wiadomych. §. I. Wygotowanie Tablice Mierniczej. TAblica Miernicza prosta FGHL, niech ma naprzód: Igiełkę M, wysoką na miąszość palca wtórego, wbitą we srzodku nad rękojeścią spodnią która rękojeść nakształt wałeczka otoczona, na długość palca wtórego, powinna wchodzić w dziurę wierzchnią Pachołka WZ, przy mierzaniu Odległości; a w poboczną W, przy wymierzaniu Wysokości i Głębokości.) (2. Dwie linie krzyżowe BD, KN, przecinające się na Igiełce M. jako w figurze widzisz.) (3. Nie daleko Igiełki M, rękojeść wierzchnią E, szeroką na dwa palca, cienką, i niską według miąszości Węgielnice nmc mosiężnej, abo drewnianej
wiádomych. §. I. Wygotowánie Tablicé Mierniczey. TAblicá Miernicza prosta FGHL, niech ma naprzod: Igiełkę M, wysoką ná miąszość pálcá wtorego, wbitą we srzodku nád rękoieśćią spodnią ktora rękoieść nákształt wałeczká otoczona, ná długość pálcá wtorego, powinná wchodźić w dźiurę wierzchnią Páchołká WZ, przy mierzániu Odległośći; á w poboczną W, przy wymierzániu Wysokośći y Głębokośći.) (2. Dwie liniie krzyżowe BD, KN, przećináiące się ná Igiełce M. iáko w figurze widźisz.) (3. Nie dáleko Igiełki M, rękoieść wierzchnią E, szeroką ná dwá pálcá, ćienką, y niską według miąszośći Węgielnice nmc mośiężney, ábo drewniáney
Skrót tekstu: SolGeom_II
Strona: 52
Tytuł:
Geometra polski cz. 2
Autor:
Stanisław Solski
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1684
Data wydania (nie wcześniej niż):
1684
Data wydania (nie później niż):
1684
na ziemi i na karcie. Gdyż ze stacyj D narysowana DC, przetnie linią BC w punkcie C, i skala oznajmi długość BC, i CD, przenioższy na nią, bc, i cd z karty. Toż uczynisz z stacjami D, F, przenosząc je na kartę w przód, a dopiero z nich poboczną E. Także z stacjami F, H. PRZESTROGA. Jeżeli jedna karta na Tablicy przytwierdzona, nie wystarczy zrysowaniu zuoełnej figury, która jest na ziemi; przybrać trzeba drugą i trzecią, i czwartą, ponawiając dukty stacyj poprzedzającej i następującej, na stacyj średniej na wtórej karcie. Naprzykład. W figurze zmieściła się stacja
ná źiemi y ná karćie. Gdyż ze stácyi D nárysowána DC, przetnie liniią BC w punktćie C, y skálá oznáymi długość BC, y CD, przenioszszy ná nię, bc, y cd z kárty. Toż vczynisz z stácyámi D, F, przenosząc ie ná kártę w przod, á dopiero z nich poboczną E. Tákże z stácyámi F, H. PRZESTROGA. Jeżeli iedná kártá ná Tablicy przytwierdzona, nie ẃystárczy zrysowaniu zuoełney figury, ktora iest ná ziemi; przybrác trzebá drugą y trzećią, y czwartą, ponawiáiąc dukty stácyi poprzedzáiącey y nástępuiącey, na stácyi srzedniey ná wtorey kárćie. Náprzykład. W figurze zmieśćiłá się stácya
Skrót tekstu: SolGeom_II
Strona: 61
Tytuł:
Geometra polski cz. 2
Autor:
Stanisław Solski
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1684
Data wydania (nie wcześniej niż):
1684
Data wydania (nie później niż):
1684
kaci okrutną posługą Trapią go: Ci za łańcuch pociągają z przodu/ Ci oszczepami pchają z tyłu: ci z odspodu Podważają drągami:, ci kolanmi biją: Niektórzy palcatami kołacą nad szyją. Oblicze krwią opływa/ zaciekają oczy/ Nie mogąc dalej patrzyć. Z sieni swej wyskoczy/ Męki Pańskiej.
Ciśnie się przez poboczną jazdę i piechotę: Dziwując się/ mniemając że jaką robotę Abo kunszt swój wyprawi: a ona już Pana Dobieżawszy/ z uprzejmą chęcią: na kolana/ Przyklęknąwszy/ podwiką lice mu otarła/ Zatym ją gniewliwa straż z szeregu wywarła. O Bogobojna Pani/ o święta Werono: Budowne Jeruzalem nie ma drugiej pono Tak świętej
káći okrutną posługą Trapią go: Ci zá łáńcuch poćiągáią z przodu/ Ci oszczepámi pcháią z tyłu: ći z odspodu Podważáią drągámi:, ći kolánmi biią: Niektorzy pálcatámi kołácą nád szyią. Oblicze krwią opływa/ záciekáią oczy/ Nie mogąc dáley pátrzyć. Z śieni swey wyskoczy/ Męki Páńskiey.
Ciśnie się przez poboczną iezdę y piechotę: Dźiwuiąc się/ mniemáiąc że iáką robotę Abo kunszt swoy wypráwi: á oná iuż Páná Dobieżawszy/ z vprzeymą chęćią: ná koláná/ Przyklęknąwszy/ podwiką lice mu otárłá/ Zátym ią gniewliwa straż z szeregu wywárłá. O Bogoboyna Páni/ o święta Werono: Budowne Hieruzálem nie ma drugiey pono Ták świętey
Skrót tekstu: RożAPam
Strona: 65.
Tytuł:
Pamiątka krwawej ofiary Pana Zbawiciela Naszego Jezusa Chrystusa
Autor:
Abraham Rożniatowski
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
wiersz
Rodzaj:
epika
Gatunek:
poematy epickie
Tematyka:
religia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1610
Data wydania (nie wcześniej niż):
1610
Data wydania (nie później niż):
1610
króla Augusta na Muszynie, kotły srebrne i trąby zabrał im. Chodzili tam potem Sasi na Spiż, ale mało co zrobili. Król zaś August chwycił się w Krakowie nowego gospodarstwa: wziął przed się, aby zamek krakowski fortyfikował, chcąc się tam Szwedom opierać; a tak dla owej fortyfikacji wiele szkody narobił. Naprzód bramę poboczną, przy zamku stojącą, obalił, która dotychczas tak, zwalona pokazuje się; przy grodzkiej bramie, kilka kamienic kanonicznych przeciwko cejchauzowi stojących obalił, Bernardynom na Stradomiu browar murowany zniósł, mur koło sadu obalił i sad wyciął, rybaki na Podzamczu spustoszył, a rybakom na Kazimierzu kazał się budować. Do tego uciązył okrutnie województwo
króla Augusta na Muszynie, kotły srebrne i trąby zabrał im. Chodzili tam potém Sasi na Spiż, ale mało co zrobili. Król zaś August chwycił się w Krakowie nowego gospodarstwa: wziął przed się, aby zamek krakowski fortyfikował, chcąc się tam Szwedom opierać; a tak dla owéj fortyfikacyi wiele szkody narobił. Naprzód bramę poboczną, przy zamku stojącą, obalił, która dotychczas tak, zwalona pokazuje się; przy grodzkiéj bramie, kilka kamienic kanonicznych przeciwko cejchauzowi stojących obalił, Bernardynom na Stradomiu browar murowany zniósł, mur koło sadu obalił i sad wyciął, rybaki na Podzamczu spustoszył, a rybakom na Kazimierzu kazał się budować. Do tego uciązył okrutnie województwo
Skrót tekstu: OtwEDziejeCzech
Strona: 91
Tytuł:
Dzieje Polski pod panowaniem Augusta II od roku 1696 – 1728
Autor:
Erazm Otwinowski
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
nieznany
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
kroniki
Tematyka:
historia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
między 1696 a 1728
Data wydania (nie wcześniej niż):
1696
Data wydania (nie później niż):
1728
Tekst uwspółcześniony:
tak
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Józef Czech
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Kraków
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Józef Czech
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1849
Lecz nie tylko z góry i z dołu, ale i z boku jeszcze powietrze przyciska, co następiuący pokaże eksperyment. Doświadczenie XIX.
199. Na wiatrociągu AB, (Fg: 32. Tab: IV.) postaw mały młynek MM, i przykryj go walcem szklanym CC, dziureczkę o mającym.
Gdy tę poboczną dziureczkę palcem przycisnąwszy, cóżkolwiek powietrza z walca wyciągniesz, i potym w niego, palec trochę odchyliwszy, zewnątrz powietrze wpuścisz; Młynek ów z impetem w koło obracać się będzie.
200. Ponieważ rozrzedzone w walcu powietrze mniej już opiera się, przeto zewnętrzne dziurką o wpuszczone powietrze, na skrzydła owego małego wiatraku z impetem wpadając
Lecz nie tylko z góry y z dołu, ale y z boku ieszcze powietrze przyciska, co następiuący pokaże experyment. Doświadczenie XIX.
199. Na wiatrociągu AB, (Fg: 32. Tab: IV.) postaw mały młynek MM, y przykryi go walcem szklanym CC, dziureczkę o maiącym.
Gdy tę poboczną dziureczkę palcem przycisnąwszy, cożkolwiek powietrza z walca wyciągniesz, y potym w niego, palec trochę odchyliwszy, zewnątrz powietrze wpuścisz; Młynek ow z impetem w koło obracać się będzie.
200. Ponieważ rozrzedzone w walcu powietrze mniey iuż opiera się, przeto zewnętrzne dziurką o wpuszczone powietrze, na skrzydła owego małego wiatraku z impetem wpadaiąc
Skrót tekstu: ChróśSFizyka
Strona: 183
Tytuł:
Fizyka doświadczeniami potwierdzona
Autor:
Samuel Chróścikowski
Drukarnia:
Drukarnia Scholarum Piarum J.K.Mci i Rzeczypospolitej
Miejsce wydania:
Warszawa
Region:
Mazowsze
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
fizyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1764
Data wydania (nie wcześniej niż):
1764
Data wydania (nie później niż):
1764
, sposobny do rysowania, postaw na T, Gdy poprowadzisz cwiek H od T, do K, po karcie albo desce, tą kondycją; aby ćwiek L, chodził przy linii UT, a ćwiek F przy linii UFN, będziesz miał zrysowaną czwarta część Elipsy TK.) (5. Odwróć węgielniczkę na część krzyża poboczną KUT i wstawiwszy ćwiek F w anguł TUK, prowadź ćwiek H, od T, do N, tak jako pierwszy; będziesz miał drugą część Elipsy NDT. Wtenże sposób zrysujesz drugą jej połowicę NCK. PRZESTROGA. JEżeli sporządzisz linijkę spiórkiem, i ze dwiema gwoździkami pomykalnymi po linijce, którebyś mógł rosrawione według potrzeby
, sposobny do rysowánia, postaw ná T, Gdy poprowádźisz cwiek H od T, do K, po kárćie álbo desce, tą kondycyą; áby ćwiek L, chodźił przy linii VT, á ćwiek F przy linii VFN, będżiesz miał zrysowáną czwarta część Ellipsy THK.) (5. Odwroć węgielniczkę ná część krzyżá poboczną KVT y wstáwiwszy ćwiek F w ánguł TVK, prowadź ćwiek H, od T, do N, ták iáko pierwszy; będźiesz miał drugą część Ellipsy NDT. Wtenże sposob zrysuiesz drugą iey połowicę NCK. PRZESTROGA. IEżeli sporządźisz liniykę zpiorkiem, y ze dwiemá gwoźdźikámi pomykálnymi po liniyce, ktorebyś mogł rosráwione według potrzeby
Skrót tekstu: SolGeom_I
Strona: 145
Tytuł:
Geometra polski cz. 1
Autor:
Stanisław Solski
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1683
Data wydania (nie wcześniej niż):
1683
Data wydania (nie później niż):
1683
