trunku używany/ zatkanie i zamdlenie żył otwiera. Moczu ciężkiemu puższczaniu.
Moczu ciężkiemu puszczaniu jest lekarstwem/ smażąc go w Oliwie/ a co nacieplej przykładając. (Dioscorydes.) Wilgotności moczem wyciąga.
Wilgotności złe/ zimne/ moczem wywodzi/ warząc go/ i tę juchę pijąc/ też z juchą Opichową/ albo z Pietruszczaną wodką pić go dobrze. (Dioscor: Gallen: Mesue.) Puchnieniu
Puchlinę z ciała wywodzi/ pół funta go wziąwszy/ i Bobku tak wiele miałko utłuczonego: To oboje umieszać z moczem chłopięcia zdrowego. Toż czym ucha warzonego Ostryżu/ albo proch z winem pijąc Bo ją wywodzi Moczem. (Plin.)
trunku vżywány/ zátkánie y zámdlenie żył otwiera. Moczu ćiężkiemu puszsczániu.
Moczu ćięszkiemu pusczaniu iest lekárstwem/ smażąc go w Oliwie/ á co naciepley przykłádáiąc. (Dioscorides.) Wilgotnośći moczem wyćiąga.
Wilgotności złe/ źimne/ moczem wywodźi/ warząc go/ y tę iuchę piiąc/ też z iuchą Opichową/ albo z Pietrusczáną wodką pić go dobrze. (Dioscor: Gallen: Mesue.) Puchnieniu
Puchlinę z ciáłá wywodźi/ poł funtá go wźiąwszy/ y Bobku ták wiele miáłko vtłuczonego: To oboie vmieszác z moczem chłopięćia zdrowego. Toż czym vchá wárzonego Ostryżu/ álbo proch z winem piiąc Bo ią wywodźi Moczem. (Plin.)
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 27
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
ż czym ucha warzonego Ostryżu/ albo proch z winem pijąc Bo ją wywodzi Moczem. (Plin.) Uszczknionym od Niedźwiadka.
Uszczknieniu od Niedźwiadka w trunku używany/ ale i na rany plastrowane/ jest wielkim ratunkiem. Kamień u Męchyrzu.
W Męchyrzu trzy/ warzonego wodę pijąc/ albo go z prochem i z wodą Pietruszczaną/ albo z Opichowa używając. Też z juchą nasienia Opichowego/ albo Pietruszczanego dawać go dobrze. Biegunce.
Biegunkę zastanawia/ Nasienie Ostryżu/ sucho z wodą Babczaną pijąc. (Plinius.) Upławom białym.
Tym sposobem używane/ upławy białe Paniom zawściaga. (Plin:)
Macice zaziębieniu u zawarciu/ barzo użyteczny/
ż czym vchá wárzonego Ostryżu/ álbo proch z winem piiąc Bo ią wywodźi Moczem. (Plin.) Vszczknionym od Niedźwiadká.
Vsczknieniu od Niedźwiadká w trunku vżywany/ ále y ná rány plástrowáne/ iest wielkim rátunkiem. Kámień v Męchyrzu.
W Męchyrzu trzy/ wárzonego wodę piiąc/ álbo go z prochem y z wodą Pietrusczáną/ álbo z Opichowa vżjwáiąc. Też z iuchą naśienia Opichowego/ álbo Pietrusczanego dawáć go dobrze. Biegunce.
Biegunkę zástánawia/ Nasienie Ostryżu/ sucho z wodą Babczaną piiąc. (Plinius.) Vpłáwom białym.
Tym sposobem vżywáne/ vpłáwy białe Pániom záwsćiaga. (Plin:)
Mácice záźiębieniu u záwárćiu/ bárzo vżyteczny/
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 27
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
) A jako Damascenus pisze: z miodem umieszawszy/ tym namazując. Nyrkom Pęcherzom.
Nyrki zatkane.
Pęcherz zamulony. Żyłom zatkanym.
Żyły także zaćpane grubemi zimnemi a flegmistemi wilgotnościami otwiera i wychędaża/ warzony w wodzie/ a trunkiem używany/ albo Proch jego z Winem/ bądź z miodem/ bądź z Opichową albo Pietruszczaną wodką pijąc/ moczem wywodzi. Toż czym z Mastykowym olejkiem ciepło na łono plastrowany. Item. Wietrznościom.
Wietrzności z żołądka/ które opuszenie czynią/ rozpędza/ warząc/ a juchę jego pijąc. Kolice.
Gryzienie i Morzyska/ co koliką drudzy zowią/ uśmierza/ przerzeczonym sposobem używany. Do maści i plaszczów wchodzi
) A iáko Damascenus pisze: z miodem vmieszawszy/ tym námázuiąc. Nyrkom Pęchyrzom.
Nyrki zátkáne.
Pęchyrz zámulony. Zyłom zatkánym.
Zyły tákże záćpáne grubemi źimnemi á flágmistemi wilgotnościámi otwiera y wychędaża/ wárzony w wodźie/ á trunkiem vżywány/ álbo Proch iego z Winem/ bądź z miodem/ bądz z Opichową álbo Pietrusczáną wodką piiąc/ moczem wywodźi. Toż czym z Mástykowym oleykiem ciepło ná łono plastrowány. Item. Wietrznośćiom.
Wietrznośći z żołądká/ ktore opuszenie czynią/ rospądza/ wárząc/ á iuchę iego piiąc. Kolice.
Gryźienie y Morzyská/ co koliką drudzy zowią/ vśmierza/ przerzeczonym sposobem vżywány. Do máśći y plásczow wchodźi
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 27
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
albo cztery z wodką z Izopu/ albo z Omanowego Korzenia/ albo juchą/ i z inymi wodkami/ polewkami/ z sokami/ piersiom przynależącym/ dany/ barzo użyteczny. Abowiem flegmiste wilgotności/ i flusy zimne w piersiach i w Płucach trawi. Moczu.
Mocz zatrzymany potężnie wywodzi/ z wodką/ albo z juchą Pietruszczaną/ albo Lamikamieniową/ pod tąż miarą dając go w trunku. Kaduku.
Padającej niemocy/ jest użyteczny Olej Amoniakowy/ ze trzy kropki go dając z wodką białej Bukwice. Macicy.
Służy też barzo wszelakim niedostatkom Macice/ i inym dolegliwościom wnętrznym/ którym sam Armoniak służy. O czym się już wyższej powiedziało. Do
álbo cztery z wodką z Izopu/ álbo z Omanowego Korzeniá/ álbo iuchą/ y z inymi wodkámi/ polewkámi/ z sokámi/ pierśiom przynależącym/ dány/ bárzo vżyteczny. Abowiem flágmiste wilgotnośći/ y flusy źimne w pierśiách y w Płucách trawi. Moczu.
Mocz zátrzymány potężnie wjwodźi/ z wodką/ álbo z iuchą Pietrusczáną/ álbo Lámikámieniową/ pod tąż miárą dáiąc go w trunku. Káduku.
Padáiącey niemocy/ iest vżyteczny Oley Ammoniakowy/ ze trzy kropki go dáiąc z wodką białey Bukwice. Máćicy.
Służy też bárzo wszelákim niedostátkom Máćice/ y inym dolegliwośćiom wnętrznym/ ktorym sam Armoniak służy. O czym sie iuż wyższey powiedźiáło. Do
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 222
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
jednę albo kilka kropli, z rana za czczego żołądka zażywać, nic się nie trzeba obawiać strasznej przygody tych chorób: dobrze też smarować kark tym olejkiem, także i nozdrza.
Żyły suche albo która części ciała poczyna się kurczyć, gdy tym olejkiem smarować będziesz, jednak trzeba go z którą przynależytą maścią mieszać.
Z wodką pietruszczaną zażywany, kamień i zbyteczne cieczenie uryny pędzi. Dziesięć kropli abo 20. zmieszać z wodką Bylicową albo z Małmazją, białej głowie rodzącej dać wypić, porodzi snadnie. Pomaga zimnym spadkom głównym, którzy tego zażywają, i mózg utwierdza. Kilką kropel nozdrza i serdeczne dziurki albo piersi namazać, tym białym głowom, które zaduszenie
iednę álbo kilká kropli, z raná zá czczego żołądká záżywáć, nic śię nie trzebá obawiáć strászney przygody tych chorob: dobrze też smárowáć kark tym oleykiem, tákże y nozdrzá.
Żyły suche álbo ktora częśći ćiáła poczyna śię kurczyć, gdy tym oleykiem smárowáć będźiesz, iednák trzebá go z ktorą przynależytą máścią mieszáć.
Z wodką pietruszczáną záżywány, kámień y zbyteczne cieczenie vryny pędźi. Dźieśięć kropli ábo 20. zmieszáć z wodką Bylicową álbo z Małmazyą, białey głowie rodzącey dáć wypić, porodźi snadnie. Pomaga źimnym spadkom głownym, ktorzy tego záżywáią, y mozg vtwierdza. Kilką kropel nozdrzá y serdeczne dźiurki álbo pierśi námazáć, tym białym głowom, ktore záduszenie
Skrót tekstu: LubiecKsiążka
Strona: B3
Tytuł:
Książka bardzo potrzebna każdemu człowiekowi do uchronienia się morowego powietrza
Autor:
Paweł Lubiecki
Drukarnia:
Daniel Vetter
Miejsce wydania:
Leszno
Region:
Wielkopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
poradniki
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1653
Data wydania (nie wcześniej niż):
1653
Data wydania (nie później niż):
1653