, tandem generałem artylerii został; trzymał przytem Słuck, mohylowską ekonomię, szawelską, Horyhorki, Czeczersk i t. d., wszystko in turbido, conniuente i owszem za protegente principe księcia Wiśniowieckiego do pieniędzy wielkich przyszedł, a przeto grzecznym został, contemnebat viliorem fortunam, wbił się w ambitum, a jako z chudego pachołka prędko panem został, tak w krótkim bardzo czasie do mizernej wrócił się fortuny. Fortunae volucri ludimur impetu. Aeternum nil est; cadit, quod surgit, et adhuc surget et occidet.
Ipan Benedykt Sapieha podskarbi wielki wiel. księstwa litewskiego, titulo et re, Senator ac Minister domu swe- go, owszem całej ojczyzny filar
, tandem generałem artyleryi został; trzymał przytém Słuck, mohylowską ekonomię, szawelską, Horyhorki, Czeczersk i t. d., wszystko in turbido, conniuente i owszem za protegente principe księcia Wiśniowieckiego do pieniędzy wielkich przyszedł, a przeto grzecznym został, contemnebat viliorem fortunam, wbił się w ambitum, a jako z chudego pachołka prędko panem został, tak w krótkim bardzo czasie do mizernéj wrócił się fortuny. Fortunae volucri ludimur impetu. Aeternum nil est; cadit, quod surgit, et adhuc surget et occidet.
Jpan Benedykt Sapieha podskarbi wielki wiel. księstwa litewskiego, titulo et re, Senator ac Minister domu swe- go, owszem całéj ojczyzny filar
Skrót tekstu: ZawiszaPam
Strona: 256
Tytuł:
Pamiętniki
Autor:
Krzysztof Zawisza
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
ziemie Wielkiego Księstwa Litewskiego
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
pamiętniki
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
między 1715 a 1717
Data wydania (nie wcześniej niż):
1715
Data wydania (nie później niż):
1717
Tekst uwspółcześniony:
tak
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Julian Bartoszewicz
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Warszawa
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Jan Zawisza
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1862
o jednym żołądku; Co gorsza, jeżeli się pozwolisz nauczyć, Na wieczną śmierć otruje, co cię miało tuczyć. 144 (F). PODCZASZY
Barzo gruba omyłka w przywilejach naszych. Tylko com z łaski pańskiej w regiestr wszedł podczaszych; Żebym wedle urzędu swojego się stawił, Do Węgrów-em po wino pachołka wyprawił, Którego gdy z gotową oczekuję czaszą, Aż mi nadspodziewanie fantazyją gaszą: „Pograbiono nas, żeśmy przejechali myto.” A ja do przywileju: „Bodaj go zabito! Kto mytem zawiaduje? Żadnegoż wżdy względu Nie będzie podczaszego na mycie urzędu?” „Nie będzie, Mości panie, nie masz
o jednym żołądku; Co gorsza, jeżeli się pozwolisz nauczyć, Na wieczną śmierć otruje, co cię miało tuczyć. 144 (F). PODCZASZY
Barzo gruba omyłka w przywilejach naszych. Tylko com z łaski pańskiej w regiestr wszedł podczaszych; Żebym wedle urzędu swojego się stawił, Do Węgrów-em po wino pachołka wyprawił, Którego gdy z gotową oczekuję czaszą, Aż mi nadspodziewanie fantazyją gaszą: „Pograbiono nas, żeśmy przejechali myto.” A ja do przywileju: „Bodaj go zabito! Kto mytem zawiaduje? Żadnegoż wżdy względu Nie będzie podczaszego na mycie urzędu?” „Nie będzie, Mości panie, nie masz
Skrót tekstu: PotFrasz1Kuk_II
Strona: 70
Tytuł:
Ogród nie plewiony
Autor:
Wacław Potocki
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
nieznany
Typ tekstu:
wiersz
Rodzaj:
liryka
Gatunek:
fraszki i epigramaty
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1677
Data wydania (nie wcześniej niż):
1677
Data wydania (nie później niż):
1677
Tekst uwspółcześniony:
tak
Tytuł antologii:
Dzieła
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Leszek Kukulski
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Warszawa
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Państwowy Instytut Wydawniczy
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1987
. O Tarczy. Figura 1. Tabl: 4. przy Karcie 9.
TArczą nazywam lada sztukę deski wyciosaną na formę figury DC, albo też bez wszelkiego ociosania, mającą rękojeść przy D, miąższą i długą do miary rękojeści w posrzodku Tablicy Mierniczej: żeby ta rękojeść D, mogła dychtownie stawać w szyj dżyuerawej Pachołka wyżej opisanego, gdy tego potrzebować będzie Geometra do rozmierzania Pol, i Granic. Na tej desce ma być zrysowanych spięć cyrkułów, jako chcesz odległych, między którymi ze dwa pola powinny być odmienną farbą zmalowane glinką i kredą, albo inszymi farbami do upodobania; którychby oko dojźrzeć mogło w znacznej odległości. Nauka X.
. O Tarczy. Figurá 1. Tabl: 4. przy Kárćie 9.
TArczą náżywam ládá sztukę deski wyćiosáną ná formę figury DC, álbo też bez wszelkiego oćiosánia, máiącą rękoieść przy D, miąszszą y długą do miáry rękoieśći w posrzodku Tablicy Mierniczey: żeby tá rękoieść D, mogłá dychtownie stawáć w szyi dżiueráwey Páchołká wyżey opisánego, gdy tego potrzebowáć będżie Geometrá do rozmierzánia Pol, y Gránic. Ná tey desce ma bydż zrysowánych zpięć cyrkułow, iáko chcesz odległych, między ktorymi ze dwá polá powinny bydź odmienną fárbą zmálowáne glinką y kredą, álbo inszymi fárbámi do vpodobánia; ktorychby oko doyżrzeć mogło w znáczney odległośći. NAVKA X.
Skrót tekstu: SolGeom_II
Strona: 11
Tytuł:
Geometra polski cz. 2
Autor:
Stanisław Solski
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1684
Data wydania (nie wcześniej niż):
1684
Data wydania (nie później niż):
1684
jako długą karta ku c wystarczy.) (7. Na linią mc, od m ku c, niech przyniesie cyrklem z boku Skali wydzielonego na części 100. abo 50. tyle cząstek, ile wyrachował łokci od M do B. i niech będą mb, części 30.) (8. Zdjąwszy tablicę z pachołka stojącego na M, niech ją przeniesie na B a tarczą przestawi na M.) (9. Przystawiwszy linią z Celami do linii mb, niech kręci tablicę póki nie obaczy M. A zdjąwszy linią celową, i arkusz odlepiwszy, niech punkt b, na papierze naznaczony zatknie na igiełkę M. już go nie przylepiając
iáko długą kártá ku c wystárczy.) (7. Ná liniią mc, od m ku c, niech przynieśie cyrklem z boku Skáli wydźielonego ná częśći 100. ábo 50. tyle cząstek, ile wyráchował łokći od M do B. y niech będą mb, częśći 30.) (8. Zdiąwszy tablicę z páchołká stoiącego ná M, niech ią przenieśie ná B á tarczą przestáwi ná M.) (9. Przystáwiwszy liniią z Celámi do linii mb, niech kręći tablicę poki nie obaczy M. A zdiąwszy liniią celową, y árkusz odlepiwszy, niech punkt b, ná pápierze náznáczony zátknie ná igiełkę M. iuż go nie przylepiáiąc
Skrót tekstu: SolGeom_II
Strona: 15
Tytuł:
Geometra polski cz. 2
Autor:
Stanisław Solski
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1684
Data wydania (nie wcześniej niż):
1684
Data wydania (nie później niż):
1684
Q wymierzonych na ziemi, liczbę łokci 19. i 21. obejmij cyrklem na boku skali wydzielonym na 100 części, i przenieś cząstek 19, na OM: a 21, na OQ, na kartę: zpilnością tych miar termin M, i Q, naznaczywszy na karcie. 5.Zdejmij Tablicę Mierniczą z Pachołka, na miejscu O, stojącego: Pachołka jednak jej, na tymże O zostawując wbitego; i wstawiwszy weń Tarczą, obrócona ku Q, opisaną w Nauce 9, przenieś samę Tablicę na Pachołka stojącego na Q. 6.Zdejmij kartę przylepioną woskiem z Tablice Mierniczej, i przebiwszy subtelną dziureczkę w punkcie Q (
Q wymierzonych ná źiemi, liczbę łokći 19. y 21. obeymiy cyrklem ná boku skáli wydżielonym ná 100 częśći, y przenieś cząstek 19, ná OM: á 21, ná OQ, ná kártę: spilnośćią tych miar termin M, y Q, náznáczywszy ná kárćie. 5.Zdeymiy Táblicę Mierniczą z Páchołká, ná mieyscu O, stoiącego: Páchołká iednák iey, ná tymże O zostáwuiąc wbitego; y wstáwiwszy weń Tarczą, obrocona ku Q, opisáną w Náuce 9, przenieś samę Tablicę ná Páchołká stoiącego ná Q. 6.Zdeymiy kártę przylepioną woskiem z Tablice Mierniczey, y przebiwszy subtelną dźiureczkę w punktćie Q (
Skrót tekstu: SolGeom_II
Strona: 20
Tytuł:
Geometra polski cz. 2
Autor:
Stanisław Solski
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1684
Data wydania (nie wcześniej niż):
1684
Data wydania (nie później niż):
1684
. i 21. obejmij cyrklem na boku skali wydzielonym na 100 części, i przenieś cząstek 19, na OM: a 21, na OQ, na kartę: zpilnością tych miar termin M, i Q, naznaczywszy na karcie. 5.Zdejmij Tablicę Mierniczą z Pachołka, na miejscu O, stojącego: Pachołka jednak jej, na tymże O zostawując wbitego; i wstawiwszy weń Tarczą, obrócona ku Q, opisaną w Nauce 9, przenieś samę Tablicę na Pachołka stojącego na Q. 6.Zdejmij kartę przylepioną woskiem z Tablice Mierniczej, i przebiwszy subtelną dziureczkę w punkcie Q (wterminie odległości zrysowanej OQ) zatkniej
. y 21. obeymiy cyrklem ná boku skáli wydżielonym ná 100 częśći, y przenieś cząstek 19, ná OM: á 21, ná OQ, ná kártę: spilnośćią tych miar termin M, y Q, náznáczywszy ná kárćie. 5.Zdeymiy Táblicę Mierniczą z Páchołká, ná mieyscu O, stoiącego: Páchołká iednák iey, ná tymże O zostáwuiąc wbitego; y wstáwiwszy weń Tarczą, obrocona ku Q, opisáną w Náuce 9, przenieś samę Tablicę ná Páchołká stoiącego ná Q. 6.Zdeymiy kártę przylepioną woskiem z Tablice Mierniczey, y przebiwszy subtelną dźiureczkę w punktćie Q (wterminie odległośći zrysowáney OQ) zátkniey
Skrót tekstu: SolGeom_II
Strona: 20
Tytuł:
Geometra polski cz. 2
Autor:
Stanisław Solski
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1684
Data wydania (nie wcześniej niż):
1684
Data wydania (nie później niż):
1684
celami, na linią Mc tablice: a upatrzywszy przez cele jaki znak C, odległy na kilkadziesiąt łokci od M, rozkasz ku niemu po linii Mc na ziemi: wymierzać łokci 30. naprzykład, od M, do B i każ zatknąć pachołka drugiego na B.) (3. Złoż Tablicę Mierniczą z pachołka stojącego na M, a wstaw nań tarczą, abo znak jaki.) (4. Przenieś Tablicę naB, i postawiwszy ją na pachołku, weźmij Węgielnicę płaską nmcu, i odlicz na jej ścianie mc, podziałów 30. ile wymierzono łokci od M, do B.) (5. Przystaw ten trzydziesty podział
celámi, ná liniią Mc tablice: á vpátrzywszy przez cele iáki znák C, odległy ná kilkádźieśiąt łokći od M, roskasz ku niemu po linii Mc ná źiemi: wymierzáć łokći 30. náprzykład, od M, do B y każ zátknąć páchołká drugiego ná B.) (3. Złoż Tablicę Mierniczą z páchołká stoiącego ná M, á wstaw nań tarczą, ábo znák iáki.) (4. Przenieś Tablicę náB, y postáwiwszy ią ná páchołku, weźmiy Węgielnicę płáską nmcu, y odlicz ná iey śćiánie mc, podżiałow 30. ile wymierzono łokći od M, do B.) (5. Przystaw ten trzydźiesty podżiał
Skrót tekstu: SolGeom_II
Strona: 32
Tytuł:
Geometra polski cz. 2
Autor:
Stanisław Solski
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1684
Data wydania (nie wcześniej niż):
1684
Data wydania (nie później niż):
1684
obadwa perpendykuły doskonale przystają do swoich linij, znak będzie nieomylny, że perpendykuł instrumentowy doskonale stawia instrument. Jeżeli między nimi będzie jaka różnica, trzeba z tyłu wiszącego poprawić, aby się zgadzał z perpendykułem zawieszonym na ścianie GS przedniej. 3.Odległość LM, Od mierniczego do spodu wysokości, nie ma się brać od spodu pachołka na którym instrument stoi; ale od angułu L, triangułu LST, wyrażonego na instrumencie. 4.Ieżeli wysokość kończy się ostro, jako wieże, dzwonice, dachy etc: Odległość LM, ma się brać do tego średniego punktu Wysokości, na którymby kulka perpendykułu spuszczonego od punktu wierzchu, stanęła we srzodku naprzykład
obádwá perpendykuły doskonale przystaią do swoich liniy, znák będźie nieomylny, że perpendykuł instrumentowy doskonále stáwia instrument. Ieżeli między nimi będźie iáka roźnicá, trzebá z tyłu wiszącego popráwić, áby się zgadzał z perpendykułem záwieszonym ná śćiánie GS przedniey. 3.Odległość LM, Od mierniczego do spodu wysokośći, nie ma się bráć od spodu páchołká ná ktorym instrument stoi; ále od ángułu L, tryángułu LST, wyrażonego ná instrumenćie. 4.Ieżeli wysokość kończy się ostro, iáko wieże, dzwonice, dáchy etc: Odległość LM, ma się bráć do tego srzedniego punktu Wysokośći, ná ktorymby kulká perpendykułu spuszczonego od punktu wierzchu, stánęłá we srzodku náprzykład
Skrót tekstu: SolGeom_II
Strona: 35
Tytuł:
Geometra polski cz. 2
Autor:
Stanisław Solski
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1684
Data wydania (nie wcześniej niż):
1684
Data wydania (nie później niż):
1684
Tablice, odległość stacyj od spodu wysokości, bierze się od Pachołki, Tablicę trzymającego: i wysokość Tablice od ziemie, którą potrzeba pprzydawać do wymierzonej wysokości; mierzy się wysokością samego centrum tablice nad ziemią: jako w Nauce niniejszej Przy mierzeniu zaś z rogu Tablice H; Odległość stacyj od spodu wysokości brać potrzeba, nie od pachołka na którym Tablica stoi, ale od igiełki w rogu Tablice wbitej: i wysokość Tablice od ziemie, którą potrzeba przydawać do wymierzonej wysokości, ma być brana, nie do igiełki w centrum Tablice osadzonej, jako w niniejszej Nauce, ale dy igiełki w rogu Tablice stojącej. jako w Nauce następującej 38. 2 Wysokości dostępne
Tablice, odległość stácyi od spodu wysokośći, bierze się od Pachołki, Tablicę trzymáiącego: y wysokość Tablice od źiemie, ktorą potrzebá pprzydawáć do wymierzoney wysokośći; mierzy się wysokośćią sámego centrum tablice nád źiemią: iáko w Nauce ninieyszey Przy mierzeniu záś z rogu Tablice H; Odległość stácyi od spodu wysokośći bráć potrzebá, nie od páchołka ná ktorym Tablicá stoi, ále od igiełki w rogu Tablice wbitey: y wysokość Tablice od źiemie, ktorą potrzebá przydawáć do wymierzoney wysokośći, ma bydź brána, nie do igiełki w centrum Tablice osádzoney, iáko w ninieyszey Náuce, ále di igiełki w rogu Tablice stoiącey. iako w Náuce nástępuiącey 38. 2 Wysokośći dostępne
Skrót tekstu: SolGeom_II
Strona: 37
Tytuł:
Geometra polski cz. 2
Autor:
Stanisław Solski
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1684
Data wydania (nie wcześniej niż):
1684
Data wydania (nie później niż):
1684
póki punkt E laski, którymem nazwał Celem, nie stanie na linii wzroku DE. O czym trzeba pomocnika upomnieć. Toż naznaczywszy pomocnik punkt H, góry, na którym stanęła łata, gdy jej Cel E, przypadał na linią wzrokową ED; niech zstąpi na N, a ty z Tablicą na punkcie H postawisz pachołka, dwa łokcia wysokiego od H; i ustawiwszy linią Celową jako pierwej na B, gdy obaczysz Cel E łaty stojącej na N; pomocnik niech naznaczy punkt N na gorze. Po trzecie: Niech postąpi z łatą na V, a ty na N. Kędy już naprzykład Cel E przypadnie nad linią wzrokową TN.
poki punkt E laski, ktorymem názwał Celem, nie stánie ná linii wzroku DE. O czym trzebá pomocniká vpomnieć. Toż náznáczywszy pomocnik punkt H, gory, ná ktorym stánęłá łátá, gdy iey Cel E, przypadał ná liniią wzrokową ED; niech zstąpi ná N, á ty z Tablicą ná punktćie H postáwisz páchołká, dwá łokćiá wysokiego od H; y vstáwiwszy liniią Celową iáko pierwey ná B, gdy obaczysz Cel E łáty stoiącey ná N; pomocnik niech náznáczy punkt N ná gorze. Po trzećie: Niech postąpi z łátą ná V, á ty ná N. Kędy iuż náprzykład Cel E przypádnie nád liniią wzrokową TN.
Skrót tekstu: SolGeom_II
Strona: 49
Tytuł:
Geometra polski cz. 2
Autor:
Stanisław Solski
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1684
Data wydania (nie wcześniej niż):
1684
Data wydania (nie później niż):
1684
