Lecz oprócz kwiatków, co rosną u płota, Słońce mu daje złoto i purpury, Malując chmury.
Po chlebie nie zna oprócz samej wody, W której się podczas przegląda z przygody; Wierne z sąsiadów, chociaż nie ma wiele, Ma przyjaciele.
Zdrad dworskich, figlów wolen i obmowy Zjadłych języków, a jeśli ulowy Plastr podbierając żądło mu zaszkodzi, Miód to nadgrodzi.
Tyran tu nie drze, krwią ziemie nie broczy, Wół tylko bodźcem zakłuty poskoczy, A pan, na przyszły pożytek udany, Strzyże barany.
Wojny nie słyszał ani widział bitwy, Prócz między drobem z lotnymi rybitwy, Oprócz niekrwawej, którą zwodzą bycy Przy jałowicy.
Zazdrość
Lecz oprócz kwiatków, co rostą u płota, Słońce mu daje złoto i purpury, Malując chmury.
Po chlebie nie zna oprócz samej wody, W której się podczas przegląda z przygody; Wierne z sąsiadów, chociaż nie ma wiele, Ma przyjaciele.
Zdrad dworskich, figlów wolen i obmowy Zjadłych języków, a jeśli ulowy Plastr podbierając żądło mu zaszkodzi, Miód to nadgrodzi.
Tyran tu nie drze, krwią ziemie nie broczy, Wół tylko bodźcem zakłuty poskoczy, A pan, na przyszły pożytek udany, Strzyże barany.
Wojny nie słyszał ani widział bitwy, Prócz między drobem z lotnymi rybitwy, Oprócz niekrwawej, którą zwodzą bycy Przy jałowicy.
Zazdrość
Skrót tekstu: MorszAUtwKuk
Strona: 164
Tytuł:
Utwory zebrane
Autor:
Jan Andrzej Morsztyn
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
nieznany
Typ tekstu:
wiersz
Rodzaj:
liryka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1654
Data wydania (nie wcześniej niż):
1654
Data wydania (nie później niż):
1654
Tekst uwspółcześniony:
tak
Tytuł antologii:
Utwory zebrane
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Leszek Kukulski
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Warszawa
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Państwowy Instytut Wydawniczy
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1971
Kościele już lat 500. dwadzieścia kilka w Asyżu. Oczym obszerniej tu w tej Książce sub titulo: kto się boda prawdy szuka. Serce jego jakoby miało być pochowane w Kościele de Portiuncula w Asyżu, moraliter ma się rozumieć. Poduszka jego konopna plewami wysłana, jest w Kaplicy Świętej Paryskiej Z. Ludwikowi darowana. Plastr z znakiem boku krwawego; który sobie aplikował Z. Franciszek Blizny nosząc, jest w Kościele Z. Franciszka w Asyżu: znim by- O SS. Relikwiach.
wa Procesja na fest Blizn jego, para trzewików jego w których chodził też Blizny mając,tamże jest w srebnym Relikwiarzu, i para szkarpetek wełnianych z krwawemi
Kościele iuż lat 500. dwadzieścia kilka w Assyżu. Ocżym obszerniey tu w tey Ksiąsżce sub titulo: kto się boda prawdy szuka. Serce iego iakoby miało bydź pochowane w Kościele de Portiuncula w Assyżu, moraliter ma się rozumiec. Poduszka iego konopna plewami wysłana, iest w Kaplicy Swiętey Paryskiey S. Ludwikowi darowana. Plastr z znakiem boku krwawego; ktory sobie applikował S. Franciszek Blizny nosząc, iest w Kościele S. Franciszka w Assyżu: znim by- O SS. Relikwiach.
wa Processya na fest Blizn iego, para trzewikow iego w ktorych chodził też Blizny maiąc,tamże iest w srebnym Relikwiarzu, y para szkarpetek wełnianych z krwawemi
Skrót tekstu: ChmielAteny_III
Strona: 140
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 3
Autor:
Benedykt Chmielowski
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1754
Data wydania (nie wcześniej niż):
1754
Data wydania (nie później niż):
1754
chusty ciepło przywijać. Abo weź siarki łotów dwa/ gołębiego łajna dragm dziesięć/ mąki/ bobu/ słonecznikowej po łot: trzy/ zwarzenia złotogłowowego/ soku kapusty z trochą octu zmieszać na kaszę/ którą mało co zwarzywszy mieszając/ ciepło przykładać. Podeszwy nacierać rożanym octem/ i z solą/ abo hałunem z winem. Plastr też może przykładać/ uwarzywszy liścia kapusty potłuczonej z winem i octem/ abo cimoliej z wodą stalowaną/ abo kowalską/ abo papierem szarym grubym/ octem ciepłym napojonym obwijać. Jeśli nabrzmiałość się czerwieni/ strzec aby się nie otworzyła/ abo ciało nie padło/ przykładać liście kapuściane z Cimolią/ rożą z maką/ cieciorki/
chusty ćiepło przywiiáć. Abo weź śiárki łotow dwá/ gołębiego łáyná dragm dźieśięć/ mąki/ bobu/ słonecznikowey po łot: trzy/ zwárzenia złotogłowowego/ soku kápusty z trochą octu zmieszáć ná kászę/ ktorą máło co zwárzywszy mieszáiąc/ ćiepło przykłádáć. Podeszwy náćieráć rożánym octem/ y z solą/ ábo háłunem z winem. Plastr też może przykłádáć/ vwárzywszy liśćia kápusty potłuczoney z winem y octem/ abo cimoliey z wodą stalowáną/ ábo kowálską/ ábo pápierem szárym grubym/ octem ćiepłym nápoionym obwiiáć. Ieśli nábrzmiáłość się czerwieni/ strzec áby się nie otworzyłá/ ábo ćiáło nie pádło/ przykłádáć liśćie kápuśćiáne z Cimolią/ rożą z maką/ ćiećiorki/
Skrót tekstu: CiachPrzyp
Strona: Ev
Tytuł:
O przypadkach białychgłów brzemiennych
Autor:
Piotr Ciachowski
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
poradniki, traktaty
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1624
Data wydania (nie wcześniej niż):
1624
Data wydania (nie później niż):
1624
w tym/ gdy z macice krew ciecze/ zwłaszcza gdy krew się puszcza/ abo purgowanie swe odporawoa/ tych zażyć/ które na pępek przyłożone płód zmacniają i zagrzewają/ a o tych niżesmy w Rozdziale o biegunce brzemiennych mówili/ jako jest grząnka z winem/ i z sokiem jabłczanym/ i prochy z morselli wyższych. Plastr też niższy nie zły. Weź Daktyllów w winie kwaśnym warzonych łotów cztery/ mąki po mlinie[...] latającej łot 1 prochu cynamonu/ goździków/ kwiatu muszkatowego po drag: pół: z mocnym winem. Zm. abo pigw pieczonych weźmiesz/ abo przyprawnych z czerwonym winem/ i z tymiż prochami ciepło kaszę uczynisz/ abo to
w tym/ gdy z máćice krew ćiecze/ zwłaszczá gdy krew się puszcza/ ábo purgowánie swe odporáwoa/ tych záżyć/ ktore ná pępek przyłożone płod zmácniáią y zágrzewáią/ á o tych niżesmy w Rozdźiale o biegunce brzemiennych mowili/ iáko iest grząnká z winem/ y z sokiem iábłczánym/ y prochy z morselli wyższych. Plastr też niższy nie zły. Weź Dáktyllow w winie kwáśnym wárzonych łotow cztery/ mąki po mlynie[...] latáiącey łot 1 prochu cynámonu/ gozdźikow/ kwiátu muszkátowego po drag: puł: z mocnym winem. Zm. ábo pigw pieczonych weźmiesz/ abo przypráwnych z czerwonym winem/ y z tymiż prochámi ćiepło kászę vczynisz/ ábo to
Skrót tekstu: CiachPrzyp
Strona: E3v
Tytuł:
O przypadkach białychgłów brzemiennych
Autor:
Piotr Ciachowski
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
poradniki, traktaty
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1624
Data wydania (nie wcześniej niż):
1624
Data wydania (nie później niż):
1624
wam przyznać to musi/ że i wy sieła umiecie/ i sieła się nauczyć możecie/ byście się tylko zaraz z młodu na to obierały/ nie spuszczając się na babek swych doświadczenia/ bo i te nie raz rozumem swym tego dość nie mogą/ i nie umieją swegoż rozumu sameż wyłożyć/ gdy jednej plastr abo China/ według eksperienciej wszytkich grubych Empiryków/ abo belica/ abo maruna pomoże/ a drugiej zawadzi: ale niech wiedzą że to dla tego się dzieje/ iż różne są białogłowskie umiarkowania ciała wszytkiego/ insze mogą być ich macice/ co gdy kto dobrze rozumie/ łacwie wszytkiemu wygodzi/ i wy drogie starki/ mogły
wąm przyznáć to muśi/ że y wy śiełá vmiećie/ y śiełá się náuczyć możećie/ byśćie się tylko záraz z młodu ná to obierały/ nie spuszczáiąc się ná bábek swych doświádczenia/ bo y te nie raz rozumem swym tego dość nie mogą/ y nie vmieią swegoż rozumu sámeż wyłożyć/ gdy iedney plastr ábo Chiná/ według experienciey wszytkich grubych Empirikow/ ábo belicá/ ábo máruná pomoże/ a drugiey záwádźi: ále niech wiedzą że to dla tego się dźieie/ iż rożne są białogłowskie vmiarkowánia ćiałá wszytkiego/ insze mogą być ich máćice/ co gdy kto dobrze rozumie/ łácwie wszytkiemu wygodźi/ y wy drogie stárki/ mogły
Skrót tekstu: CiachPrzyp
Strona: F
Tytuł:
O przypadkach białychgłów brzemiennych
Autor:
Piotr Ciachowski
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
poradniki, traktaty
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1624
Data wydania (nie wcześniej niż):
1624
Data wydania (nie później niż):
1624
przez usta brać/ i plastr drogi zwierchu przyłożyć rozkazałem/ przy którym zastąpiwszy/ za kaską najwyższą donosieła/ plastru co trzeci dzień przytym poprawiając/ Starościca na imię Patrona Polskiego powiła/ z którego rodzicy zacni będąc radosni/ nic a nic już napotym o onej skrutnej z żywota wypadnionej nie myślili wodzie/ którą plastr po części/ i przy płodzie trawił/ częścią też nie dopuszczał: bo tąż mocą przed zaczęciem toż odprawował: mówię że przy trzecim niedonoszonym płodzie niczego przez siedm Księżyców nie zażywano/ rozumiejąc że cale rzecz była gruntowna/ ale Boże się pożal naszego nie wcześnego rozumu/ dopiero za Polskim niepostrzeżonym przypadkiem w Lublinie ósmego/
przez vstá bráć/ y plastr drogi zwierchu przyłożyć roskazałem/ przy ktorym zástąpiwszy/ zá káską naywyższą donośiełá/ plastru co trzeći dźień przytym popráwiáiąc/ Stárośćicá ná imię Pátroná Polskiego powiłá/ z ktorego rodźicy zacni będąc rádosni/ nic á nic iuż nápotym o oney skrutney z żywotá wypádnioney nie myślili wodźie/ ktorą plastr po częśći/ y przy płodźie trawił/ częśćią też nie dopuszczał: bo tąż mocą przed záczęćiem toż odpráwował: mowię że przy trzećim niedonoszonym płodźie niczego przez śiedm Kśiężycow nie záżywano/ rozumieiąc że cále rzecz byłá gruntowna/ ále Boże się pożal nászego nie wcześnego rozumu/ dopiero zá Polskim niepostrzeżonym przypadkiem w Lublinie osmego/
Skrót tekstu: CiachPrzyp
Strona: Fv
Tytuł:
O przypadkach białychgłów brzemiennych
Autor:
Piotr Ciachowski
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
poradniki, traktaty
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1624
Data wydania (nie wcześniej niż):
1624
Data wydania (nie później niż):
1624
zębów bólu; a ten brzemiennym pochodzi/ z cieczenia głównego/ abowiem dymy ze krwie macicznej podniesione/ jeśli aż do głowy będą zaniesione/ krew tam zarażają/ i mózgowi złą ku posiłkowi sprawują. Stąd od przyrodzenia do niższych części bywa strącona. Uleczone zęby bywają gdy skroniom na te żeły/ które z głowy z stępują plastr z mastiksu/ abo plastr co go do ruptur ożywamy/ i z opium będzie przyłożony/ a potym plastr ku rozeznaniu z kokornaku. Przytym ból uskramiać trzeba/ wino ciepło w uściech trzymając/ w którymby wrzało/ sałwia/ skorka morowego drzewa/ koriandrowe nasienie przyprawne/ i gallas. Abo naparzać usta parą/
zębow bolu; á ten brzemiennym pochodźi/ z ćieczenia głownego/ ábowiem dymy ze krwie máćiczney podnieśione/ ieśli áż do głowy będą zánieśione/ krew tam zárażáią/ y mozgowi złą ku pośiłkowi spráwuią. Ztąd od przyrodzenia do niższych częśći bywa ztrącona. Vleczone zęby bywáią gdy skroniom ná te żeły/ ktore z głowy z stępuią plastr z mastixu/ ábo plastr co go do ruptur ożywamy/ y z opium będźie przyłożony/ á potym plastr ku rozeznániu z kokornáku. Przytym bol vskramiáć trzebá/ wino ćiepło w vśćiech trzymáiąc/ w ktorymby wrzáło/ sałwia/ skorká morowego drzewá/ koriandrowe náśienie przypráwne/ y gállás. Abo náparzáć vstá párą/
Skrót tekstu: CiachPrzyp
Strona: Gv
Tytuł:
O przypadkach białychgłów brzemiennych
Autor:
Piotr Ciachowski
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
poradniki, traktaty
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1624
Data wydania (nie wcześniej niż):
1624
Data wydania (nie później niż):
1624
brzemiennym pochodzi/ z cieczenia głównego/ abowiem dymy ze krwie macicznej podniesione/ jeśli aż do głowy będą zaniesione/ krew tam zarażają/ i mózgowi złą ku posiłkowi sprawują. Stąd od przyrodzenia do niższych części bywa strącona. Uleczone zęby bywają gdy skroniom na te żeły/ które z głowy z stępują plastr z mastiksu/ abo plastr co go do ruptur ożywamy/ i z opium będzie przyłożony/ a potym plastr ku rozeznaniu z kokornaku. Przytym ból uskramiać trzeba/ wino ciepło w uściech trzymając/ w którymby wrzało/ sałwia/ skorka morowego drzewa/ koriandrowe nasienie przyprawne/ i gallas. Abo naparzać usta parą/ z warzeniem sałwiej/ cząbru
brzemiennym pochodźi/ z ćieczenia głownego/ ábowiem dymy ze krwie máćiczney podnieśione/ ieśli áż do głowy będą zánieśione/ krew tam zárażáią/ y mozgowi złą ku pośiłkowi spráwuią. Ztąd od przyrodzenia do niższych częśći bywa ztrącona. Vleczone zęby bywáią gdy skroniom ná te żeły/ ktore z głowy z stępuią plastr z mastixu/ ábo plastr co go do ruptur ożywamy/ y z opium będźie przyłożony/ á potym plastr ku rozeznániu z kokornáku. Przytym bol vskramiáć trzebá/ wino ćiepło w vśćiech trzymáiąc/ w ktorymby wrzáło/ sałwia/ skorká morowego drzewá/ koriandrowe náśienie przypráwne/ y gállás. Abo náparzáć vstá párą/ z wárzeniem sałwiey/ cząbru
Skrót tekstu: CiachPrzyp
Strona: Gv
Tytuł:
O przypadkach białychgłów brzemiennych
Autor:
Piotr Ciachowski
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
poradniki, traktaty
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1624
Data wydania (nie wcześniej niż):
1624
Data wydania (nie później niż):
1624
: praeparat: ana drag: 1. sz. margarit. pp. drag: 1: sz. Fiat S. art. confectio cum sacharo dosis drag 2. na to niech trochę wypije wina dystilowanego z koprem włoskim/ imbierem/ cynamonem/ i gozdzikami/ bo też wszytkie też serce posilają. Może też być plastr z wyższych wszytkich prochów/ przydawszy prochu z rożej/ nasienia dzięglowego. Sanguin Dracon. boli armeni cum laudano et Cera. Fiat Emplastrum. Abo ten W. sierci postrzyżonej z szarłatu łt: 4. imbieru/ gałganu/ cynamon. cubeb: po pół łota. Sang. Dracon. drag: 1. mastix drag
: praeparat: ana drag: 1. sz. margarit. pp. drag: 1: sz. Fiat S. art. confectio cum sacharo dosis drag 2. ná to niech trochę wypiie winá distilowánego z koprem włoskim/ imbierem/ cynámonem/ y gozdźikámi/ bo też wszytkie też serce pośiláią. Może też być plastr z wyższych wszytkich prochow/ przydawszy prochu z rożey/ náśienia dźięglowego. Sanguin Dracon. boli armeni cum laudano et Cera. Fiat Emplastrum. Abo ten W. śierći postrzyżoney z szárłatu łt: 4. imbieru/ gałgánu/ cynámon. cubeb: po puł łotá. Sang. Dracon. drag: 1. mastix drag
Skrót tekstu: CiachPrzyp
Strona: I
Tytuł:
O przypadkach białychgłów brzemiennych
Autor:
Piotr Ciachowski
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
poradniki, traktaty
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1624
Data wydania (nie wcześniej niż):
1624
Data wydania (nie później niż):
1624
, którzy i więtsze dostatki, i zadostatki więcej czasu, a co nawiętsza, podobno subtelniejsze dowcipy, i rozsądniejsze mają, że chociaż nasz Galen dosyć szeroko aż nazbyt się wylewa, przecię oni abo szerzej, abo jaśniej swemi wynalazkami nam podają: abo też z wielu ksiąg jego, jako pczoły z wielu kwiecia jeden plastr miodu barzo wdzięczny i smaczny z robiwa- ją. Toż i nam przynależy i przystoi czynić, niechcemyli być wyrodkami od przodków swych; i abychmy nie imiony tylko Doktorami i empirykami byli, ale rzeczą samą i gruntownemi w tej nauce. Dawnom i ja zamyślawał o tym, abym w jakiejkolwiek materii rozumu mego
, ktorzy y więtsze dostátki, y zádostátki więcey cżásu, á co nawiętsza, podobno subtelnieysze dowćipy, y rozsądnieysze máią, że choćiaż nász Gálen dosyć szeroko áż názbyt się wylewa, przećię oni ábo szerzey, ábo iáśńiey swęmi wynálazkámi nam podáią: ábo też z wielu ksiąg iego, iáko pcżoły z wielu kwiećia ieden plastr miodu bárzo wdźięcżny y smácżny z robiwá- ią. Toż y nam przynależy y przystoi cżynić, niechcemyli bydź wyrodkámi od przodków swych; y ábychmy nie imiony tylko Doktorámi y empirikámi byli, ále rzecżą sámą y gruntownemi w tey náuce. Dawnom y ia zámyślawał o tym, ábym w iákieykolwiek máteryey rozumu mego
Skrót tekstu: SykstCiepl
Strona: 5
Tytuł:
O cieplicach we Skle ksiąg troje
Autor:
Erazm Sykstus
Drukarnia:
Krzysztof Wolbramczyk
Miejsce wydania:
Zamość
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1617
Data wydania (nie wcześniej niż):
1617
Data wydania (nie później niż):
1617