choremu, dobry też na to Balsamus Samaritanius, etc. Traktat Wtóry O CHOROBIE. Która się nazywa Incubus, albo Eftaltes, albo Astma Nocturnum Delfin.
JEst sen głęboki, (z ściśnieniem około wnętrzności) Piersi naciskający, czym oddech ciężki sprawuje, tak, że się żda jakby kto dusił; co pochodzi z Konwulsyej Muszkułów, Piersiom służących. Rozumieją niektórzy że zły duch[...] szydło jakie, z człeka się urągając tę[...] sprawuje. Jeżeli ta duszność często[...] napada, znaczy przyszła albo wielką ch[...] albo Apopleksyą, alb oszaleństwo. O Duszeniu Nocnym. Sposoby do Leczenia.
WSamym Paroksyzmie obudzić chorego a najlepiej strzelić mu nad głową: potym zaraz da się
choremu, dobry też ná to Balsamus Samaritanius, etc. Tráktát Wtory O CHOROBIE. Ktora się názywa Incubus, álbo Ephtaltes, álbo Asthma Nocturnum Delfin.
IEst sen głęboki, (z śćiśnieniem około wnętrznośći) Pierśi náciskáiący, czym oddech cięszki spráwuie, ták, że się żda iákby kto duśił; co pochodźi z Konwulsyey Muszkułow, Pierśiom służących. Rozumieią niektorzy że zły duch[...] szydło iákie, z człeká się urągáiąc tę[...] spráwuie. Ieżeli tá duszność często[...] nápada, znáczy przyszła albo wielką ch[...] álbo Apoplexyą, álb oszaleństwo. O Duszeniu Nocnym. Sposoby do Leczenia.
WSámym Pároxyzmie obudźić chorego á naylepiey strzelić mu nád głową: potym záraz dá się
Skrót tekstu: CompMed
Strona: 158
Tytuł:
Compendium medicum
Autor:
Anonim
Drukarnia:
Drukarnia Jasnej Góry Częstochowskiej
Miejsce wydania:
Częstochowa
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1719
Data wydania (nie wcześniej niż):
1719
Data wydania (nie później niż):
1719
Perypneumoniej.
DWojaka jest Pleura, jedna nazywa się Legitima, druga Nothae, albo Spuriae Legitima , to jest prawdziwa Plerua, jest zapalenie Membrany pokrywający żebra, która nazywa się też Pleura, albo też zapalenie Muszkołów wnętrznych, to jest, między żebrami zostających. Notha zaś, (to jest nieprawdziwa Pleura) jest zapalenie powierzchnych Muszkułów, należy też do tego zapalenie błony, dzielącej płuca, (która nazywa się Mediastinum, ) także i płuc do żeber przyrośnienie. Peripneumonia, jest zapalenie płuc, ze krwie cholerycznej, która nazywa się Erusipelatosum zaś ze krwie flegmistej słonej spochodzące (nazywa się Oedematosum. Znaki Pleury, Naprzód ból w boku lewym albo
Perypneumoniey.
DWoiáká iest Pleurá, iedná názywa się Legitima, druga Nothae, álbo Spuriae Legitima , to iest prawdziwa Pleruá, iest zápalenie Membrány pokrywáiący żebrá, ktora názywá się też Pleurá, álbo też zápalenie Muszkołow wnętrznych, to iest, między żebrámi zostáiących. Notha záś, (to iest nieprawdźiwa Pleurá) iest zápalenie powierzchnych Muszkułow, należy też do tego zápalenie błony, dzielącey płucá, (ktora názywa się Mediastinum, ) tákże y płuc do żeber przyrośnienie. Peripneumonia, iest zápalenie płuc, ze krwie choleryczney, ktora názywa sie Erusipelatosum záś ze krwie flegmistey słoney spochodzące (názywa się Oedematosum. Znáki Pleury, Naprzod bol w boku lewym álbo
Skrót tekstu: CompMed
Strona: 160
Tytuł:
Compendium medicum
Autor:
Anonim
Drukarnia:
Drukarnia Jasnej Góry Częstochowskiej
Miejsce wydania:
Częstochowa
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1719
Data wydania (nie wcześniej niż):
1719
Data wydania (nie później niż):
1719
którym siedż, toż czyni i sarcocollat. Item. Czopek doświadczony. R. Olibani anteos aã. dr. s. Opti dr. 1. Croci gr. 10. cum melle collo f. suppes. O Wydymaniu. Traktat Trzeci O WYŚCIU JELITA.
DWojako rozumieć się ma wychodzenie: to jest: kiedy samych muszkułów jest wyście: albo wywrócenie: albo też samejże Kiszki wypadnienie, które nazywa się Ani procidentia; co się często Dzieciom, i Dysenterią cierpiącym przydaje, z wielkiego wydymania, które pochodzi albo z zapalenia, albo owrżedzenia intestini recti. Oprócz tego przyczyną bywa spadek jaki gwałtowny, albo strząśnienie, albo gdy zarazi paralisz muszkuły
ktorym siedż, toż czyni y sarcocollat. Item. Czopek doświadczony. R. Olibani anteos aã. dr. s. Opti dr. 1. Croci gr. 10. cum melle collo f. suppes. O Wydymániu. Tráktat Trzeći O WYSCIU IELITA.
DWoiáko rozumieć się ma wychodzenie: to iest: kiedy sámych muszkułow iest wyśćie: álbo wywrocenie: álbo też sameyże Kiszki wypádnienie, ktore názywa się Ani procidentia; co się często Dźiećiom, y Dysenteryą ćierpiącym przydáie, z wielkiego wydymánia, ktore pochodźi álbo z zápalenia, álbo owrżedzenia intestini recti. Oprocz tego przyczyną bywa spadek iáki gwałtowny, álbo strząśnienie, álbo gdy záráźi páralisz muszkuły
Skrót tekstu: CompMed
Strona: 242
Tytuł:
Compendium medicum
Autor:
Anonim
Drukarnia:
Drukarnia Jasnej Góry Częstochowskiej
Miejsce wydania:
Częstochowa
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1719
Data wydania (nie wcześniej niż):
1719
Data wydania (nie później niż):
1719
i niezachowanie diety w jedzeniu, i piciu, przez co się wiele krwi rodzi. Jeżeli z cholery ze krwią zmieszanej; na ten czas kolor twarzy bywa żółtawy, puls prędki, twardy, i mieszający się, uryna cienka, żółta, ciała szczupłość, oczy zapadłę w uściech gorżkość, womity żółte. Oprócz tego, Muszkułów abdominis żapale- nie, ma wielkie podobieństwo zapalenie wątroby, zaazem trzeba dobrze rozeznać, stąd osobliwie, że Muszkułów zapalenie wdłusz się przez żywot wydaje około pępka. Jeżeli zaś będzie zapalenie Mensentetii, na ten czas tumor niżej pod wątrobą bywa, na twarzy odmiany nie masz, biegunka rzadka zrazu, a potym ropista. Progn
y niezáchowánie dyety w iedzeniu, y piciu, przez co się wiele krwi rodzi. Ieżeli z cholery ze krwią zmieszáney; ná ten czás kolor twarzy bywa żołtáwy, puls prędki, twárdy, y mieszáiący się, uryná ćienka, żołta, ćiáłá sczupłość, oczy zápádłę w uśćiech gorżkość, womity żołte. Oprocz tego, Muszkułow abdominis żápale- nie, ma wielkie podobieństwo zápalenie wątroby, záázem trzebá dobrze rozeznáć, ztąd osobliwie, że Muszkułow zápalenie wdłusz się przez żywot wydaie około pępká. Ieżeli záś będzie zápalenie Mensentetii, ná ten czás tumor niżey pod wątrobą bywa, ná twarzy odmiány nie mász, biegunká rzadká zrázu, á potym ropista. Progn
Skrót tekstu: CompMed
Strona: 276
Tytuł:
Compendium medicum
Autor:
Anonim
Drukarnia:
Drukarnia Jasnej Góry Częstochowskiej
Miejsce wydania:
Częstochowa
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1719
Data wydania (nie wcześniej niż):
1719
Data wydania (nie później niż):
1719
zmieszanej; na ten czas kolor twarzy bywa żółtawy, puls prędki, twardy, i mieszający się, uryna cienka, żółta, ciała szczupłość, oczy zapadłę w uściech gorżkość, womity żółte. Oprócz tego, Muszkułów abdominis żapale- nie, ma wielkie podobieństwo zapalenie wątroby, zaazem trzeba dobrze rozeznać, stąd osobliwie, że Muszkułów zapalenie wdłusz się przez żywot wydaje około pępka. Jeżeli zaś będzie zapalenie Mensentetii, na ten czas tumor niżej pod wątrobą bywa, na twarzy odmiany nie masz, biegunka rzadka zrazu, a potym ropista. Progn. Wszelkie zapalenie Wątroby bardzo niebezpieczne jest, gdyż albo w puchlinę, albo w suchoty wprawia, osobliwie zapalenie gibbae
zmieszáney; ná ten czás kolor twarzy bywa żołtáwy, puls prędki, twárdy, y mieszáiący się, uryná ćienka, żołta, ćiáłá sczupłość, oczy zápádłę w uśćiech gorżkość, womity żołte. Oprocz tego, Muszkułow abdominis żápale- nie, ma wielkie podobieństwo zápalenie wątroby, záázem trzebá dobrze rozeznáć, ztąd osobliwie, że Muszkułow zápalenie wdłusz się przez żywot wydaie około pępká. Ieżeli záś będzie zápalenie Mensentetii, ná ten czás tumor niżey pod wątrobą bywa, ná twarzy odmiány nie mász, biegunká rzadká zrázu, á potym ropista. Progn. Wszelkie zápalenie Wątroby bárdzo niebespieczne iest, gdyż álbo w puchlinę, álbo w suchoty wprawia, osobliwie zapalenie gibbae
Skrót tekstu: CompMed
Strona: 277
Tytuł:
Compendium medicum
Autor:
Anonim
Drukarnia:
Drukarnia Jasnej Góry Częstochowskiej
Miejsce wydania:
Częstochowa
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1719
Data wydania (nie wcześniej niż):
1719
Data wydania (nie później niż):
1719
uważnym Audytorze do Świętych afektów wzbudza się animusz. Przy weselnych aktach, biesiadach gra kapela, a serce się raduje, nogi skaczą. Żałosne treny, dumy wywodzi melodia, a melancholia i płacz rośnie w człowieku. Co z tąd pochodzi: iż dźwięk muzyki w ucho wpadając, podobnąż rezonancją błonki, żyłek, i muszkułów, wzbudza witalne duchy, subtelne humory i krew wzrusza rozrzedza, zagrzewa, lub alteruje; i według różnej incytacyj, wolnej, lub prędkiej, lub pomiarkowanej, do proporcyj dźwięku i wzruszonych humorów różne w człowieku sprawuje afekta. Jako i mowa perswazja ludzka toż sprawuje. Ze albowiem ten nauszczypliwe słowo gniewem się zapala, i
uważnym Audytorze do Swiętych áffektow wzbudza się ánimusz. Przy weselnych áktach, biesiadach gra kapela, á serce się ráduie, nogi skaczą. Záłosne treny, dumy wywodzi melodya, a melancholia y płacz rośnie w człowieku. Co z tąd pochodzi: iż dzwięk muzyki w ucho wpadáiąc, podobnąż rezonancyą błonki, żyłek, y muszkułow, wzbudza witalne duchy, subtelne chumory y krew wzrusza rozrzedza, zágrzewa, lub álteruie; y według rożney incytácyi, wolney, lub prędkiey, lub pomiarkowaney, do proporcyi dzwięku y wzruszonych chumorow rożne w człowieku sprawuie affekta. Jáko y mowa perswazya ludzka toż sprawuie. Ze álbowiem ten náuszczypliwe słowo gniewem się zapala, y
Skrót tekstu: BystrzInfElem
Strona: R4
Tytuł:
Informacja elementarna
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
fizyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
Ze albowiem ten nauszczypliwe słowo gniewem się zapala, i z cholerą wybucha. Ów łagodnymi słowy w gniewie się łagodzi. Inny świętymi refleksjami do dobrego i świętych afektów się pobudza. Inny zaś żartami do śmiechu, albo milącym się dyskursem do amorów. To wszystko pochodzi z komocyj różnych humorów, które tytyllacją serca i wellikacje różnych muszkułów części ciała czyniąc, przez uczucie żyjącej duszy, proporcjonalne wzbudza afekta w człowieku. O impulsie.
XVI. Impuls jest kwalitatywa od jakiej potencyj pochodząca, według której rzecz jaka popędzona, dąży w jaką stronę miejsca. Jaka się wydaje w kuli wystrzelonej z jakiej strzelby. W strzale wypuszczonej z łuku, w kamieniu wyrzuconym z
Ze álbowiem ten náuszczypliwe słowo gniewem się zapala, y z cholerą wybucha. Ow łágodnymi słowy w gniewie się łágodzi. Jnny świętymi reflexyami do dobrego y świętych áffektow się pobudza. Jnny zaś żartami do smiechu, álbo milącym się dyskursem do amorow. To wszystko pochodzi z kommocyi rożnych chumorow, ktore tytyllacyą serca y wellikacye rożnych muszkułow części ciałá czyniąc, przez uczucie żyiącey duszy, proporcyonalne wzbudza áffekta w człowieku. O impulsie.
XVI. Jmpuls iest kwalitatywa od iákiey potencyi pochodząca, według ktorey rzecz iáka popędzona, dąży w iaką stronę mieysca. Jáka się wydáie w kuli wystrzeloney z iákiey strzelby. W strzale wypuszczoney z łuku, w kámieniu wyrzuconym z
Skrót tekstu: BystrzInfElem
Strona: R4v
Tytuł:
Informacja elementarna
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
fizyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
i farbach.
OKo ludzkie ma więcej około siebie tłustości niż którego bydlęcia i jest twardsze, a to jest w nim osobliwo. w innych rzeczach z bydlęcemi się zgadza. Ma te błonki. pierwsza zwierzchu biała, którą zowią po łacinie Adnata i ta jest gruba i żył pełna. Wtóra pochodzi i rodzi się z muszkułów okiem obracających. Trzecia rogowa która sama na koło oko okrywa, ta jest twarda, przezroczysta, nakształt rogu którego do laterni używają, ale ztyłu oka jest biała, i zowie się Scldes. Czwarta pochodzi z błonek subtelnych mózg obwijających, gdy się tyka w oku oka rogowej, jest czarna, w wołach modra
y fárbách.
OKo ludzkie ma więcey około śiebie tłustośći niż ktorego bydlęćiá y iest twárdsze, á to iest w nim osobliwo. w innych rzeczách z bydlęcemi się zgadza. Ma te błonki. pierwsza zwierzchu białá, ktorą zowią po łáćinie Adnata y tá iest gruba y żył pełna. Wtora pochodźi y rodźi się z muszkułow okiem obracáiących. Trzećia rogowa ktora sámá ná koło oko okrywa, tá iest twárda, przezroczysta, nákształt rogu ktorego do láterni używáią, ále ztyłu oka jest biała, y zowie się Scldes. Czwarta pochodzi z błonek subtelnych mozg obwiiáiących, gdy się tyka w oku oká rogowey, iest czarna, w wołach modra
Skrót tekstu: TylkRoz
Strona: 191
Tytuł:
Uczone rozmowy
Autor:
Wojciech Tylkowski
Miejsce wydania:
Warszawa
Region:
Mazowsze
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1692
Data wydania (nie wcześniej niż):
1692
Data wydania (nie później niż):
1692
język więcej pracuje około D. T. L. zęby około Z. Z. R. gardło A. H. podniebienie K. ł. I G. i kto na tym szwankuje, ten też i na literze. 50. Czemu słowik więcej śpiewa niż inne ptastwo? Wszytkie ptastwo śpiewa dobrze które ma wiele muszkułów w gardle, a taki jest słowik, który może wedle potrzeby dziurkę w gardle rozszerzeć albo ścisnąć. 51. Czemu gdy ziewamy mówiących nie dobrze słyszemy? Dym na ten czas z żołądka idzie do uszu i one napełnia: a gdy się gęba rozszerza w uszach droga się ściska przez którą głos ma przechodzić. 52.
ięzyk więcey pracuie około D. T. L. zęby około Z. S. R. gárdło A. H. podniebienie K. ł. I G. y kto ná tym szwankuie, ten też y ná literze. 50. Czemu słowik więcey spiewa niż inne ptástwo? Wszytkie ptastwo śpiewá dobrze ktore ma wiele muszkułow w gárdle, á táki iest słowik, ktory może wedle potrzeby dziurkę w gárdle rozszerzeć álbo śćisnąć. 51. Czemu gdy źiewámy mowiących nie dobrze słyszemy? Dym ná ten czas z żołądká idźie do uszu y one nápełniá: á gdy się gębá rozszerza w uszach drogá się śćiská przez ktorą głos ma przechodzić. 52.
Skrót tekstu: TylkRoz
Strona: 214
Tytuł:
Uczone rozmowy
Autor:
Wojciech Tylkowski
Miejsce wydania:
Warszawa
Region:
Mazowsze
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1692
Data wydania (nie wcześniej niż):
1692
Data wydania (nie później niż):
1692
, te nie pachną, bo ciepła mniej mają. ROZDZIAŁ VI. O Zmyśle smakowaniu i smakach, potrawach, napoju, głodzie pragnieniu.
Język albo części jemu bliskie, smaki rozeznawa i ma w sobie kość z tyłu, a jest rzadki i nieco gębce podobny aby weń mogła wilgotność wchodzić ze smakiem. Ma dziewięć Muszkułów które nim obraca ma i żyły. Do smaku potrzeba, aby rzecz która smakuje, miała w sobie suchość ziemną, wodna wilgotność, i ciepło. 1. Co za różnica między potrawą, lekarstwem i trucizną. Co jest właśnie potrawą to nasze ciepło zwycięża, i w ciało nasze odmienia, bez swojej własnej odmiany.
, te nie páchną, bo ćiepłá mniey máią. ROZDZIAŁ VI. O Zmyśle smákowániu y smákách, potráwách, nápoiu, głodźie prágnieniu.
IEzyk álbo częśći iemu bliskie, smáki rozeznawa i ma w sobie kość z tyłu, á iest rzadki y nieco gębce podobny áby weń mogłá wilgotność wchodźić ze smákiem. Ma dźiewięć Muszkułow ktore nim obraca ma y żyły. Do smáku potrzebá, áby rzecz ktora smákuie, miáła w sobie suchość źiemną, wodna wilgotność, y ćiepło. 1. Co zá różnicá między potráwą, lekárstwem y trucizną. Co iest właśnie potráwą to násze ćiepło zwycięża, y w ciáło násze odmięnia, bez swoiey własney odmiány.
Skrót tekstu: TylkRoz
Strona: 219
Tytuł:
Uczone rozmowy
Autor:
Wojciech Tylkowski
Miejsce wydania:
Warszawa
Region:
Mazowsze
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1692
Data wydania (nie wcześniej niż):
1692
Data wydania (nie później niż):
1692
