odległych krainach biegają podobno żadnego ogona nie mają, nierównie zaś, dłużej w odległych od słońca stronach, niż w bliskości jego zostają. Dajmy też, że każdego obrotu kilkanaście stop sześciokwadratowych z massy komety obraca się w wapory i kurzawy, przecież przez tysiąc lat umniejszenie wielkości jej znaczne nie byłoby, choćby tylko równała się planecie Marsowi, albo ziemiRzecz nie pojęta jako część tak mała komety w wapory i kurzawy zamieniona tak wielki niebios przeciąg napełnić wydoła, jaki zajmuje ogon komet? Ogon ten widziany był długości na 70 i na 104 gradusy: dajmy że tylko był długi na 64. gradusy, rozciągał się więc wszerz i wzdłuż i w głąb
odległych krainach biegaią podobno żadnego ogona nie maią, nierównie zaś, dłużey w odległych od słońca stronach, niż w bliskości iego zostaią. Daymy też, że każdego obrotu kilkanaście stop sześciokwadratowych z massy komety obraca się w wapory y kurzawy, przecież przez tysiąc lat umnieyszenie wielkości iey znaczne nie byłoby, choćby tylko równała się planecie Marsowi, albo ziemiRzecz nie poięta iako część tak mała komety w wapory y kurzawy zamieniona tak wielki niebios przeciąg napełnić wydoła, iaki zaymuie ogon komet? Ogon ten widziany był długości na 70 y na 104 gradusy: daymy że tylko był długi na 64. gradusy, rozciągał się więc wszerz y wzdłuż y w głąb
Skrót tekstu: BohJProg_I
Strona: 102
Tytuł:
Prognostyk Zły czy Dobry Komety Roku 1769 y 1770
Autor:
Jan Bohomolec
Drukarnia:
Drukarnia J.K.M. i Rzeczypospolitej w Kollegium Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Warszawa
Region:
Mazowsze
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
traktaty
Tematyka:
astronomia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1770
Data wydania (nie wcześniej niż):
1770
Data wydania (nie później niż):
1770
szczęśliwie ad Portum votorum, bo cóż jest dextram committere dextrae, tylko wszystkie w jedno skompendyowane odbierać szczęścia? Bierzesz upodobaną do społecznego życia z rąk tych, które Królestwa Fortunę wdzięcznym pasmem wiją i w Nieboć Dom Twój, obraca, Dziedziczny ImPanów Dziduszyckich Księżyc, vel eo titulo najsławniejszy, że tenże Najjaśniejszemu naszemu dał życie Planecie, sub Concavo Księżyca tego już nie znikome Mary, albo idead otiosas, uczone dowcipy widzieć mogą, ale antique Magnitudinis obrazy, krwią zacną Domu tego[...] umbrowane. Nie masz czego baśliwym zazdrościć wymysłom w pieknych słońca Pokojach zapisujących księżyca Cunas et ortum, bo pamięcią najdawniejszych Historyków ledwie dościgła Herbu tego dawność i zacność. Bierzesz Mości
szczęśliwie ad Portum votorum, bo coż iest dextram committere dextrae, tylko wszystkie w iedno zkompendyowane odbieráć szczęścia? Bierzesz upodobáną do społecznego życia z rąk tych, ktore Krolestwa Fortunę wdzięcznym pásmem wiią y w Nieboć Dom Twoy, obraca, Dziedziczny ImPanow Dziduszyckich Księżyc, vel eo titulo naysławnieyszy, że tenże Nayiasnieyszemu nászemu dał życie Planecie, sub Concavo Księżyca tego iuż nie znikome Máry, álbo idead otiosas, uczone dowcipy widzieć mogą, ále antique Magnitudinis obrazy, krwią zácną Domu tego[...] umbrowáne. Nie masz czego báśliwym zazdrościć wymysłom w pieknych słońca Pokoiách zápisuiących księżyca Cunas et ortum, bo pámięcią naydawnieyszych Historykow ledwie dościgła Herbu tego dawność y zacność. Bierzesz Mości
Skrót tekstu: DanOstSwada
Strona: 35
Tytuł:
Swada polska i łacińska t. 1, vol. 2
Autor:
Jan Danejkowicz-Ostrowski
Drukarnia:
J.K.M. Collegium Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty perswazyjne
Gatunek:
mowy okolicznościowe
Tematyka:
obyczajowość
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1745
Data wydania (nie wcześniej niż):
1745
Data wydania (nie później niż):
1745
śmy poznawać z jej postaci albo koloru. Naprzykład gdyby miała czerwonawy kolor: toby była Marsowej natury: gdyby świetny ni srebro; miałaby naturę Jowisza; a. A że z tych pierwsza była śniada/ ciemnawa i posępna/ jako sam wzrok świadczył; toć w niej natura była Saturnowa/ gdyż temu Planecie/ takowa należy postać i barwa. Druga zaś/ iż białawy kolor miała/ niby z żółtawem zmieszany; zaczym w niej była natura Merkurego/ co i po samym jej znać było rozciągnieniu: bo Komety Merkurego bywają daleko ogoniastsze/ niżynnych Planetów/ jako poważni świadczą Autorowie/ ab experientia edocti, Iunctinus in Lib. De
śmy poznáwáć z iey postáći álbo koloru. Náprzykłád gdyby miałá czerwonáwy kolor: toby byłá Mársowey nátury: gdyby świetny ńi srebro; miáłáby náturę Iowiszá; a. A że z tych pierwszá była śniáda/ ćiemnáwa y posępná/ iako sam wzrok świadćzył; toć w niey naturá byłá Sáturnowa/ gdyż tęmu Plánećie/ tákowa náleży postáć y bárwá. Drugá záś/ iż biáłáwy kolor miáłá/ ńiby z żołtawęm zmieszany; záćzym w niey byłá naturá Merkurego/ co y po sámym iey znać było rośćiągnięniu: bo Komety Merkurego bywáią daleko ogoniástsze/ niżinnych Plánetow/ iáko poważni świádćzą Authorowie/ ab experientia edocti, Iunctinus in Lib. De
Skrót tekstu: NiewiesKom
Strona: A4v
Tytuł:
Komety roku 1680 widziane
Autor:
Stanisław Niewieski
Miejsce wydania:
Zamość
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
relacje
Tematyka:
astronomia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1681
Data wydania (nie wcześniej niż):
1681
Data wydania (nie później niż):
1681
wyższego luminarza postępować będę.
II. Co się tycze istoty Księżyca? ten planeta, jako i wszystkie inne planety i gwiazdy nie są stworzone z niszczego, jako się rzekło w informacyj Cośmograficznej w liczbie XXXIII. Ale są uczynione z elementu wody. Bo tęż materią, zepsuwszy formę elementu wody, nadała różnemi formami substancjalnemi każdemu planecie i gwiaździe własnemi, dzielność Boska. Atoli lubo Księżyc, inne planety, gwiazdy, mają sobie własną formę, przecież części wszystkie ich, nie są jednoródne, to jest sobie podobne: jako na przykład wszystkie części wody są woda. Lecz są różne od siebie, z różnych elementów, i temperamentu przypadków złożone sfery
wyższego luminarza postępować będę.
II. Co się tycze istoty Xiężyca? ten planetá, iáko y wszystkie inne planety y gwiazdy nie są stworzone z niszczego, iáko się rzekło w informacyi Cosmograficzney w liczbie XXXIII. Ale są uczynione z elementu wody. Bo tęż máteryą, zepsuwszy formę elementu wody, nadałá rożnemi formami substancyalnemi każdemu planecie y gwiaździe włásnemi, dzielność Boska. Atoli lubo Xiężyć, inne planety, gwiazdy, maią sobie własną formę, przecież części wszystkie ich, nie są iednorodne, to iest sobie podobne: iáko ná przykład wszystkie części wody są woda. Lecz są rożne od siebie, z rożnych elementow, y temperamentu przypadkow złożone sfery
Skrót tekstu: BystrzInfAstron
Strona: Kv
Tytuł:
Informacja Astronomiczna
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
astronomia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
volucri ferro tinctile virus inest. KSIĘGA PIERWSZA TRAKTAT I POCZYNAJĄ SIĘ PIERWSZE POCZĄTKI I ROZDZIAŁY O PRAKSIE RĘCZNY DZIAŁA I O INKLINACYJEJ, ZMYŚLE CZŁOWIEKA, KTÓRY BY MÓGŁ BYĆ SPOSOBNIEJSZY DO TEJ PROFESYJEJ, A POCZYNA SIĘ UCZYĆ OD PUNKTU, LiniEJ CENTRUM I DALEJ ROZDZIAŁ I
Dochodzimy wyraźnie z skłonności przyrodzony tego, iż każdy człowiek podległ planecie swemu według rozumienia astrologów, i jako są różni planetowie, tak też są różne dowcipy i zmysły nasze. A ponieważ przychodzi mi mówić o zmyśle, krótko mówię, iż zmysł jest początkiem i fundamentem spraw i operacyj naszych i ten, któremu nie dał Bóg, aby mógł formować w rozumie swoim rzeczy, które chce wystawiać
volucri ferro tinctile virus inest. KSIĘGA PIERWSZA TRAKTAT I POCZYNAJĄ SIĘ PIERWSZE POCZĄTKI I ROZDZIAŁY O PRAKSIE RĘCZNY DZIAŁA I O INKLINACYJEJ, ZMYŚLE CZŁOWIEKA, KTÓRY BY MÓGŁ BYĆ SPOSOBNIEJSZY DO TEJ PROFESYJEJ, A POCZYNA SIĘ UCZYĆ OD PUNKTU, LINIJEJ CENTRUM I DALEJ ROZDZIAŁ I
Dochodzimy wyraźnie z skłonności przyrodzony tego, iż każdy człowiek podległ planecie swemu według rozumienia astrologów, i jako są różni planetowie, tak też są różne dowcipy i zmysły nasze. A ponieważ przychodzi mi mówić o zmyśle, krótko mówię, iż zmysł jest początkiem i fundamentem spraw i operacyj naszych i ten, któremu nie dał Bóg, aby mógł formować w rozumie swoim rzeczy, które chce wystawiać
Skrót tekstu: AquaPrax
Strona: 52
Tytuł:
Praxis ręczna działa
Autor:
Andrzej Dell'Aqua
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
nieznany
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
wojskowość
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
między 1624 a 1639
Data wydania (nie wcześniej niż):
1624
Data wydania (nie później niż):
1639
Tekst uwspółcześniony:
tak
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Tadeusz Nowak
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Wrocław
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Zakład Narodowy im. Ossolińskich
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1969
siódmy Księżyc, każdemu różną nadawszy naturę i własności: aby swoją influencją do konserwacyj ziemi, jej żywiołów, pomagały. Dla której niższej a niższej sytuacyj pod firmamentem tych 7. planet, firmament cały, to jest niebo gwiazdowe dzielą Astronomowie na 8. części, to jest partykularne nieba: oprócz stałych gwiazd, jakiemu takiemu planecie swoje własne naznaczając niebo. Tegoż dnia wszystkim luminarzom naznaczył cyrkuły, to jest drogi i terminy, według których sprawować miały swoje obroty, naznaczonych nie przechodząc granic. Determinował wymiar prędszego jednemu, drugiemu leniwszego obrotu, mniej albo więcej idenemu nad drugiego. J zaraz tego dnia czwartego wszystkie luminarze zaczęły swoje obroty, tak jak
siodmy Xiężyc, każdemu rożną nadawszy náturę y własności: áby swoią influencyą do konserwacyi ziemi, iey żywiołow, pomagáły. Dla ktorey niższey á niższey sytuacyi pod firmamentem tych 7. planet, firmament cáły, to iest niebo gwiazdowe dzielą Astronomowie ná 8. części, to iest partykularne nieba: oprocz stałych gwiazd, iákiemu takiemu planecie swoie własne náznáczaiąc niebo. Tegoż dnia wszystkim luminarzom naznaczył cyrkuły, to iest drogi y terminy, według ktorych sprawowáć miáły swoie obroty, náznaczonych nie przechodząc gránic. Determinował wymiar prędszego iednemu, drugiemu leniwszego obrotu, mniey álbo więcey idenemu nad drugiego. J zaraz tego dnia czwartego wszystkie luminarze záczęły swoie obroty, ták iák
Skrót tekstu: BystrzInfCosm
Strona: Cv
Tytuł:
Informacja Cosmograficzna
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
biologia, geografia, religia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743