Płotami cukrowemi. XLVII. Tort Spikowy.
Na Tort Spikowy zrobisz Ciasto Angielskie/ według opisanego sposobu/ weźmij śpiku wołowego surowego/ usiekaj drobno/ wkraj Cytryny w Cukrze smażonej w kostkę/ i Rożenków obojga/ rozbij Jajec i Śmietany/ Pieprzu/ Gałki/ Cynamonu/ Cukru/ zmieszaj to społem/ a nalej Tort w Patelli/ zasklep/ pozynguj Jajcy/ albo pocukruj/ wsadź do pieca/ a upiekszy daj gorąco na Stół. XLVIII. Tort Konfektowy jakiegokolwiek Konfetku.
Na Konfektowy Tort/ Ciasto zrobisz Angielskie/ według opisania/ i nałożysz jakim chcesz Konfektem/ zrób Kopertę jako najpiękniejszą umiesz/ pocukruj a wsadź do pieca. XLIX. Tort Migdałowy
Płotámi cukrowemi. XLVII. Tort Spikowy.
Ná Tort Spikowy zrobisz Ciásto Angielskie/ według opisánego sposobu/ weźmiy śpiku wołowego surowego/ vsiekay drobno/ wkray Cytryny w Cukrze smáżoney w kostkę/ y Rożenkow oboyga/ rozbiy Iáiec y Smietany/ Pieprzu/ Gałki/ Cynámonu/ Cukru/ zmieszay to społem/ á náley Tort w Pátelli/ zasklep/ pozynguy Iáycy/ álbo pocukruy/ wsadź do piecá/ á vpiekszy day gorąco ná Stoł. XLVIII. Tort Konfektowy iákiegokolwiek Konfetku.
Ná Konfektowy Tort/ Ciásto zrobisz Angielskie/ według opisánia/ y náłożysz iakim chcesz Konfektem/ zrob Kopertę iáko naypięknieyszą vmiesz/ pocukruy á wsadź do piecá. XLIX. Tort Migdałowy
Skrót tekstu: CzerComp
Strona: 81
Tytuł:
Compendium ferculorum albo zebranie potraw
Autor:
Stanisław Czerniecki
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
poradniki
Tematyka:
kulinaria
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1682
Data wydania (nie wcześniej niż):
1682
Data wydania (nie później niż):
1682
/ weźmij mleka/ Jajec/ Cukru/ Cynamonu/ ubij to społem/ wlej na ten Tort/ daj kopertę w kratkę z Francuskiego Ciasta/ ale i przez koperty możesz dać. Pasztet takiż możesz zrobić. Rozdział Trzeci. LXVII. Tort Masowy.
Jajec weźmij parę/ rozbij z trochą mąki/ wstaw mleka w patelli albo rynce/ włożywszy w nij trochę masła i Cukru/ i Cynamonu/ a gdy pocznie zwierać/ lej Jajka z mąką rozbitą/ cienko puszczając barzo/ warz a mieszaj/ a gdy uwre/ ochłodzisz rozbij żółtków Jajecznych kilka/ zrób Tort w patelli z Ciasta. Włoskiego/ nałoż tą materią/ a dawszy na to
/ weźmiy mleka/ Iáiec/ Cukru/ Cynámonu/ vbiy to społem/ wley ná ten Tort/ day kopertę w kratkę z Fráncuskiego Ciástá/ ále y przez koperty możesz dáć. Pásztet tákiż możesz zrobić. Rozdźiał Trzeći. LXVII. Tort Masowy.
Iáiec weźmiy parę/ rozbiy z trochą mąki/ wstaw mleká w pátelli albo rynce/ włożywszy w niy trochę másłá y Cukru/ y Cynámonu/ á gdy pocznie zwieráć/ ley Iayká z mąką rozbitą/ ćienko puszczáiąc bárzo/ warz á mieszay/ á gdy vwre/ ochłodźisz rozbiy żołtkow Iáiecznych kilká/ zrob Tort w pátelli z Ciásta. Włoskiego/ náłoż tą máteryą/ á dawszy ná to
Skrót tekstu: CzerComp
Strona: 84
Tytuł:
Compendium ferculorum albo zebranie potraw
Autor:
Stanisław Czerniecki
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
poradniki
Tematyka:
kulinaria
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1682
Data wydania (nie wcześniej niż):
1682
Data wydania (nie później niż):
1682
.
Jajec weźmij parę/ rozbij z trochą mąki/ wstaw mleka w patelli albo rynce/ włożywszy w nij trochę masła i Cukru/ i Cynamonu/ a gdy pocznie zwierać/ lej Jajka z mąką rozbitą/ cienko puszczając barzo/ warz a mieszaj/ a gdy uwre/ ochłodzisz rozbij żółtków Jajecznych kilka/ zrób Tort w patelli z Ciasta. Włoskiego/ nałoż tą materią/ a dawszy na to kopertę piękną/ pocukruj/ a upiecz. LXVIII. Tort Jajeczny.
Usmaż Jajecznice miękko/ a usiekaj drobną/ nakraj Cytryny w Cukrze w kostkę/ Rożenków obojga Cukru/ Cynamonu/ zmieszaj to wszytko/ nałoż Tort/ z jakiegokolwiek Ciasta chcesz/ a
.
Iáiec weźmiy parę/ rozbiy z trochą mąki/ wstaw mleká w pátelli albo rynce/ włożywszy w niy trochę másłá y Cukru/ y Cynámonu/ á gdy pocznie zwieráć/ ley Iayká z mąką rozbitą/ ćienko puszczáiąc bárzo/ warz á mieszay/ á gdy vwre/ ochłodźisz rozbiy żołtkow Iáiecznych kilká/ zrob Tort w pátelli z Ciásta. Włoskiego/ náłoż tą máteryą/ á dawszy ná to kopertę piękną/ pocukruy/ á vpiecz. LXVIII. Tort Iáieczny.
Vsmaż Iáiecznice miękko/ á vśiekay drobną/ nákráy Cytryny w Cukrze w kostkę/ Rożenkow oboygá Cukru/ Cynámonu/ zmieszay to wszytko/ náłoż Tort/ z iákiegokolwiek Ciástá chcesz/ á
Skrót tekstu: CzerComp
Strona: 84
Tytuł:
Compendium ferculorum albo zebranie potraw
Autor:
Stanisław Czerniecki
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
poradniki
Tematyka:
kulinaria
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1682
Data wydania (nie wcześniej niż):
1682
Data wydania (nie później niż):
1682
/ Wina dobrego białego szesnaście łotów to jest/ kwaterkę. To wespół nad ognistym węglem warzyć/ aż wino i wodności z onych ziół wywre/ i parą wynidzie. Potym w Prasie wyprasować w Miedzianą patellę/ i przydać dwanaście łotów/ do tego Terpentyny/ Olejku z Jałowcu dystylowanego dwa łoty i dać temu w onejże patelli przez ośm dni stać/ dobrze nakrywszy. Tak będziesz miał kosztowny Balsam do ran w płucach wychędożenia i zagojenia. Którego do wszelakich ran sztychowych na którymkolwiek miejscu będących/ używać możesz. Księgi Pierwsze. Syrop. Górącce suchotnej
Suchotnej Górącce/ jest lekarstwem tym sposobem: wziąć dwie garzci świeżego liścia tego ziela/ Języczków psich/
/ Winá dobrego białego szesnaśćie łotow to iest/ kwáterkę. To wespoł nád ognistjm węglem wárzyć/ áż wino y wodnośći z onych źioł wywre/ y párą wynidźie. Potym w Práśie wyprásowáć w Miedźiáną pátellę/ y przydáć dwánaśćie łotow/ do tego Terpentyny/ Oleyku z Iáłowcu dystyllowánego dwá łoty y dác temu w oneyże pátelli przez ośm dni stać/ dobrze nákrywszy. Ták będźiesz miał kosztowny Bálsam do ran w płucách wychędożenia y zágoienia. Ktorego do wszelákich ran sztychowych ná ktorymkolwiek mieyscu będących/ vżywáć możesz. Kśięgi Pierwsze. Syrop. Gorącce suchotney
Suchotney Gorącce/ iest lekárstwem tym sposobem: wźiąć dwie garzci świeżego liśćia tego źiela/ Ięzyczkow pśich/
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 83
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
czyniona: Wziąć ziela świeżego łotów szesnaście/ Celidoniej/ albo ziela Jaskółczego/ Kozłku ziela/ Zwiesinoszku/ abo Szałwiej polnej białej/ po dwanaście łotów: Te wszystkie zioła świeżozielone w Moździerzu utłukszy/ przydać do nich Masła młodego nie słonego/ Loju wołowego/ po funcie Aptekarskim/ i znowu to wespół tłuc/ a potym w Patelli na wolnym ogniu przysmażyć/ ażby się wszystka wilgotność ziół strawiła. Potym przecedziwszy/ i mocno wyprasowawszy przydać wosku jarzęcego dwanaście łotów/ Terpentyny sześć: To nad ogniem obyczajnie rozpuścić/ a gdy przechłodnieje/ przydać niżej pomienionych prochów do tego. To jest Mirry/ Mastyki/ Aleopatyku/ Grynszpanu Hiszpańskiego po połtoru łotu: Te
czyniona: Wźiąć źiela świeżego łotow szesnaśćie/ Celidoniey/ álbo źiela Iáskołczego/ Kozłku źiela/ Zwieśinoszku/ ábo Szałwiey polney białey/ po dwánaśćie łotow: Te wszystkie źiołá świeżoźielone w Możdżerzu vtłukszy/ przydáć do nich Másłá młodego nie słonego/ Loiu wołowego/ po funcie Aptekárskim/ y znowu to wespoł tłuc/ á potym w Pátelli ná wolnjm ogniu przysmáżyć/ áżby sie wszystká wilgotność źioł strawiłá. Potym przecedźiwszy/ y mocno wyprásowawszy przydać wosku iárzęceg^o^ dwanaśćie łotow/ Terpentyny sześć: To nád ogniem obyczáynie rospuśćić/ á gdy przechłodnieie/ przydáć niżey pomienionych prochow do tego. To iest Mirrhy/ Mástyki/ Aleopátyku/ Grynszpanu Hiszpáńskiego po połtoru łotu: Te
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 242
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
wiele. To wespół na Pateli/ na wolnym węglistym ogniu warzyć/ tak długo/ aż Wino/ i wilgotność wszystka z ziół wywre/ i para wynidzie. Potym to wyżąć przez chustę/ i wyprasować co nalepiej/ a rozpuścić w tym dwanaście łotów chędogiej żywice Trebintowej/ albo Terpentyny/ i tak tego niechać w miedzianej Patelli przez ośm dni: bo zatym stanie się zielony/ i moc więtszą weźmie od miedzi/ do wychędożania. Tak kosztowny Balsam/ albo Olej/ do rozmaitych ran będziesz mieć. Księgi Pierwsze. Plastr z Zanklu niepospolity. Emplastrum.
Weźmi świeżo zielonego liścia/ i z młodym kłączem Zanklowym/ łotów szesnaście/ Pieniężniku/ Babki
wiele. To wespoł ná Páteli/ ná wolnym węglistym ogniu wárzyć/ ták długo/ áż Wino/ y wilgotność wszystká z źioł wywre/ y párá wynidźie. Potym to wyżąć przez chustę/ y wyprásowáć co nalepiey/ á rospuśćić w tym dwánaśćie łotow chędogiey żywice Trebintowey/ álbo Terpentyny/ y ták tego niecháć w miedźiáney Pátelli przez ośm dni: bo zátym stánie sie źielony/ y moc więtszą weźmie od miedźi/ do wychędożánia. Ták kosztowny Bálsam/ álbo Oley/ do rozmáitych ran będźiesz mieć. Kśięgi Pierwsze. Plastr z Zánklu niepospolity. Emplastrum.
Weźmi świeżo źielonego liśćia/ y z młodym kłączem Zánklowym/ łotow szesnaśćie/ Pieniężniku/ Babki
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 250
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
Pieniężniku/ Babki liścia/ Pięciorniku/ Szałwiowego liścia/ Gruszczyczki/ Głowienek/ Przetarzniku/ albo Weroniki/ po ośmi łotów. Te zioła wszystkie mają być świeżozielone: Wszystkie drobno posiekawszy/ ze trzema funty kupieckimi świeżego Masła/ bez soli/ utłuc w Moździerzu/ wina funt/ według wagi/ przylawszy/ i smażyć to w Patelli powoli/ aż Wino i wszystka wilgotność się strawi. Potym wyżąć przez chustę/ i w Prasie wyprasować mocno/ a w tym rozpuścić żółtego wosku cztery dwadzieścia łotów/ żywice sosnowej/ albo świrkowej/ Terpentyny/ po dwanaście łotów. A gdj się dostatecznie te rzeczy rozpuszczą/ i wespół dobrze umieszają przydaj Kadzidła kramnego białego/
Pieniężniku/ Babki liśćia/ Pięćiorniku/ Száłwiowego liśćia/ Grusczycżki/ Głowienek/ Przetárzniku/ álbo Weroniki/ po ośmi łotow. Te źiołá wszystkie máią być świeżoźielone: Wszystkie drobno pośiekawszy/ ze trzemá funty kupieckimi świeżego Másłá/ bez soli/ vtłuc w Możdżerzu/ winá funt/ według wagi/ przylawszy/ y smáżyć to w Pátelli powoli/ áż Wino y wszystká wilgotność sie strawi. Potym wyżąć przez chustę/ y w Práśie wyprásowáć mocno/ á w tym rospuśćić żołtego wosku cztyry dwádźieśćiá łotow/ żywice sosnowey/ álbo świrkowey/ Terpentyny/ po dwánaśćie łotow. A gdj sie dostátecznie te rzeczy rozpusczą/ y wespoł dobrze vmieszáią przyday Kádźidłá kramnego białego/
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 250
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
i białej po łocie/ Mumiej/ Mirry/ mastyksu po łocie/ Burstynu/ który karabę zowią/ kwiatu jabłek Granatowych/ glist na popiół spalonych/ roży czerwonej po łocie/ Galbanu wychędożonego/ Amoniaku przeczyszczonego po pułtoru łociu/ żywicę rozpuść w occie/ do tego miej trzy patelle/ więtszą jednę/ dwie równiejsze: w patelli więtszej/ rozpuść wosk wsztuki połamany/ kolofonią/ żywicę: w drugiej rozpuść także nad wolnym ogniem smołę z okrętu/ którą zaraz do pierwszych rzeczy roztopionych przydasz do wielkiej patelle: wtrzeciej patelli rozpuść w occie Galban/ i Amoniak/ nad barzo wolnym ogniem/ żeby namniejszego przypalenia czuć nie było/ a przecedziwszy/
y białey po łoćie/ Mumiey/ Mirrhy/ mástyksu po łoćie/ Burstynu/ ktory kárábę zowią/ kwiátu iábłek Gránátowych/ glist ná popioł spalonych/ roży czerwoney po łoćie/ Gálbánu wychędożonego/ Ammoniáku przeczysczonego po pułtoru łoćiu/ żywicę rospuść w ocćie/ do tego miey trzy pátelle/ więtszą iednę/ dwie rownieysze: w pátelli więtszey/ rospuść wosk wsztuki połamány/ kolophonią/ żywicę: w drugiey rospuść tákże nád wolnym ogniem smołę z okrętu/ ktorą záraz do pierwszych rzeczy roztopionych przydasz do wielkiey pátelle: wtrzećiey pátelli rospuść w ocćie Gálbán/ y Ammoniák/ nád bárzo wolnym ogniem/ żeby namnieyszeg^o^ przypalenia czuć nie było/ á przecedźiwszy/
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 259
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
przeczyszczonego po pułtoru łociu/ żywicę rozpuść w occie/ do tego miej trzy patelle/ więtszą jednę/ dwie równiejsze: w patelli więtszej/ rozpuść wosk wsztuki połamany/ kolofonią/ żywicę: w drugiej rozpuść także nad wolnym ogniem smołę z okrętu/ którą zaraz do pierwszych rzeczy roztopionych przydasz do wielkiej patelle: wtrzeciej patelli rozpuść w occie Galban/ i Amoniak/ nad barzo wolnym ogniem/ żeby namniejszego przypalenia czuć nie było/ a przecedziwszy/ wlej do pierwszych już przechłodłych dobrze/ pilnie mieszając. potym do tego wszystkiego przydaj żywicę Terebintową/ olejek z żółtków/ i zaraz inne wszytkie rzeczy miałko utarte/ ustawicznie mieszając/ aż będzie własny kształt
przeczysczonego po pułtoru łoćiu/ żywicę rospuść w ocćie/ do tego miey trzy pátelle/ więtszą iednę/ dwie rownieysze: w pátelli więtszey/ rospuść wosk wsztuki połamány/ kolophonią/ żywicę: w drugiey rospuść tákże nád wolnym ogniem smołę z okrętu/ ktorą záraz do pierwszych rzeczy roztopionych przydasz do wielkiey pátelle: wtrzećiey pátelli rospuść w ocćie Gálbán/ y Ammoniák/ nád bárzo wolnym ogniem/ żeby namnieyszeg^o^ przypalenia czuć nie było/ á przecedźiwszy/ wley do pierwszych iuż przechłodłjch dobrze/ pilnie mieszáiąc. potym do tego wszjstkieg^o^ przyday żywicę Terebintową/ oleiek z żołtkow/ y záraz ine wszytkie rzeczy miáłko vtárte/ vstáwicznie mieszáiąc/ áż będźie własny kształt
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 259
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
