/ chcą niektórzy żeby miało być Smirmum starożytnym Pisarzom/ które Dzięgielem Włoskim abo Arabskim zowiemy: Ale chociaż jedno do drugiego blisko kształtem przystępuje/ i w wielu skutkach są sobie podobne: jednak inszy jest Dzięgiel nasz tak ogródny/ jako polny inny Dzięgiel Włoski/ o którym zaraz mówić będziemy. Niektórzy rozumieją/ że jest własny Panak starych Ziołopisów/ dla podobieństwa Soku/ i zapachu: ale i ten nie jest. Archanielika/ Rozdział 23.
Archangelica Angelica Scandiaca. Nordtweisch vnd Pomerysch Angelik. Korzeń.
Czwarty rodzaj Dzięgielu Archangelica/ jakoby Arcydzięgiel/ że jest korzenia więtszego/ mięższejszego nad inne Dzięgiele/ i dłuższego z wielą odnóżek: wszakże nie tak gęsto
/ chcą niektorzy żeby miáło być Smirmum stárożytnym Pisárzom/ ktore Dźięgielem Włoskim ábo Arábskim zowiemy: Ale choćiasz iedno do drugiego blisko kształtem przystępuie/ y w wielu skutkách są sobie podobne: iednák inszy iest Dźięgiel nász ták ogrodny/ iáko polny iny Dźięgiel Włoski/ o ktorym záraz mowić będźiemy. Niektorzy rozumieią/ że iest własny Pának stárych Ziołopisow/ dla podobieństwá Soku/ y zapáchu: ále y ten nie iest. Archánieliká/ Rozdział 23.
Archangelica Angelica Scandiaca. Nordtweisch vnd Pomerysch Angelik. Korzeń.
Czwarty rodzay Dźięgielu Archangelica/ iákoby Arcydźięgiel/ że iest korzeniá więtszego/ mięższeyszego nád inne Dźięgiele/ y dłuższego z wielą odnożek: wszákże nie ták gęsto
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 98
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
vel Heracleum. Panax Heracleoticum. Panax kraut. Panax wurtz. Heylwurtz. Księgi Pierwsze.
TO Ziele chocia w naszych stronach roście/ jednak dla odległości miejsc w których się kocha niewielom znajome: wszakoż dla rozmaitych i wielkich jego skutków/ chorobom niezliczonym/ rozmaite od nas nazwiska odnosi. Leczy wrzód Herkulesów/ Stosił Herkulesów/ Panak Herkulesów/ Herculia/ Hercula/ wszystkim sił/ wszystkim lek/ to jest/ wszystkim niemocam służące. Korzeń tego Źiela/ miernodługi/ mając odnóżek sześć albo siedm rozdzielnych/ miąższości małego palca/ i tam i sam w ziemi rozpierzchłe: sam Korzeń albo Macica/ od której mniejsze pochodzą/ na wielki palec wzmiąsz/ pomarzczony
vel Heracleum. Panax Heracleoticum. Panax kraut. Panax wurtz. Heylwurtz. Kśięgi Pierwsze.
TO Ziele choćia w nászych stronách rośćie/ iednák dla odległośći mieysc w ktorych sie kocha niewielom znáiome: wszákosz dla rozmáitych y wielkich iego skutkow/ chorobom niezliczonym/ rozmáite od nas názwiská odnośi. Leczy wrzod Herkulesow/ Stośił Herkulesow/ Pának Herkulesow/ Herculia/ Hercula/ wszystkim śił/ wszystkim lek/ to iest/ wszystkim niemocam służące. Korzeń tego Źiela/ miernodługi/ máiąc odnożek sześć álbo śiedm rozdźielnych/ miąższośći máłego pálcá/ y tám y sam w źiemi rozpierzchłe: sam Korzeń álbo Máćicá/ od ktorey mnieysze pochodzą/ ná wielki pálec wzmiąsz/ pomarzczony
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 226
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
. Żyłom suchym/ albo Nerwom. Paraliżu. Zakrzywieniu ust. W kolanach łamaniu i boleniu. Podagrze. Artetyce. Pacierzu w grzbiecie. I inym boleściom z zimnych a flegmistych wilgotności pochodzącym/ służy. Mózgu. Nerwom. Paraliżu. Zakrz: ust Lama: k. Podagrze. Artetyce. Pacierzu. Rozsądek.
Panak albo Stosił Herkulesów/ rzeczony od pierwszego wynaleźce swego/ który to ziele i skutki jego naprzód pokazał. Albowiem jako Herkules od przyrodzenia był wielkimi siłami nad inne ludzie obdarowany. Tak i to ziołko od niego wynalezione wiele sił znamienitych ma w sobie/ przeciwko rozmaitym chorobom. Od innych/ Panakiem Hierakleotyckim bywa mianowany/ od miejsca
. Zyłom suchym/ álbo Nerwom. Páráliżu. Zákrzywieniu vst. W kolánách łamániu y boleniu. Podágrze. Artetyce. Paćierzu w grzbiećie. Y inym boleśćiom z źimnych á flegmistych wilgotnośći pochodzącym/ służy. Mozgu. Nerwom. Páráliżu. Zákrz: vst Lamá: k. Podágrze. Artetyce. Paćierzu. Rozsądek.
Pának álbo Stośił Herkulesow/ rzeczony od pierwszego wynáleźce swego/ ktory to źiele y skutki iego naprzod pokazał. Albowiem iáko Herkules od przyrodzenia był wielkimi śiłámi nád ine ludźie obdárowány. Ták y to źiołko od niego wynáleźione wiele śił známienitych ma w sobie/ przećiwko rozmáitym chorobom. Od inych/ Pánakiem Hierákleotyckim bywa miánowány/ od mieyscá
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 234
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
.) Dymienic:
Dymienice.y Zołzom.
Zołzy twarde zmiękcza/ i przerywa/ a potym goi. Uszczknionym od wężów.
Uszczknionym od wężów jadowitych/ toż kwiecie i nasienie z winem pijąc/ jest ratunkiem. A z oliwą albo z miodem utarte/ a na uszczknienie plastrem przykładane. (Dios.) Rozsądek.
Panak albo Stosił Sklepiów rzeczony od Asclepiusa/ albo Esculapiusa/ pierwszego wynaleźce swego/ który go nietylko wynalazł/ ale i skutki jego pokazał na pomienione dolegliwości. Panak/ albo Wielosił Chironów/ albo Cyronia/ Rozdział 67.
Panax Chironium. Heylwurtz Chironii. Księgi Pierwsze.
WIelosił Chironów Liścia jest Majeranowego. Korzenia drobnego/ i
.) Djmienic:
Dymienice.y Zołzom.
Zołzy twárde zmiękcza/ y przerywa/ á potym goi. Vsczknionym od wężow.
Vsczknionym od wężow iádowitych/ toż kwiećie y naśienie z winem piiąc/ iest rátunkiem. A z oliwą álbo z miodem vtárte/ á ná vscżknienie plastrem przykłádáne. (Dios.) Rozsądek.
Pának álbo Stośił Sklepiow rzeczony od Asclepiusá/ álbo Aesculápiusá/ pierwszego wynáleźce swego/ ktory go nietylko wynálazł/ ále y skutki iego pokazał ná pomienione dolegliwośći. Pának/ álbo Wielośił Chironow/ álbo Cyronia/ Rozdźiał 67.
Panax Chironium. Heylwurtz Chironii. Kśięgi Pierwsze.
WIelośił Chironow Liśćia iest Máieranowego. Korzeniá drobnego/ y
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 235
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
kwiecie i nasienie z winem pijąc/ jest ratunkiem. A z oliwą albo z miodem utarte/ a na uszczknienie plastrem przykładane. (Dios.) Rozsądek.
Panak albo Stosił Sklepiów rzeczony od Asclepiusa/ albo Esculapiusa/ pierwszego wynaleźce swego/ który go nietylko wynalazł/ ale i skutki jego pokazał na pomienione dolegliwości. Panak/ albo Wielosił Chironów/ albo Cyronia/ Rozdział 67.
Panax Chironium. Heylwurtz Chironii. Księgi Pierwsze.
WIelosił Chironów Liścia jest Majeranowego. Korzenia drobnego/ i w ziemi miałko siedzącego. Z tego Kłącze krzewisto pochodzi/ w wierzchu których kwiatki żółte. Korzeń smaku ostrego. Ale Teofrastus Panak Chrironów trochę inaczej opisuje. Dodoneus
kwiećie y naśienie z winem piiąc/ iest rátunkiem. A z oliwą álbo z miodem vtárte/ á ná vscżknienie plastrem przykłádáne. (Dios.) Rozsądek.
Pának álbo Stośił Sklepiow rzeczony od Asclepiusá/ álbo Aesculápiusá/ pierwszego wynáleźce swego/ ktory go nietylko wynálazł/ ále y skutki iego pokazał ná pomienione dolegliwośći. Pának/ álbo Wielośił Chironow/ álbo Cyronia/ Rozdźiał 67.
Panax Chironium. Heylwurtz Chironii. Kśięgi Pierwsze.
WIelośił Chironow Liśćia iest Máieranowego. Korzeniá drobnego/ y w źiemi miáłko śiedzącego. Z tego Kłącze krzewisto pochodzi/ w wierzchu ktorych kwiatki żołte. Korzeń smáku ostrego. Ale Theophrástus Pának Chrironow trochę inácżey opisuie. Dodoneus
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 235
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
jego pokazał na pomienione dolegliwości. Panak/ albo Wielosił Chironów/ albo Cyronia/ Rozdział 67.
Panax Chironium. Heylwurtz Chironii. Księgi Pierwsze.
WIelosił Chironów Liścia jest Majeranowego. Korzenia drobnego/ i w ziemi miałko siedzącego. Z tego Kłącze krzewisto pochodzi/ w wierzchu których kwiatki żółte. Korzeń smaku ostrego. Ale Teofrastus Panak Chrironów trochę inaczej opisuje. Dodoneus Rombertus inaczej. To jest/ Liścia Kobylego szczawiu/ albo ćwiklanego/ jeno mięższego i wełnistego być go twierdzą. Liście. Korzeń. Kłącze. Kwiat. Miejsce.
TO Ziele/ które Dioscorydes opisał/ na górach pospolicie roście. Ma przodek to/ które w Tesaliej na gorze Pelion roście
iego pokazał ná pomienione dolegliwośći. Pának/ álbo Wielośił Chironow/ álbo Cyronia/ Rozdźiał 67.
Panax Chironium. Heylwurtz Chironii. Kśięgi Pierwsze.
WIelośił Chironow Liśćia iest Máieranowego. Korzeniá drobnego/ y w źiemi miáłko śiedzącego. Z tego Kłącze krzewisto pochodzi/ w wierzchu ktorych kwiatki żołte. Korzeń smáku ostrego. Ale Theophrástus Pának Chrironow trochę inácżey opisuie. Dodoneus Rhombertus ináczey. To iest/ Liśćia Kobyleg^o^ sczawiu/ álbo ćwiklánego/ ieno mięższe^o^ y wełnistego być go twierdzą. Liśćie. Korzeń. Kłącze. Kwiát. Mieysce.
TO Ziele/ ktore Dioscorides opisał/ ná gorách pospolićie rośćie. Ma przodek to/ ktore w Thesáliey ná gorze Pelion rośćie
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 236
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
a to z podobieństwa imion w języku Łacińskim: który tak Lakotne ziele/ jako Lubczyk/ mianują: Leuisticum, Ligusticum, Legisticum. Ale źle. Co się snadnie z opisania okoliczności/ i skutków obojga/ baczyć może. Niemniej się mylą i ci/ którzy Lakotne ziele/ za własny Sklepiów Wielosił/ albo jako drudzy Panak Herkulesów/ być mienią. O pospolitym Lubczyku/ Rozdział 70.
Lubczyk swojski/ albo pospolity nasz znajomszy jest wszystkim/ nietylko miejskim/ ale i wiejskim ludziom/ a niżliby się o nim pisać miało/ jednak przedsięwziętej powinności dosyć czyniąc okoliczności jego/ krótce przypomnię/ zwłaszcza dla omylnego niektórych tak Ziołopisów/ jako Lekarzów
á to z podobieństwá imion w ięzyku Láćińskim: ktory ták Lakotne źiele/ iáko Lubsczyk/ miánuią: Leuisticum, Ligusticum, Legisticum. Ale źle. Co sie snádnie z opisánia okolicznośći/ y skutkow oboygá/ baczyć może. Niemniey sie mylą y ći/ ktorzy Lákotne źiele/ zá własny Sklepiow Wielośił/ álbo iáko drudzy Pának Herkulesow/ być mienią. O pospolitym Lubczyku/ Rozdział 70.
LVbsczyk swoyski/ álbo pospolity nász znáiomszy iest wszystkim/ nietylko mieyskim/ ále y wieyskim ludźiom/ á niżliby sie o nim pisáć miáło/ iednák przedśięwźiętey powinnośći dosyć czyniąc okolicznośći ie^o^/ krotce przypomnię/ zwłasczá dla omylnego niektorych ták Ziołopisow/ iáko Lekárzow
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 239
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
