, Planimetra, Paantometry, Astrolabia, i insze zwyczajne Instrumenta Geometrów. Dla wymierzania wysokości Tablica może być bez rękojeści, mn, z tyłu. Figura 2. Tabl: 4. przy Karcie 9. o Instrumentach prostych.
Gdyż może stawać abo na lada ławecce, albo stołeczku, abo pieńku, abo też na samym Pachołku mającym przyprawioną na końcu deszczułkę ćwierciowa, jaką jest T, w tej figurze. W której Tablica jest, EDS; perpendykuł Z: CBHL Kwadrat zrysowany na tablicy, i przedzielony równoodległymi dwiema FN, GL, (ty przydaj trzecią, aby CL i BH były podzielone na 4. części, jako w Figurze 2.
, Planimetra, Paantometry, Astrolabia, y insze zwyczáyne Instrumentá Geometrow. Dla wymierzánia wysokośći Tablicá może bydż bez rękoieśći, mn, z tyłu. Figurá 2. Tabl: 4. przy Kárćie 9. o Instrumentách prostych.
Gdyż może stawáć ábo ná ládá łáwecce, álbo stołeczku, ábo pieńku, ábo też ná sámym Páchołku máiącym przypráwioną ná końcu deszcułkę ćwierćiowa, iáką iest T, w tey figurze. W ktorey Tablicá iest, EDS; perpendykuł S: CBHL Kwádrat zrysowány ná tablicy, y przedżielony rownoodległymi dwiemá FN, GL, (ty przyday trzećią, áby CL y BH były podżielone ná 4. częśći, iáko w Figurze 2.
Skrót tekstu: SolGeom_II
Strona: 9
Tytuł:
Geometra polski cz. 2
Autor:
Stanisław Solski
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1684
Data wydania (nie wcześniej niż):
1684
Data wydania (nie później niż):
1684
jako w pobocznej figurze GH widżysz. W której bdqp, jest światłość otwarta: a stronka nawleczona we cztery krzyże B, C, T, E, sklada cztery średnie trianguły ostre dwa około B, a dwa około T, przez które ma się prowadzić promień oka przypadający na pomyślną linią GH. Nauka VIII. O pachołku do trzymania Tablice Mierniczej potrzebnym. PAchołkiem nazywam laskę na której ma stawać Tablica Miernicza, gdy jej Geometra zechce użyć lubo w polu, na granicach, libo do wymierzania Odległości i Wysokości. Wizerunk takowej laski masz w Figurze 1. Tablice 4. przeciwko Karcie 9 między Figurą 2. i 3. oznaczonej literami WY.
iáko w poboczney figurze GH widżisz. W ktorey bdqp, iest świátłość otwárta: á stronká náwleczona we cztery krzyże B, C, T, E, skláda cztery srzednie tryánguły ostre dwá około B, á dwá około T, przez ktore ma się prowádźić promień oká przypadáiący ná pomyślną liniią GH. NAVKA VIII. O páchołku do trzymánia Tablice Mierniczey potrzebnym. PAchołkiem náżywam laskę ná ktorey ma stawáć Tablicá Miernicza, gdy iey Geometrá zechce vżyć lubo w polu, ná gránicách, libo do wymierzánia Odległośći y Wysokośći. Wizerunk tákowey laski masz w Figurze 1. Tablice 4. przećiwko Kárćie 9 między Figurą 2. y 3. oznáczoney literámi WY.
Skrót tekstu: SolGeom_II
Strona: 11
Tytuł:
Geometra polski cz. 2
Autor:
Stanisław Solski
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1684
Data wydania (nie wcześniej niż):
1684
Data wydania (nie później niż):
1684
Odległość MN, niedostępna, Fortece N, od Obozu M, którą potrzeba wynaleźć doskonale w łokciach: a godzi się od M, ustąpić wbok prawej abo lewej, linią krzyżową MZ. Wziąwszy Tablicę Mierniczą DHBC, opisaną w Nauce 5. tej Zabawy, postaw ją pożyomnie płaskością ku niebu na M, na swoim Pachołku opisanym w Nauce 8. Zabawa VII. Rozdział II. Figura poprzedzająca.
Do linii CD, tablice, przystaw linią z Celami opisana w Nauce 6. i kręć poty Tablice, póki nie obaczysz przez jej Cele, Fortece N. Nie ruchając Tablice, spuść od rogu C, pian, i naznacz punkt M,
Odległość MN, niedostępna, Fortece N, od Obozu M, ktorą potrzebá wynáleść doskonále w łokćiách: á godźi się od M, vstąpić wbok práwey ábo lewey, liniią krzyżową MZ. Wźiąwszy Tablicę Mierniczą DHBC, opisáną w Náuce 5. tey Zábáwy, postaw ią pożiomnie płáskośćią ku niebu ná M, ná swoim Páchołku opisánym w Náuce 8. Zábáwá VII. Rozdźiał II. Figurá poprzedzáiąca.
Do linii CD, tablice, przystaw liniią z Celámi opisána w Náuce 6. y kręć poty Tablice, poki nie obaczysz przez iey Cele, Fortece N. Nie rucháiąc Tablice, spuść od rogu C, pian, y náznácz punkt M,
Skrót tekstu: SolGeom_II
Strona: 16
Tytuł:
Geometra polski cz. 2
Autor:
Stanisław Solski
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1684
Data wydania (nie wcześniej niż):
1684
Data wydania (nie później niż):
1684
Mc na ziemi: wymierzać łokci 30. naprzykład, od M, do B i każ zatknąć pachołka drugiego na B.) (3. Złoż Tablicę Mierniczą z pachołka stojącego na M, a wstaw nań tarczą, abo znak jaki.) (4. Przenieś Tablicę naB, i postawiwszy ją na pachołku, weźmij Węgielnicę płaską nmcu, i odlicz na jej ścianie mc, podziałów 30. ile wymierzono łokci od M, do B.) (5. Przystaw ten trzydziesty podział do igiełki B, tak: żeby brzeg mc Węgielnice stanął na linii cm Tablice, a węgieł m, był bliższy stacyj M: i wtym
Mc ná źiemi: wymierzáć łokći 30. náprzykład, od M, do B y każ zátknąć páchołká drugiego ná B.) (3. Złoż Tablicę Mierniczą z páchołká stoiącego ná M, á wstaw nań tarczą, ábo znák iáki.) (4. Przenieś Tablicę náB, y postáwiwszy ią ná páchołku, weźmiy Węgielnicę płáską nmcu, y odlicz ná iey śćiánie mc, podżiałow 30. ile wymierzono łokći od M, do B.) (5. Przystaw ten trzydźiesty podżiał do igiełki B, ták: żeby brzeg mc Węgielnice stánął ná linii cm Tablice, á węgieł m, był bliższy stácyi M: y wtym
Skrót tekstu: SolGeom_II
Strona: 32
Tytuł:
Geometra polski cz. 2
Autor:
Stanisław Solski
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1684
Data wydania (nie wcześniej niż):
1684
Data wydania (nie później niż):
1684
. JAko Nauka piętnasta podobna jest Nauce czternastej ile do samej istotej wymierzania, tak toż jej służy ułatwienie, które masz w Nauce 29. Nauka XXXIII. Szerokość rzeki doskonale wymierzać z jednej stacyj na brzegu, snadniej niż w Nauce XX. na karcie 25. POstawiwszy Tablicę Mierniczą na wysokim brzegu na swoim brzegu na swoim pachołku, i wymierzywszy wysokość samego centrum od wody. Odlicz tyle cząstek na Węgielnice cmn, ramięju krótszym cm, ileś odmierzył łokci od wody do Centrum Tablice, i ostatnią cząstkę, odliczoną, przystaw do Igiełki w centrum Tablice, tak żeby róg m Węgielnice, bliższy był brzegu. Potym utwierdz w takim położeniu Węgielnicę,
. IAko Nauká piętnasta podobna iest Náuce czternastey ile do sámey istotey wymierzánia, ták toż iey służy vłátwienie, ktore masz w Náuce 29. NAVKA XXXIII. Szerokość rzeki doskonále wymierzáć z iedney stácyi ná brzegu, snádniey niż w Nauce XX. ná kárćie 25. POstáwiwszy Tablicę Mierniczą ná wysokim brzegu ná swoim brzegu ná swoim páchołku, y wymierzywszy wysokość sámego centrum od wody. Odlicz tyle cząstek ná Węgielnicé cmn, rámięiu krotszym cm, ileś odmierzył łokći od wody do Centrum Tablicé, y ostátnią cząstkę, odliczoną, przystaw do Igiełki w centrum Tablicé, ták żeby rog m Węgielnice, bliższy był brzegu. Potym vtwierdz w tákim położęniu Węgielnicę,
Skrót tekstu: SolGeom_II
Strona: 34
Tytuł:
Geometra polski cz. 2
Autor:
Stanisław Solski
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1684
Data wydania (nie wcześniej niż):
1684
Data wydania (nie później niż):
1684
m, był bliższy spodu C, wysokości VC: a podział trzydziesty b, na ścianie mn, (wiele łokci przemierzono od C, do T na ziemi) Węgielnice W, stanął przy samej igiełce M. Potym: Utwierdziwszy woskiem w takim postawieniu Węgielnicę W, na Tablicy Mierniczej, postaw Tablicę do perpendykułu na swoim pachołku w punkcie T, równo po linii TC. Po trzecie: Przystawiwszy linią z Celami do igiełki M, rzuć okiem na wysokość V, i nanotuj d, liczbę podziałów na ścianie mc, węgielnicę płaskiej W. A ta liczba oznajmi w łokciach wysokość VL: której gdy przydasz LC, to jest wysokość instrumentu, będziesz
m, był bliższy spodu C, wysokośći VC: á podźiał trzydżiesty b, ná śćiánie mn, (wiele łokći przemierzono od C, do T ná żiemi) Węgielnice W, stánął przy sámey igiełce M. Potym: Vtwierdźiwszy woskiem w tákim postáwieniu Węgielnicę W, ná Tablicy Mierniczey, postaw Tablicę do perpendykułu ná swoim páchołku w punktćie T, rowno po linii TC. Po trzećie: Przystáwiwszy liniią z Celámi do igiełki M, rzuć okiem ná wysokość V, y nánotuy d, liczbę podżiałow ná śćiánie mc, węgielnicę płáskiey W. A tá liczbá oznáymi w łokćiách wysokość VL: ktorey gdy przydasz LC, to iest wysokość instrumentu, będźiesz
Skrót tekstu: SolGeom_II
Strona: 37
Tytuł:
Geometra polski cz. 2
Autor:
Stanisław Solski
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1684
Data wydania (nie wcześniej niż):
1684
Data wydania (nie później niż):
1684
Miernicza Wysokości dostępnej przy spodzie, dla umiejących rachować. NIech będzie Wysokość niewiadoma CD, przystępna do C; i miejysce F, z którego masz mierzać daną Wysokość CD. Redy Naprzód: Odległość FC przemierz po prostu z pilnością, (która niech będzie naprzykład łokci 60.) Potym postawiwszy do perpendykułu Tablicę Mierniczą na Pachołku FL, (abo na stołku prostym, wysokim naprzykład łokci 2) żeby anguł L Tablice, stanął nad F; upatrz przez linią z Celami, przystawioną do Igiełki w anguł L wbitej, wierzch D, wysokości CD, i nanotuj punkt T odcięty linią celową na ścianie GS; i odmierz na skali, część
Miernicza Wysokośći dostępney przy spodźie, dla vmieiących ráchowáć. NIech będźie Wysokość niewiádoma CD, przystępna do C; y mieyysce F, z ktorego masz mierzáć dáną Wysokość CD. Redy Náprzod: Odległość FC przemierz po prostu z pilnośćią, (ktora niech będźie náprzykład łokći 60.) Potym postáwiwszy do perpendykułu Tablicę Mierniczą ná Páchołku FL, (ábo ná stołku prostym, wysokim náprzykład łokći 2) żeby ánguł L Tablice, stánął nád F; vpátrz przez liniią z Celámi, przystáwioną do Igiełki w ánguł L wbitey, wierzch D, wysokośći CD, y nánotuy punkt T odćięty liniią celową ná śćiánie GS; y odmierz ná skáli, część
Skrót tekstu: SolGeom_II
Strona: 38
Tytuł:
Geometra polski cz. 2
Autor:
Stanisław Solski
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1684
Data wydania (nie wcześniej niż):
1684
Data wydania (nie później niż):
1684
na wysokości. Nauka LIV. JEżeli zechcesz wiedzieć, jako jedna Wieża, abo Góra przenosi drugą: Zmierz osobno obiedwie, według Nauk poprzedzających; a różnica ich miary, pokaże wysokość jednej nad drugą. Jeżeli placu jakiego wzgórek zechcesz wiedzieć. Na miejscu które rozumiesz być niższe, ustaw Tablicę Mierniczą do perpendykułu, na swoim Pachołku, i przez linią z Celami, przystawioną do linii Horyzontalnej instrumentu, rzuć okiem ku znakowi jakiemu ustawionemu na drugim miejscu, które rozumiesz być wyższe, który znak niech podnosi, abo zniża pomocnik po lasce jakiej, nim trafi na linią z twego oka wychodzącą za twoim upomnieniem (które upomnienie odprawisz nasposobniej ręką, do góry
ná wysokośći. NAVKA LIV. IEżeli zechcesz wiedźieć, iáko iedná Wieża, ábo Gorá przenośi drugą: Zmierz osobno obiedwie, według Náuk poprzedzáiących; á rożnicá ich miáry, pokaże wysokość iedney nád drugą. Jeżeli plácu iákiego wzgorek zechcesz wiedźieć. Ná mieyscu ktore rozumiesz bydź niszsze, vstaw Tablicę Mierniczą do perpendykułu, ná swoim Páchołku, y przez liniią z Celámi, przystáwioną do linii Horyzontálney instrumentu, rzuć okiem ku znákowi iákiemu vstáwionemu ná drugim mieyscu, ktore rozumiesz bydź wyszsze, ktory znák niech podnośi, ábo zniża pomocnik po lasce iákiey, nim tráfi ná liniią z twego oká wychodzącą zá twoim vpomnieniem (ktore vpomnienie odpráwisz nasposobniey ręką, do gory
Skrót tekstu: SolGeom_II
Strona: 50
Tytuł:
Geometra polski cz. 2
Autor:
Stanisław Solski
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1684
Data wydania (nie wcześniej niż):
1684
Data wydania (nie później niż):
1684
Ołowka, abo Pióra z kałamarzem: kilka pułarkuszów, abo części czwartych jednego arkusza papieru białego, tęgiego, równego, jaki bywa Regałowy. Stanąwszy napierwszej stacyj B; pola BCDEFGH rozkaż zatknąć Pachołków, jednego na B, drugiego na H oraz z tarczą, ku B, malowaniem obróconą, prosto, do perpendykułu w pachołku wiszącym za kamieniem Moskiewskim, między WY na figurze 1 Tablice 4. przy karcie 9. Postaw Tablicę na Pacholku B, Horyzontalnie abo poziomno, aby ku niebu patrzyła jej płaskoś; i zatknij naigiełkę średnią Tablice, czwartą część arkusza papieru IKsKW: (gdzie mało stacyj; możesz użyć całego pułarkusza, abo arkusza
Ołowká, ábo Piorá z káłámarzem: kilká pułárkuszow, ábo częśći czwartych iednego árkuszá pápieru białego, tęgiego, rownego, iáki bywa Regałowy. Stánąwszy nápierwszey stácyi B; polá BCDEFGH rozkaż zátknąć Páchołkow, iednego ná B, drugiego ná H oraz z tarczą, ku B, málowániem obroconą, prosto, do perpendykułu w páchołku wiszącym zá kámięniem Moskiewskim, między WY ná figurze 1 Tablice 4. przy kárćie 9. Postaw Tablicę ná Pácholku B, Horyzontálnie ábo poźiomno, áby ku niebu pátrzyłá iey płáskoś; y zátkniy náigiełkę srzednią Tablicé, czwartą część árkuszá pápieru IXKW: (gdżie máło stácyy; możesz vżyć cáłego pułárkuszá, ábo árkuszá
Skrót tekstu: SolGeom_II
Strona: 59
Tytuł:
Geometra polski cz. 2
Autor:
Stanisław Solski
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1684
Data wydania (nie wcześniej niż):
1684
Data wydania (nie później niż):
1684
przytwierdz do Tablice woskiem, terpentyną w miarę przyprawionym dla lipkości: w tę stronę więcej karty zostawując w którą figura na polu stoi. Obróciwszy się twarzą ku H; ostatniej stacyj, przystaw do igiełki we srzodku Tablicy, linią z Celami; poty ją kręcąc, póki nie oglądasz na ostatniej stacyj H, tarcze w Pachołku zatkniętej: i przy linii Prawdy, to jest przy linii z Celami, zrysuj nożem cienkim na karcie przytwierdzonej do Tablice, linią KsW. Nie ruchając Tablice z miejsca B; kaź przemierzać według Nauki 102 tej Zabawy ze wszytką pilnością Odległość BH, która niech będzie na- Zebranie Krociusińkie, przykład łokci 53. Toż na boku
przytwierdz do Tablicé woskiem, terpentyną w miárę przypráwionym dla lipkośći: w tę stronę więcey kárty zostáwuiąc w ktorą figurá ná polu stoi. Obroćiwszy się twarzą ku H; ostátniey stácyi, przystaw do igiełki we srzodku Tablicy, liniią z Celámi; poty ią kręcąc, poki nie oglądasz ná ostátniey stácyi H, tarczé w Páchołku zátkniętey: y przy linii Prawdy, to iest przy linii z Celámi, zrysuy nożem ćienkim ná kárćie przytwierdzoney do Tablice, liniią XW. Nie rucháiąc Tablicé z mieyscá B; kaź przemierzáć według Náuki 102 tey Zábawy ze wszytką pilnośćią Odległość BH, ktora niech będźie ná- Zebránie Kroćiuśińkie, przykład łokći 53. Toż ná boku
Skrót tekstu: SolGeom_II
Strona: 59
Tytuł:
Geometra polski cz. 2
Autor:
Stanisław Solski
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1684
Data wydania (nie wcześniej niż):
1684
Data wydania (nie później niż):
1684
