Astrologicznych racyj opowiedzieć: bo to sobie Wszechmocność Boska osobliwie zostawiła/ jako świadczy święta Ewangelia: Nec Filius hominis, etc. Kometę zaś przyszłego możemy z Fizycznych i Astrologicznych opowiedzieć racyj/ jako uczy Albomazar in Libro Florum. Guido Bonatus in sua Summa, Capite de Cometis. Co się też teraz przytrafiło dla panowania suchych i ognistych Płanetów: bo Roku 1680. i 1681. Mars suchy i gorący/ Saturnus suchy i zimny/ i Merkuriusz z mocniejszym trzymający/ będąc Panami przez te dwie lecie/ i silnemi sprawili Kometę. Tak też niektórzy opowiadali Sądny dzień Roku 1588. czemu już jest Lat 93. a Praktyka ich się nie weryfikuje/ jako
Astrologicznych rácyi opowiedźieć: bo to sobie Wszechmocność Boska osobliwie zostáwiłá/ iáko świádczy święta Ewángelia: Nec Filius hominis, etc. Kometę záś przyszłego możemy z Fizycznych y Astrologicznych opowiedźieć rácyi/ iáko vczy Albomazar in Libro Florum. Guido Bonatus in sua Summa, Capite de Cometis. Co się też teraz przytráfiło dla pánowánia suchych y ognistych Płánetow: bo Roku 1680. y 1681. Márs suchy y gorączy/ Saturnus suchy y źimny/ y Merkuryusz z mocnieyszym trzymáiący/ będąc Panámi przez te dwie lećie/ y śilnemi spráwili Kometę. Ták też niektorzy opowiádáli Sądny dźień Roku 1588. czemu iuż iest Lat 93. á Praktyka ich się nie weryfikuie/ iáko
Skrót tekstu: CiekAbryz
Strona: B4v
Tytuł:
Abryz komety z astronomicznej i astrologicznej uwagi
Autor:
Kasper Ciekanowski
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
traktaty
Tematyka:
astrologia, astronomia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1681
Data wydania (nie wcześniej niż):
1681
Data wydania (nie później niż):
1681
drzewami, w pośrzód trzęsienia ziemi, i niezwyczajnego jęczenia podziemnego.
1630 Zorza północa w Lutym dwa razy.
W Maju jezioro bliskie Meksyku, zalało całe to miasto.
25 Czerwca, burza w Carogrodzie.
5 Lipca w nocy trzęsienie ziemi w Bazylei pory zimnej.
2 Września na wyspie Tercera trzęsienie ziemi: poprzedziło wybuchanie materyj ognistych, które nakształt rzeki płynęły do morza, zniszczyły wszystko, i górę nazwaną O Pico da Cruzi za sobą pociągnąwszy, w morze wrzuciły.
3 Września popioły, kamienie spalone, okryły całą wyspę.
Niebo zaćmiło się aż do 6, i 7 Września, póki wybuchanie nieustało.
Trzęsienie w Limie i w Bazylei
drzewami, w pośrzod trzęsienia ziemi, y niezwyczaynego ięczenia podziemnego.
1630 Zorza pułnocna w Lutym dwa razy.
W Maiu iezioro bliskie Mexiku, zalało całe to miasto.
25 Czerwca, burza w Carogrodzie.
5 Lipca w nocy trzęsienie ziemi w Bazylei pory zimney.
2 Września na wyspie Tercera trzęsienie ziemi: poprzedziło wybuchanie materyi ognistych, które nakształt rzeki płynęły do morza, zniszczyły wszystko, y gorę nazwaną O Pico da Cruzi za sobą pociągnąwszy, w morze wrzuciły.
3 Września popioły, kamienie spalone, okryły całą wyspę.
Niebo zaćmiło się aż do 6, y 7 Września, póki wybuchanie nieustało.
Trzęsienie w Limie y w Bazylei
Skrót tekstu: BohJProg_II
Strona: 109
Tytuł:
Prognostyk Zły czy Dobry Komety Roku 1769 y 1770
Autor:
Jan Bohomolec
Drukarnia:
Drukarnia J.K.M. i Rzeczypospolitej w Kollegium Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Warszawa
Region:
Mazowsze
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
kroniki, traktaty
Tematyka:
astronomia, historia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1770
Data wydania (nie wcześniej niż):
1770
Data wydania (nie później niż):
1770
i skułatana. Okręty w portach Holenderskich, i Zelandyj, były miotane bez najmniejszego wiatru.
W Sanksil nie daleko Mindano, jednej z wysep Silipińskich, ziemia niespodzianie podniosła się wyrzucając tak wiele popiołu, iż lękano się, aby nie zniszczyły całej wyspy. Teraz jest na tym miejscu góra. Na wyspie Mindano jest wiele gór ognistych.
1641 Trzęsienie w Laubach: Powodź rzeki Laubah, w której największe w całej Europie raki łowią się ; pięć raków wzdłuż położonych, równają najwyższego człeka.
Zaraza w Burgundyj.
1642 W Neuschatel w nocy trzy razy powtórzone trzęsienie ziemi.
1643 Trzęsienie w Laubah, po którym żyżność.
Tego roku Wezuwiusz, Etna, Volcanello
y skułatana. Okręty w portach Hollenderskich, y Zelandyi, były miotane bez naymnieyszego wiatru.
W Sanxil nie daleko Mindano, iedney z wysep Silipińskich, ziemia niespodzianie podniosła się wyrzucaiąc tak wiele popiołu, iż lękano się, aby nie zniszczyły całey wyspy. Teraz iest na tym mieyscu góra. Na wyspie Mindano iest wiele gór ognistych.
1641 Trzęsienie w Laubach: Powodź rzeki Laubah, w którey naywiększe w całey Europie raki łowią się ; pięć rakow wzdłuż położonych, równaią naywyższego człeka.
Zaraza w Burgundyi.
1642 W Neuschatel w nocy trzy razy powtórzone trzęsienie ziemi.
1643 Trzęsienie w Laubah, po którym żyżność.
Tego roku Wezuwiusz, Etna, Volcanello
Skrót tekstu: BohJProg_II
Strona: 112
Tytuł:
Prognostyk Zły czy Dobry Komety Roku 1769 y 1770
Autor:
Jan Bohomolec
Drukarnia:
Drukarnia J.K.M. i Rzeczypospolitej w Kollegium Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Warszawa
Region:
Mazowsze
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
kroniki, traktaty
Tematyka:
astronomia, historia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1770
Data wydania (nie wcześniej niż):
1770
Data wydania (nie później niż):
1770
w Lauzane, w Vevej, W Lutry, w Morges, i na innych miejscach: gwałtowne na wyspie Santoryn, i w okolicy, skąd piaskiem morza część zasypana.
W Hoensaa, w Kantonie Zurych, było 18 trzęsienia ziemi.
17 Stycznia Zorza północa. Dwudzieste pierwsze Etny wybuchanie wielce szkodłiwe z otworzeniem się nowych okien ognistych.
1651.
396
7 Stycznia, między pierwszą, i drugą z rana, ogień nie daleko Wedyschwil z strasznym szelestem leciał po powietrzu.
7 Grudnia trzęsienie ziemi miedzy 4, i 5 z wieczora w Genewie.
Piorun na brzegach morskich d'Or albo Złotych nazwanych, tak wielkie szkody uczynił, iż rozumiano, że dzień sądny
w Lauzane, w Vevey, W Lutry, w Morges, y na innych mieyscach: gwałtowne na wyspie Santorin, y w okolicy, zkąd piaskiem morza część zasypana.
W Hoensaa, w Kantonie Zurich, było 18 trzęsienia ziemi.
17 Stycznia Zorza pułnocna. Dwudzieste pierwsze Etny wybuchanie wielce szkodłiwe z otworzeniem się nowych okien ognistych.
1651.
396
7 Stycznia, między pierwszą, y drugą z rana, ogień nie daleko Wedischwil z strasznym szelestem leciał po powietrzu.
7 Grudnia trzęsienie ziemi miedzy 4, y 5 z wieczora w Genewie.
Piorun na brzegach morskich d'Or albo Złotych nazwanych, tak wielkie szkody uczynił, iż rozumiano, że dzień sądny
Skrót tekstu: BohJProg_II
Strona: 114
Tytuł:
Prognostyk Zły czy Dobry Komety Roku 1769 y 1770
Autor:
Jan Bohomolec
Drukarnia:
Drukarnia J.K.M. i Rzeczypospolitej w Kollegium Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Warszawa
Region:
Mazowsze
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
kroniki, traktaty
Tematyka:
astronomia, historia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1770
Data wydania (nie wcześniej niż):
1770
Data wydania (nie później niż):
1770
pochodziła, tylko że krwi, albo z humoru czerwonego, które na ścianach, i na powietrzu rozmnożone motyle zostawują.
Na początku Lipca burza gwałtowna z gradem znacznej wielkości w Zurychu, w Lucernie, w Bazylei, w Franckofurcie, w Strażburgu etc. Znajdowano w ziarnach gradu włosy.
W Kattynara pośród podobnej burzy osimnaście kul ognistych z wielkim grzmotem pękło na powietrzu.
W Kantonie Lucerneńskim niedaleko wsi Russwil obłok czarny z ziemi przez dwa lub trzy dni z rana podnosił się: 7 i 8 Lipca wybuchanie Wezuwiusza.
Kule ogniste, dwa słońca, ognie napowietrzne, korony około słońca na wielu miejscach widziane.
8 Lipca wiatr wirowaty w Śląsku, a 8
pochodziła, tylko że krwi, albo z humoru czerwonego, ktore na ścianach, y na powietrzu rozmnożone motyle zostawuią.
Na początku Lipca burza gwałtowna z gradem znaczney wielkości w Zurychu, w Lucernie, w Bazylei, w Franckofurcie, w Strazburgu etc. Znaydowano w ziarnach gradu włosy.
W Kattynara posrzod podobney burzy osimnaście kul ognistych z wielkim grzmotem pękło na powietrzu.
W Kantonie Lucernenskim niedaleko wsi Russwil obłok czarny z ziemi przez dwa lub trzy dni z rana podnosił się: 7 y 8 Lipca wybuchanie Wezuwiusza.
Kule ogniste, dwa słońca, ognie napowietrzne, korony około słońca na wielu mieyscach widziane.
8 Lipca wiatr wirowaty w Sląsku, á 8
Skrót tekstu: BohJProg_II
Strona: 173
Tytuł:
Prognostyk Zły czy Dobry Komety Roku 1769 y 1770
Autor:
Jan Bohomolec
Drukarnia:
Drukarnia J.K.M. i Rzeczypospolitej w Kollegium Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Warszawa
Region:
Mazowsze
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
kroniki, traktaty
Tematyka:
astronomia, historia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1770
Data wydania (nie wcześniej niż):
1770
Data wydania (nie później niż):
1770
całą, reszta obywatelów wielorakiemi znakami ostrzeżona uszła nieszczęścia.
27 Czerwca. Grad niezwyczajny w wioskach Piriac, i Mesqer Diecezij Nantes. 3 Lipca gwałtowny wiatr na brzegach Prowincyj. 20, 21. burza w Burgonii, i w Paryżu.
Przy końcu Sierpnia nader gwałtowne wybuchanie Wezuwiusza z otworzeniem się nowej paszczęki, skąd rzeka materyj ognistych z niewypowiedzianą bystrością lała się.
16 Września, w Montepuiciano we Włoszech burza Klasztor, i wiele domów wywróciła. 25 nawałność przy brzegach Cap Breton.
29 Października o 2 ¾ po południu wiatr straszliwy w Malcie, zatopił okręta znajdujące się w Buchtach, nadwątlił wały, podniósł w górę 6 armat ze 48, które się
całą, reszta obywatelow wielorakiemi znakami ostrzeżona uszła nieszczęścia.
27 Czerwca. Grad niezwyczayny w wioskach Piriac, y Mesqer Dieceziy Nantes. 3 Lipca gwałtowny wiatr na brzegach Prowinciy. 20, 21. burza w Burgonii, y w Paryżu.
Przy końcu Sierpnia nader gwałtowne wybuchanie Wezuwiusza z otworzeniem się nowey paszczęki, zkąd rzeka materiy ognistych z niewypowiedzianą bystrością lała się.
16 Września, w Montepuiciano we Włoszech burza Klasztor, y wiele domow wywrociła. 25 nawałność przy brzegach Cap Breton.
29 Października o 2 ¾ po południu wiatr straszliwy w Malcie, zatopił okręta znayduiące się w Buchtach, nadwątlił wały, podniosł w gorę 6 armat ze 48, ktore się
Skrót tekstu: BohJProg_II
Strona: 217
Tytuł:
Prognostyk Zły czy Dobry Komety Roku 1769 y 1770
Autor:
Jan Bohomolec
Drukarnia:
Drukarnia J.K.M. i Rzeczypospolitej w Kollegium Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Warszawa
Region:
Mazowsze
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
kroniki, traktaty
Tematyka:
astronomia, historia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1770
Data wydania (nie wcześniej niż):
1770
Data wydania (nie później niż):
1770
zaraził powietrze, od którego wielka część kraju w odludną prawie zamieniła się pustynią.
15 Kwietnia trzęsienie na wyspie Tercery, obywatelów miasta Agry w pole wypędziło, wiele domów zniszczyło. Ziemia na wielu miejscach otworzywszy się nieustanny ogień wyrzucała. Jedna z tych przepaść była szeroka na 50 łokci, z której wylało się wiele rzek ognistych lecz trzy najnaczniejsze były. Pierwsza mijstn Bisc[...] co trzecią część w perzynę obróciła: druga przez 2 godziny po polach płyneła. 24 Kwietnia i rzeki, i ognie ustały.
3. 4 i 7 Maja PP. Montagne, Pajot de Marcheval postrzegli około Jutrzenki jako Księżyc około ziemi biegającą Planetę, której próżno szukał Pan Kasyni
zaraził powietrze, od ktorego wielka część kraiu w odludną prawie zamieniła się pustynią.
15 Kwietnia trzęsienie na wyspie Tercery, obywatelow miasta Agry w pole wypędziło, wiele domow zniszczyło. Ziemia na wielu mieyscach otworzywszy się nieustanny ogień wyrzucała. Jedna z tych przepaść była szeroka na 50 łokci, z ktorey wylało się wiele rzek ognistych lecz trzy naynacznieysze były. Pierwsza miistn Bisc[...] co trzecią część w perzynę obrociła: druga przez 2 godziny po polach płyneła. 24 Kwietnia y rzeki, y ognie ustały.
3. 4 y 7 Maia PP. Montagne, Paiot de Marcheval postrzegli około Jutrzenki iako Księżyc około ziemi biegaiącą Planetę, ktorej prożno szukał Pan Kassyni
Skrót tekstu: BohJProg_II
Strona: 225
Tytuł:
Prognostyk Zły czy Dobry Komety Roku 1769 y 1770
Autor:
Jan Bohomolec
Drukarnia:
Drukarnia J.K.M. i Rzeczypospolitej w Kollegium Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Warszawa
Region:
Mazowsze
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
kroniki, traktaty
Tematyka:
astronomia, historia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1770
Data wydania (nie wcześniej niż):
1770
Data wydania (nie później niż):
1770
Holandyj tamę Ryndyck zerwała, wiele ludzi, a więcej bydła zatopiła. Pod Anem woda na 20 stop i cal jeden podniosła się. Wiele trupów i sprzętów po różnych miejscach pływało.
12 Grudnia trzęsienie ziemi w Elboeus.
Woda w Sekwanie wrzała. Po uspokojeniu się rzeki, niebo rozświeciło. To światło pochodziło od kul ognistych. w Diepe niektóre domy obalone, jako też i w okolicy.
Od 1 Marca R. 1769 do I Marca R. 1770 wyokość wody deszczowej w Manheim 28 cal: 6 linii, to jest: funtów 154, łotów 12, trzema liniami więcej niż roku przeszłego. Aże Manheim zawiera 8.834. 408
Hollandiy tamę Rhyndyck zerwała, wiele ludzi, a więcey bydła zatopiła. Pod Anem woda na 20 stop y cal ieden podniosła się. Wiele trupow y sprzętow po rożnych mieyscach pływało.
12 Grudnia trzęsienie ziemi w Elboeus.
Woda w Sekwanie wrzała. Po uspokoieniu się rzeki, niebo rozświeciło. To światło pochodziło od kul ognistych. w Dieppe niektore domy obalone, iako też y w okolicy.
Od 1 Marca R. 1769 do I Marca R. 1770 wyokość wody deszczowey w Manheim 28 cal: 6 linii, to iest: funtow 154, łotow 12, trzema liniami więcey niż roku przeszłego. Aże Manheim zawiera 8.834. 408
Skrót tekstu: BohJProg_II
Strona: 248
Tytuł:
Prognostyk Zły czy Dobry Komety Roku 1769 y 1770
Autor:
Jan Bohomolec
Drukarnia:
Drukarnia J.K.M. i Rzeczypospolitej w Kollegium Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Warszawa
Region:
Mazowsze
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
kroniki, traktaty
Tematyka:
astronomia, historia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1770
Data wydania (nie wcześniej niż):
1770
Data wydania (nie później niż):
1770
powiadają, że diabeł tam tymże imieniem co góra Rübezahl inhabitat, bo saepe apparebat . Mychmy go nie widzieli, ale proxime habitantes powiadali, że go immediate przed niedziel kilką widzieli. Wody zaś te, ebulientes , maja te proprietates: naprzód, że aequaliter zawsze ciepłe, secundo smród brzydki siarki i innych materii ognistych, tertio chusty, które w tej wodzie z kilka godzin pobędą, to non sunt durabiles , bo ich woda zje et odorem illum retinent. Srebro w tę wodę umoczone zaraz jako wągl czernieje, złoto zaś poleruje się. Owa zaś woda, co wycieka, tedy w trzecią rurami wchodzi już ostygła. Ta nie tak
powiadają, że diabeł tam tymże imieniem co góra Rübezahl inhabitat, bo saepe apparebat . Mychmy go nie widzieli, ale proxime habitantes powiadali, że go immediate przed niedziel kilką widzieli. Wody zaś te, ebulientes , maja te proprietates: naprzód, że aequaliter zawsze ciepłe, secundo smród brzydki siarki i innych materii ognistych, tertio chusty, które w tej wodzie z kilka godzin pobędą, to non sunt durabiles , bo ich woda zje et odorem illum retinent. Srebro w tę wodę umoczone zaraz jako wągl czernieje, złoto zaś poleruje się. Owa zaś woda, co wycieka, tedy w trzecią rurami wchodzi już ostygła. Ta nie tak
Skrót tekstu: BillTDiar
Strona: 120
Tytuł:
Diariusz peregrynacji po Europie
Autor:
Teodor Billewicz
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
nieznany
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
opisy podróży, pamiętniki
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
między 1677 a 1678
Data wydania (nie wcześniej niż):
1677
Data wydania (nie później niż):
1678
Tekst uwspółcześniony:
tak
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Marek Kunicki-Goldfinger
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Warszawa
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Biblioteka Narodowa
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
2004
się obracają/ Ponieważ ani końca/ ni wdzięczności znają. Niech się podejmie inszy kto światłonoszego Woza wozić: A jeśli nie najdzie takiego Jako sami Bogowie zeznają: Ja B temu Panu rząd koło niego zostawię samemu: Alboć wżdy doświadczywszy leców mych mogących/ Niecha piorunów/ z ojców sieroty czyniącyh. Bo doznawszy sił koni ognistych/ osądzi Ze ten garła nie winien/ co nimi źle rządzi. Przy tej rozprawie Słońca/ i przy wszystkiej mowie/ Stali około niego wkrąg wszyscy Bogowie: Przykrząc się mu prośbami swemi pokornemi/ By się nie skwapiał mnożyć ciemności na ziemi. Jowisz ogniów spuszczonych wymówki też dawa/ Lecz po królewsku przecię/ groźb
się obracáią/ Ponieważ áni końcá/ ni wdźięcznośći znáią. Niech się podeymie inszy kto świátłonoszego Wozá woźić: A iesli nie naydźie takiego Iáko sami Bogowie zeznáią: Ia B temu Pánu rząd koło niego zostáwię sámemu: Alboć wżdy doświádczywszy lecow mych mogących/ Niecha piorunow/ z oycow śieroty czyniącyh. Bo doznawszy śił koni ognistych/ osądźi Ze ten gárłá nie winien/ co nimi źle rządźi. Przy tey rozpráwie Słońcá/ y przy wszystkiey mowie/ Stali około niego wkrąg wszyscy Bogowie: Przykrząc się mu prośbami swemi pokornemi/ By się nie zkwápiał mnożyć ćiemnośći ná źiemi. Iowisz ogniow spuszczonych wymowki też dawa/ Lecz po krolewsku przećię/ groźb
Skrót tekstu: OvOtwWPrzem
Strona: 74
Tytuł:
Księgi Metamorphoseon
Autor:
Publius Ovidius Naso
Tłumacz:
Walerian Otwinowski
Drukarnia:
Andrzej Piotrkowczyk
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
mieszany
Rodzaj:
epika
Gatunek:
poematy epickie
Tematyka:
mitologia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1638
Data wydania (nie wcześniej niż):
1638
Data wydania (nie później niż):
1638