po egzaminie uczynionym z nauk, czegom się nauczył, jako zwyczaj tameczny niesie dla każdego kadeta, gdy się od nauk i usług kadeckich uwalnia, ip. feldmarszałek Fleming uczynił mnie pod regimentem gwardii pieszej chorążym i tamże mnie przy parolu forsztelować kazał, któremu za łaskę tę, iż na mnie osobliwszy miał wzgląd, przez perspektywę całego nowego i starego Drezna wytuszowałem miasto, i ten rys wielki roboty mojej onemu ofiarowałem, który wdzięcznie przyjąwszy, za miesięcy trzy przeszłe, iterum za porucznika pod tymże regimentem forsztylować i ogłosić kazał. A gdy regimenta saskie dwa piesze, trzeci kirassyrów regiment, były cesarzowi naznaczone, za które król imć wziął pieniądze
po egzaminie uczynionym z nauk, czegom się nauczył, jako zwyczaj tameczny niesie dla każdego kadeta, gdy się od nauk i usług kadeckich uwalnia, jp. feldmarszałek Fleming uczynił mnie pod regimentem gwardyi pieszéj chorążym i tamże mnie przy parolu forsztelować kazał, któremu za łaskę tę, iż na mnie osobliwszy miał wzgląd, przez perspektywę całego nowego i starego Drezna wytuszowałem miasto, i ten rys wielki roboty mojéj onemu ofiarowałem, który wdzięcznie przyjąwszy, za miesięcy trzy przeszłe, iterum za porucznika pod tymże regimentem forsztylować i ogłosić kazał. A gdy regimenta saskie dwa piesze, trzeci kirassyrów regiment, były cesarzowi naznaczone, za które król jmć wziął pieniądze
Skrót tekstu: ZawiszaPam
Strona: 373
Tytuł:
Pamiętniki
Autor:
Krzysztof Zawisza
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
ziemie Wielkiego Księstwa Litewskiego
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
pamiętniki
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
między 1715 a 1717
Data wydania (nie wcześniej niż):
1715
Data wydania (nie później niż):
1717
Tekst uwspółcześniony:
tak
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Julian Bartoszewicz
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Warszawa
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Jan Zawisza
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1862
krzywe w anguł krzyżowy złożone, w samej zagięcinie, mają zwierciadełko. Służą do widzenia rzeczy nie w prost, ale albo górnych, albo dolnych albo pobocznych, choć oko w te strony niebędzie obrócone.
XX. Cały zaś fundament sposobu widzenia przez perspektywy jest. Iż species albo obrazki przez radiacją rzeczy widomej wpadające w perspektywę, jedno szkiełko drugiemu podaje, póki do oka niewpadną. Ze zaś w pewnej tylko dystancyj za tymi szkiełkami malują się obrazki przez tę radiacją. Zaczym w tym sztuka lokować należycie lentes to jest szkiełka. J że samego oka ludzkiego niejednaka konstrukcja. Jedni są Myopes krótkiego wzorku: drudzy Presbytae dalekiego wzroku. Więc wysuwane
krzywe w anguł krzyżowy złożone, w samey zágięcinie, maią zwierciadełko. Służą do widzenia rzeczy nie w prost, ale albo gornych, álbo dolnych álbo pobocznych, choć oko w te strony niebędzie obrocone.
XX. Cały zaś fundament sposobu widzenia przez perspektywy iest. Jż species álbo obrazki przez radyacyą rzeczy widomey wpadaiące w perspektywę, iedno szkiełko drugiemu podáie, poki do oka niewpadną. Ze zaś w pewney tylko dystancyi zá tymi szkiełkami maluią się obrazki przez tę radyacyą. Záczym w tym sztuká lokowáć náleżycie lentes to iest szkiełka. J że samego oka ludzkiego nieiednaka konstrukcya. Jedni są Myopes krotkiego wzorku: drudzy Presbytae dálekiego wzroku. Więc wysuwane
Skrót tekstu: BystrzInfRóżn
Strona: Y4
Tytuł:
Informacja różnych ciekawych kwestii
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Drukarnia:
Drukarnia lubelska Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
ekonomia, fizyka, matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
objectum we wnątrz, a zewnątrz przez okienko zeskrobanej terminacyj tegoż zwierciadła patrząc, obaczysz w wydrążonym zwierciedle dość z znaczną jego aukcją.
XXII. Z perspektywy mieć możesz oraz microscopium w ten sposób. Na tablicę choryzontalnie ku promieniom słonecznym wystawioną, posypawszy plewy, ziarka, ułomki słomy etc. nalej czystej wody. Weś perspektywę, i tak się z nią odsuń, aby się widzieć dała tablica. Obaczysz jak jeziora i morze, góry, i skały etc. Toż samo sięwyda na tablicy wysrebrzonej i zębem wypolerowanej, drobnych według upodobania bagatel po niej posypawszy.
XXIII. Trzecie są szkła. Polyedra to jest rznięte w trajnguły, których im
objectum we wnątrz, á zewnątrz przez okienko zeskrobaney terminácyi tegoż zwierciadła pátrząc, obaczysz w wydrążonym zwierciedle dość z znaczną iego aukcyą.
XXII. Z perspektywy mieć możesz oraz microscopium w ten sposob. Ná tablicę choryzontalnie ku promieniom słonecznym wystáwioną, posypawszy plewy, ziarka, ułomki słomy etc. náley czystey wody. Weś perspektywę, y ták się z nią odsuń, áby się widzieć dałá tablica. Obaczysz iák ieziora y morze, gory, y skáły etc. Toż samo sięwyda ná tablicy wysrebrzoney y zębem wypolerowaney, drobnych według upodobania bagátel po niey posypawszy.
XXIII. Trzecie są szkła. Polyedra to iest rznięte w traynguły, ktorych im
Skrót tekstu: BystrzInfRóżn
Strona: Y4v
Tytuł:
Informacja różnych ciekawych kwestii
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Drukarnia:
Drukarnia lubelska Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
ekonomia, fizyka, matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
III. Przestrogi niektóre, należyte do przenoszenia Granic. KIedy granica idzie rzeką nie bardzo krętą; a niemasz około tego duktu, przyległego rzece, żadnej sporki: możesz stanąwszy przy rzece, obrać jaki znak bardzo odległy od siebie, abo kazać go postawić na bbrzegu w dukcie granic jako możesz dojźrzeć, by dobrze przez perspektywę: i wziąć przez linią celową na Tablicy Mierniczej położenie linii, między pierwszą stacją, i tym znakiem odległym: abyś nie przyczyniał stacyj, ani się z rzeką kręcił. Gdyż takowe kręcenie, i praca niepotrzebna, przy wodach bystrych które wbrzegach niestatkują Wszakże dla przemierzania odległości stacyj; trzeba prowadzić miarę 50,
III. Przestrogi niektore, należyte do przenoszenia Gránic. KIedy gránicá idźie rzeką nie bárdzo krętą; á niemász około tego duktu, przyległego rzece, żadney sporki: możesz stánąwszy przy rzece, obrać iaki znák bárdzo odległy od śiebie, ábo kazáć go postáwić ná bbrzegu w dukćie gránic iáko możesz doyźrzeć, by dobrze przez perspektywę: y wźiąć przez liniią celową ná Tablicy Mierniczey położenie linii, między pierwszą stácyą, y tym znákiem odległym: ábyś nie przyczyniał stácyy, áni się z rzeką kręćił. Gdyż tákowe kręcenie, y praca niepotrzebna, przy wodách bystrych ktore wbrzegách niestatkuią Wszakże dla przemierzánia odległośći stácyy; trzebá prowádźić miárę 50,
Skrót tekstu: SolGeom_II
Strona: N
Tytuł:
Geometra polski cz. 2
Autor:
Stanisław Solski
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1684
Data wydania (nie wcześniej niż):
1684
Data wydania (nie później niż):
1684
części 500 wydzielona. qpGF: Druga skala, której szerokość, lubo tak skąpa, jest wydzielona na 1000. części. CC DD, i AA BB: Diametry dwa krzyżowe na krągu, stykające się zliniami przez srzodek Ramy przeciągnionymi, punktach PP, HH, TT, którego zetknienia nie mogła wydać prawdziwie figura na perspektywę zrysowana. RWYZ: Pachołek. Nauka XI. Struktura prostego Kwadraciku Abrysowego. KWadracik gruszkowy BDE, mający rogi doskonale do Węgielnice, długi i szeroki na 3. abo 4. cale, wysoki na szerokość palca; wytnij we srzodku dla schowania igiełki magnesowej: i na dnie wycięcia, wydziel gradusów 360. liczbę im przypisawszy
częśći 500 wydźielona. qpGF: Druga skálá, ktorey szerokość, lubo ták skąpa, iest wydźielona ná 1000. częśći. CC DD, y AA BB: Dyámetry dwá krzyżowe ná krągu, stykáiące się zliniiámi przez srzodek Ramy przećiągnionymi, punktách PP, HH, TT, ktorego zetknienia nie mogła wydáć prawdźiwie figurá ná perspektywę zrysowána. RWYZ: Páchołek. NAVKA XI. Strukturá prostego Kwádraćiku Abrysowego. KWádraćik gruszkowy BDE, máiący rogi doskonále do Węgielnice, dlugi y szeroki ná 3. ábo 4. calé, wysoki ná szerokość pálcá; wytniy we srzodku dla schowánia igiełki mágnesowey: y ná dnie wyćięcia, wydźiel gradusow 360. liczbę im przypisawszy
Skrót tekstu: SolGeom_II
Strona: 104
Tytuł:
Geometra polski cz. 2
Autor:
Stanisław Solski
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1684
Data wydania (nie wcześniej niż):
1684
Data wydania (nie później niż):
1684
się może obligacji, gdzie serca nie masz, kiedy to na pierwszy zaraz ogień upada albo na najmniejsze żyły zacięcie mdleje i obumiera. Darmo mi, miły inżynierze, przy kuflu i piwnym zaciągu swoim armaty rychtujesz, fortece, wały, aprosze i szyki po stołach delinujesz, kiedy sam na to wszytko albo przez perspektywę patrzysz z daleka, albo wstyd i obelgę serca swojego łożysz, kiedy ci stempel w oczach jako kartan straszny, kiedy ci huk lada strzelby nogi zaraz podcina. Darmo miejscem rejestru swojego gorujesz, kiedy to do każdej okazji wakuje zawsze, kiedy dla przeraźliwej serca palpitacji w nogi po tebinkach albo na sromotny odwód pobudkę bijesz,
się może obligacyi, gdzie serca nie masz, kiedy to na pierwszy zaraz ogień upada albo na najmniejsze żyły zacięcie mdleje i obumiera. Darmo mi, miły indzinierze, przy kuflu i piwnym zaciągu swoim armaty rychtujesz, fortece, wały, aprosze i szyki po stołach delinujesz, kiedy sam na to wszytko albo przez perspektywę patrzysz z daleka, albo wstyd i obelgę serca swojego łożysz, kiedy ci stempel w oczach jako kartan straszny, kiedy ci huk lada strzelby nogi zaraz podcina. Darmo miejscem rejestru swojego gorujesz, kiedy to do każdej okazyi wakuje zawsze, kiedy dla przeraźliwej serca palpitacyi w nogi po tebinkach albo na sromotny odwód pobudkę bijesz,
Skrót tekstu: MałpaCzłow
Strona: 185
Tytuł:
Małpa Człowiek
Autor:
Anonim
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
nieznany
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
utwory synkretyczne
Gatunek:
satyry, traktaty
Tematyka:
obyczajowość
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1715
Data wydania (nie wcześniej niż):
1715
Data wydania (nie później niż):
1715
Tekst uwspółcześniony:
tak
Tytuł antologii:
Archiwum Literackie
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Paulina Buchwaldówna
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Wroclaw
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Zakład Narodowy im. Ossolińskich
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1962
podłużną falę nazwiskiem bel vedere, wszytkę przepysznych Statuj/ Figur pełną/ wbok Sali jest Kaplica/ od Książęcia Cośmo drugiego postawiona/ skryte z Pałacu mająca przeście/ w który barzo kosztowny Ołtarz/ i podsiębicie szczyro maciczą położone perłową. Pod tą Salą/ z szedłszy na dół/ obaczysz barzo kształtny budynek/ wperspektywę/ na kosztownych budowany Columnach/ gdzie do Rad i Konsylia się schodzą. Tamże Cancelarią trzymają Książęczą/ równy w cały Włoskiej/ nieobaczysz ziemi. Potym idź ku staremu mostowi/ Ponte veccio nazwanemu/ który jest pełen różnego Towaru kramów/ a podeń Rzeka Arno bieży. Przeszedszy ten Most/ pytaj się do Pałacu
podłużną falę názwiskiem bel vedere, wszytkę przepysznych Státuy/ Figur pełną/ wbok Sali iest Káplicá/ od Xiążęćiá Cosmo drugiego postáwiona/ skryte z Páłácu máiąca prześćie/ w ktory bárzo kosztowny Ołtarz/ y podśiębićie sczyro máćiczą położone perłową. Pod tą Salą/ z szedszy ná doł/ obaczysz bárzo ksztáłtny budynek/ wperspektywę/ ná kosztownych budowány Columnach/ gdźie do Rad y Consilia się zchodzą. Támże Cancellarią trzymáią Xiáżęczą/ rowny w cáły Włoskiey/ nieobaczysz źiemi. Potym idź ku stáremu mostowi/ Ponte veccio názwánemu/ ktory iest pełen roznego Towáru kramow/ á podeń Rzeká Arno bieży. Przeszedszy ten Most/ pytay się do Páłácu
Skrót tekstu: DelicWłos
Strona: 70
Tytuł:
Delicje ziemie włoskiej
Autor:
Anonim
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
opisy geograficzne
Tematyka:
geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1665
Data wydania (nie wcześniej niż):
1665
Data wydania (nie później niż):
1665
[...] nie obaczysz w Rzymie/ które oCośmo Książę Florenckie zsobą do Rzymu zawozł był. W drugim zaś obaczysz pokoju/ jeden na pewnej tablicy kościołek/ ku któremu gdy się zbliżysz i nachylisz dobrze/ zda się tej/ co jest mila długości lidźbę Tysiąc jakoby miał wsobie wyrażając Kolumn/ co wszytko Zwierciadło w perspektywę robione sprawuje. Znowu jeszcze wyżej także zacne barzo obaczysz pokoje/ w kosztowne i Pańskie obicia/ stoły wymyślne/ i kunszty różne przybrane malarskie. Gdzie się jedno znajduje Zwierciadło/ którego zdaleka stanąwszy/ całe w nim widzisz Siene Miasto/ oraz i oblężenie jego: jak się zaś ku dołowi zniżysz/ Książęcia obaczysz osobę
[...] nie obaczysz w Rzymie/ ktore oCosmo Xiążę Florenckie zsobą do Rzymu záwozł był. W drugim záś obaczysz pokoiu/ ieden ná pewney tablicy kośćiołek/ ku ktoremu gdy się zbliżysz y náchylisz dobrze/ zda się tey/ co iest milá długośći lidźbę Tyśiąc iákoby miał wsobie wyrażáiąc Kolumn/ co wszytko Zwierćiádło w perspektywę robione spráwuie. Znowu ieszcze wyżey tákże zacne bárzo obaczysz pokoie/ w kosztowne y Páńskie obićia/ stoły wymyślne/ y kunszty rożne przybráne málárskie. Gdźie się iedno znáyduie Zwierćiádło/ ktorego zdáleká stánąwszy/ cáłe w nim widźisz Siene Miásto/ oraz y oblężenie iego: iák się záś ku dołowi zniżysz/ Xiążęćiá obaczysz osobę
Skrót tekstu: DelicWłos
Strona: 158
Tytuł:
Delicje ziemie włoskiej
Autor:
Anonim
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
opisy geograficzne
Tematyka:
geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1665
Data wydania (nie wcześniej niż):
1665
Data wydania (nie później niż):
1665
od Miasta Noli, gdzie są inwentowane. Ich zażywanie do wyznaczenia czasu Ófficiorum Divinorum postanowił Fabianus Papicz R. P. 604 a u Gregów nastało, aż w Roku 800.
Tubi Fonotechnici, to jest Trąby ciche szeptanie głośnym krzykiem i Tubalnym czyniącej, Inwentorem, kto jest, non konstat.
Tubum Opticum, albo Perspektywę wymyślił nie jaki Lipersein Zelandczyk w Holenderskiej Rzeczy-Pospolitej, Roku 1609.
Prochu i strzelby Inwentorem jest Bertoldus Szwarc, po Łacinie Niger, Mnich Fryburgeński Anno 1378. albo 1330. idq; tali casu : Będąc Chimistą, siarkę stłukł i saletrę w Moździerzu, a potym nakrył nie dobrze kamieniem; tedy gdy szedł z ogniem,
od Miasta Noli, gdzie są inwentowane. Ich zażywánie do wyznaczenia czasu Ófficiorum Divinorum postanowił Fabianus Papicż R. P. 604 á u Gregow nastało, aż w Roku 800.
Tubi Phonotechnici, to iest Trąby ciche szeptánie głośnym krzykiem y Tubálnym czyniącey, Inwentorem, kto iest, non constat.
Tubum Opticum, albo Perspektywę wymyślił nie iáki Lippersein Zelandczyk w Holenderskiey Rzeczy-Pospolitey, Roku 1609.
Prochu y strzelby Inwentorem iest Bertholdus Szwartz, po Łácinie Niger, Mnich Fryburgeński Anno 1378. álbo 1330. idq; tali casu : Będąc Chimistą, siárkę stłukł y saletrę w Możdżerzu, á potym nakrył nie dobrze kamieniem; tedy gdy szedł z ogniem,
Skrót tekstu: ChmielAteny_I
Strona: 982
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 1
Autor:
Benedykt Chmielowski
Drukarnia:
J.K.M. Collegium Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1755
Data wydania (nie wcześniej niż):
1755
Data wydania (nie później niż):
1755
Lew na stronie. Przy nim taka jest inskrypcja,
Onufry Święty, ziemskie ponęty, Berła, korony, i Perskie Trony. porzuca. W lasy uchodzi, postem fię głodzi, Jak Anioł żyje, a lub się kryje znajmy go
Od końca tej ulicy, zaczyna się druga kwadratowa uliczka, wkoncie swoim mająca piękną perspektywę; z gliny, kamieni, farfurek wyrabiana na kszrałt wspaniałego Ołtarza wgorze oko Opatrzności Boskiej z drzewa z promieniami; Oko same ze zwierciadła. Pod tym okiem słońce namalowane rzucajace promienie, i na jednego modlącego się pod krucyfiksem; i na tych którzy porwawszy się od stolika, na którym kufle stoją, biją się pałkami Nad
Lew na stronie. Przy nim taká iest inskrypcya,
Onufry Swięty, ziemskie ponęty, Berła, korony, y Perskie Trony. porzuca. W lásy uchodzi, postem fię głodzi, Iak Anioł żyie, a lub się kryie znaymy go
Od końca tey ulicy, zaczyna się druga kwadrátowa uliczka, wkoncie swoim maiąca piękną perspektywę; z gliny, kamieni, farfurek wyrabiána na kszrałt wspaniałego Ołtarza wgorze oko Opatrzności Boskiey z drzewa z promieniami; Oko same ze zwierciadła. Pod tym okiem słońce namalowane rzucaiace promienie, y ná iednego modlącego się pod krucifixem; y na tych ktorzy porwawszy się od stolika, na ktorym kufle stoią, biią się pałkami Nad
Skrót tekstu: ChmielAteny_III
Strona: 543
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 3
Autor:
Benedykt Chmielowski
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1754
Data wydania (nie wcześniej niż):
1754
Data wydania (nie później niż):
1754