oka, jest wydrożone; bliższe zaś objectum, jest wypuklaste: i te służą do upatrowania rzeczy na ziemi. Astronomiczne bowiem perspektywy służące do obserwacyj gwiazd i planet, obadwa szkła tak okularne jako i objectivum mają wypuklaste, dla większej aukcyj luminarzów, tak od oka odległych. Drugie perspektywy są o trzech, lub czterech i piąciu szkiełkach, a czasem i więcej. Ale im więcej szkiełek tym ciemniej rzecz reprezntują. Trzecie są podwoine, aby przez nie obiema oczami mógł człowiek widzieć dalekie objectum. Których konstrukcja daleko cięższa, z tąd. Iż obiedwie perspektywy doskonale we wszystkim sobie podobne być powinny. Jedna niewięcej pomnażać rzeczy, ani jaśniej reprezentować nad drugą
oka, iest wydrożone; bliższe zaś objectum, iest wypuklaste: y te służą do upátrowania rzeczy ná ziemi. Astronomiczne bowięm perspektywy służące do obserwacyi gwiazd y planet, obadwa szkła ták okularne iáko y objectivum maią wypuklaste, dla większey aukcyi luminarzow, ták od oka odległych. Drugie perspektywy są o trzech, lub czterech y piąciu szkiełkach, á czasem y więcey. Ale im więcey szkiełek tym ciemniey rzecz reprezntuią. Trzecie są podwoine, áby przez nie obiema oczámi mogł człowiek widzieć dálekie objectum. Ktorych konstrukcya dáleko cięższa, z tąd. Jż obiedwie perspektywy doskonale we wszystkim sobie podobne być powinny. Jedna niewięcey pomnażać rzeczy, áni iasniey reprezentować nad drugą
Skrót tekstu: BystrzInfRóżn
Strona: Y4
Tytuł:
Informacja różnych ciekawych kwestii
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Drukarnia:
Drukarnia lubelska Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
ekonomia, fizyka, matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
: i postaw na nich miarę ramienia abo skrzydła łokci 25.) (8. Od O, N, Z, T, X, postaw miarę linii głównej OH, KsA, etc: łokci 61.) (9. Przeciągnij policzki HP, HD, etc: beluardów. A będziesz miał przerysowaną Fortecę o piąciu beluardach, by dobrze nieprzystępną. Opisanie Tablice. TAblica na pierwszym wierzszu ma liczbę angułów, abo grani Fortecy. Pierwsza kolumna, ma liczbę którą się mianują wierzsze, w następujących Naukach. Wtóra kolumna, ma nazwiska każdej części Fortecy, z literami pokazującymiej część takową na figurze czwartej, siódmej, i ośmej. Insze kolumny
: y postaw ná nich miárę rámięnia ábo skrzydłá łokći 25.) (8. Od O, N, S, T, X, postaw miárę linii głowney OH, XA, etc: łokći 61.) (9. Przećiągniy policzki HP, HD, etc: beluárdow. A będżiesz miał przerysowáną Fortecę o piąćiu beluárdách, by dobrze nieprzystępną. Opisánie Tablicé. TAblicá ná pierwszym wierzszu ma liczbę ángułow, ábo gráni Fortecy. Pierwsza kolumná, ma liczbę ktorą się miánuią wierzsze, w nástępuiących Naukách. Wtora kolumna, ma názwiská káżdey częsći Fortecy, z literámi pokázuiącymiey część tákową ná figurze czwartey, śiodmey, y osmey. Jnsze kolumny
Skrót tekstu: SolGeom_II
Strona: 109
Tytuł:
Geometra polski cz. 2
Autor:
Stanisław Solski
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1684
Data wydania (nie wcześniej niż):
1684
Data wydania (nie później niż):
1684
. A do każdej Partyj albo Kolumny dwaj Komisarze od Stanów Rzpltej z konfederowanych deputowani będą. Z których jeden Partią swoją poprowadzi traktem postanowionym, a drugi z Komisarzem Saskim i Uniwersałami wprzód pójdzie, dla nabycia żywności za pieniądze z skarbu Saskiego, płacąc korzec żyta (ponieważ innego zboża wojsko Saskie pretendować niebędzie powinno) po piąciu tynfach w Małej Polsce, i innych Wwodztwach Wielko- Polskich a w Województwach, Poznańskim, i Kaliskim, po taleru bitemu in specie, to jest po zł: ośm currentis w Koronie monetae, mający w sobie Garcy Gdańskich 30. który to Garniec uchodząc sprzeczki około miary, pieczęciami obudwu stron będzie naznaczony, i żadnym
. A do każdey Partyi albo Kolumny dway Kommisarze od Stanow Rzpltey z konfederowanych deputowani będą. Z ktorych ieden Partyą swoią poprowadźi traktem postanowionym, á drugi z Kommisarzem Saskim y Uniwersałami wprzod poydźie, dla nabyćia żywnośći za pieniądze z skarbu Saskiego, płacąc korzec żyta (ponieważ innego zboża woysko Saskie pretendować niebędźie powinno) po piąćiu tynfach w Małey Polszcze, y innych Wwodztwach Wielko- Polskich á w Woiewodztwach, Poznańskim, y Kaliskim, po taleru bitemu in specie, to iest po zł: ośm currentis w Koronie monetae, maiący w sobie Garcy Gdańskich 30. ktory to Garniec uchodząc sprzeczki około miary, pieczęćiami obudwu stron będźie naznaczony, y żadnym
Skrót tekstu: TrakWarsz
Strona: B2
Tytuł:
Traktat Warszawski dnia trzeciego Nowembra 1716 roku zkonkludowany
Autor:
Anonim
Miejsce wydania:
Warszawa
Region:
Mazowsze
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty urzędowo-kancelaryjne
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1717
Data wydania (nie wcześniej niż):
1717
Data wydania (nie później niż):
1717
, trzęsienie ziemi w Glarys złączone z jęczeniem podziemnym i z waporami wypadającemi, w Chinach w Prowincyj Zan Tung, i w Sarbourgu w Lotaryngij, gdzie gdy jeden wzmagający się po malignie, leżał z odkrytą nogą czasu tego trzęsienia, stąd gangrena wpadła w tę część nogi, która odkryta była, tak dalece, iż w piąciu tygodniach upiłować musiano. Podobnyż przypadek pierwej przytrafił się w okolicy.
1669 11 Marca, dwudzieste i drugie wybuchanie Etny. Wierzchołek znacznie osiadł: nowe paszczęki otworzyły się. Mówią, iż podczas tego wybuchania, przepaść morska Charybdys połykała nadzwyczaj wicęj wody, a zrzodła tej góry obsiciej wytryskały.
18 Sierpnia, burza gwałtowna w
, trzęsienie ziemi w Glaris złączone z ięczeniem podziemnym y z waporami wypadaiącemi, w Chinach w Prowincyi Zan Tung, y w Sarbourgu w Lotaryngiy, gdzie gdy ieden wzmagaiący się po malignie, leżał z odkrytą nogą czasu tego trzęsienia, ztąd gangrena wpadła w tę część nogi, która odkryta była, tak dalece, iż w piąciu tygodniach upiłować musiano. Podobnyż przypadek pierwey przytrafił się w okolicy.
1669 11 Marca, dwudzieste y drugie wybuchanie Etny. Wierzchołek znacznie osiadł: nowe paszczęki otworzyły się. Mówią, iż podczas tego wybuchania, przepaść morska Charybdis połykała nadzwyczay wicęy wody, á zrzodła tey góry obsiciey wytryskały.
18 Sierpnia, burza gwałtowna w
Skrót tekstu: BohJProg_II
Strona: 122
Tytuł:
Prognostyk Zły czy Dobry Komety Roku 1769 y 1770
Autor:
Jan Bohomolec
Drukarnia:
Drukarnia J.K.M. i Rzeczypospolitej w Kollegium Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Warszawa
Region:
Mazowsze
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
kroniki, traktaty
Tematyka:
astronomia, historia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1770
Data wydania (nie wcześniej niż):
1770
Data wydania (nie później niż):
1770
magnam fawor, że nas wiele było oraz forystierów i znacznych, którzy upraszali o licencją, i za znajomością ten nam wyświadczono fawor.
Dnia 24. Na deambulacjej po mieście dzień się minął. Dość miasto w aparencjej piękne i wspaniałe, ponieważ niemal wszytkic kamienice i pałace wzwyż na sześć piątr extenduntur, barzo mało które po piąciu piątr mają, a najniższy in quattuor contignationes extenditur, et quoad aspectum wesołe barzo.
Dnia 25 Aprilis. Rano barką z Lyonu ruszyłem się już do Paryża. Skąd 10 dni jazdy, a mil sto rachują, ponieważ się barką na wodzie, sine remora, pospieszyć może. Ujechawszy tedy mil 3,
magnam fawor, że nas wiele było oraz forystierów i znacznych, którzy upraszali o licencją, i za znajomością ten nam wyświadczono fawor.
Dnia 24. Na deambulacjej po mieście dzień się minął. Dość miasto w aparencjej piękne i wspaniałe, ponieważ niemal wszytkic kamienice i pałace wzwyż na sześć piątr extenduntur, barzo mało które po piąciu piątr mają, a najniższy in quattuor contignationes extenditur, et quoad aspectum wesołe barzo.
Dnia 25 Aprilis. Rano barką z Lyonu ruszyłem się już do Paryża. Skąd 10 dni jazdy, a mil sto rachują, ponieważ się barką na wodzie, sine remora, pospieszyć może. Ujechawszy tedy mil 3,
Skrót tekstu: BillTDiar
Strona: 283
Tytuł:
Diariusz peregrynacji po Europie
Autor:
Teodor Billewicz
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
nieznany
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
opisy podróży, pamiętniki
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
między 1677 a 1678
Data wydania (nie wcześniej niż):
1677
Data wydania (nie później niż):
1678
Tekst uwspółcześniony:
tak
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Marek Kunicki-Goldfinger
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Warszawa
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Biblioteka Narodowa
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
2004
, Arcybiskup Kolonieński Elector Imperii.
Wtymże samym Cyrkule są wolne Imperialne Miasta, jako to NURYMBERSKIE Burgrabstwo, którego Stolica Nuremberg nad rzeką Pregnic, którą rozdzielone ma Mostów 11 murowanych. Imię bierze od Zamku starego Castrum Noricum zwanego, w Lesie Hercińskim, olim in refugium wymurowanego na gorze. Ma kamienice o czterech, o piąciu piątrach wysokie. Katedra tutejsza Luteranom cessit w której Katolickie aparaty conservantur, i Ołtarz jeden na boku Najss: Panny, cudownej za katolików, przy krorym lampę palą Predykanci, kurs śpiewają. Msze miewają Ritu Romanae Ecclesiae, czego nie czyniąc, ogniem Miasto karane bywa. W Arsenale tutejszym jest na 15 tysięcy ludzi oręża.
, Arcybiskup Kolonieński Elector Imperii.
Wtymże samym Cyrkule są wolne Imperialne Miasta, iako to NURYMBERSKIE Burgrábstwo, ktorego Stolica Nuremberg nad rzeką Pregnitz, ktorą rozdzielone ma Mostow 11 murowanych. Imie bierze od Zamku starego Castrum Noricum zwanego, w Lesie Hercińskim, olim in refugium wymurowanego ná gorze. Ma kamienice o czterech, o piąciu piątrach wysokie. Katedra tuteysza Luteranom cessit w ktorey Katolickie apparaty conservantur, y Ołtarz ieden na boku Nayss: Panny, cudowney za katolikow, przy krorym lampę palą Predikánci, kurs spiewaią. Msze miewaią Ritu Romanae Ecclesiae, czego nie czyniąc, ogniem Miasto karane bywa. W Arsenale tuteyszym iest na 15 tysięcy ludzi orężá.
Skrót tekstu: ChmielAteny_IV
Strona: 264
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 4
Autor:
Benedykt Chmielowski
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1756
Data wydania (nie wcześniej niż):
1756
Data wydania (nie później niż):
1756
albo 6. O gwiazdach.
V. Gwiazda jest fortyfikacja z ziemi wysypana rogata, na kształt gwiazdy mocniejsza nad redukty, iż swemi rogami większe mając podobieństwo do bastionów, jeden róg drugiego zobopolnie bronić może. Miejsce swoje także mają przy cyrkumwallacyj, Aproszach, przeprawach, etc. Fortyfikacja w gwiazdę bywa o czterech, lub piąciu, lub sześciu rogach, rzadko więcej
Konstrukcja czworogranistej gwiazdy w ten ma być sposób. 1mo. Długość jednej linii odmierz na stop 48. albo 50. 2do. Na tej ścianie wystaw doskonały kwadrat, drugie trzy ściany tejże długości przydawszy, perpendykularnie z sobą się stykające. 3tio. Wydziel na połowę jednę ścianę tego
álbo 6. O gwiazdach.
V. Gwiazda iest fortyfikácya z ziemi wysypana rogata, ná kształt gwiazdy mocnieysza nad redukty, iż swemi rogami większe maiąc podobieństwo do bástyonow, ieden rog drugiego zobopolnie bronić może. Mieysce swoie tákże maią przy circumwallácyi, Aproszach, przepráwach, etc. Fortyfikácya w gwiazdę bywa o czterech, lub piąciu, lub sześciu rogach, rzadko więcey
Konstrukcya czworogranistey gwiazdy w ten ma być sposob. 1mo. Długość iedney linii odmierz ná stop 48. álbo 50. 2do. Ná tey ścianie wystaw doskonały kwadrat, drugie trzy ściany teyże długości przydawszy, perpendykularnie z sobą się ztykáiące. 3tio. Wydziel ná połowę iednę ścianę tego
Skrót tekstu: BystrzInfPolem
Strona: K3
Tytuł:
Informacja polemiczna
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Drukarnia:
Drukarnia lubelska Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
wojskowość
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
tych ścian, to jest z tego przedziału, spuść perpendykularnie wewnątrz figury trzecią część długości połowicy tej ściany. Jako tu stop. 8. Gdyż stop 8. jest trzecia część długości stop 24. 5to. Z samych rogów figury poprowadz linie proste do końców tych linii perpendykularnych wewnątrz figury spuszczonych. A mieć będziesz gwiazdę o piąciu lub sześciu rogach. Przydaj tęż Ortografią i ichnografią wału i fosy według wymiaru Reduktów: a mieć będziesz zupełną fortyfikacją w gwiazdę. O kasztelach pułbastyonowych.
VI. W cyrkumwallacyj lub innych wojennych okkurrencjach w częstym są używaniu kasztele pułbastyonowe; to jest połowę tylko bastionu w naróżnikach swoich mające. Które lubo nie są tak obronne,
tych ścian, to iest z tego przedziału, spuść perpendykularnie wewnątrz figury trzecią część długości połowicy tey ściany. Jáko tu stop. 8. Gdyż stop 8. iest trzecia część długości stop 24. 5to. Z samych rogow figury poprowadz linie proste do końcow tych linii perpendykularnych wewnątrz figury spuszczonych. A mieć będziesz gwiazdę o piąciu lub sześciu rogach. Przydai tęż Ortografią y ichnografią wału y fossy według wymiaru Reduktow: á mieć będziesz zupełną fortyfikacyą w gwiazdę. O kasztelach pułbastyonowych.
VI. W cyrkumwallacyi lub innych woiennych okkurrencyach w częstym są używaniu kásztele pułbastyonowe; to iest połowę tylko bastyonu w narożnikách swoich maiące. Ktore lubo nie są ták obronne,
Skrót tekstu: BystrzInfPolem
Strona: K3v
Tytuł:
Informacja polemiczna
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Drukarnia:
Drukarnia lubelska Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
wojskowość
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
. Obrazków nr. 4. za szkłem w ramkach filigranowych, Historie, Owidiusza. J. 510. Obrazek za szkłem św. Jana Krzciciela w ramkach filigranowych. J. 511. Kropielniczka hebanowa, w srebro filigranem oprawna, w środku obrazek za szkłem św. Jana klęczącego. J. 512. Tabletek para o piąciu gradusach chyńsko malowanych. J. 513. Tarcza srebrna okrągła niewielka, na blasze wybijana, z dwiema aniołkami i koroną. J. 514. Kalendarz srebrny, biały. J. 515. Tarcza srebrna złocista, niewielka, na której krucyfiks sztychowany. J. Rzeczy ze skrzyni pana Warembergera.
516. Kołdra skórzana z
. Obrazków nr. 4. za szkłem w ramkach filagranowych, Historye, Owidyusza. J. 510. Obrazek za szkłem św. Jana Krzciciela w ramkach filagranowych. J. 511. Kropielniczka hebanowa, w srebro filagranem oprawna, w środku obrazek za szkłem św. Jana klęczącego. J. 512. Tabletek para o piąciu gradusach chyńsko malowanych. J. 513. Tarcza srebrna okrągła niewielka, na blasze wybijana, z dwiema aniołkami i koroną. J. 514. Kalendarz srebrny, biały. J. 515. Tarcza srebrna złocista, niewielka, na którey krucyfiks sztychowany. J. Rzeczy ze skrzyni pana Warembergera.
516. Kołdra skórzana z
Skrót tekstu: InwWilan
Strona: 65
Tytuł:
Inwentarz generalny klejnotów, sreber, galanterii i ruchomości różnych tudzież obrazów, które się tak w Pałacu Wilanowskim jako też w Skarbcach Warszawskich J.K.Mci znajdowały [...]
Autor:
Anonim
Miejsce wydania:
Warszawa
Region:
Mazowsze
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty urzędowo-kancelaryjne
Gatunek:
inwentarze
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1696
Data wydania (nie wcześniej niż):
1696
Data wydania (nie później niż):
1696
Tekst uwspółcześniony:
tak
Tytuł antologii:
Urządzenie pałacu wilanowskiego za Jana III
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Aleksander Czołowski
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Lwów
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Towarzystwo Naukowe
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1937
ogołocił. Żyj szczęśliwie Zono moja, a modl się, żebym ja, zoczywszy śmierć swoję, był tak odważnego serca, jakiego teraz jestem. Rany moje są niebezpieczne. Dałby Bóg, żeby śmiertelne były, i mię od tej uwolniły hańby, z którą jako winowajca w oczach całego świata mam umierać. W piąciu dniach dekret śmierci na mnie ma być wypełniony. Pożegnaj poczciwego R-- moim imieniem. Ten ciebie w tym nieszczęściu nie opuści. Do Królam suplikę pisał, żeby ci dobra moje zostawił, ale wątpię, że to się stanie. Nie troskaj się moja wierna. Uchodź, gdzie cię własna chęć prowadzi, żebyś Książęcia uniknęła
ogołocił. Zyi szczęśliwie Zono moia, a modl śię, żebym ia, zoczywszy smierć swoię, był tak odważnego serca, iakiego teraz iestem. Rany moie są niebezpieczne. Dałby Bog, żeby śmiertelne były, i mię od tey uwolniły hańby, z ktorą iako winowayca w oczach całego świata mam umierać. W piąćiu dniach dekret śmierci na mnie ma być wypełniony. Pożegnay poczciwego R-- moim imieniem. Ten ciebie w tym nieszczęśćiu nie opuści. Do Krolam suplikę pisał, żeby ći dobra moie zostawił, ale watpię, że to śię stanie. Nie troskay śię moia wierna. Uchodź, gdzie cię własna chęć prowadzi, żebyś Xiążęćia uniknęła
Skrót tekstu: GelPrzyp
Strona: 27
Tytuł:
Przypadki szwedzkiej hrabiny G***
Autor:
Christian Fürchtegott Gellert
Tłumacz:
Anonim
Drukarnia:
Jan Chrystian Kleyb
Miejsce wydania:
Lipsk
Region:
zagranica
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
epika
Gatunek:
romanse
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1755
Data wydania (nie wcześniej niż):
1755
Data wydania (nie później niż):
1755
