićie o káżdym z osobná. Rozd: 7.
IAkom obiecał pierwey/ iż po opisániu ogułem a Munsztukách/ o Czánkách/ o Wędźidłách/ o Podbrodku ábo o Láncuszku/ miánowićie do málowánych Munsztukow y Wędźidł/ tákże y od opisánia władzy káżdego z nich przystąpić się miáło/ ták teraz w słowie chcąc się viśćić/ one doskonále wyrysowáne y w druku wyráżone/ y náprzećiwko káżdemu władzą y istność iego opisáną pokádam. Przy ktorych iż po iedney Czánce tylko málowano á nie po dwuch/ tá tego przyczyná/ że iáko
Skrót tekstu: DorHip_II
Strona: Aiij
Tytuł:
Hippica to iest o koniach księgi_II
Autor:
Krzysztof Dorohostajski
Drukarnia:
Andrzej Piotrkowczyk
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1603
Data wydania (nie wcześniej niż):
1603
Data wydania (nie później niż):
1603
Wędzidło otworzyste z kotczą nogą/ ze dwiema dzwonkami okrągłemi dzurkowatemi/ dla nasypania soli miasto gałek/ wolność daje językowi/ otwiera wargi/ i lekkie dzierżenie sposabia/ należy koniowi suchej i twardej gęby. Zamknienie tych Ksiąg. Rozd: 8.
TE Munsztuki i Wędzidła w zwysz obmalowane/ nie tylko z przebranej liczby wszelakich Munsztuków które teraz zwyczajne/ są prawie wyszczypnione/ ale i jako najpilniej i naostróżniej ku naśladowaniu w robocie biegłemu ślosarzowi według cyrkla wyrysowane. Jednak jeśliby kto dla jazdy i ćwiczenia koni/ dłuższych abo krótszych Czanek potrzebował/ łacno za rozkazaniem każdy rzemieśnik onemu w tym dogodzić może/ tu jako sam papier wynosił/ taka się wielkość
Wędzidło otworzyste z kotczą nogą/ ze dwiemá dzwonkámi okrągłemi dzurkowátemi/ dla násypánia soli miásto gałek/ wolność dáie ięzykowi/ otwiera wárgi/ y lekkie dzierżenie sposabia/ należy koniowi suchey y twárdey gęby. Zámknienie tych Kśiąg. Rozd: 8.
TE Munsztuki y Wędzidłá w zwysz obmálowáne/ nie tylko z przebráney liczby wszelákich Munsztukow ktore teraz zwyczáyne/ są práwie wyszczypnione/ ále y iáko naypilniey y naostrożniey ku náśladowániu w roboćie biegłemu ślosárzowi według cyrklá wyrysowáne. Iednák iesliby kto dla iázdy y ćwiczenia koni/ dłuższych ábo krotszych Czánek potrzebował/ łácno zá roskazániem káżdy rzemięśnik onemu w tym dogodźić może/ tu iáko sam pápier wynośił/ táka się wielkość
Skrót tekstu: DorHip_II
Strona: Liijv
Tytuł:
Hippica to iest o koniach księgi_II
Autor:
Krzysztof Dorohostajski
Drukarnia:
Andrzej Piotrkowczyk
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1603
Data wydania (nie wcześniej niż):
1603
Data wydania (nie później niż):
1603
papier wynosił/ taka się wielkość położyła. Żadna się tak dziwna i tak zła gęba nie natrafi (końska mówię/ bo o przewrotnych i niewyparzonych gębach ludzkich nic nie piszę/ którym ledwie czasem kijec nasiekany abo duża pięść hamulec przybiera) aby którym z nich zahamowana być nie miała. Zeznawamci żeć niezliczona liczba znajduje się Munsztuków dziwnych i wymyślnych/ ale raczej oprócz tych takowa/ z których każdy w malowaniu na karcie więtszą poda oczom uciechę/ a niż w rzeczy samej dogodzenie potrzebne przyniesie. Niech się tedy skryją owi Kawalkatorowie z swojemi Munsztukami/ co je Teifelbis, to jest Czartowskie Wędzidła nazywają/ gęby szkapom rozpierające/ bo tacy jako w literach
pápier wynośił/ táka się wielkość położyłá. Zadna się ták dźiwna y ták zła gębá nie nátráfi (końska mowię/ bo o przewrotnych y niewypárzonych gębách ludzkich nic nie piszę/ ktorym ledwie czásem kiiec náśiekány ábo duża pięść hámulec przybiera) áby ktorym z nich záhámowána być nie miáłá. Zeznawamći żeć niezliczona liczbá znáyduie się Munsztukow dźiwnych y wymyślnych/ ále ráczey oprocz tych tákowa/ z ktorych káżdy w málowániu ná kárćie więtszą poda oczom vćiechę/ á niż w rzeczy sámey dogodzenie potrzebne przynieśie. Niech się tedy skryią owi Káwálkatorowie z swoiemi Munsztukámi/ co ie Teifelbis, to iest Czártowskie Wędźidłá názywáią/ gęby szkápom rospieráiące/ bo tácy iáko w literách
Skrót tekstu: DorHip_II
Strona: Liijv
Tytuł:
Hippica to iest o koniach księgi_II
Autor:
Krzysztof Dorohostajski
Drukarnia:
Andrzej Piotrkowczyk
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1603
Data wydania (nie wcześniej niż):
1603
Data wydania (nie później niż):
1603
ile wielkość stajni potrzebować będzie dla dostatecznego dodania jasności. Nad końmi mieszkania ani jeźdźcom ani masztalerzom być nie mają/ ale słoma i siano przednie może się tam chować/ zwłaszcza gdzie abo sklepiona/ abo spuszczanemi rządnemi tarcicami położona zwierzchu będzie. W bok jednak stajni po obydwóch końcach komór potrzeba rządnych/ dla zawieszenia siodeł/ munsztuków/ grzebeł/ chowania rzeczy i pościeli masztalerskich/ mioteł/ wideł/ taczek/ łopat/ cebrów/ wiader i inszych potrzeb. Boć zaiste szpetna rzecz barzo/ gdy nierząd i nieochędostwo w stajni/ abo gdy munsztuki/ kaweczany/ siodła za końmi właśnie jako w jakim kramie wiszą/ a po kąciech i na widoku
ile wielkość stáyni potrzebowáć będźie dla dostátecznego dodánia iásnośći. Nád końmi mieszkánia áni ieźdźcom áni másztálerzom być nie máią/ ále słomá y śiáno przednie może się tám chowáć/ zwłaszczá gdźie ábo sklepiona/ ábo spuszczánemi rządnemi tárćicámi położona zwierzchu będźie. W bok iednák stáyni po obudwuch końcách komor potrzebá rządnych/ dla záwieszenia śiodeł/ munsztukow/ grzebeł/ chowánia rzeczy y pośćieli másztálerskich/ mioteł/ wideł/ taczek/ łopat/ cebrow/ wiáder y inszych potrzeb. Boć záiste szpetna rzecz bárzo/ gdy nierząd y nieochędostwo w stáyni/ ábo gdy munsztuki/ káweczany/ śiodłá zá końmi własnie iáko w iákim kramie wiszą/ á po kąćiech y ná widoku
Skrót tekstu: DorHip_I
Strona: Fiij
Tytuł:
Hippica to iest o koniach księgi_I
Autor:
Krzysztof Dorohostajski
Drukarnia:
Andrzej Piotrkowczyk
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1603
Data wydania (nie wcześniej niż):
1603
Data wydania (nie później niż):
1603
