być może dyskursu, albo w księgach instrukcyj o cudzych krajach. INFORMACJA III. O wydziale ziemi na swoje części, Królestwa, Prowincje etc.
XXXI. ZWyczajny wydział sfery ziemnej jest na części 6. Afrykę, Azją, Amerykę, kraj subpolarny, południowy i północy, i Europę. Do których części należą Insuły, Peninsuły. Cokolwiek zaś między temi częściami znajduje się morza, wszystko należy do jednego Oceanu które różne bierze nazwiska, osobliwie od tych państw, i brzegów ziemi, które oblewa. I tak cokolwiek jest wody między Azją, Ameryką i ziemią południową subpolarną zowie się Morze spokojne, po Hiszpańsku Mardel zur. To jest południowe.
być może dyskursu, álbo w księgach instrukcyi o cudzych kraiach. INFORMACYA III. O wydziale ziemi ná swoie części, Krolestwa, Prowincye etc.
XXXI. ZWyczayny wydział sfery ziemney iest na części 6. Afrykę, Azyą, Amerykę, kray subpolarny, południowy y pułnocny, y Europę. Do ktorych części należą Insuły, Peninsuły. Cokolwiek zaś między temi częściami znayduie się morża, wszystko náleży do iednego Oceanu ktore rożne bierze nazwiska, osobliwie od tych państw, y brzegow ziemi, ktore oblewa. Y ták cokolwiek iest wody między Azyą, Ameryką y ziemią południową subpolárną zowie się Morze spokoyne, po Hiszpańsku Mardel zur. To iest południowe.
Skrót tekstu: BystrzInfGeogr
Strona: C4v
Tytuł:
Informacja geograficzna
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Drukarnia:
Drukarnia lubelska Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
i ma teraz Stolicę BAKSZYSARAJ, gdzie Hana rezydencja. Ta zaś Część Peninsuły, w której jest Miasto PRZEKOP nazwane od fosy i wału z Bramą na samym Istmie, aliàs języku albo szyj, którą łący się Insuła Krymska z inną Ziemią, ta mówię część od Miasta Perekop, TARTARIą PEREKOPSKĄ nazwana.
W oboch częściach Peninsuły, tak niegdy sławnej jak Grecja, i od Greków osiadłej Miasta były Panticapaeum, potym Pontico nazwane, Cimmerium, skąd Morze Bosphorus Cimmerius nazwało się; Tafros vulgò Przekop namieniony, Theodosia, teraz Kafa, Miasto handlowne zdobrym Portem, i dwiema Kasztelami: Man- cup, gdzie Hana skarby deponowane. Grecy tam w Miastach
y má teráz Stolicę BAKSZYSARAY, gdźie Haná rezydencya. Ta záś Część Peninsuły, w ktorey iest Miasto PRZEKOP názwane od fosy y wáłu z Brámą ná samym Istmie, aliàs ięzyku albo szyi, ktorą łączy się Insuła Krymska z inną Ziemią, tá mowię część od Miasta Perekop, TARTARYą PEREKOPSKĄ názwána.
W oboch częściach Peninsuły, ták niegdy sławney iák Grecya, y od Grekow osiadłey Miásta były Panticapaeum, potym Pontico názwane, Cimmerium, zkąd Morze Bosphorus Cimmerius názwało się; Taphros vulgò Przekop námieniony, Theodosia, teráz Kaffa, Miásto handlowne zdobrym Portem, y dwiema Kasztelámi: Man- cup, gdźie Haná skarby deponowáne. Grecy tam w Miastách
Skrót tekstu: ChmielAteny_II
Strona: 448
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 2
Autor:
Benedykt Chmielowski
Drukarnia:
J.K.M. Collegium Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1746
Data wydania (nie wcześniej niż):
1746
Data wydania (nie później niż):
1746
: wpada do Eufratesa nad Bagdet/ a tak złączywszy się z sobą/ idą ku morzu Perskiemu/ i tam wpadają nad Balzerą: kędy Turczyn oprócz wielkiego praesidium, abo strażej/ trzyma też zawsze niektóre Galery przeciw Portugalczykom/ które jednak nigdy nie sprawiły nic znacznego. Arabia. wtóre Księgi. ARABIA.
ZOstają nam dwie peninsuły/ abyśmy już skończyli opisowanie Asiej: Jedna jest Arabia/ a druga Asia mniejsza. Arabia jest kraina wielka i obronna: gdyż zamyka w sobie wszystko to/ co jest miedzy Oceanem/ czerwonym morzem/ miedzy odnogą Perską/ Egiptem/ Żydowską ziemią/ Damaszkiem/ i Eufratesem: a jest otoczona ze wszystkich stron
: wpada do Eufrátesá nád Bágdet/ á ták złączywszy się z sobą/ idą ku morzu Perskiemu/ y tám wpadáią nád Bálzerą: kędy Turczyn oprocz wielkiego praesidium, ábo strażey/ trzyma też záwsze niektore Galery przećiw Portogálczykom/ ktore iednák nigdy nie spráwiły nic znácznego. Arábia. wtore Kśięgi. ARABIA.
ZOstáią nam dwie peninsuły/ ábysmy iuż skończyli opisowánie Asiey: Iedná iest Arábia/ á druga Asia mnieysza. Arábia iest kráiná wielka y obronna: gdyż zámyka w sobie wszystko to/ co iest miedzy Oceanem/ czerwonym morzem/ miedzy odnogą Perską/ AEgyptem/ Zydowską źiemią/ Dámászkiem/ y Euphrátesem: á iest otoczoná ze wszystkich stron
Skrót tekstu: BotŁęczRel_I
Strona: 217
Tytuł:
Relacje powszechne, cz. I
Autor:
Giovanni Botero
Tłumacz:
Paweł Łęczycki
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
opisy geograficzne
Tematyka:
egzotyka, geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1609
Data wydania (nie wcześniej niż):
1609
Data wydania (nie później niż):
1609
najachaniu i natarciu na insze/ a trudne ku weszciu nieprzyjaciołom: bo gdy te miejsca będą jakby strażą Kawalerską przeciw sąsiadom/ łacno już będzie mieć z nich okazją ku nabywaniu/ i do zwycięstwa: za czym się szerzy Państwo/ i rozprzestrzenia. Takowe ma położenie Hiszpania i Arabia; bo obiedwie te Prowincje są jakby Peninsuły/ okrążone po wielkiej części morzem: przetoż mogą łacno najeżdżać (jakoż tak czyniły i czynią) kraje przyległe. A iż obiedwie mają brzegi przykre i nie portowne; a z drugiej strony Arabia jest opasana pustyniami i puszczami/ a Hiszpania zaś górami/ z przeszciami rzadkimi i ciasnymi/ i przetoż trudno mogą
náiáchániu y nátárćiu ná insze/ á trudne ku weszćiu nieprzyiaćiołom: bo gdy te mieyscá będą iákby strażą Káwálerską przećiw sąśiádom/ łácno iuz będźie mieć z nich occásią ku nábywániu/ y do zwyćięstwá: zá czym się szerzy Páństwo/ y rozprzestrzenia. Tákowe ma położenie Hiszpánia y Arábia; bo obiedwie te Prouincie są iákby Peninsuły/ okrążone po wielkiey częśći morzem: przetoż mogą łácno náieżdżáć (iákoż ták czyniły y czynią) kráie przyległe. A iż obiedwie máią brzegi przykre y nie portowne; á z drugiey strony Arábia iest opásána pustyniámi y pusczámi/ á Hiszpánia záś gorámi/ z przeszćiámi rzadkimi y ćiásnymi/ y przetoż trudno mogą
Skrót tekstu: BotŁęczRel_III
Strona: 6
Tytuł:
Relacje powszechne, cz. III
Autor:
Giovanni Botero
Tłumacz:
Paweł Łęczycki
Drukarnia:
Mikołaj Lob
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
opisy geograficzne
Tematyka:
egzotyka, geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1609
Data wydania (nie wcześniej niż):
1609
Data wydania (nie później niż):
1609
zostawały, wszechmocność Boska, w podziemne lochy, kanały, meaty, i doliny zgromadziła i nimi napełniła. W tym zaraz dniu trzecim podziemnemi kanałami morza płynąc zaczęły, rzeki różne części ziemi okrążać, wytryskać zrzodła, swój dukt zabierając z morza, i znowu do morza się wracając. W tym dniu pokazały się Insuły, Peninsuły, część czwarta ziemi, gdzie teraz Ameryka, odłegłym morzem oddzielona od innych trzech części, Afryka też mało co nie oddalona od innych dwu, to jest Azyj i Europy. W tym samym dniu doskonalić się poczęła Atmosfera, to jest powietrze nadziemne różnemi ziemnemi ekshalacjami, morskiemi waporami, gorącemi fumami z ognia podziemnego napełniać,
zostawały, wszechmocność Boska, w podziemne lochy, kanały, meaty, y doliny zgromadziłá y nimi napełniła. W tym zaraz dniu trzecim podziemnemi kánałámi morza płynąc zaczęły, rzeki rożne części ziemi okrążać, wytryskáć zrzodła, swoy dukt zábieraiąc z morza, y znowu do morza się wracaiąc. W tym dniu pokazáły się Jnsuły, Peninsuły, część czwarta ziemi, gdzie teraz Ameryka, odłegłym morzem oddzielona od innych trzech części, Afryka też mało co nie oddalona od innych dwu, to iest Azyi y Europy. W tym samym dniu doskonalić się poczęłá Atmosfera, to iest powietrze nadziemne rożnemi ziemnemi exhalacyami, morskiemi waporami, gorącemi fumami z ognia podziemnego napełniáć,
Skrót tekstu: BystrzInfCosm
Strona: C
Tytuł:
Informacja Cosmograficzna
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
biologia, geografia, religia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
