, i trzech guzów zapalonych stała się przyczyną; z których dwa (po jednym z jednej stronie) pod muskułem nazwanym gluteum maximum, który jest w udach, podnosiły się, trzeci między stolcem, i kością na której pacierze utrzymują się pod skorą wydawał się, któren po uczynionej aplikacyj materacyków, na zwolnienie (ponieważ był najbliższy żyły urynnej) ażeby urynie, która z drogi sobie przyrodzonej zboczyła, dać miejsce do wyiścia, otworzyć kazałem; jakoż i uryna za przecięciem tego guza odchodziła, i dwa przerzeczone znikneły.
IX. Ażebym ostrość humorów uskromił, one wypędził, i od gangreny obronił, oprócz przerzeczonych napojów, serwatki, i koziego
, y trzech guzow zapalonych stała się przyczyną; z ktorych dwa (po iednym z iedney stronie) pod muskułem nazwanym gluteum maximum, ktory iest w udach, podnosiły się, trzeci między stolcem, y kością na ktorey pacierze utrzymuią się pod skorą wydawał się, ktoren po uczynioney aplikacyi materacykow, na zwolnienie (ponieważ był naybliższy żyły urynney) ażeby urynie, ktora z drogi sobie przyrodzoney zboczyła, dać mieysce do wyiścia, otworzyć kazałem; iakoż y uryna za przecięciem tego guza odchodziła, y dwa przerzeczone znikneły.
IX. Ażebym ostrość humorow uskromił, one wypędził, y od gangreny obronił, oprocz przerzeczonych napoiow, serwatki, y koziego
Skrót tekstu: ListDokt
Strona: 6
Tytuł:
List doktorski i anatomiczny o chorobie od lat czternastu do doskonałych medycyny nauczycielów
Autor:
Stefan Bisio
Miejsce wydania:
Wilno
Region:
ziemie Wielkiego Księstwa Litewskiego
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1770
Data wydania (nie wcześniej niż):
1770
Data wydania (nie później niż):
1770
. Topi Basza Generał Altileryj. 6. Dywan-Pegwy Sędzia Wielki, wszystkie apelacje sądzący, a siedzący po Królu i Duchownych. Pensyj bierze 50. tysięcy talerów, aby był incorruptus. Inni tam są Ministrowie Echik-Agasi Marszałek Wielki Jaskę przed Królem noszący bogatą. Nazyr Podskarbi 40. Podskarbich pod sobą mający. Waki-Anevis Sekretarz Wielki, najbliższy boku Królewskiego, wszystkie ekspedycje Cudzoziemskie, Diariusz, akcyj Dworu spisujący, czytający przed Królem, i całym Dworem. Monadgen Basza, Astrolog przyszłe rzeczy piszący; bez niego Król nic nie zaczyna. Hakin Basza jest Doktor Medyk. Mecheudar, jest Kanclerz, aliàs Pieczętarz, Pieczęć bogatą Królewską na szyj noszący. Mirakor Basza Koniuszy
. Topi Basza Generał Altilerii. 6. Dywan-Pegwy Sędziá Wielki, wszystkie appellacye sądzący, a siedzący po Krolu y Duchownych. Pensyi bierze 50. tysięcy talerow, aby był incorruptus. Inni tam są Ministrowie Echik-Agasi Marszałek Wielki Iaskę przed Krolem noszący bogatą. Nazyr Podskarbi 40. Podskarbich pod sobą maiący. Waki-Anevis Sekretarz Wielki, naybliżsży boku Krolewskiego, wszystkie expedycye Cudzoziemskie, Dyaryusz, akcyi Dworu spisuiący, czytaiący przed Krolem, y całym Dworem. Monadgen Basza, Astrolog przyszłe rzeczy piszący; bez niego Krol nic nie zaczyna. Hakin Basza iest Doktor Medyk. Mecheudar, iest Kanclerz, aliàs Pieczętarz, Pieczęć bogatą Krolewską na szyi noszący. Mirakor Basza Koniuszy
Skrót tekstu: ChmielAteny_IV
Strona: 523
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 4
Autor:
Benedykt Chmielowski
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1756
Data wydania (nie wcześniej niż):
1756
Data wydania (nie później niż):
1756
jedli familią. Taka tyrania z nabożeństwem, tam od czarta wymyślona była.
Było i innych 8. czyli 9. Kościołów Bałwańskich w Meksyku w cyrkuł fundowanych, z sobą złączonych z placem w pośrzodku obszernym. W każdym Kościele było po czworo drzwi ku czterem Świata częściom obróconych; a te Kościoły partykularnym Bałwanom były destynowane. Najbliższy owego najwyższego Bożka Wiclipucli, różnemi był Kościół kolorami pomalowany Teccatlipuca, to jest Boga odpuszczenia i cnoty. Przystęp do niego był przez 80. gradusów, a na wierszchu jak theatrum, plac i równina na stóp 120. szeroka, na której rogu jednym, jakiś był pokój, bogato strojny, do którego ciasny i niski
iedli familią. Taka tyrannia z nabożeństwem, tám od czarta wymyślona była.
Było y innych 8. czyli 9. Kościołow Bałwańskich w Mexiku w cyrkuł fundowanych, z sobą złączonych z placem w pośrzodku obszernym. W każdym Kościele było po czworo drzwi ku czterem Swiata częściom obróconych; a te Kościoły partykularnym Bałwanom były destynowane. Naybliższy owego naywyższego Bożka Witzliputzli, rożnemi był Kościoł kolorami pomalowany Tetzcatlipuca, to iest Boga odpuszczenia y cnoty. Przystęp do niego był przez 80. gradusów, a na wierszchu iak theatrum, plac y rownina na stóp 120. szeroka, na ktorey rogu iednym, iakiś był pokóy, bogato stroyny, do ktorego ciasny y niski
Skrót tekstu: ChmielAteny_IV
Strona: 582
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 4
Autor:
Benedykt Chmielowski
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1756
Data wydania (nie wcześniej niż):
1756
Data wydania (nie później niż):
1756
samym miejscu na firmamencie być zdają się, co jest własna gwiazdom dla ich odległości: albo niemal tak wydają się jak księżyc (Rozdział 4 n. 9.) więc komety są albo tak jako gwiazdy od nas odległe, albo jako księżyc. A zatym nie są na powietrzu, którego część najwyższa od księżyca, gdy najbliższy jest ziemi, odległa jest więcej jak na 77848 mil francuskich. Obacz wykład słów pod liczbą 6.
Powtóre. Komety razem z innemi gwiazdami od wschodu ku zachodowi biegać zdają się, i razem przeciwny bieg mają: a to nie na moment, nie dzień jeden, ale przez dni kilka, i kilka miesięcy (
samym mieyscu na firmamencie być zdaią się, co iest własna gwiazdom dla ich odległości: albo niemal tak wydaią się iak księżyc (Rozdział 4 n. 9.) więc komety są albo tak iako gwiazdy od nas odległe, albo iako księżyc. A zatym nie są na powietrzu, którego część naywyższa od księżyca, gdy naybliższy iest ziemi, odległa iest więcey iak na 77848 mil francuskich. Obacz wykład słow pod liczbą 6.
Powtóre. Komety razem z innemi gwiazdami od wschodu ku zachodowi biegać zdaią się, y razem przeciwny bieg maią: a to nie na moment, nie dzień ieden, ale przez dni kilka, y kilka miesięcy (
Skrót tekstu: BohJProg_I
Strona: 33
Tytuł:
Prognostyk Zły czy Dobry Komety Roku 1769 y 1770
Autor:
Jan Bohomolec
Drukarnia:
Drukarnia J.K.M. i Rzeczypospolitej w Kollegium Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Warszawa
Region:
Mazowsze
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
traktaty
Tematyka:
astronomia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1770
Data wydania (nie wcześniej niż):
1770
Data wydania (nie później niż):
1770
drugi raz oddalając się od niego, gdy ciężkość przemaga, do słońca zbliżają się: gdy impet, który im Bóg w raził górę bierze, odrywa je od słońca; i tak ani padają do słońca, ani je opuszczają, ale około niego raz większą, drugi raz mniejszą prędkością biegają.
Te sfery są planety; najbliższy słońca Merkuriusz we 3 miesiącach, Jutrzeńka dalsza od słońca w 8 miesiącach, ziemia w roku jednym, Mars w lat 2, Jupiter we 12, a Saturnus we 30 lat koła swe obiegają. Prócz tego każda z nich kręci się razem koło osi swojej: obrót ten ziemia we 24, Mars we 25, Jowisz
drugi raz oddalaiąc się od niego, gdy cięszkość przemaga, do słońca zbliżaią się: gdy impet, który im Bóg w raził gorę bierze, odrywa ie od słońca; y tak ani padaią do słońca, ani ie opuszczaią, ale około niego raz większą, drugi raz mnieyszą prętkością biegaią.
Te sfery są planety; naybliższy słońca Merkuryusz we 3 miesiącach, Jutrzeńka dalsza od słońca w 8 miesiącach, ziemia w roku iednym, Mars w lat 2, Jupiter we 12, a Saturnus we 30 lat koła swe obiegaią. Prócz tego każda z nich kręci się razem koło osi swoiey: obrot ten ziemia we 24, Mars we 25, Jowisz
Skrót tekstu: BohJProg_I
Strona: 125
Tytuł:
Prognostyk Zły czy Dobry Komety Roku 1769 y 1770
Autor:
Jan Bohomolec
Drukarnia:
Drukarnia J.K.M. i Rzeczypospolitej w Kollegium Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Warszawa
Region:
Mazowsze
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
traktaty
Tematyka:
astronomia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1770
Data wydania (nie wcześniej niż):
1770
Data wydania (nie później niż):
1770
którym są gwiady, i które imaginować należy niezmiernym przeciągiem od tych Planet oddalone. A A,P,B. wyraża część nam widomą Paraboły, albo drogi Komety. Z jest ogniwo albo Focus tej Paraboły, w którym znajduje się Słońce, około którego biega Kometa. P. jest Peryhelium, albo punkt drogi Komety najbliższy Słońca. SP jest linia wyrażająca odległość Komety od Słońca najmniejszą, a równającą się prawie 1/8 to jest o ośmej części odległości ziemi od Słońca. Podzieliwszy więc odległość ziemi od Słońca na 100000 równych części, dojdziesz, iż odległość Komety od Słońca zawierała 12275 takowych części. Z. znaczy ziemię. Liczba przy tym
którym są gwiady, y które imaginować należy niezmiernym przeciągiem od tych Planet oddalone. A A,P,B. wyraża część nam widomą Paraboły, albo drogi Komety. S iest ogniwo albo Focus tey Paraboły, w którym znayduie się Słońce, około którego biega Kometa. P. iest Perihelium, albo punkt drogi Komety naybliższy Słońca. SP iest linia wyrażaiąca odległość Komety od Słońca naymnieyszą, a rownaiącą się prawie 1/8 to iest o osmey części odległości ziemi od Słońca. Podzieliwszy więc odległość ziemi od Słońca na 100000 rownych części, doydziesz, iż odległość Komety od Słońca zawierała 12275 takowych części. Z. znaczy ziemię. Liczba przy tym
Skrót tekstu: BohJProg_I
Strona: 142
Tytuł:
Prognostyk Zły czy Dobry Komety Roku 1769 y 1770
Autor:
Jan Bohomolec
Drukarnia:
Drukarnia J.K.M. i Rzeczypospolitej w Kollegium Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Warszawa
Region:
Mazowsze
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
traktaty
Tematyka:
astronomia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1770
Data wydania (nie wcześniej niż):
1770
Data wydania (nie później niż):
1770
. Przyczyna tego jest, iż nam się zdaje jakby Kometa około ziemi, a nie około Słońca biegała po Firmamencie. Więc rozumiejąc, iż my jesteśmy w centrum tego biegu sądziemy też, iż Kometa znajduje się w tej części Firmamentu, w której linia z centrum prowadzo-i[...] kończy się.
Przez Peryhelium albo punkt drogi swojej Słońca najbliższy musiała Kometa przechodzić 7 Pazd; R. 1769 o 15 godz: 10' czasu prawdziwego na cyrkule południowym Warszawskim. Punkt zaś ten był od Konstelacyj Skopa odległy 4 znakami Zodiaku 24 grad; 2', 30" (licz od aż do linii 25, 25. na Figurze 4.) Płaszczyzna drogi Komety nakłoniona była do
. Przyczyna tego iest, iż nam się zdaie iakby Kometa około ziemi, a nie około Słońca biegała po Firmamencie. Więc rozumieiąc, iż my iesteśmy w centrum tego biegu sądziemy też, iż Kometa znayduie się w tey części Firmamentu, w ktorey linia z centrum prowadzo-i[...] kończy się.
Przez Perihelium albo punkt drogi swoiey Słońca naybliższy musiała Kometa przechodzić 7 Pazd; R. 1769 o 15 godz: 10' czasu prawdziwego na cyrkule południowym Warszawskim. Punkt zaś ten był od Konstellacyi Skopa odległy 4 znakami Zodyaku 24 grad; 2', 30" (licz od aż do linii 25, 25. na Figurze 4.) Płaszczyzna drogi Komety nakłoniona była do
Skrót tekstu: BohJProg_I
Strona: 142
Tytuł:
Prognostyk Zły czy Dobry Komety Roku 1769 y 1770
Autor:
Jan Bohomolec
Drukarnia:
Drukarnia J.K.M. i Rzeczypospolitej w Kollegium Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Warszawa
Region:
Mazowsze
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
traktaty
Tematyka:
astronomia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1770
Data wydania (nie wcześniej niż):
1770
Data wydania (nie później niż):
1770
który Stambuł od Szkudarów miasta dzieli, i Europę od Azyj. a z jednej strony z czarnym, z drugiej z białym się morzem łący, albo z Propontydą. Bostandziowie. straż ogrodowa przy szaraju, albo korporałowie. zgoła straż najbliższa Cesarza. Bostandzi Basza. pułkownik, albo Generał bostandzich. Budziaki. kraj Tatarów Polsce najbliższy. Bujuk Czekmedzi Wielki most. nazwisko i mostu i przyległego miasta. Buńczuk. kita włosiana na drzeewcu, miasto Chorągwi, albo znaczku żołnierskiego. Burdy. kłotnie, zamięszanie. Burdżyuk. wór skórzany na wodę. Burzany. to jest chwasty.
C. Cals, vel calec to jest grunt. od calsu rzecz ruszyć
ktory Stambuł od Szkudarow miástá dźieli, y Europę od Azyi. á z iedney strony z czarnym, z drugiey z białym się morzem łączy, albo z Propontydą. Bostandźiowie. straż ogrodowa przy száráiu, albo korporałowie. zgoła straż naybliższa Cesarza. Bostandźi Basza. pułkownik, albo Generał bostandźich. Budźiaki. kray Tátárow Polszcze naybliższy. Buiuk Czekmedźi Wielki most. nazwisko y mostu y przyległego miástá. Buńczuk. kita włosiana ná drzeewcu, miásto Chorągwi, albo znáczku żołnierskiego. Burdy. kłotnie, zamięszanie. Burdżiuk. wor skorzány ná wodę. Burzany. to iest chwasty.
C. Cals, vel cálec to iest grunt. od calsu rzecz ruszyć
Skrót tekstu: GośPos
Strona: 350
Tytuł:
Poselstwo wielkie [...] Stanisława Chomentowskiego [...] od Augusta II [...] do Achmeta IV
Autor:
Franciszek Gościecki
Drukarnia:
Collegium Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
wiersz
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
relacje
Tematyka:
egzotyka, polityka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1732
Data wydania (nie wcześniej niż):
1732
Data wydania (nie później niż):
1732
. Potym odchodzą do Kaplicy Sikstyiskiej, gdzie zawarci każdy Kardynał Scrutinium, albo kartkę swoję napisawszy, a napisawszy w ten sens: Ego N. eligo in Summum Pontificem Dominum meum, Reverendissimum Cardinalem NN. i to Sygnetem zapieczętowawszy w Kielich na Ołtarzu stojący, Palką przykryty wrzuca. Na którego Kardynała więcej Sufragiów będzie, ten najbliższy eksaltacyj na Papiestwo. A jeżeli dwie części Kardynałów na dwóch zgodzi się Kardynałów, znowu poty udają się do krysek, póki na jednego nie zgodzą się Elekta; co często skończy się per accessionem. Jeżeli przez te kartki zgoda na jednego nie będzie, tedy się udaje Sacrũ Collegium ad formã kompromisu, to jest wszyscy na
. Potym odchodzą do Kaplicy Sixtyiskiey, gdźie zawárci każdy Kardynáł Scrutinium, albo kartkę swoię nápisawszy, á nápisawszy w ten sens: Ego N. eligo in Summum Pontificem Dominum meum, Reverendissimum Cardinalem NN. y to Sygnetem zapieczętowáwszy w Kielich ná Ołtarzu stoiący, Palką przykryty wrzuca. Ná ktorego Kardynáła więcey Suffragiow będźie, ten náybliższy exaltacyi ná Papiestwo. A ieżeli dwie części Kardynáłow ná dwoch zgodźi się Kardynałow, znowu poty udaią się do krysek, poki ná iednego nie zgodzą się Elekta; co często skończy się per accessionem. Ieżeli przez te kartki zgoda ná iednego nie będźie, tedy się udaie Sacrũ Collegium ad formã kompromisu, to iest wszyscy ná
Skrót tekstu: ChmielAteny_II
Strona: 125
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 2
Autor:
Benedykt Chmielowski
Drukarnia:
J.K.M. Collegium Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1746
Data wydania (nie wcześniej niż):
1746
Data wydania (nie później niż):
1746
AZJA. Azyj Mniejszej albo Anatolii Kraje.
Siódma Część ANATOLII albo AZYJ Mniejszej jest ARABIA po Turecku Arabistan największa w Azyj Peninsuła, swoich mająca Książąt i Panów, jednak cała Turczynowi hołdująca. Od Pułnocy ku Południowi jest na mil 600. leżąca między Odnogą Perskiego Morza i Morzem Czerwonym. Jest ten Kraj, ze wszytkich Azjatyckich najbliższy Afryki. Arabia zowie się od słówka Arab, to jest kryje się, jakoby własna rzecz Arabom rozbijać, a potym kryć się. Zwali się przedtym Ismaelitami, od Ismaela Syna Agary z Abrahama spłodzonego, potym się Agarenami nazwali od Agary. Wiele mądrości i poloru ta Gens brała od Egipcjanów i Chaldejczyków sąsiadów; w Medycynie
AZYA. Azyi Mnieyszey albo Anatolii Kráie.
Siodmá Część ANATOLII albo AZYI Mnieyszey iest ARABIA po Turecku Arábistan náywiększa w Azyi Peninsuła, swoich maiąca Xiążąt y Panow, iednák całá Turczynowi hołduiąca. Od Pułnocy ku Południowi iest ná mil 600. leżącá między Odnogą Perskiego Morzá y Morzem Czerwonym. Iest ten Kráy, ze wszytkich Azyatyckich náybliższy Afryki. Arábia zowie się od słowka Arab, to iest kryie się, iákoby własná rzecz Arabom rozbiiać, á potym kryć się. Zwáli się przedtym Ismàélitámi, od Ismàéla Syná Agary z Abráhamá spłodzonego, potym się Agarenámi názwáli od Agary. Wiele mądrości y poloru ta Gens bráła od Egypcyánow y Chaldeyczykow sąsiadow; w Medycynie
Skrót tekstu: ChmielAteny_II
Strona: 515
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 2
Autor:
Benedykt Chmielowski
Drukarnia:
J.K.M. Collegium Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1746
Data wydania (nie wcześniej niż):
1746
Data wydania (nie później niż):
1746