tak zima nam dokucza, gdy słońce w Listopadzie i Grudniu od nas się usuwa jako gdy w Styczniu i Lutym do nas się przymyka:
XXV. Krajów zasłonecznych, między solstycjonalnym, i polarnym północemi cyrkułami położonych własności są następujące. Iż w nich mięszkający nigdy południowego nad głową nie mają słońca, ledwie które Księżyc i insze planety, to jest te, które są bliższe cyrkułu solstycjonalnego. Wszystkie konstelacje północe widzieć mogą, a wiele południowych, według proporcyj bardziej północiejszych krajów, nie widzą. Jedno tylko mają lato około Czerwca, jednę zimę około Grudnia. Dzień od 21. Grudnia co raz większy, aż do dnia 21. Czerwca, noc coraz
ták zima nám dokucza, gdy słońce w Listopadzie y Grudniu od nas się usuwa iáko gdy w Styczniu y Lutym do nas się przymyka:
XXV. Kráiow zasłonecznych, między solstycyonalnym, y polarnym pułnocnemi cyrkułami położonych włásności są nastepuiące. Iż w nich mięszkaiący nigdy południowego nad głową nie maią słońcá, ledwie ktore Xiężyc y insze planety, to iest te, ktore są bliszsze cyrkułu solstycyonalnego. Wszystkie konstellacye pułnocne widzieć mogą, á wiele południowych, według proporcyi bardziey pułnocnieyszych kraiow, nie widzą. Iedno tylko maią lato około Czerwca, iednę zimę około Grudniá. Dzień od 21. Grudnia co raz większy, aż do dniá 21. Czerwca, noc coraz
Skrót tekstu: BystrzInfGeogr
Strona: C3
Tytuł:
Informacja geograficzna
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Drukarnia:
Drukarnia lubelska Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
dzień coraz mniejszy. Od 21. Marca aż do 21. Września dni dłuższe niż nocy; a od Września do Marca nocy dłuższe niżeli dni. Krajów zaś zasłonecznych między solstycjonalnym i polarnym cyrkułami południowemi położonych, te są wspacznym sposobem własności. Iż także ich mięszkańcy nigdy nad głową słońca niemają, i ledwie którzy inne planety. Iż wszystkie konstelacje południowe widzą, a wiele północych według proporcyj bardziej południejszych krajów widzieć niemogą. Jedno tylko mają lato około Grudnia, jednę zimę około Czerwca. Dzień od 21. Czerwca coraz większy aż do 21. Grudnia, noc co raz mniejsza. Od Grudnia zaś aż do Czerwca noc coraz większa, dzień
dzień coráz mnieyszy. Od 21. Marcá aż do 21. Września dni dłuszsze niż nocy; á od Wrześniá do Márca nocy dłuszsze niżeli dni. Kraiow zaś zasłonecznych między solstycyonálnym y polarnym cyrkułámi południowemi położonych, te są wspacznym sposobem własności. Iż tákże ich mięszkáńcy nigdy nad głową słońca niemáią, y ledwie ktorzy inne plánety. Iż wszystkie konstellacye południowe widzą, á wiele pułnocnych według proporcyi bardziey południeyszych kráiow widzieć niemogą. Iedno tylko maią lato około Grudnia, iednę zimę około Czerwca. Dzień od 21. Czerwca coraz większy aż do 21. Grudnia, noc co raz mnieysza. Od Grudnia zaś aż do Czerwca noc coraz większa, dzień
Skrót tekstu: BystrzInfGeogr
Strona: C3
Tytuł:
Informacja geograficzna
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Drukarnia:
Drukarnia lubelska Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
przez który od Zachodu do Wschodu obracająsię, i rysują Cyrkuły równoodległe Ekliptyce czyli Drodze Słonecznej. Ten ostatni obrót bardzo powolny jest i nierychły, tak iż 70 lat potrzeba na przejście jednego gradusa, a za tym na sprawienie całego swego obrotu, wdług przerzeczonego Matematyka, trzeba 25000 lat czasu. P. Co to są Planety, i co o nich jak w powszechności, tak w szczególności wiedzieć należy? O. Planety się inaczej nazywają Gwiazdami błędnemi, przeto iż ich obrót, między niemiż samemi, nie jest tak jednostajny, jak między gwiazdami miejscowemi: raz się do siebie zbliżają, drugi raz się oddalają, już się wydają złączone,
przez ktory od Zachodu do Wschodu obracaiąsię, y rysuią Cyrkuły rownoodległe Ekliptyce czyli Drodze Słoneczney. Ten ostatni obrot bardzo powolny iest i nierychły, tak iż 70 lat potrzeba na przeyście iednego gradusa, a za tym na sprawienie całego swego obrotu, wdług przerzeczonego Matematyka, trzeba 25000 lat czasu. P. Co to są Planety, y co o nich iak w powszechności, tak w szczegulności wiedzieć należy? O. Planety się inaczey nazywaią Gwiazdami błędnemi, przeto iż ich obrot, między niemiż samemi, nie iest tak iednostayny, iak między gwiazdami mieyscowemi: raz się do siebie zbliżaią, drugi raz się oddalaią, iuż się wydaią złączone,
Skrót tekstu: SzybAtlas
Strona: 267
Tytuł:
Atlas dziecinny
Autor:
Dominik Szybiński
Drukarnia:
Michał Groell
Miejsce wydania:
Warszawa
Region:
Mazowsze
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
astronomia, geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1772
Data wydania (nie wcześniej niż):
1772
Data wydania (nie później niż):
1772
ostatni obrót bardzo powolny jest i nierychły, tak iż 70 lat potrzeba na przejście jednego gradusa, a za tym na sprawienie całego swego obrotu, wdług przerzeczonego Matematyka, trzeba 25000 lat czasu. P. Co to są Planety, i co o nich jak w powszechności, tak w szczególności wiedzieć należy? O. Planety się inaczej nazywają Gwiazdami błędnemi, przeto iż ich obrót, między niemiż samemi, nie jest tak jednostajny, jak między gwiazdami miejscowemi: raz się do siebie zbliżają, drugi raz się oddalają, już się wydają złączone, już rozłączone, i na przeciwko siebie unoszące się. Złączenie Planet mówi się w tedy, gdy
ostatni obrot bardzo powolny iest i nierychły, tak iż 70 lat potrzeba na przeyście iednego gradusa, a za tym na sprawienie całego swego obrotu, wdług przerzeczonego Matematyka, trzeba 25000 lat czasu. P. Co to są Planety, y co o nich iak w powszechności, tak w szczegulności wiedzieć należy? O. Planety się inaczey nazywaią Gwiazdami błędnemi, przeto iż ich obrot, między niemiż samemi, nie iest tak iednostayny, iak między gwiazdami mieyscowemi: raz się do siebie zbliżaią, drugi raz się oddalaią, iuż się wydaią złączone, iuż rozłączone, y na przeciwko siebie unoszące się. Złączenie Planet mowi się w tedy, gdy
Skrót tekstu: SzybAtlas
Strona: 267
Tytuł:
Atlas dziecinny
Autor:
Dominik Szybiński
Drukarnia:
Michał Groell
Miejsce wydania:
Warszawa
Region:
Mazowsze
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
astronomia, geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1772
Data wydania (nie wcześniej niż):
1772
Data wydania (nie później niż):
1772
raz się oddalają, już się wydają złączone, już rozłączone, i na przeciwko siebie unoszące się. Złączenie Planet mówi się w tedy, gdy obydwa w jednymże gradusie Zodiaku zostają. Rozłączenie Planet, czyli ich przeciwsobność w tedy jest, gdy na przeciwko siebie, z jednej i drugiej strony w gradusach Zodiaku zostają. Planety są to machiny w sobie grube i zaciemiające, podbne do ziemi, oprócz jednego Słońca, które jest ogniste, jasne, i oświecające wszystkie inne Planety: te bowiem jeśli czasem błyszczą, nie z siebie samych, ale od Słońca odbierając światło, odbijają nam go. Jest ich zaś siedm: ¤ Saturnus. ¤ Jowisz
raz się oddalaią, iuż się wydaią złączone, iuż rozłączone, y na przeciwko siebie unoszące się. Złączenie Planet mowi się w tedy, gdy obydwa w iednymże gradusie Zodiaku zostaią. Rozłączenie Planet, czyli ich przeciwsobność w tedy iest, gdy na przeciwko siebie, z iedney y drugiey strony w gradusach Zodiaku zostaią. Planety są to machiny w sobie grube y zaciemiaiące, podbne do ziemi, oprocz iednego Słońca, ktore iest ogniste, iasne, y oświecaiące wszystkie inne Planety: te bowiem ieśli czasem błyszczą, nie z siebie samych, ale od Słońca odbieraiąc światło, odbiiaią nam go. Jest ich zaś siedm: ¤ Saturnus. ¤ Jowisz
Skrót tekstu: SzybAtlas
Strona: 268
Tytuł:
Atlas dziecinny
Autor:
Dominik Szybiński
Drukarnia:
Michał Groell
Miejsce wydania:
Warszawa
Region:
Mazowsze
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
astronomia, geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1772
Data wydania (nie wcześniej niż):
1772
Data wydania (nie później niż):
1772
w jednymże gradusie Zodiaku zostają. Rozłączenie Planet, czyli ich przeciwsobność w tedy jest, gdy na przeciwko siebie, z jednej i drugiej strony w gradusach Zodiaku zostają. Planety są to machiny w sobie grube i zaciemiające, podbne do ziemi, oprócz jednego Słońca, które jest ogniste, jasne, i oświecające wszystkie inne Planety: te bowiem jeśli czasem błyszczą, nie z siebie samych, ale od Słońca odbierając światło, odbijają nam go. Jest ich zaś siedm: ¤ Saturnus. ¤ Jowisz. ¤ Mars. ¤ Słońce. ¤ Wenus. ¤ Merkuriusz. ¤ Miesiąc, czyli Księżyc. Według Ptolemeuszza ułożenia, kładziemy tu Zimię w
w iednymże gradusie Zodiaku zostaią. Rozłączenie Planet, czyli ich przeciwsobność w tedy iest, gdy na przeciwko siebie, z iedney y drugiey strony w gradusach Zodiaku zostaią. Planety są to machiny w sobie grube y zaciemiaiące, podbne do ziemi, oprocz iednego Słońca, ktore iest ogniste, iasne, y oświecaiące wszystkie inne Planety: te bowiem ieśli czasem błyszczą, nie z siebie samych, ale od Słońca odbieraiąc światło, odbiiaią nam go. Jest ich zaś siedm: ¤ Saturnus. ¤ Jowisz. ¤ Mars. ¤ Słońce. ¤ Venus. ¤ Merkuriusz. ¤ Miesiąc, czyli Xiężyc. Według Ptolomeusza ułożenia, kładziemy tu Zimię w
Skrót tekstu: SzybAtlas
Strona: 268
Tytuł:
Atlas dziecinny
Autor:
Dominik Szybiński
Drukarnia:
Michał Groell
Miejsce wydania:
Warszawa
Region:
Mazowsze
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
astronomia, geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1772
Data wydania (nie wcześniej niż):
1772
Data wydania (nie później niż):
1772
z Pelusu, drugiego wieku po narodzeniu Chrystusa Pn żył, i mieszkał w Aleksandryj; słynął za Panowania Adriana, i Marka Aureliusza swoją w Matematyce i innych sztukach umiejętnością: według jego zdania takie jest rozporządzenie świata. Patrz na figurę pod literą B. ziemia według niego jest w pośrzodku całego świata, w koło niej wszystkie planety obracają się, obrotem Cyrkularnym, którego centrum supponuje w ziemi: a najprzód koło ziemi chodzi ¤ Miesiac, potym ¤ Merkuriusz, za tym ¤ Wenus, dopiero ¤ Słońce, nad nim ¤ Mars; wyżej ¤ Jowisz; a najwyżej ¤ Saturnus; za tym idągwiazdy, nad temi nieba kryształowe, na samym wierzchu Firmament
z Pelusu, drugiego wieku po narodzeniu Chrystusa Pn żył, y mieszkał w Alexandryi; słynął za Panowania Adryana, y Marka Aureliusza swoią w Matematyce y innych sztukach umieiętnością: według iego zdania takie iest rozporządzenie świata. Patrz na figurę pod literą B. ziemia według niego iest w pośrzodku całego świata, w koło niey wszystkie planety obracaią się, obrotem Cyrkularnym, ktorego centrum supponuie w ziemi: a nayprzod koło ziemi chodzi ¤ Miesiac, potym ¤ Merkuryusz, za tym ¤ Venus, dopiero ¤ Słońce, nad nim ¤ Mars; wyżey ¤ Jowisz; a naywyżey ¤ Saturnus; za tym idągwiazdy, nad temi nieba kryształowe, na samym wierzchu Firmament
Skrót tekstu: SzybAtlas
Strona: 275
Tytuł:
Atlas dziecinny
Autor:
Dominik Szybiński
Drukarnia:
Michał Groell
Miejsce wydania:
Warszawa
Region:
Mazowsze
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
astronomia, geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1772
Data wydania (nie wcześniej niż):
1772
Data wydania (nie później niż):
1772
a najwyżej ¤ Saturnus; za tym idągwiazdy, nad temi nieba kryształowe, na samym wierzchu Firmament. Przypatrz się na tejże samej Fgurze pomienionym Planetom, wszystkie te w swoich kułkach zamknięte widzisz: te zaś są dla tego, aby można zbliżenie się ku nam Planety i oddalenie się jego wyeksplikować: Ptolemeusz supponuje, że Planety, oprócz obrotu swego w Cyrkołach z centrum ziemi zgadzających się, formują w swoich sferach mniejsze zakręty, czyli Cyrkuły, w tych obracając się gdy przyidą na wierzch sprawują Apogeum, gdy na dół spuszczą się, czynią Perygeum. P. Jakie jest System Tychona Brahe? O. Tycho Brache Szlachcic Duński urodzony dnia 19
a naywyżey ¤ Saturnus; za tym idągwiazdy, nad temi nieba kryształowe, na samym wierzchu Firmament. Przypatrz się na teyże samey Fgurze pomienionym Planetom, wszystkie te w swoich kułkach zamknięte widzisz: te zaś są dla tego, aby można zbliżenie się ku nam Planety y oddalenie się iego wyexplikować: Ptolomeus supponuie, że Planety, oprocz obrotu swego w Cyrkołach z centrum ziemi zgadzaiących się, formuią w swoich sferach mnieysze zakręty, czyli Cyrkuły, w tych obracaiąc się gdy przyidą na wierzch sprawuią Apogeum, gdy na doł spuszczą się, czynią Perigeum. P. Jakie iest System Tychona Brahė? O. Tycho Brachė Szlachcic Duński urodzony dnia 19
Skrót tekstu: SzybAtlas
Strona: 276
Tytuł:
Atlas dziecinny
Autor:
Dominik Szybiński
Drukarnia:
Michał Groell
Miejsce wydania:
Warszawa
Region:
Mazowsze
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
astronomia, geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1772
Data wydania (nie wcześniej niż):
1772
Data wydania (nie później niż):
1772
nieba) w czasie tego małym, Że jako tam te wody Dniestrowe poświęci, Strojniejsze wnet infuły, krzyże i pieczęci Ojcowskie go potkają. Bo kto z jego twarzy, Ten, który się ku wszystkim Leszczyńskim dziś żarzy Afekt pański, i miłość razem pospolita, Że się wprzód urodziła, tego nie wyczyta? Tak wieczorne planety gdy na noc nastają, U słońca swych splendorów sobie pożyczają. Gdzie Febe kredensuje, a znowuż i od niej, Tysiąc inszych pomniejszych zażgnie się pochodni. Aleś bardzo i ty siadł świata tego blisko Derpski mój wojewodo. I ty się nie nisko, Niesiesz także, napadłszy ojcowskie już tropy, Gdzie prowadzą
nieba) w czasie tego małym, Że jako tam te wody Dniestrowe poświęci, Strojniejsze wnet infuły, krzyże i pieczęci Ojcowskie go potkają. Bo kto z jego twarzy, Ten, który się ku wszystkim Leszczyńskim dziś żarzy Affekt pański, i miłość razem pospolita, Że się wprzód urodziła, tego nie wyczyta? Tak wieczorne planety gdy na noc nastają, U słońca swych splendorów sobie pożyczają. Gdzie Febe kredensuje, a znowuż i od niej, Tysiąc inszych pomniejszych zażgnie się pochodni. Aleś bardzo i ty siadł świata tego blisko Derpski mój wojewodo. I ty się nie nisko, Niesiesz także, napadłszy ojcowskie już tropy, Gdzie prowadzą
Skrót tekstu: TwarSRytTur
Strona: 132
Tytuł:
Zbiór różnych rytmów
Autor:
Samuel Twardowski
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
Wielkopolska
Typ tekstu:
wiersz
Rodzaj:
liryka
Gatunek:
pieśni
Tematyka:
historia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
między 1631 a 1661
Data wydania (nie wcześniej niż):
1631
Data wydania (nie później niż):
1661
Tekst uwspółcześniony:
tak
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Kazimierz Józef Turowski
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Kraków
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Drukarnia "Czasu"
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1861
Planeta. Moc pędząca około słońca, i utrzymująca, Planety. l. 16. k. 29. N Nachylenie się dróg Planet do Ekliptyki. l. 12. k. 18. Niebo czemu okrągłe? czemu przy ziemi spłaszczone? czemu równa jego część widoma jest miszkającym w tejże połowicy ziemi? czemu wszystkie Planety zdają się biegać w jednej nieba powierzchności. Jak się rzeczy nad głową leżące na nim wydają? l. 1, 2, 3, 4, 5, 6. k. 2, 3, 4, 5. P Parabola co jest? l. 15, 16. k. 28, 29, 30
Planeta. Moc pędząca około słońca, y utrzymuiąca, Planety. l. 16. k. 29. N Nachylenie się drog Planet do Ekliptyki. l. 12. k. 18. Niebo czemu okrągłe? czemu przy ziemi spłaszczone? czemu rowna iego część widoma iest miszkaiącym w teyże połowicy ziemi? czemu wszystkie Planety zdaią się biegać w iedney nieba powierzchności. Jak się rzeczy nad głową leżące na nim wydaią? l. 1, 2, 3, 4, 5, 6. k. 2, 3, 4, 5. P Parabola co iest? l. 15, 16. k. 28, 29, 30
Skrót tekstu: BohJProg_II
Strona: 263
Tytuł:
Prognostyk Zły czy Dobry Komety Roku 1769 y 1770
Autor:
Jan Bohomolec
Drukarnia:
Drukarnia J.K.M. i Rzeczypospolitej w Kollegium Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Warszawa
Region:
Mazowsze
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
kroniki, traktaty
Tematyka:
astronomia, historia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1770
Data wydania (nie wcześniej niż):
1770
Data wydania (nie później niż):
1770
