jest wiadomym, innych w tej mierze oświecić nie mogę.
VI. Z widzenia, i wyznania chorego pewnym zostałem, że on ma chorobę nazwaną Aphrodisiaca lues. Żadnemu nie tajno w Anatomii biegłemu, że z zaniedbanej gonorrei, zdrapanie żyły urynnej, wrzodzianki, naroście, z twardziałość etc. wyniknąć mogą, skąd jądrów nabrzmiałość od zapalenia kanału nazwanego Deferens przez który humor nasienny przechodzi, ból piersi z przyczyny targania żyły suchej symptomatycznej wielkiej, nazwanej intercostalis czyli między żebrowa, uryny trudne odejście, onej się zupełne zatrzymanie, inflamacja, gangrena, i śmierć na koniec nastąpić muszą.
VII. Żadnema takoż z Doktorów tajno nie jest, że toż samo
iest wiadomym, innych w tey mierze oświecić nie mogę.
VI. Z widzenia, y wyznania chorego pewnym zostałem, że on ma chorobę nazwaną Aphrodisiaca lues. Zadnemu nie tayno w Anatomii biegłemu, że z zaniedbaney gonorrei, zdrapanie żyły urynney, wrzodzianki, naroście, z twardziałość etc. wyniknąć mogą, zkąd iądrow nabrzmiałość od zapalenia kanału nazwanego Deferens przez ktory humor nasienny przechodzi, bol piersi z przyczyny targania żyły suchey symptomatyczney wielkiey, nazwaney intercostalis czyli między żebrowa, uryny trudne odeyście, oney się zupełne zatrzymanie, inflammacya, gangrena, y śmierć na koniec nastąpić muszą.
VII. Zadnema takoż z Doktorow tayno nie iest, że toż samo
Skrót tekstu: ListDokt
Strona: 5
Tytuł:
List doktorski i anatomiczny o chorobie od lat czternastu do doskonałych medycyny nauczycielów
Autor:
Stefan Bisio
Miejsce wydania:
Wilno
Region:
ziemie Wielkiego Księstwa Litewskiego
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1770
Data wydania (nie wcześniej niż):
1770
Data wydania (nie później niż):
1770
galarety z kury i jeleniego rogu często na dzień brać dysponowałem, na sen także emulsyą ex seminibus melonum, papaveris albi in aqua florum Nymphae cum syruppo diacordio przed samym snem, albo pigułki ex opio gummi tragacanti et sacharo przepisałem, tudzież radziłem wannę dla spłokania złych humorów z otworów w porach. Jądra lewego nabrzmiałość, smarowaniem z merkuriuszu była sciągniona, i worek który się otworzył przerwaniem i wycięczeniem materyj z muskułu nazwanego kremaster, a potym przecięty dla wyprowadzenia materyj zostało w stanie przyrodzonym. Już tedy mięsa i innych delikatnych potraw używa.
XVI. Gdyby się zaś rana w urynnej żyle przez gryzącą materią uczyniona, i incyzja między muskułem otaczającym
galarety z kury y ieleniego rogu często na dzień brać dysponowałem, na sen także emulsyą ex seminibus melonum, papaveris albi in aqua florum Nymphae cum syruppo diacordio przed samym snem, albo pigułki ex opio gummi tragacanti et sacharo przepisałem, tudzież radziłem wannę dla spłokania złych humorow z otworow w porach. Jądra lewego nabrzmiałość, smarowaniem z merkuryuszu była zciągniona, y worek ktory się otworzył przerwaniem y wycięczeniem materyi z muskułu nazwanego kremaster, a potym przecięty dla wyprowadzenia materyi zostało w stanie przyrodzonym. Już tedy mięsa y innych delikatnych potraw używa.
XVI. Gdyby się zaś rana w urynney żyle przez gryzącą materyą uczyniona, y incyzya między muskułem otaczaiącym
Skrót tekstu: ListDokt
Strona: 11
Tytuł:
List doktorski i anatomiczny o chorobie od lat czternastu do doskonałych medycyny nauczycielów
Autor:
Stefan Bisio
Miejsce wydania:
Wilno
Region:
ziemie Wielkiego Księstwa Litewskiego
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1770
Data wydania (nie wcześniej niż):
1770
Data wydania (nie później niż):
1770
na kaszę/ którą mało co zwarzywszy mieszając/ ciepło przykładać. Podeszwy nacierać rożanym octem/ i z solą/ abo hałunem z winem. Plastr też może przykładać/ uwarzywszy liścia kapusty potłuczonej z winem i octem/ abo cimoliej z wodą stalowaną/ abo kowalską/ abo papierem szarym grubym/ octem ciepłym napojonym obwijać. Jeśli nabrzmiałość się czerwieni/ strzec aby się nie otworzyła/ abo ciało nie padło/ przykładać liście kapuściane z Cimolią/ rożą z maką/ cieciorki/ bobu i wielogrochu. Jeśli barzo brzemiennej sine nogi naciekają/ krwie upuścić miedzy siódmym księżycem i czwartym może. To częstokroć już doświadczeniem utwierdzono/ ale tylko gdzieby była pełność krwie/
ná kászę/ ktorą máło co zwárzywszy mieszáiąc/ ćiepło przykłádáć. Podeszwy náćieráć rożánym octem/ y z solą/ ábo háłunem z winem. Plastr też może przykłádáć/ vwárzywszy liśćia kápusty potłuczoney z winem y octem/ abo cimoliey z wodą stalowáną/ ábo kowálską/ ábo pápierem szárym grubym/ octem ćiepłym nápoionym obwiiáć. Ieśli nábrzmiáłość się czerwieni/ strzec áby się nie otworzyłá/ ábo ćiáło nie pádło/ przykłádáć liśćie kápuśćiáne z Cimolią/ rożą z maką/ ćiećiorki/ bobu y wielogrochu. Ieśli bárzo brzemienney śine nogi náćiekáią/ krwie vpuśćić miedzy śiodmym kśiężycem y czwartym może. To częstokroć iuż doświádczeniem vtwierdzono/ ále tylko gdźieby byłá pełność krwie/
Skrót tekstu: CiachPrzyp
Strona: Ev
Tytuł:
O przypadkach białychgłów brzemiennych
Autor:
Piotr Ciachowski
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
poradniki, traktaty
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1624
Data wydania (nie wcześniej niż):
1624
Data wydania (nie później niż):
1624
Na nierychłe wyrastanie ząbków Dzieciom.
WEś krwi z grzebyka kurzego, namasz nią dziąsła raz i drugi, uznasz skutek. Insi dają żuć Wilce zęby, lecz to mało co pomoże. Na spuchnienie Dziąseł.
NAprzód przystawienie do nich pijawek jest pożyteczne, ale nie zawsze, gdyż pod czas więcej humorów przyciagnie, skąd większa nabrzmiałość, a czasem eksulceracja. Item. Weś głowienek Szałwiej, Rzerzuchy ogródnej białej, warz w winie z octem na poły, przecedź, przydaj trochę Myrrhy, Hałunu, płocz często usta ciepło. Traktat Pierwszy Gdy dziąsła gniją, albo niszczeją.
WEś ziela Orlika, warz w wodzie napoły z winem, przecedziwszy
Na nierychłe wyrastanie ząbkow Dźieciom.
WEś krwi z grzebyká kurzego, námász nią dziąsłá raz y drugi, uznasz skutek. Inśi dáią żuć Wilce zęby, lecz to máło co pomoże. Ná spuchnienie Dźiąseł.
NAprzod przystáwienie do nich piiawek iest pożyteczne, ále nie záwsze, gdyż pod czas więcey humorow przyćiagnie, zkąd większa nábrzmiáłość, á czásem exulcerácya. Item. Weś głowienek Szałwiey, Rzerzuchy ogrodney białey, warz w winie z octem ná poły, przecedz, przyday trochę Myrrhy, Háłunu, płocz często ustá ciepło. Tráktát Pierwszy Gdy dźiąsłá gniią, álbo niszczeią.
WEś źiela Orliká, warz w wodźie nápoły z winem, przecedziwszy
Skrót tekstu: CompMed
Strona: 76
Tytuł:
Compendium medicum
Autor:
Anonim
Drukarnia:
Drukarnia Jasnej Góry Częstochowskiej
Miejsce wydania:
Częstochowa
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1719
Data wydania (nie wcześniej niż):
1719
Data wydania (nie później niż):
1719
kwaśnej wodki, albo weś Wodki Babczanej kwaterkę, włóż w nią Saccari Saturniscrup: r. Wody wapiennej dwie łyżki, albo tej co w niej Kowale żelazo gaszą, płocz usta, uznasz pomoc. Jeżeli zaś ranki będą z przyczyny choroby Dworskiej, inaczej z niemi trzeba się obchodzić. Zabka pod językiem, jest nabrzmiałość, która pod czas tak wielka będzie, że zęby spodnie przewyższa, bywa też i niebezpieczna, a osobliwie gdy będzie czarna, albo sina, i twarda, albowiem obraca się w Cancer, trafia się często Dzieciom, ale i w podeszłym wieku ludziom pospolita, Dzieciom solą ścierają, gdy to niepomoże, puszczadłem otwierają
kwáśney wodki, álbo weś Wodki Babczáney kwáterkę, włoż w nię Saccari Saturniscrup: r. Wody wapienney dwie łyszki, álbo tey co w niey Kowale żelázo gászą, płocz ustá, uznasz pomoc. Ieżeli záś ránki będą z przyczyny choroby Dworskiey, ináczey z niemi trzebá się obchodźić. Zábká pod ięzykiem, iest nábrzmiałość, ktora pod czás ták wielka będzie, że zęby spodnie przewyższa, bywa też y niebespieczna, á osobliwie gdy będźie czarna, álbo śina, y twárda, álbowiem obraca się w Cancer, trafia się często Dziećiom, ále y w podeszłym wieku ludźiom pospolita, Dziećiom solą śćieráią, gdy to niepomoże, pusczádłem otwieráią
Skrót tekstu: CompMed
Strona: 77 (41)
Tytuł:
Compendium medicum
Autor:
Anonim
Drukarnia:
Drukarnia Jasnej Góry Częstochowskiej
Miejsce wydania:
Częstochowa
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1719
Data wydania (nie wcześniej niż):
1719
Data wydania (nie później niż):
1719
pomaga, insi Cytwar na proch stluczony z gorząłką piją. Oprócz tego służą morselki różne żoładkowe. Elixir. vitriol Myns. Eiix vitae math Spir. venersal Abstothij, Chamom. Centaurei rad. Aaron et Zedoaria etc. O Chorobach Żołądka. Ośma Choroba Żołądki jest zapalenie, z jątrzenie, albo wrzód.
ZApalenie żołądka jest nabrzmiałość ze krwi, lubo samej, lubo z Mleancholią, cholerą, albo Flegmą ostrą pomieszanej, pochodzącej per Ramis venae Portae, która rozchodząc się po substancji żołądka, według ostrości swojej sprawuje, albo samo zapalenie, albo zqpalenie z nabrzmiałością twardą, albo z wrzodem twardym, te zqpalenia nazywają się Erisipelatosum, AEdemathosum. Scyrrhosum.
pomaga, insi Cytwar ná proch stluczony z gorząłką piią. Oprocz tego służą morselki rożne żoładkowe. Elixir. vitriol Myns. Eiix vitae math Spir. venersal Abstothij, Chamom. Centaurei rad. Aaron et Zedoaria etc. O Chorobách Zołądká. Osma Chorobá Zołądki iest zápalenie, z iątrzenie, álbo wrzod.
ZApalenie żołądka iest nábrzmiáłość ze krwi, lubo samey, lubo z Mleáncholią, cholerą, álbo Flegmą ostrą pomięszáney, pochodzącey per Ramis venae Portae, ktora rozchodząc się po substáncyey żołądká, według ostrośći swoiey spráwuie, álbo samo zápalenie, álbo zqpalenie z nábrzmiáłośćią twárdą, álbo z wrzodem twárdym, te zqpalenia názywáią się Erisipelatosum, AEdemathosum. Scyrrhosum.
Skrót tekstu: CompMed
Strona: 195
Tytuł:
Compendium medicum
Autor:
Anonim
Drukarnia:
Drukarnia Jasnej Góry Częstochowskiej
Miejsce wydania:
Częstochowa
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1719
Data wydania (nie wcześniej niż):
1719
Data wydania (nie później niż):
1719
nie tylko gardło swoją jadowitą ostrością porani; ale i żołądek. Toż czyni i Rantharides na puchliny dane, i insze lekarstwa nie dobrze praeparowane, jako Euphorbium, Scammonea, Antimonium, etc. Znaki. Ból wielki w żołądku pałający, kolący, siepający, rozszerzający, który w grzbiecie czuć się daje, przytym nabrzmiałość żołądka znaczna, pod czas tak znaczna, że nietylko dotykaniem, ale i naoko widzieć się daje łopatki się na dół ociągają, oddech cięszki, w połykaniu trudność, rzyganie częste, womity podczas nieco pomieszane ze krwią, gorączka wnętrzna znaczna. Jeżeli jest samo tylko zapalenie żołądka ze krwi pochodzące, nie tak bolesnie
nie tylko gárdło swoią iádowitą ostrośćią poráni; ále y żołądek. Toz czyni y Rantharides ná puchliny dáne, y insze lekarstwá nie dobrze praepárowáne, iáko Euphorbium, Scammonea, Antimonium, etc. Znaki. Bol wielki w żołądku pałáiący, kolący, siepáiący, rozszerzáiący, ktory w grzbiećie czuć się dáie, przytym nábrzmiáłość żołądká znáczna, pod czás ták znáczna, że nietylko dotykániem, ále y náoko widziec się dáie łopátki się ná doł oćiągáią, oddech ćięśzki, w połykániu trudność, rzygánie częste, womity podczás nieco pomięszáne ze krwią, gorączká wnętrzna znáczna. Ieżeli iest samo tylko zápalenie żołądká ze krwi pochodzące, nie ták bolesnie
Skrót tekstu: CompMed
Strona: 195
Tytuł:
Compendium medicum
Autor:
Anonim
Drukarnia:
Drukarnia Jasnej Góry Częstochowskiej
Miejsce wydania:
Częstochowa
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1719
Data wydania (nie wcześniej niż):
1719
Data wydania (nie później niż):
1719
de Papavere de Endivia, martinys, etc. Chory miasto piwa niech pije Tyzannę; przydając do warzenia Rad Tormentill Herb. sanic Endiv. Lactucae portulacae. Opiata też wiele pomagają, osobliwe Terpentyna płokana zmieszana cum lap. pvunel et saccaro Rosat . albo sama przydawszy do niej kilka gran Saccaro Saturni Chrystal. Jeżeli jest nabrzmiałość żołądka, służą różne Kataplasmy nawierzch przykładane, ex Rad Lilier. Alther ficubus. Sem Lini Faeungr. Jeżeli jest eksulceracja żołądka, słaba nadzieja o chorym, niech pije Dektot R. Hord. integr. M. S. Scabias Agrim Pimpinell Capill ven. aã M. 1. Millefalij fol. Rubi bati rad
de Papavere de Endivia, martinys, etc. Chory miásto piwá niech piie Tyzánnę; przydáiąc do wárzenia Rad Tormentill Herb. sanic Endiv. Lactucae portulacae. Opiata też wiele pomagáią, osobliwe Terpentyná płokáná zmieszána cum lap. pvunel et saccaro Rosat . álbo samá przydawszy do niey kilká gran Saccaro Saturni Chrystal. Ieżeli iest nábrzmiáłość żołądká, służą rożne Kátháplásmy náwierzch przykładáne, ex Rad Lilier. Alther ficubus. Sem Lini Faeungr. Ieżeli iest exulcerácya żołądká, słába nádźieiá o chorym, niech piie Dektot R. Hord. integr. M. S. Scabias Agrim Pimpinell Capill ven. aã M. 1. Millefalij fol. Rubi bati rad
Skrót tekstu: CompMed
Strona: 197
Tytuł:
Compendium medicum
Autor:
Anonim
Drukarnia:
Drukarnia Jasnej Góry Częstochowskiej
Miejsce wydania:
Częstochowa
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1719
Data wydania (nie wcześniej niż):
1719
Data wydania (nie później niż):
1719
a potym ekskrementa przez usta gwałtownie wychodzą, albo też materia zgniła smrodliwa ekskrementom podobna, rzadko się to bowiem przytrafia, żeby stercorea materia przez usta wychodziła: a gdy pot zimny, rąk i nóg ziębnieje, Serca drzenie, nudności i mdłości następują? śmierć przynosi pewną. Przyczyny są te: naprzód ekskrementów zatwardziałość, albo nabrzmiałość, która ściskając kiszki, wolnego przechodu ekskrementom nie dozwala. Item. Kiszek zawinienie, albo skrecenie, jako trafia się w rupturach, albo z kolicznej afekcyj, która częstokroć rodzi tę chorobę. Item. Zranienie kiszek znaczne, gdy bowiem albo ekskrementa, albo humory ostre przez kiszki przechodzące, przychodzą do rany w kiszkach:
á potym exkrementá przez ustá gwałtownie wychodzą, álbo też máterya zgniła smrodliwa exkrementom podobna, rzadko się to bowiem przytrafia, żeby stercorea máterya przez ustá wychodźiłá: á gdy pot źimny, rąk y nog ziębnieie, Sercá drzenie, nudnośći y mdłośći nástępuią? śmierć przynośi pewną. Przyczyny są te: naprzod exkrementow zátwárdziáłość, álbo nábrzmiáłość, ktora śćiskáiąc kiszki, wolnego przechodu exkrementom nie dozwala. Item. Kiszek záwinienie, álbo skrecenie, iáko trafia się w rupturách, álbo z koliczney áffekcyi, ktora częstokroć rodźi tę chorobę. Item. Zránienie kiszek znáczne, gdy bowiem álbo exkrementá, álbo humory ostre przez kiszki przechodzące, przychodzą do rany w kiszkách:
Skrót tekstu: CompMed
Strona: 213
Tytuł:
Compendium medicum
Autor:
Anonim
Drukarnia:
Drukarnia Jasnej Góry Częstochowskiej
Miejsce wydania:
Częstochowa
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1719
Data wydania (nie wcześniej niż):
1719
Data wydania (nie później niż):
1719
jumorów pochodzi, cholera przez womity albo przez stolec odchodzi, w uściech gorącość, gorączka wnętrzna, kolor ciała żółtawy, w oczach się osobliwie wydający, (co Baby żółtaczką sądzą,) uryna blada żółtawa, tacy sągniewliwi, wiele myślący, zrzedni, skąpi, etc. Znaki zimnej Wątroby.
CIała wszystkiego oziębienie, i nabrzmiałość, apetyt nie zewszystkim utracony, Twarz blada, i nabrzmiała, w nogach na dzień puchlina, która wnocy spada, ekskrementa rzadkie, różnego koloru, uryna biała. i czyta jak woda. Znaki Discrastae Siccae hepatis. to jest: suchości Wątroby ciała szczupłość, Cera kościelna, zatwardzenie stolców, języka suchość,
jumorow pochodźi, cholerá przez womity álbo przez stolec odchodźi, w uśćiech gorącość, gorączká wnętrzna, kolor ćiáłá żołtáwy, w oczách się osobliwie wydáiący, (co Báby żołtaczką sądzą,) uryná bláda żołtáwa, tácy sągniewliwi, wiele myślący, zrzedni, skąpi, etc. Znáki źimney Wątroby.
CIáła wszystkiego oźiębienie, y nábrzmiáłość, ápetyt nie zewszystkim utrácony, Twarz bláda, y nábrzmiała, w nogách ná dzien puchliná, ktora wnocy spada, exkrementá rzadkie, rożnego koloru, uryná biała. y czyta iák wodá. Znáki Discrastae Siccae hepatis. to iest: suchośći Wątroby ćiáłá sczupłość, Cerá kościelna, zátwárdzenie stolcow, ięzyká suchość,
Skrót tekstu: CompMed
Strona: 270
Tytuł:
Compendium medicum
Autor:
Anonim
Drukarnia:
Drukarnia Jasnej Góry Częstochowskiej
Miejsce wydania:
Częstochowa
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1719
Data wydania (nie wcześniej niż):
1719
Data wydania (nie później niż):
1719
