drzenie jest trudne do leczenia, pospolicie w suchoty w prawia. Jeżeli przyczyna z trucizny, albo z humoru jakiego jadowitego, na ten czas chory bardzo bywa słaby, i często mdleje. Jeżeli zaś w samym sercu urośnie kamyk albo kostka, albo co podobnego: Palpita infestuje takich aż do śmierci. Jeżeli pochodzi z serca nabrzmiałości: nieuleczona jest, także częsta i nagła mdłość (przy Palpitacjej) napadająca, częstokroć śmierć przynosi nagłą. O Drzeniu Serca. Traktat Wtóry Sposoby do lecznia różne być mają wedłuk przyczyn sprawujących chorobę, a naprzód.
JEżeli pochodzi z przyczyny samego Serca, albo Pericardii uleczona być nie może. Jeżeli zaś będzie z inszych przyczyn
drzenie iest trudne do leczenia, pospolićie w suchoty w prawia. Ieżeli przyczyná z trućizny, álbo z humoru iákiego iádowitego, ná ten czás chory bárdzo bywa słáby, y często mdleie. Ieżeli záś w samym sercu urośnie kámyk álbo kostká, álbo co podobnego: Palpita infestuie tákich áż do śmierći. Ieżeli pochodzi z sercá nábrzmiáłośći: nieuleczona iest, tákże częsta y nagła mdłość (przy Pálpitácyey) nápadáiąca, częstokroć śmierć przynośi nagłą. O Drzeniu Sercá. Tráktát Wtory Sposoby do lecznia rożne bydź máią wedłuk przyczyn spráwuiących chorobę, á naprzod.
IEżeli pochodźi z przyczyny samego Sercá, álbo Pericardii uleczona bydź nie może. Ieżeli záś będzie z inszych przyczyn
Skrót tekstu: CompMed
Strona: 174
Tytuł:
Compendium medicum
Autor:
Anonim
Drukarnia:
Drukarnia Jasnej Góry Częstochowskiej
Miejsce wydania:
Częstochowa
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1719
Data wydania (nie wcześniej niż):
1719
Data wydania (nie później niż):
1719
Idniophatice, albo Symphatice. Idiopathice, kiedy materia Sczkawkę sprawująca, w samym żołądku jest, jako to humory ostre, do zmarczków żołądka po przylegałe, albo glisty w żołądku zostające, albo lekarstwa mocne, z zbytkiem zażywające, etc. Symphatice zaś , gdy jest przyczyna z przyległych części, albo to z zapalenia, albo nabrzmiałości wątroby, także śledziony kiszek, z nierek, z macice, wapory ostre, i przykre, wchodząc do żołądka sprawują sczkawkę, przydaje się i w gorączkach wielkich, w malignach, co jest złym znakiem, według Aforysmu. Si quis in laboriosa febre singultiat, morno laborat pessimo. Item. A vomitu singultus, et
Idniophatice, álbo Symphatice. Idiopathice, kiedy máterya Sczkawkę spráwuiąca, w samym żołądku iest, iáko to humory ostre, do zmarczkow żołądká po przylegáłe, álbo glisty w żołądku zostáiące, álbo lekárstwá mocne, z zbytkiem záżywáiące, etc. Symphatice záś , gdy iest przyczyná z przyległych częśći, álbo to z zápalenia, álbo nábrzmiáłośći wątroby, tákże śledziony kiszek, z nierek, z mácice, wapory ostre, y przykre, wchodząc do żołądká spráwuią sczkawkę, przydáie się y w gorączkách wielkich, w málignách, co iest złym znákiem, według Aphorysmu. Si quis in laboriosa febre singultiat, morno laborat pessimo. Item. A vomitu singultus, et
Skrót tekstu: CompMed
Strona: 182
Tytuł:
Compendium medicum
Autor:
Anonim
Drukarnia:
Drukarnia Jasnej Góry Częstochowskiej
Miejsce wydania:
Częstochowa
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1719
Data wydania (nie wcześniej niż):
1719
Data wydania (nie później niż):
1719
zetrzy w rękach, przyłóż. Item. Weś żółci wołowej suszonej, Aloesu, Mirry, Koloquintydy, co potrzeba, zmieszaj z sokiem Cybule, przyłóż, uznasz skutek pewny. O Boleniu Haemorhodów. O Boleniu Haemorhoidów.
Żyły, które się nazywają Venae Haemorrohoidales, często nabrzmiewają, czym nieznośny ból sprawują: Przyczyna nabrzmiałości, i bólu ze krwi bywa, która albo jest gruba z Melancholią zmieszana, albo jest zbyt ostra, która niemogąc otworzyć Orisicia Venarum: zapalenie z nabrzmieniem przynosi, skąnd bywa ból nieznośny. Także Internae albo Caecae Venae Haemorrhoidales, podobne sprawują bole, albowiem one (według wielu Autorów opiniej) grubą krew od Śledziony
zetrzy w rękách, przyłoż. Item. Weś żołći wołowey suszoney, Aloesu, Mirrhy, Koloquintydy, co potrzebá, zmieszay z sokiem Cybule, przyłoż, uznasz skutek pewny. O Boleniu Haemorhodow. O Boleniu Haemorhoidow.
ZYły, ktore się názywáią Venae Haemorrohoidales, często nábrzmiewaią, czym nieznośny bol sprawuią: Przyczyná nábrzmiáłośći, y bolu ze krwi bywa, ktora álbo iest gruba z Meláncholią zmieszána, álbo iest zbyt ostra, ktora niemogąc otworzyć Orisicia Venarum: zápálenie z nabrzmieniem przynośi, zkąnd bywa bol nieznośny. Tákże Internae álbo Caecae Venae Haemorrhoidales, podobne spráwuią bole, álbowiem one (według wielu Authorow opiniey) grubą krew od Sledziony
Skrót tekstu: CompMed
Strona: 263
Tytuł:
Compendium medicum
Autor:
Anonim
Drukarnia:
Drukarnia Jasnej Góry Częstochowskiej
Miejsce wydania:
Częstochowa
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1719
Data wydania (nie wcześniej niż):
1719
Data wydania (nie później niż):
1719
. R. Axungiae Gallyn unc s. buluae pomi subcienerib. cocti unc. 1. Croci dr. s. ungu popul. unc. s. Vitell. ovi nro 1. f. LInimentum Item. Masło niesłone agituj w ołowanym Moździerzu, aż z czernieje, przykładaj je. O Boleniu Haemorrhoidów. Na rozpędzenie nabrzmiałości.
WEś Porów Cybul, obwin chustą, upiecz w popiele, stlucz zmasłem niesłonym, przyłóż. Item. Oleum 7. florum Minstchty, jest doświadczony; także liście Bzowe starte, także Maść Topolowa cum Opio zmieszana; naparzania też służą z Slazu, Dziewanny, Parietariae, Violariae, aã. sem. LIni
. R. Axungiae Gallyn unc s. buluae pomi subcienerib. cocti unc. 1. Croci dr. s. ungu popul. unc. s. Vitell. ovi nro 1. f. LInimentum Item. Másło niesłone agituy w ołowánym Mozdzierzu, áż z czernieie, przykładay ie. O Boleniu Haemorrhoidow. Ná rospędzenie nabrzmiáłośći.
WEś Porow Cybul, obwin chustą, upiecz w popiele, ztlucz zmásłem niesłonym, przyłoż. Item. Oleum 7. florum Minstchty, iest doświadczony; tákże liśćie Bzowe stárte, tákże Máść Topolowa cum Opio zmieszana; náparzánia też służą z Slazu, Dziewánny, Parietariae, Violariae, aã. sem. LIni
Skrót tekstu: CompMed
Strona: 265
Tytuł:
Compendium medicum
Autor:
Anonim
Drukarnia:
Drukarnia Jasnej Góry Częstochowskiej
Miejsce wydania:
Częstochowa
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1719
Data wydania (nie wcześniej niż):
1719
Data wydania (nie później niż):
1719
że krwią, i po wszystkim ciele rozchodzi się, to zatwardzenie przydaje się z flegmy grubej, albo z samej żółci gęstości a czasem z kamyków rodzących się in Vestcula felis, co się rzadko trafia. Trzecia przyczyna jest ściśnienie meatu, przez który żółć przechodzi, które pospolicie bywa z twardości, albo z zapalenia, albo nabrzmiałości wątroby; bywa też przyczyna zepsowanie, to jest, corruptio fellis, które przydaje się in febribus putridis; przydaje się takżę z trucizny zażytej, z ukąszenia psa wściekłego, albo innej bestii jadowitej. Znaki żółtaczki te są; ciała wszystkiego żółtość osobliwie w oczach się wydająca, i świerzbienie, ospalstwo, w uściech gorżkość,
że krwią, y po wszystkim ćiele rozchodzi się, to zátwárdzenie przydáie się z flegmy grubey, álbo z samey żołći gęstośći á czásem z kámykow rodzących się in Vestcula felis, co się rzadko trafia. Trzećia przyczyná iest śćiśnienie meatu, przez ktory żołć przechodźi, ktore pospolićie bywa z twárdośći, álbo z zapalenia, álbo nábrzmiáłośći wątroby; bywa też przyczyna zepsowánie, to iest, corruptio fellis, ktore przydáie się in febribus putridis; przydáie się tákżę z trućizny záżytey, z ukąszenia psa wściekłego, álbo inney bestyey iádowitey. Znáki żołtaczki te są; ćiałá wszystkiego żołtość osobliwie w oczách się wydáiąca, y swierzbienie, ospálstwo, w uściech gorżkość,
Skrót tekstu: CompMed
Strona: 285
Tytuł:
Compendium medicum
Autor:
Anonim
Drukarnia:
Drukarnia Jasnej Góry Częstochowskiej
Miejsce wydania:
Częstochowa
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1719
Data wydania (nie wcześniej niż):
1719
Data wydania (nie później niż):
1719
febribus putridis przydaje; która jeżeli Crytue przypadnie: uwalnia od gorączki, jeżeli zaś Symptomatice, oraz z nią trwa Jeżeli pochodzi z powierzchnej jakiej przyczyny łatwo rozeznać. Progn. Żółtaczka która pochodzi (z obstrukcjej Vesiculae fellis) byle niepochodziła z kamyków w niej porosłych, łatwa jest do uleczenia, Jeżeli pochodzi z zatwardzenia albo nabrzmiałości, albo Scyrrho hepatis: niebezpieczna jest, gdyż puchlinę przynosi. Kuracja należy na oddaleniu przyczyn: to jest: jeżeli pochodzi z afekcjej wątroby, o tym masz na swoich miejscach, w tymże Traktacie Jeżeli zaś pochodzi z inszych przyczyni na to podają się różne sposoby. Naprzód potrzebne są purganse, womitoria, wanny pocące
febribus putridis przydáie; ktorá ieżeli Crytue przypádnie: uwalnia od gorączki, ieżeli zaś Symptomatice, oraz z nią trwa Ieżeli pochodzi z powierzchney iákiey przyczyny łátwo rozeznáć. Progn. Zołtaczká ktora pochodzi (z obstrukcyey Vesiculae fellis) byle niepochodziłá z kámykow w niey porosłych, łátwa iest do uleczenia, Ieżeli pochodźi z zátwárdzenia álbo nábrzmiáłośći, álbo Scyrrho hepatis: niebespieczna iest, gdyż puchlinę przynośi. Kurácya należy ná oddaleniu przyczyn: to iest: ieżeli pochodzi z áffekcyey wątroby, o tym masz ná swoich mieyscách, w tymże Tráktacie Ieżeli záś pochodzi z inszych przyczyni ná to podaią się rożne sposoby. Naprzod potrzebne są purgánse, womitorya, wánny pocące
Skrót tekstu: CompMed
Strona: 286
Tytuł:
Compendium medicum
Autor:
Anonim
Drukarnia:
Drukarnia Jasnej Góry Częstochowskiej
Miejsce wydania:
Częstochowa
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1719
Data wydania (nie wcześniej niż):
1719
Data wydania (nie później niż):
1719
Item. Wodka Egerska dobra do picia, mocząc w niej Sens Eputhymum, y Rhabarbarum, jest tego więcej in obstructione hepatis, tam cię odsyłam. O Chorobach Śledziony. O Martwym Wrzodzie na Śledzionie.
TEn wrzód nazywa się scwrhus Lienis, rodzi się ex materia faeculenta gdy długo w śledzionie przetrzymana będzie. Różni się od nabrzmiałości, albo w zdęcia śledziony tym, że gdy naciśniesz nabrzmiałość Śledziony palcami; ustępuje, i churkotanie, albo warczenie po kiszkach sprawuje, gdy zaś Scyrrhum naciśniesz, bynamniej nie ustępuje, ani tych hałasów po kiszkach robi. Prognosis. Podobna jako i Scyrrhusa, na Wątrobie, tylko że Śledziony Scyrrhus, jest skłonniejszy do kuracjej
Item. Wodká Egerska dobra do pićia, mocząc w niey Sens Eputhymum, y Rhabarbarum, iest tego więcey in obstructione hepatis, tám ćię odsyłam. O Chorobách Sledźiony. O Mártwym Wrzodźie ná Sledźionie.
TEn wrzod názywa się scwrhus Lienis, rodzi się ex materia faeculenta gdy długo w śledzionie przetrzymána będzie. Rożni się od nábrzmiáłośći, álbo w zdęćiá śledźiony tym, że gdy náćiśniesz nábrzmiałość Sledziony pálcámi; ustępuie, y churkotánie, álbo wárczenie po kiszkách spráwuie, gdy záś Scyrrhum náćiśniesz, bynamniey nie ustępuie, áni tych háłásow po kiszkách robi. Prognosis. Podobna iáko y Scyrrhusa, ná Wątrobie, tylko że Sledziony Scyrrhus, iest skłonnieyszy do kurácyey
Skrót tekstu: CompMed
Strona: 313
Tytuł:
Compendium medicum
Autor:
Anonim
Drukarnia:
Drukarnia Jasnej Góry Częstochowskiej
Miejsce wydania:
Częstochowa
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1719
Data wydania (nie wcześniej niż):
1719
Data wydania (nie później niż):
1719
Przeciwko wszelakim niedostatkom około serca/ Nasienie tego Dzięgielu bywa dawane. Toż Sok z krzenia jego pity czyni. Przeto
Korzeń i nasienie wchodzi do lekarstw serdecznych. Wchodzi do lekars Wzroku.
Wzrok jasny i bystry czyni z miodem nasienie często pijąc. (Gal.) Wrzodom
Wrzody wilgotne wysusza i goi/ korzeń plastrowany. Nabrzmiałości
Nabrzmiałości i napuchnienia w którejkolwiek części ciała/ twarde: chociaż też przymiotem ognistym korzenie jego plastrując rozgarnia. Cięszkość w Piersi:
Ciężkość z piersi oddala/ warząc go z liściem i z nasieniem/ a rano i na noc po trunku ciepło pijąc. (Plin.) używanie
Niektórzy używają go/ tak liścia/ jako korzenia
Przećiwko wszelákim niedostátkom około sercá/ Naśienie tego Dźięgielu bywa dawáne. Toż Sok z krzenia iego pity czyni. Przeto
Korzeń y naśienie wchodźi do lekarstw serdecznych. Wchodźi do lekars Wzroku.
Wzrok iásny y bystry czyni z miodem naśienie często piiąc. (Gal.) Wrzodom
Wrzody wilgotne wysusza y goi/ korzeń plastrowány. Nábrzmiáłośći
Nábrzmiáłośći y nápuchnienia w ktoreykolwiek częśći ćiáłá/ twárde: choćiaż też przymiotem ognistym korzenie iego plastruiąc rozgárnia. Cięśzkość w Pierśi:
Ciężkość z pierśi oddala/ wárząc go z liśćiem y z naśieniem/ á ráno y ná noc po trunku ćiepło piiąc. (Plin.) vżywánie
Niektorzy vżywáią go/ ták liśćiá/ iáko korzeniá
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 101
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
wszelakim niedostatkom około serca/ Nasienie tego Dzięgielu bywa dawane. Toż Sok z krzenia jego pity czyni. Przeto
Korzeń i nasienie wchodzi do lekarstw serdecznych. Wchodzi do lekars Wzroku.
Wzrok jasny i bystry czyni z miodem nasienie często pijąc. (Gal.) Wrzodom
Wrzody wilgotne wysusza i goi/ korzeń plastrowany. Nabrzmiałości
Nabrzmiałości i napuchnienia w którejkolwiek części ciała/ twarde: chociaż też przymiotem ognistym korzenie jego plastrując rozgarnia. Cięszkość w Piersi:
Ciężkość z piersi oddala/ warząc go z liściem i z nasieniem/ a rano i na noc po trunku ciepło pijąc. (Plin.) używanie
Niektórzy używają go/ tak liścia/ jako korzenia/
wszelákim niedostátkom około sercá/ Naśienie tego Dźięgielu bywa dawáne. Toż Sok z krzenia iego pity czyni. Przeto
Korzeń y naśienie wchodźi do lekarstw serdecznych. Wchodźi do lekars Wzroku.
Wzrok iásny y bystry czyni z miodem naśienie często piiąc. (Gal.) Wrzodom
Wrzody wilgotne wysusza y goi/ korzeń plastrowány. Nábrzmiáłośći
Nábrzmiáłośći y nápuchnienia w ktoreykolwiek częśći ćiáłá/ twárde: choćiaż też przymiotem ognistym korzenie iego plastruiąc rozgárnia. Cięśzkość w Pierśi:
Ciężkość z pierśi oddala/ wárząc go z liśćiem y z naśieniem/ á ráno y ná noc po trunku ćiepło piiąc. (Plin.) vżywánie
Niektorzy vżywáią go/ ták liśćiá/ iáko korzeniá/
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 101
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
Kolikę i ciężkie morzenia w żywocie uśmierza. Płodu martw.
Płód martwy z żywota wyrzuca. Jadu gonu pajęczego.
Pajęczego gonu/ jest lekarstwem/ Nasienie używane i plastrowane. Do Wenusa męże wzbudza.
Woda korzenia warzonego/ gnuśne Męże/ do skutku małżeńskiego czyni potężne/ i Męski członek osłabiały wzbudza. Nabrzm.
Napuchnienia i nabrzmiałości/ ziele z korzeniem tłukąc/ i przykładając/ rozgania. Wyrośliny.
Wyrośliny na ciele zgładza/ ziele z korzeniem smażone/ a ciepło przykładane Macicy stąpionej
Macicy z swego miejsca zstąpić broni/ tak wzgórę/ jako na dół/ toż czyniąc. Moczu.
Z Sałatą/ albo i sam miasto sałaty surowy. Także warzony miasto
Kolikę y ćiężkie morzenia w żywoćie vśmierza. Płodu martw.
Płod martwy z żywotá wyrzuca. Iádu gonu páięczego.
Páięczego gonu/ iest lekárstwem/ Náśienie vżywáne y plastrowáne. Do Venusá męże wzbudza.
Wodá korzeniá wárzonego/ gnuśne Męże/ do skutku małżeńskiego czyni potężne/ y Męski członek osłábiáły wzbudza. Nábrzm.
Nápuchnienia y nábrzmiáłośći/ źiele z korzeniem tłukąc/ y przykłádáiąc/ rozgania. Wyrośliny.
Wyrośliny ná ćiele zgładza/ źiele z korzeniem smáżone/ á ćiepło przykłádáne Máćicy stąpionej
Máćicy z swego mieyscá zstąpić broni/ ták wzgorę/ iáko ná doł/ toż czyniąc. Moczu.
Z Sáłatą/ álbo y sam miásto sáłaty surowy. Tákże wárzony miásto
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 155
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
