Albo wziąć siarki, lagru, lub od śledzi rosołu, z czosnkiem to razem pomieszać, podłogę w szpichlerzu w zasiekach albo przerębach, i ściany smarować. Dobry na to piołun, Boże drzewko Uważać, i to, że Księżyc Regina Astrorum, ma większe swoje influencje w rzeczy ziemskie, niż inne astra, więcej ku płodowi pomaga niż samo słońce Princeps astrorum; gdyż Księżyc jest ciepły pomiarkowanie, bliżej krąży ziemi, wiele też ma wilgoci wsobie, a Słońce zbyt gorące, consequenter zbytnie suszy. Miesiąc to dwanaście razy na Rok czyni według Arystotelesa, co słońce biegiem całorocznym raz sprawuje. Nów tedy ciepły i wilgotny jest, jako Wiosna;
Albo wziąć siarki, lagru, lub od sledzi rosołu, z czosnkiem to razem pomieszać, podłogę w szpichlerzu w zasiekach albo przerębach, y sciany smarować. Dobry na to piołun, Boże drzewko Uważać, y to, że Xiężyc Regina Astrorum, ma większe swoie influencye w rzeczy ziemskie, niż inne astra, więcey ku płodowi pomaga niż samo słońce Princeps astrorum; gdyż Xiężyc iest ciepły pomiarkowanie, bliżey krąży ziemi, wiele też ma wilgoci wsobie, á Słońce zbyt gorące, consequenter zbytnie suszy. Miesiąc to dwanaście razy na Rok czyni według Aristotelesa, co słońce biegiem cáłorocznym raz sprawuie. Now tedy ciepły y wilgotny iest, iako Wiosna;
Skrót tekstu: ChmielAteny_III
Strona: 495
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 3
Autor:
Benedykt Chmielowski
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1754
Data wydania (nie wcześniej niż):
1754
Data wydania (nie później niż):
1754
. O Przypadkach Brzemiennych. P. z Z. B. Czyachowskiego, ROZDZIAŁ IX. O Brzemiennych goleniach sinych, nabrzmiałych.
BRzemiennym około goleni wzdęcia bywają/ abo że dla płodu wodnisty jaki uchód maciczny będzie zastanowiony/ abo ze krwie obfitej Miesięcznej jest zatrzymanie/ której płód strawić nie może/ i dla tego matce i płodowi nie będąc pożyteczną/ około goleni wpada/ ten Rozdział przydawszy/ że jeśli przytym też wątroba osłabiała/ a krew zatym z surowiała i flegmistą i wodnistą się stała/ ta gdy się znowu w wątrobie warzy/ dla jej mnóstwa się psuje/ a w tym nogi z tego napuchają/ ktemu jeśli to zepsowanie będzie co
. O Przypadkách Brzemiennych. P. z Z. B. Cziachowskiego, ROZDZIAŁ IX. O Brzemiennych goleniách śinych, nábrzmiáłych.
BRzemiennym około goleni wzdęćia bywáią/ ábo że dla płodu wodnisty iáki vchod máćiczny będźie zastánowiony/ ábo ze krwie obfitey Mieśięczney iest zátrzymánie/ ktorey płod ztrawić nie może/ y dla tego mátce y płodowi nie będąc pożyteczną/ około goleni wpada/ ten Rozdźiał przydawszy/ że ieśli przytym też wątrobá osłábiáłá/ á krew zátym z surowiáłá y flegmistą y wodnistą się stáłá/ tá gdy się znowu w wątrobie wárzy/ dla iey mnostwá się psuie/ á w tym nogi z tego nápucháią/ ktemu ieśli to zepsowánie będźie co
Skrót tekstu: CiachPrzyp
Strona: D4v
Tytuł:
O przypadkach białychgłów brzemiennych
Autor:
Piotr Ciachowski
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
poradniki, traktaty
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1624
Data wydania (nie wcześniej niż):
1624
Data wydania (nie później niż):
1624
. O Przypadkach Brzemiennych. P. z Z. B. Czyachowskiego, ROZDZIAŁ X. O krwie spodniej cieczeniu Brzemiennych.
KRew u Brzemiennych ze trzech miejsc może się wyrywać/ abo z żeł/ które bieżą do szyje macicznej/ abo z tych które do ciała i wnętrzności jej ciągną. Znowu i z tych/ które płodowi są przytomne/ przez które też żywność przyciągniona bywa/ abo z inszych które przyrodzenie dla przypłodku zachowało/ i dla potrzeby krwie wyganiania/ jeśliby jaka zbyteczna była. Gdy tedy z tych którychkolwiek żeł ciecze/ a to abo otworzeniem abo rozerwaniem/ abo rozdarciem. Otwierają się też dla obfitości/ abo iż przyrodzenie ostróżne przez
. O Przypadkách Brzemiennych. P. z Z. B. Cziachowskiego, ROZDZIAŁ X. O krwie spodniey ćieczeniu Brzemiennych.
KRew v Brzemiennych ze trzech mieysc może się wyrywáć/ ábo z żeł/ ktore bieżą do szyie maćiczney/ ábo z tych ktore do ćiáłá y wnętrznośći iey ćiągną. Znowu y z tych/ ktore płodowi są przytomne/ przez ktore też żywność przyćiągniona bywa/ ábo z inszych ktore przyrodzenie dla przypłodku záchowáło/ y dla potrzeby krwie wyganiánia/ ieśliby iáka zbyteczna byłá. Gdy tedy z tych ktorychkolwiek żeł ćiecze/ á to ábo otworzeniem ábo rozerwániem/ ábo rozdárćiem. Otwieráią się też dla obfitośći/ ábo iż przyrodzenie ostrożne przez
Skrót tekstu: CiachPrzyp
Strona: Ev
Tytuł:
O przypadkach białychgłów brzemiennych
Autor:
Piotr Ciachowski
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
poradniki, traktaty
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1624
Data wydania (nie wcześniej niż):
1624
Data wydania (nie później niż):
1624
/ i części około spodnich pach boleniem/ co i z powieści uznasz/ k temu jeśli jaka zwierzchnia przyczyna stała się. Już nie trudno poznasz/ z którego miejsca krew ciecze/ abowiem z szyje macicznej pospolicie nie wiele ciecze i podług porządku miesięcznego/ obficie z samej macice/ wtąż też porządnych czasów pewnych Księżyca z żeł płodowi nie przywiązanych: nie porządne zaś ladakiedy gwałtem i bólem z tych żeł/ które płodowi są przywiązane. Brzemiennych krwie płynienie wielkie/ abo płodu słabość znaczy abo poronienia goncem będzie/ abo ciężkie i trudne Panienki porodzenie prorokuje/ które się do Miesiąca dziesiątego przewłóczy/ znamienuje też to słabość płodu/ dla tego iż nie może wszytkiej
/ y częśći około spodnich pach boleniem/ co y z powieśći vznasz/ k temu ieśli iáka zwierzchnia przyczyná stáłá się. Iuż nie trudno poznasz/ z którego mieyscá krew ćiecze/ ábowiem z szyie máćiczney pospolićie nie wiele ćiecze y podług porządku mieśięcznego/ obfićie z sámey máćice/ wtąż też porządnych czásow pewnych Księżyca z żeł płodowi nie przywiązánych: nie porządne záś ládakiedy gwałtem y bolem z tych żeł/ ktore płodowi są przywiązáne. Brzemiennych krwie płynienie wielkie/ ábo płodu słábość znáczy ábo poronienia goncem będźie/ ábo ćiężkie y trudne Pánienki porodzenie prorokuie/ ktore się do Mieśiąca dźieśiątego przewłoczy/ známienuie też to słábość płodu/ dla tego iż nie może wszytkiey
Skrót tekstu: CiachPrzyp
Strona: E2
Tytuł:
O przypadkach białychgłów brzemiennych
Autor:
Piotr Ciachowski
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
poradniki, traktaty
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1624
Data wydania (nie wcześniej niż):
1624
Data wydania (nie później niż):
1624
jeśli jaka zwierzchnia przyczyna stała się. Już nie trudno poznasz/ z którego miejsca krew ciecze/ abowiem z szyje macicznej pospolicie nie wiele ciecze i podług porządku miesięcznego/ obficie z samej macice/ wtąż też porządnych czasów pewnych Księżyca z żeł płodowi nie przywiązanych: nie porządne zaś ladakiedy gwałtem i bólem z tych żeł/ które płodowi są przywiązane. Brzemiennych krwie płynienie wielkie/ abo płodu słabość znaczy abo poronienia goncem będzie/ abo ciężkie i trudne Panienki porodzenie prorokuje/ które się do Miesiąca dziesiątego przewłóczy/ znamienuje też to słabość płodu/ dla tego iż nie może wszytkiej pełności krwie w żywioł swój obrócić: poronienie dla tego się stawa/ iż płód wielki
ieśli iáka zwierzchnia przyczyná stáłá się. Iuż nie trudno poznasz/ z którego mieyscá krew ćiecze/ ábowiem z szyie máćiczney pospolićie nie wiele ćiecze y podług porządku mieśięcznego/ obfićie z sámey máćice/ wtąż też porządnych czásow pewnych Księżyca z żeł płodowi nie przywiązánych: nie porządne záś ládakiedy gwałtem y bolem z tych żeł/ ktore płodowi są przywiązáne. Brzemiennych krwie płynienie wielkie/ ábo płodu słábość znáczy ábo poronienia goncem będźie/ ábo ćiężkie y trudne Pánienki porodzenie prorokuie/ ktore się do Mieśiąca dźieśiątego przewłoczy/ známienuie też to słábość płodu/ dla tego iż nie może wszytkiey pełnośći krwie w żywioł swoy obroćić: poronienie dla tego się stawa/ iż płod wielki
Skrót tekstu: CiachPrzyp
Strona: E2
Tytuł:
O przypadkach białychgłów brzemiennych
Autor:
Piotr Ciachowski
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
poradniki, traktaty
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1624
Data wydania (nie wcześniej niż):
1624
Data wydania (nie później niż):
1624
/ abo ciężkie i trudne Panienki porodzenie prorokuje/ które się do Miesiąca dziesiątego przewłóczy/ znamienuje też to słabość płodu/ dla tego iż nie może wszytkiej pełności krwie w żywioł swój obrócić: poronienie dla tego się stawa/ iż płód wielki i potężny jest/ a za przyczyną powierzchowną płynienie krwie się stanie/ za którym pokarmu płodowi ubywa: przykre zaś poródżenie Panienki bywa/ z Hippokrata i lekarzów pospolitej zgody/ którzy twierdzą że za takowym płynieniem krwie trudne i chorobne brzemienia są/ i samiczek zaczęcia rozkazują/ a iż się aż do dziesiątego Księżyca połóg rozwłóczy/ przyczyna bywa tego/ iż żywiący płód zdrowy nie jest/ i aż z choroby siódmego Miesiąca
/ ábo ćiężkie y trudne Pánienki porodzenie prorokuie/ ktore się do Mieśiąca dźieśiątego przewłoczy/ známienuie też to słábość płodu/ dla tego iż nie może wszytkiey pełnośći krwie w żywioł swoy obroćić: poronienie dla tego się stawa/ iż płod wielki y potężny iest/ á zá przyczyną powierzchowną płynienie krwie się stánie/ zá ktorym pokármu płodowi vbywa: przykre záś porodżenie Pánienki bywa/ z Hippokratá y lekárzow pospolitey zgody/ ktorzy twierdzą że zá tákowym płynieniem krwie trudne y chorobne brzemienia są/ y sámiczek záczęćia roskázuią/ á iż się aż do dźieśiątego Kśiężycá połog rozwłoczy/ przyczyná bywa tego/ iż żywiący płod zdrowy nie iest/ y áż z choroby śiodmego Mieśiącá
Skrót tekstu: CiachPrzyp
Strona: E2v
Tytuł:
O przypadkach białychgłów brzemiennych
Autor:
Piotr Ciachowski
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
poradniki, traktaty
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1624
Data wydania (nie wcześniej niż):
1624
Data wydania (nie później niż):
1624
/ jakiesmy i my widali/ które płodu do słusznego czasu niedonosiwały/ aż krrom jeszcze krwie płynienia porządnego Miesięcznego/ i żełę w łokciu zaciąwszy/ krwie do kilku Miesięcy upuszczały/ abowiem jako krwie niedostatek może płód zagubić/ tak jesy obfitość słaby i subtelny może zadusić. Stąd pochodzi/ że gdy z onych żeł/ które płodowi są przywiązane/ krew ciecze zawżdy z niebezpieczeństwem/ i o tym Hippokrata nabarziej rozumieć trzeba/ gdy mówi: Jeśli białejgłowie brzemiennej krwie płynienie Miesięczne napadnie/ nie podobna/ aby płód miał być zdrowy: z niektórych częstokroć pożytecznie/ i z wielkim płodu i matki pożytkiem wychodzi/ i dla tego takie płynienie Miesięczne żadnych leków nie
/ iákiesmy y my widáli/ ktore płodu do słusznego czásu niedonośiwáły/ áż krrom ieszcze krwie płynienia porządnego Mieśięcznego/ y żełę w łokćiu záćiąwszy/ krwie do kilku Mieśięcy vpuszczáły/ ábowiem iáko krwie niedostátek może płod zágubić/ ták iesy obfitość słáby y subtelny może záduśić. Ztąd pochodźi/ że gdy z onych żeł/ ktore płodowi są przywiązáne/ krew ćiecze záwżdy z niebespieczeństwem/ y o tym Hippokratá nabárźiey rozumieć trzebá/ gdy mowi: Ieśli białeygłowie brzemienney krwie płynienie Mieśięczne nápádnie/ nie podobna/ áby płod miał być zdrowy: z niektorych częstokroć pożytecznie/ y z wielkim płodu y mátki pożytkiem wychodźi/ y dla tego tákie płynienie Mieśięczne żadnych lekow nie
Skrót tekstu: CiachPrzyp
Strona: E2v
Tytuł:
O przypadkach białychgłów brzemiennych
Autor:
Piotr Ciachowski
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
poradniki, traktaty
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1624
Data wydania (nie wcześniej niż):
1624
Data wydania (nie później niż):
1624
bywają porwane/ z inszej miary/ to co i inszym ciałom chorym jest pożyteczno/ to i tu wszytko/ tylko że ostrych klister brzemiennym nie trzeba dawać/ ani czopków wtąż: Nad to/ niczego też brzemiennym nie dawać/ coby urynę pędziło/ gdyż podczas zatym i krew miesięczna odchodzi/ a w tym ubywa płodowi pokarmu/ nigdziej przeto barziej uwikłany/ choć serdeczni lekarze nie są/ tylko w ten czas/ gdy którego z wielkich leków zwyż wyliczonych/ białymgłowom brzemiennym/ porwanym górną chorobą/ zażyć mają/ dla tego upatrować powinni/ któreby większy pożytek ao szkodę za sobą ciągnęły. A najpierwej o diecie/ to jest subtelnym życiu
bywáią porwáne/ z inszey miáry/ to co y inszym ćiáłom chorym iest pożyteczno/ to y tu wszytko/ tylko że ostrych klister brzemiennym nie trzebá dáwáć/ áni czopkow wtąż: Nád to/ niczego też brzemiennym nie dáwáć/ coby vrynę pędźiło/ gdyż podczás zátym y krew mieśięczna odchodźi/ á w tym vbywa płodowi pokármu/ nigdźiey przeto bárźiey vwikłány/ choć serdeczni lekárze nie są/ tylko w ten czás/ gdy ktorego z wielkich lekow zwyż wyliczonych/ białymgłowom brzemiennym/ porwánym gorną chorobą/ záżyć maią/ dla tego vpátrowáć powinni/ ktoreby większy pożytek áo szkodę zá sobą ćiągnęły. A naypierwey o diećie/ to iest subtelnym żyćiu
Skrót tekstu: CiachPrzyp
Strona: G3
Tytuł:
O przypadkach białychgłów brzemiennych
Autor:
Piotr Ciachowski
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
poradniki, traktaty
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1624
Data wydania (nie wcześniej niż):
1624
Data wydania (nie później niż):
1624
od inszych/ które zupełne życie stanowią: tych zaś miara większa abo mniejsza ma być/ według czasu i wzrostu płodu/ tak że lepiej w ostatnich Miesiącach brzemienną karmić trzeba/ mniej w pierwszych/ mierne zaś życie tychże białychgłów/ we śrzodku brzemienia/ jednakże przecię co się w pokarmach umyka matce/ to nadstawić płodowi trzeba/ owymi co ich na wierzch pępka przykładamy/ a te przy gorączce letno przywijać. Drugi wielki śrzodek/ przez który się leki odprawują/ jest krwie puszczanie; tę w wielkich ostrych chorobach puszczać każą. wszyscy lekarze/ anabarzjej/ gdzie jest gorączka/ ale iż mądry starzec 6. Afor: mówi: brzemienna
od inszych/ ktore zupełne żyćie stánowią: tych záś miárá większa ábo mnieysza ma być/ według czásu y wzrostu płodu/ ták że lepiey w ostátnich Mieśiącách brzemienną karmić trzebá/ mniey w pierwszych/ mierne záś żyćie tychże białychgłow/ we śrzodku brzemienia/ iednákże przećię co się w pokármách vmyka mátce/ to nádstáwić płodowi trzebá/ owymi co ich ná wierzch pępká przykłádamy/ á te przy gorączce letno przywiiać. Drugi wielki śrzodek/ przez ktory się leki odpráwuią/ iest krwie puszczánie; tę w wielkich ostrych chorobách puszczáć każą. wszyscy lekárze/ ánabárźiey/ gdźie iest gorączká/ ále iż mądry stárzec 6. Aphor: mowi: brzemienna
Skrót tekstu: CiachPrzyp
Strona: G3v
Tytuł:
O przypadkach białychgłów brzemiennych
Autor:
Piotr Ciachowski
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
poradniki, traktaty
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1624
Data wydania (nie wcześniej niż):
1624
Data wydania (nie później niż):
1624
jako niektórzy śmiałkowie. Ja dzień podle dnia w obfitości krwie zmarłej już Paniej Rokotowej (jest tych i więcej) która potym córkę powiła kazał puszczać/ a przeto / gdy jeszcze płód mały/ jako około pierwszych Księżyców/ / to jest od pierwszego aż do piątego śmiele żeła w ręce bywa otwierana/ ani przez to żywiołu płodowi ubędzie: a zwłaszcza gdy iwst krwie obfitość/ ale około ostatnich Miesiąców obyczajnie postąpisz/ jednakże jeśli brzemienna krwie pełna/ i w tę obfita/ śmiele puścić możesz/ tak bowiem uskromia się choroba/ a żywiołu płodowi nie odejmiesz. Ósmego Miesiąca pisze tenże nasz pisarz/ że brzemiennej ple[...] rą porwanej/ już od
iáko niektorzy śmiáłkowie. Ia dźień podle dniá w obfitośći krwie zmárłey iuż Pániey Rokotowey (iest tych y więcey) ktora potym corkę powiłá kazał puszczáć/ á przeto / gdy ieszcze płod máły/ iáko około pierwszych Kśiężycow/ / to iest od pierwszego áż do piątego śmiele żełá w ręce bywa otwierána/ áni przez to żywiołu płodowi vbędźie: á zwłaszczá gdy iwst krwie obfitość/ ále około ostátnich Mieśiącow obyczáynie postąpisz/ iednákże ieśli brzemienna krwie pełna/ y w tę obfita/ śmiele puśćić możesz/ ták bowiem vskromia się chorobá/ á żywiołu płodowi nie odeymiesz. Osmego Mieśiącá pisze tenże nász pisarz/ że brzemienney ple[...] rą porwáney/ iuż od
Skrót tekstu: CiachPrzyp
Strona: G3v
Tytuł:
O przypadkach białychgłów brzemiennych
Autor:
Piotr Ciachowski
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
poradniki, traktaty
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1624
Data wydania (nie wcześniej niż):
1624
Data wydania (nie później niż):
1624
