obyczajów, i zwyczajów Angielskiego narodu służą, niemogły się wszytkie stosować do naszego. Te więc tylko wybierały się, które traktowały w powszechności o rzeczach każde zgromadzenie i ludzi wszelkiego rodzaju tyczących, lub te które przez podobieństwo charakteru i stanu równie Anglij jako i Polsce mogły być przyzwoite. Ze zaś tak wybornego dzieła ile możności obywatelom naszym udzielić pragnęliśmy, resztę nie zażytych Dyskursów zamiast suplementu do dzieła całego w następujących całorocznich Monitorach kładziemy. Stosowane będą ile możności do okoliczności i zwyczajów naszego kraju, a dla tej przyczyny, bardziej je naśladowaniem niżeli tłumaczeniem oryginalnych nazwać można. żeby jednak niniejszy dyskurs, nie zdał się być jedynie przemową, z okazji tej
obyczaiow, y zwyczaiow Angielskiego narodu służą, niemogły się wszytkie stosować do naszego. Te więc tylko wybierały się, ktore traktowały w powszechności o rzeczach każde zgromadzenie y ludzi wszelkiego rodzaiu tyczących, lub te ktore przez podobieństwo charakteru y stanu rownie Anglij jako y Polszcze mogły bydź przyzwoite. Ze zaś tak wybornego dzieła ile możności obywatelom naszym udzielić pragnęliśmy, resztę nie zażytych Dyskursow zamiast supplementu do dzieła całego w następuiących całorocznich Monitorach kładziemy. Stosowane będą ile możności do okoliczności y zwyczaiow naszego kraiu, a dla tey przyczyny, bardziey ie naśladowaniem niżeli tłumaczeniem oryginalnych nazwać można. żeby iednak ninieyszy dyskurs, nie zdał się bydź iedynie przemową, z okazyi tey
Skrót tekstu: Monitor
Strona: 1
Tytuł:
Monitor na Rok Pański 1772
Autor:
Ignacy Krasicki
Drukarnia:
Wawrzyniec Mitzler de Kolof
Miejsce wydania:
Warszawa
Region:
Mazowsze
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty perswazyjne
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1772
Data wydania (nie wcześniej niż):
1772
Data wydania (nie później niż):
1772
/ jawną to wszytkim WM/ żal WM. w sercu świeży/ a jeszcze nie dobrze osuszone oczy nasze wspominać nie dopuszczają. Ojca jednak święto zmarłęgo we dni nie lat/ ale wieków godnych dobrzeście WM znali/ zajrzała go żałosna śmierć światu zajrzała jego pobożności/ zajrzała wiary i szczerości Ojczyźnie zajrzała całości/ i słąwy obywatelom kraju tego umknęła Pokrewnym uprzejmości/ Powinnym stateczności obcym przychylności wszytkim wobec szczerej ludzkości. Próżno dalej rozrzewniać/ raczej to przypomnię czym jeden Filozof wybijałżal niektórego Króla a żal taki w którym miary nie zachował/ powiedział mu: masz wiedzieć/ że gdy małżonka twoja dzieliła jałmużny miedzy ubóstwo/ w osobie stanął ubogiego duszny nieprzyjaciel który się
/ iáwną to wszytkim WM/ żal WM. w sercu świeży/ á ieszcze nie dobrze osuszone ocży násze wspomináć nie dopuszcżáią. Oyca iednák święto zmárłęgo we dni nie lat/ ále wiekow godnych dobrześćie WM znali/ záyrzáłá go żáłosná śmierć świátu záyrzáłá iego pobożnośći/ záyrzáłá wiáry y sczerośći Oycżyznie záyrźałá cáłośći/ y słąwy obywátelom kráiu tego vmknęłá Pokrewnym vprzeymośći/ Powinnym státecżnośći obcym przychylnośći wszytkim wobec szcżerey ludzkośći. Prożno daley rozrzewniáć/ rácżey to przypomnię cżym ieden Philozoph wybijałżal niektorego Krolá á żal táki w ktorỹ miáry nie zachował/ powiedźiał mu: masz wiedźieć/ że gdy małżonká twoia dźieliłá iáłmużny miedzy vbostwo/ w osobie stánął vbogiego duszny nieprzyiaćiel ktory sie
Skrót tekstu: SpiżAkt
Strona: G
Tytuł:
Spiżarnia aktów rozmaitych przy zalotach, weselach, bankietach, pogrzebach
Autor:
Anonim
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty perswazyjne
Gatunek:
mowy okolicznościowe
Tematyka:
obyczajowość
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1638
Data wydania (nie wcześniej niż):
1638
Data wydania (nie później niż):
1638
ad rautos loqui, tojest do tych, którzy dobrowolnie in adversa dobru pospolitemu ruunt, fata ipsoque sunt pejores fato, circa illegitimas pertinaciter stawając potestates. Wiec lubo pro usitata forma kancelarii zachowujemy generalitatem przy ofiarowaniu łaski naszej, do wiadomości donosząc, w Bogu wielebnym, wielmożnym i t. d., i wszystkim in genere obywatelom korony polskiej i wielkiego księstwa litewskiego uprzejmie i wiernie nam miłym. In speciali jednak pytać by się niektórych wprzódy należało, osobliwie w jurysdykcjach i prerogatywach państw naszych constitutos, gdzie władze ich, gdzie powierzonych sobie urzędów ministeriorum usus, gdzie ojczyzny obrona, owszem gdzie ojczyzna sama? Pytać by się, czy na to concreditos in
ad rautos loqui, tojest do tych, którzy dobrowolnie in adversa dobru pospolitemu ruunt, fata ipsoque sunt pejores fato, circa illegitimas pertinaciter stawając potestates. Wiec lubo pro usitata forma kancellaryi zachowujemy generalitatem przy ofiarowaniu łaski naszéj, do wiadomości donosząc, w Bogu wielebnym, wielmożnym i t. d., i wszystkim in genere obywatelom korony polskiéj i wielkiego księstwa litewskiego uprzejmie i wiernie nam miłym. In speciali jednak pytać by się niektórych wprzódy należało, osobliwie w juryzdykcyach i prerogatywach państw naszych constitutos, gdzie władze ich, gdzie powierzonych sobie urzędów ministeriorum usus, gdzie ojczyzny obrona, owszem gdzie ojczyzna sama? Pytać by się, czy na to concreditos in
Skrót tekstu: ZawiszaPam
Strona: 283
Tytuł:
Pamiętniki
Autor:
Krzysztof Zawisza
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
ziemie Wielkiego Księstwa Litewskiego
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
pamiętniki
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
między 1715 a 1717
Data wydania (nie wcześniej niż):
1715
Data wydania (nie później niż):
1717
Tekst uwspółcześniony:
tak
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Julian Bartoszewicz
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Warszawa
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Jan Zawisza
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1862
odprawowane, i w materie Status decisivé się niewdawały, ani Dektretów Trybunalskich Koronnych I W. X. L. nosiły, lub ich egzekucje zawieszały.
Przywilejów też na godności z okienkami nikt upraszac nie ma, i o zapieczętowanie ich przykrzyć się niepowinien. Więc i tego przypilnują, aby godności i Dygnitarstwa Koronne, Obywatelom Wielk: X. L. w Koronie żadnych posesji niemającym, i wzajemnie Honory i Urzędy W. X. Lit. Obywatelom Koronnym, którzy Dóbr żadnych w Litwie nie mają pieczętowane nie były, pod utraceniem onychże, i za wakujące deklarowaniem. Co jednak do raźniejszych Posessorów ściągać się nie ma. Dojrzą przy tym
odprawowane, y w materye Status decisivé się niewdawały, ani Dektretow Trybunalskich Koronnych Y W. X. L. nośiły, lub ich execucye zawieszały.
Przywileiow też na godnośći z okienkami nikt upraszac nie ma, y o zapieczętowanie ich przykrzyć się niepowinien. Więc y tego przypilnuią, áby godnośći y Dignitárstwá Koronne, Obywatelom Wielk: X. L. w Koronie żadnych possessyi niemáiącym, y wzaiemnie Honory y Urzędy W. X. Lit. Obywatelom Koronnym, którzy Dobr żadnych w Litwie nie maią pieczętowáne nie były, pod utráceniem onychże, y zá wakuiące deklarowaniem. Co iednak do raźnieyszych Possessorow śćiągać się nie ma. Doyrzą przy tym
Skrót tekstu: TrakWarsz
Strona: D
Tytuł:
Traktat Warszawski dnia trzeciego Nowembra 1716 roku zkonkludowany
Autor:
Anonim
Miejsce wydania:
Warszawa
Region:
Mazowsze
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty urzędowo-kancelaryjne
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1717
Data wydania (nie wcześniej niż):
1717
Data wydania (nie później niż):
1717
lub ich egzekucje zawieszały.
Przywilejów też na godności z okienkami nikt upraszac nie ma, i o zapieczętowanie ich przykrzyć się niepowinien. Więc i tego przypilnują, aby godności i Dygnitarstwa Koronne, Obywatelom Wielk: X. L. w Koronie żadnych posesji niemającym, i wzajemnie Honory i Urzędy W. X. Lit. Obywatelom Koronnym, którzy Dóbr żadnych w Litwie nie mają pieczętowane nie były, pod utraceniem onychże, i za wakujące deklarowaniem. Co jednak do raźniejszych Posessorów ściągać się nie ma. Dojrzą przy tym mając zwykłą Kancelaryj między sobą komunikacją, aby Przywileje na jeden Urząd, dwom osobom nie bywały wydawane, to jest jeden z większej
lub ich execucye zawieszały.
Przywileiow też na godnośći z okienkami nikt upraszac nie ma, y o zapieczętowanie ich przykrzyć się niepowinien. Więc y tego przypilnuią, áby godnośći y Dignitárstwá Koronne, Obywatelom Wielk: X. L. w Koronie żadnych possessyi niemáiącym, y wzaiemnie Honory y Urzędy W. X. Lit. Obywatelom Koronnym, którzy Dobr żadnych w Litwie nie maią pieczętowáne nie były, pod utráceniem onychże, y zá wakuiące deklarowaniem. Co iednak do raźnieyszych Possessorow śćiągać się nie ma. Doyrzą przy tym maiąc zwykłą Kancelláryi między sobą kommunikacyą, áby Przywileie na ieden Urząd, dwom osobom nie bywały wydawane, to iest ieden z większey
Skrót tekstu: TrakWarsz
Strona: Dv
Tytuł:
Traktat Warszawski dnia trzeciego Nowembra 1716 roku zkonkludowany
Autor:
Anonim
Miejsce wydania:
Warszawa
Region:
Mazowsze
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty urzędowo-kancelaryjne
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1717
Data wydania (nie wcześniej niż):
1717
Data wydania (nie później niż):
1717
ale samej szczególnej zjednoczonej Rzpltej rozkaz wypełnie, i aby wypełnione były, starać się o to będę, Elekcje także Marszałków i Deputatów Trybunalskich i innych Ziemskich Urzędników tudzież Sejmików po Wdztwach, Ziemiach, i Powiatach, w Koronie i W. X. L. Wojskową asystencją privatoque studio mięszać i onym przeszkadzać, i szkód żadnych Obywatelom Koronnym i W. X. L. czynić nie będę, i aby ich Wojska Rzpltej pod władzą moją zostające, onymże nie czyniły, wszelkim sposobem zabiegać będę. Od Kontrybucyj do zapłacenia na całe Królestwo założonych Dóbr moich niewyłączę, okupów żadnych, albo honoraria od nikogo cale brać nie będę i aby ich Wojska
ale samey szczegulney ziednoczoney Rzpltey rozkaz wypełnie, y aby wypełnione były, starać się o to będę, Elekcye także Marszałkow y Deputatow Trybunalskich y innych Ziemskich Urzędnikow tudźież Seymikow po Wdztwach, Ziemiach, y Powiatach, w Koronie y W. X. L. Woyskową assystencyą privatoque studio mięszać y onym przeszkadzać, y szkod żadnych Obywatelom Koronnym y W. X. L. czynić nie będę, y aby ich Woyska Rzpltey pod władzą moią zostaiące, onymże nie czyniły, wszelkim sposobem zabiegać będę. Od Kontrybucyi do zapłacenia na całe Krolestwo założonych Dobr moich niewyłączę, okupow żadnych, albo honoraria od nikogo cale brać nie będę y aby ich Woyska
Skrót tekstu: TrakWarsz
Strona: H2
Tytuł:
Traktat Warszawski dnia trzeciego Nowembra 1716 roku zkonkludowany
Autor:
Anonim
Miejsce wydania:
Warszawa
Region:
Mazowsze
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty urzędowo-kancelaryjne
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1717
Data wydania (nie wcześniej niż):
1717
Data wydania (nie później niż):
1717
, ale samej szczególnej zjednoczonej Rzeczyposp: rozkazy wypełnię, i aby wypełnione były starać się o to będę. Elekcyj także Marszałków i Deputatów Trybunalskich i innych Ziemskich Urzędników, tudzież Sejmików po Wdztwach Ziemiach i Powiatach w Koronie i W. X. L. Wojskową asystencją, privatoque studio mięszać i onym przeszkadzać, i szkód żadnych Obywatelom Koronnym i W. X. Lit. czynić nie będę, i aby ich Wojska Rzpltej pod władzą moją zostające onymże nie czyniły, wszelkim sposobem zabiegaż temu będę, Od Kontrybucyj do zapłacenia na całe Królestwo założonych Dóbr moich niewyłączą, okupów żadnych albo Honoraria od nikogo cale brać nie będę, i aby ich Wojska
, ale samey szczegulney ziednoczoney Rzeczyposp: roskazy wypełnię, y aby wypełnione były starać się o to będę. Elekcyi także Marszałkow y Deputatow Trybunalskich y innych Ziemskich Urzędnikow, tudźież Seymikow po Wdztwach Ziemiach y Powiatach w Koronie y W. X. L. Woyskową assystencyą, privatoque studio mięszać y onym przeszkadzać, y szkod żadnych Obywatelom Koronnym y W. X. Lit. czynić nie będę, y aby ich Woyska Rzpltey pod władzą moią zostaiące onymże nie czyniły, wszelkim sposobem zabiegaż temu będę, Od Kontrybucyi do zapłacenia na całe Krolestwo założonych Dobr moich niewyłączą, okupow żadnych albo Honoraria od nikogo cale brać nie będę, y aby ich Woyska
Skrót tekstu: TrakWarsz
Strona: I
Tytuł:
Traktat Warszawski dnia trzeciego Nowembra 1716 roku zkonkludowany
Autor:
Anonim
Miejsce wydania:
Warszawa
Region:
Mazowsze
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty urzędowo-kancelaryjne
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1717
Data wydania (nie wcześniej niż):
1717
Data wydania (nie później niż):
1717
Własny: którymi obiema biegał Kometa. Naprzód tedy biegał od Wschodu przez linią południową ku Zachodowi Słońca/ to jest/ według Biegu Nieba dziesiątego/ abo jako mówią Astronomowie/ ad raptum primi Mobilis: contra successionem Signorum. Jako abowiem Słońce/ Miesiąc/ i insze Gwiazdy bieg swój odprawując/ w jednym dniu Naturalnym/ wszytkim obywatelom Ziemie widziane są: tak też i Kometa podobnym biegiem obchodząc cyrkumferencją Ziemie/ nie tylko w Królestwie Polskim/ ale też w wielu inszych Królestwach/ Prowincjach/ Miastach/ zwłaszcza w nocy był widziany. Powtóre odprawiał bieg swój Kometa własny/ który Astronomowie zowią secundùm successionem Signorum, to jest/ od Zachodu aż ku Wschodowi
Własny: ktorymi obiemá biegał Kometá. Naprzod tedy biegał od Wschodu przez linią południową ku Záchodowi Słońcá/ to iest/ według Biegu Niebá dźieśiątego/ abo iáko mowią Astronomowie/ ad raptum primi Mobilis: contra successionem Signorum. Iáko ábowiem Słońce/ Mieśiąc/ y insze Gwiazdy bieg swoy odpráwuiąc/ w iednym dniu Náturálnym/ wszytkim obywátelom Ziemie widźiáne są: ták też y Kometá podobnym biegiem obchodząc circumferencyą Ziemie/ nie tylko w Krolestwie Polskim/ ále też w wielu inszych Krolestwách/ Prowincyách/ Miástach/ zwłaszczá w nocy był widźiány. Powtore odpráwiał bieg swoy Kometá własny/ ktory Astronomowie zowią secundùm successionem Signorum, to iest/ od Zachodu áż ku Wschodowi
Skrót tekstu: CiekAbryz
Strona: A3
Tytuł:
Abryz komety z astronomicznej i astrologicznej uwagi
Autor:
Kasper Ciekanowski
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
traktaty
Tematyka:
astrologia, astronomia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1681
Data wydania (nie wcześniej niż):
1681
Data wydania (nie później niż):
1681
ulanie tego Bałwana; muszą to czuć poddani, którym kazano snać złoty, i wybornej monety pobor płacić. Waśń ich prywatna jawny nakład. 5. Rozumiecie Chaldejczycy, że to wasz ten umysł ujdzie, trwać będzie, i słup i wasza rada zniknie. 6. TRZECI KUNSZT POLITYKI. Co obywatel, rozkaże Król obywatelom, i kłaniają się i Nabuchodonozorowi i osobie Nabuchodonozora, albo temu, którego Król postanowi. Prędkie posłuszęństwo, bo od poddanego, i w-wierności przeciwko Panu, Rodzica, ale ci przychodniowie szczuplej zawsze Pana szanują, mniej w-nich posłuszeństwa, mniej wierności, kłaniają się, ale póki interesa ich, nie przeszkadzają. 7
ulanie tego Bałwaná; muszą to czuć poddáni, ktorym kazano snać złoty, y wyborney monety pobor płáćić. Waśń ich prywatna iáwny nakład. 5. Rozumiećie Chaldeyczycy, że to wasz ten umysł uydźie, trwáć będźie, i słup i wásza rádá znikńie. 6. TRZECI KUNSZT POLITYKI. Co obywátel, rozkaże Krol obywátelom, i kłániaią się i Nábuchodonozorowi i osobie Nábuchodonozorá, álbo tęmu, ktorego Krol postánowi. Prętkie posłuszęństwo, bo od poddánego, i w-wiernośći przećiwko Panu, Rodźicá, ále ći przychodniowie szczupley zawsze Paná szánuią, mniey w-nich posłuszeństwá, mniey wiernośći, kłániaią się, ále poki interessa ich, nie przeszkadzáią. 7
Skrót tekstu: MłodzKaz
Strona: 73
Tytuł:
Kazania i homilie
Autor:
Tomasz Młodzianowski
Drukarnia:
Collegium Poznańskiego Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Poznań
Region:
Wielkopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty perswazyjne
Gatunek:
kazania
Tematyka:
religia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1681
Data wydania (nie wcześniej niż):
1681
Data wydania (nie później niż):
1681
jako i do pożytków wraz z Szlachtą Polską należeli, tudzież aby ta Prowincja dla przyległości pod generalnym imieniem Wielkiej Polski zawierała się. Mimo jednak tak ścisłego złączenia z Narodem Polskim ta Prowincja dystyngwuje się, pominąwszy inne, temi największemi Prawami. KARTA XVII.
1mo. Urzędy i godności w Prusiech, samym tylko rodowitym tej Prowincyj obywatelom rozdawane być powinny: Polska Szlachta albo inna obca życząca sobie Urzędów i honorów w tej Prowincyj dostąpić, starać się najprzód powinna o obywatelstwo czyli o Indygenat Pruski: który na Generałach tej Prowincyj, za zgodą Stanów Pruskich bywa konferowany: a to nie tylko o Świeckich, ale i o Duchownych Godnościach rozumieć się ma.
iako y do pożytkow wraz z Szlachtą Polską należeli, tudzież aby ta Prowincya dla przyległości pod generalnym imieniem Wielkiey Polski zawierała się. Mimo iednak tak ścisłego złączenia z Narodem Polskim ta Prowincya dystyngwuie się, pominąwszy inne, temi naywiększemi Prawami. KARTA XVII.
1mo. Urzędy y godności w Prusiech, samym tylko rodowitym tey Prowincyi obywatelom rozdawane bydź powinny: Polska Szlachta albo inna obca życząca sobie Urzędow y honorow w tey Prowincyi dostąpić, starac się nayprzod powinna o obywatelstwo czyli o Indygenat Pruski: ktory na Generałach tey Prowincyi, za zgodą Stanow Pruskich bywa konferowany: a to nie tylko o Swieckich, ale y o Duchownych Godnościach rozumieć się ma.
Skrót tekstu: SzybAtlas
Strona: 155
Tytuł:
Atlas dziecinny
Autor:
Dominik Szybiński
Drukarnia:
Michał Groell
Miejsce wydania:
Warszawa
Region:
Mazowsze
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
astronomia, geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1772
Data wydania (nie wcześniej niż):
1772
Data wydania (nie później niż):
1772
