przystojna i dobra. Powolny W. M. P. sługa. Matyasz.
Ma rację Pan Matiasz. Wielka jest i istotna różnica między temi dwoma rodzajami edukacyj, które on rozsądnie oznaczył. Jest nad czym ubolewać, iż osobliwie w edukacyj płci Damskiej, wszyscy się teraz jedynie tylko do światowości i mody garną. Ułożenie powierzchowne celem jest teraz i najpierwszym i czasem jedynym wychowania Panieńskiego. Ledwo co tylko dziewcze chodzić poczyna, zaraz jej obroź żelazną na szyję kładą, i w tym stanie jak dzikie zwierze pod Mistrzem tańcu zaczyna się uczyć wielorakiego rodzaju pląsów. Zwierciadło w którym się ustawicznie przeglądać i wdzięczyć musi, zabiera miejsce książek sposobiących ją do nabycia
przystoyna y dobra. Powolny W. M. P. sługa. Mathyasz.
Ma racyę Pan Mathiasz. Wielka iest y istotna roznica między temi dwoma rodzaiami edukacyi, ktore on rozsądnie oznaczył. Jest nad czym ubolewać, iż osobliwie w edukacyi płci Damskiey, wszyscy się teraz iedynie tylko do światowości y mody garną. Ułożenie powierzchowne celem iest teraz y naypierwszym y czasem iedynym wychowania Panieńskiego. Ledwo co tylko dziewcze chodzić poczyna, zaraz iey obroź żelazną na szyię kładą, y w tym stanie iak dzikie zwierze pod Mistrzem tańcu zaczyna się uczyć wielorakiego rodzaiu pląsow. Zwierciadło w ktorym się ustawicznie przeglądać y wdzięczyć musi, zabiera mieysce xiążek sposobiących ią do nabycia
Skrót tekstu: Monitor
Strona: 80
Tytuł:
Monitor na Rok Pański 1772
Autor:
Ignacy Krasicki
Drukarnia:
Wawrzyniec Mitzler de Kolof
Miejsce wydania:
Warszawa
Region:
Mazowsze
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty perswazyjne
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1772
Data wydania (nie wcześniej niż):
1772
Data wydania (nie później niż):
1772
i niedowiarstwo wodą Chrztu Z. obmyli, do czego nie którzy i przymuszeni, i zowią się Luzytańskim językiem Christiános nuovos; którzy często ad vomitum żydowstwa powracając, na miecze i stosy zarabiają w Sądach Trybunału Sacrae inquisitionis. Z kąd tam Proverbium: Ze w Luzytanii Duchowieństwo bogate, Inkwizycja ostra, żydostwo pospolite, Nabożeństwo bardziej powierzchowne, niż prawdziwe. Nuncjusze Apostołscy wielką tam mają Jurysdykcją ex Privilegiis, bo Beneficja rozdają, po zmarłych Prałatach biorą Sukcesją, według X. Łubieńskiego. Roku 1717 Król Portugalski Lizbońskiego Arcybiskupa podniósł na Patriarchalną Gogność Katedra jego w Lizybonie. Ma 24 Kanoników mających rang Biskupi, noszą birety, albo kapelusze z Sznurem złotym, czerwone
y niedowiarstwo wodą Chrztu S. obmyli, do czego nie ktorzy y przymuszeni, y zowią się Luzytańskim ięzykiem Christiános nuovos; ktorzy często ad vomitum żydowstwa powracaiąc, na miecze y stosy zarabiaią w Sądach Trybunału Sacrae inquisitionis. Z kąd tam Proverbium: Ze w Luzytanii Duchowienstwo bogate, Inkwizycya ostra, żydostwo pospolite, Nabożeństwo bardziey powierzchowne, niż prawdziwe. Nuncyusze Apostolscy wielką tam maią Iurysdykcyą ex Privilegiis, bo Beneficia rozdaią, po zmarłych Prałatách biorą Sukcessyą, według X. Łubieńskiego. Roku 1717 Krol Portugalski Lizbońskiego Arcybiskupá podniosł na Patryarchalną Gogność Katedra iego w Lizybonie. Ma 24 Kanonikow maiących rang Biskupi, noszą birety, albo kapelusze z Sznurem złotym, czerwone
Skrót tekstu: ChmielAteny_IV
Strona: 180
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 4
Autor:
Benedykt Chmielowski
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1756
Data wydania (nie wcześniej niż):
1756
Data wydania (nie później niż):
1756
obrządków Mojżeszowych, albo raczej od zdrożonych nałogów Żydowskich dystyngować, opłukał go wodą z Jordanu Lavacro salutis przy Chrzcie świętym swoim, Gdy Świętych Apostołów przygotował, do pozywania Najświętszego SAKRAMENTU Ciała swojego, mógł ich słowem jednym oczyścić, (tak jako Magdalenę Lucae 7mo. Remittuntur tibi peccata multa. Jak trędowatego Dając nam adyntendę, że powierzchowne wyobrażenie czystego sumnienia, ochędostwo jest, przeto niedarmo owo urosło starożytne przysłowie, wygląda jak złodziej i zbójca, i nic dobrego mu z oczu niepatrzy. Tytułujemy się Nomine Christiano, a Christo, derivato, toć powinniśmy Chrystusa Pana, tam interna quam externa mundite naśladować, gdyż nie tylko czystość sumnienia wewnętrzna, ale
obrządkow Moyżeszowych, albo raczey od zdrożonych nałogow Zydowskich dystyngować, opłukał go wodą z Jordanu Lavacro salutis przy Chrzcie świętym swoim, Gdy Swiętych Apostołow przygotował, do pozywania Nayświętszego SAKRAMENTU Ciała swoiego, mogł ich słowem iednym oczyścić, (tak iako Magdalenę Lucae 7mo. Remittuntur tibi peccata multa. Jak trędowatego Daiąc nam adintendę, że powierzchowne wyobrażenie czystego sumnienia, ochędostwo iest, przeto niedarmo owo urosło starożytne przysłowie, wygląda iak złodziey y zboyca, y nic dobrego mu z oczu niepatrzy. Tytułuiemy się Nomine Christiano, a Christo, derivato, toć powinniśmy Chrystusa Pana, tam interna quam externa mundite naśladować, gdysz nie tylko czystość sumnienia wewnętrzna, ale
Skrót tekstu: GarczAnat
Strona: 106
Tytuł:
Anatomia Rzeczypospolitej Polskiej
Autor:
Stefan Garczyński
Miejsce wydania:
Warszawa
Region:
Mazowsze
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty perswazyjne
Gatunek:
pisma polityczne, społeczne
Tematyka:
polityka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1753
Data wydania (nie wcześniej niż):
1753
Data wydania (nie później niż):
1753
, wspomoże hojnie, i więcej rzeczą, jak słowy chęć swoję oświadczy, i ręki raczej do wsparcia potrzebnego, albo upadłego, nie słów zażyje. To jednak wszystko czynić będzie, próżnej nie szukając chwały, i powierzchownie politowania wymysłów. Takie tedy i nad Rzecząpospolitą w sercach naszych znajdować się ma miłosierdzie prawdziwe, a nie powierzchowne politowanie samym westchnieniem, płaczem, narzekaniem bawiąc się, ale rzeczą samą, jako się do jego wyżej mówiło, dźwigając i ratując Ojczyznę. Takie są postępki ludzi mądrych, uważnych, od pospolitego gminu i nikczemnych ludzi inaczej rzeczy sądzących, a za samej prawdy i mądrości torem idących, bo jako prawda, według przysłowia naszego
, wspomoże hoynie, i więcey rzeczą, iak słowy chęć swoię oświadczy, i ręki raczey do wsparcia potrzebnego, albo upadłego, nie słów zażyie. To iednak wszystko czynić będzie, próżney nie szukaiąc chwały, i powierzchownye politowania wymysłow. Takie tedy i nad Rzecząpospolitą w sercach naszych znaydować się ma miłosierdzie prawdziwe, á nie powierzchowne politowanie samym westchnieniem, płaczem, narzekaniem bawiąc się, ale rzeczą samą, iako się do iego wyżey mówiło, dźwigaiąc i ratuiąc Oyczyznę. Takie są postępki ludzi mądrych, uważnych, od pospolitego gminu i nikczemnych ludzi inaczey rzeczy sądzących, á za samey prawdy i mądrości torem idących, bo iako prawda, według przysłowia naszego
Skrót tekstu: KryszStat
Strona: 48
Tytuł:
Stateczność umysłu
Autor:
Andrzej Kazimierz Kryszpin Kirszensztein
Drukarnia:
Drukarnia J.K.M. i Rzeczypospolitej w Kolegium Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Warszawa
Region:
Mazowsze
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty perswazyjne
Gatunek:
dialogi
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1769
Data wydania (nie wcześniej niż):
1769
Data wydania (nie później niż):
1769
nie może być ina. Tu z przyrodzeniem sroga śmierć oko wlepiła, Aby godziny, kogo wziąć ma, nie chybiła. Piękne zaś przędze tej są od szpetnych różności, Trzeba wiedzieć, kto rajskie zasłużył radości; Bo czyje brzydsze widzisz wełny i kądziele, Tych w piekle strasznem dusze cierpieć będą wiele”.
XC.
Powierzchowne tej różnej bawełny związania Wszystkie miały imiona snadne do czytania, Jedne z liter żelaznych, a drugie z srebrnego Kruszcu, trzecie ze złota wyryte jasnego. Te z kupy biorąc wielkiej nieupracowany Jakiś starzec, wynosił w wieczór i w świt rany, Wynosił ustawicznie i z onej roboty Więtszej sobie dodawał bez trudu ochoty.
XCI.
nie może być ina. Tu z przyrodzeniem sroga śmierć oko wlepiła, Aby godziny, kogo wziąć ma, nie chybiła. Piękne zaś przędze tej są od szpetnych różności, Trzeba wiedzieć, kto rajskie zasłużył radości; Bo czyje brzydsze widzisz wełny i kądziele, Tych w piekle strasznem dusze cierpieć będą wiele”.
XC.
Powierzchowne tej różnej bawełny związania Wszystkie miały imiona snadne do czytania, Jedne z liter żelaznych, a drugie z srebrnego Kruszcu, trzecie ze złota wyryte jasnego. Te z kupy biorąc wielkiej nieupracowany Jakiś starzec, wynosił w wieczór i w świt rany, Wynosił ustawicznie i z onej roboty Więtszej sobie dodawał bez trudu ochoty.
XCI.
Skrót tekstu: ArKochOrlCz_III
Strona: 84
Tytuł:
Orland szalony, cz. 3
Autor:
Ludovico Ariosto
Tłumacz:
Piotr Kochanowski
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
nieznany
Typ tekstu:
wiersz
Rodzaj:
epika
Gatunek:
poematy epickie
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1620
Data wydania (nie wcześniej niż):
1620
Data wydania (nie później niż):
1620
Tekst uwspółcześniony:
tak
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Jan Czubek
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Kraków
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Akademia Umiejętności
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1905
Cyrkulacyj krwi szkodliwą materią z ciała wyprowadziła, więc to inaczej stać się nie może, tylko ta usilność natury z wiela przeciwnemi sobie przymiotami koniecznie walczyc musi, i bez utarczki z niemi tak być nie może, jak ciało bez umbry. Na przykład przy tym będzie osłabienie członków, obmirzłość do potrwa, i strata apetytu; powierzchowne rozpalenie, gorączka wewnątrzna; bez senność, pragnienie wielkie, głowy bolenie etc. wszystkie te przymioty nazywają Doktorowie Symptomata. Co zaś przy Kuracyj takowych freber trzeba czynić, w krótce pokazę. Teraz stakiego opisania frebry, możesz sobie różne w nieść nauki wielce potrezbne: bo jeżeli.
1. Intencja każdej frebry lub termin
Cyrkulacyi krwi szkodliwą materyą z ćiała wyprowadziła, więc to inaczey stac się nie może, tylko ta usilność natury z wiela przeciwnemi sobie przymiotami koniecznie walczyc musi, y bez utarczki z niemi tak byc nie może, iak ciało bez umbry. Na przykład przy tym będzie osłabienie członkow, obmirzłość do potrwa, y strata appetytu; powierzchowne rozpalenie, gorączka wewnątrzna; bez senność, pragnienie wielkie, głowy bolenie etc. wszystkie te przymioty nazywaią Doktorowie Symptomata. Co zas przy Kuracyi takowych freber trzeba czynic, w krotce pokazę. Teraz ztakiego opisania frebry, możesz sobie rozne w nieść nauki wielce potrezbne: bo ieżeli.
1. Intencya każdey frebry lub termin
Skrót tekstu: BeimJelMed
Strona: 5
Tytuł:
Medyk domowy
Autor:
Samuel Beimler
Tłumacz:
Jan Jerzy Jelonek
Drukarnia:
Michał Wawrzyniec Presser
Miejsce wydania:
Leszno
Region:
Wielkopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1749
Data wydania (nie wcześniej niż):
1749
Data wydania (nie później niż):
1749
ponieważ gorączkę bardziej rozmnaza. Zamiast tego dawaj pacjentowi pić wodę grzanką chleba wyleconą. Z jęczmiennej i owsianej mąki lub kaszy gotowane polewki bez korżenia wszelkiego najzdrowsze. Także pieczone jabłka nie szkodzą, i żołądka nie obciążają.
Zbyt gorącej iżby wystrzegać się trzeba, chorego do łóżka gwałtem nieprzyniewalac; ani zbytnią pościelą przykrywając obciążac: ponieważ powierzchowne gwałtowne rozpalenie ospę i odrę nie tak wyrzuca jak zatrzymuje; tym bardziej jeszcze gorące lekarstwa i trunki szkodliwe: niebezpieczeństwo i niebezpieczne przymioty rodzić zwykły.
Przeciwnym sposobem przy utrzymywanej zewnętrznej gorącości trafia się, że ospa z wielkim gwałtem na wierżch się sypie, lecz przez te gwałtowne wyrzuty nie tylko wielką słabość pacjent cierpi, ale też
ponieważ gorączkę bardźiey rozmnaza. Zamiast tego daway pacyentowi pić wodę grzanką chleba wyleconą. Z ięczmienney y owsianey mąki lub kaszy gotowane polewki bez korżenia wszelkiego nayzdrowsze. Takźe pieczone iabłka nie szkodzą, y żołądka nie obciązaią.
Zbyt gorącey iżby wystrzegac się trzeba, chorego do łożka gwałtem nieprzyniewalac; ani zbytnią pościelą przykrywaiąc obciążac: ponieważ powierzchowne gwałtowne rozpalenie ospę y odrę nie tak wyrzuca iak zatrzymuie; tym bardźiey ieszcze gorące lekarstwa y trunki szkodliwe: niebezpieczenstwo y niebezpieczne przymioty rodzić zwykły.
Przeciwnym sposobem przy utrzymywaney zewnętrzney gorącośći trafia się, że ospa z wielkim gwałtem na wierżch się sypie, lecz przez te gwałtowne wyrzuty nie tylko wielką słabość pacyent ćierpi, ale też
Skrót tekstu: BeimJelMed
Strona: 64
Tytuł:
Medyk domowy
Autor:
Samuel Beimler
Tłumacz:
Jan Jerzy Jelonek
Drukarnia:
Michał Wawrzyniec Presser
Miejsce wydania:
Leszno
Region:
Wielkopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1749
Data wydania (nie wcześniej niż):
1749
Data wydania (nie później niż):
1749
przez skórę przechodząc, na dół spadać będzie, i srebrny w walcu szklanym sprawi deszczyk.
111. Merkuriusz ciężarem swoim na dół spaść nie może, jakoż nie spada, gdy ze szkła powietrze nie jest wyciągnione. Lecz gdy te ciągnąć się zacznie, już się mu tak mocno wewnątrz nie opiera; gdy tym czasem powierzchowne powietrze, całą swoją ciężkością z góry go przyciska; i tak dopiero on, przez subtelne skóry dziurki przeciskając się, srebrny deszczyk we szkle sprawuje.
112. Nie tylko wszystkie inne, ale i człowieka nawet skóra i ciało, ma w sobie pory. Wszak plastry z wierzchu przyłożone lub smarowania dane, swój wewnątrz sprawują
przez skórę przechodząc, na dół spadać będzie, y srebrny w walcu szklanym sprawi deszczyk.
111. Merkuryusz ciężarem swoim na dół spaść nie może, iakoż nie spada, gdy ze szkła powietrze nie iest wyciągnione. Lecz gdy te ciągnąć się zacznie, iuż się mu tak mocno wewnątrz nie opiera; gdy tym czasem powierzchowne powietrze, całą swoią ciężkością z gory go przyciska; y tak dopiero on, przez subtelne skóry dziurki przeciskaiąc się, srebrny deszczyk we szkle sprawuie.
112. Nie tylko wszystkie inne, ale y człowieka nawet skóra y ciało, ma w sobie pory. Wszak plastry z wierzchu przyłożone lub smarowania dane, swoy wewnątrz sprawuią
Skrót tekstu: ChróśSFizyka
Strona: 127
Tytuł:
Fizyka doświadczeniami potwierdzona
Autor:
Samuel Chróścikowski
Drukarnia:
Drukarnia Scholarum Piarum J.K.Mci i Rzeczypospolitej
Miejsce wydania:
Warszawa
Region:
Mazowsze
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
fizyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1764
Data wydania (nie wcześniej niż):
1764
Data wydania (nie później niż):
1764
leczenia
Ciężarne na to leczyć trudno, bo też i sam przez się ten fałszywy apetyt ustaje.
Dla dzieci najlepsze brzozowe lekarstwo. Na ból Żołądka.
JEżeliby ból Żołądka pochodził z pełności humorów, osobliwie kwaśnych, co się najczęściej trafia, na ten czas trzeba wziąć purgans i z powtórzeniem lub na womity, oprócz tego powierzchowne przykładania dla ulżenia bólu służyć mogą.
Weźmi grzankę chleba, potrząśnij ją Cynamonem, Gwoździkami, Gałką ,zlej Winem gorącym i pzyłoż, a dla prostych potrząśnij pieprzem i solą.
Item weźmi wodki z kwiatu Rumienkowego wypalonej kwaterkę, wej do niej olejku Migdałowego łyżką, daj wypić ciepło.
Item Driakiew z Winem, albo lepiej
leczenia
Ciężarne ná to leczyć trudno, bo tesz y sam przez się ten fałszywy ápetyt ustáie.
Dla dźieći naylepsze brzozowe lekárstwo. Ná bol Zołądká.
IEżeliby bol Zołądká pochodźił z pełnośći humorow, osobliwie kwáśnych, co się nayczęśćiey tráfia, ná ten czás trzebá wźiąć purgáns y z powtorzeniem lub ná womity, oprocz tego powierzchowne przykłádánia dla ulżenia bolu służyć mogą.
Weźmi grzankę chlebá, potrząśnij ią Cynámonem, Gwozdzikami, Gałką ,zley Winem gorącym y pzyłoż, á dla prostych potrząśnij pieprzem y solą.
Item weźmi wodki z kwiátu Rumienkowego wypaloney kwáterkę, wey do niey oleyku Migdałowego łyszką, day wypić ćiepło.
Item Dryakiew z Winem, álbo lepiey
Skrót tekstu: PromMed
Strona: 156
Tytuł:
Promptuarium medicum
Autor:
Anonim
Drukarnia:
Franciszek Cezary
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1716
Data wydania (nie wcześniej niż):
1716
Data wydania (nie później niż):
1716
Minuta: Minutum. Część sześćdziesiąta gradusa jednego; jakich gradusów jest 90. W kwadransie cyrkułu. N. Niepomierne linie, lunety, anguły. Incommensurabiles. Których żadna spolna miara cała, albo zupełna podzielić nie może. Numerus. Numerus. Liczba. O.P. O. Objętość: Superficies SolidorũSolidorum. Pole powierzchowne figur pełnych, albo brył. Obłączystość: Convexum. Pukiel. Obwód: Circumferentia. Peryferia. Okrągłość powierzchowna: Convexitas. Obłączystość. Oś: Axis. Linia śrzednia, na której się co obracać może. Ośmiokąt: Octangulum. Figura o ośmi kątach, albo angułach, i ścianach. Ostatek: Complementum. Jako ostatek
Minutá: Minutum. Część sześćdźieśiąta gradusá iednego; iákich gradusow iest 90. W kwádránśie cyrkułu. N. Niepomierne liniie, lunety, ánguły. Incommensurabiles. Ktorych żadna spolna miárá cáła, álbo zupełna podźielić nie może. Numerus. Numerus. Liczbá. O.P. O. OBiętość: Superficies SolidorũSolidorum. Pole powierzchowne figur pełnych, álbo brył. Obłączystość: Convexum. Pukiel. Obwod: Circumferentia. Peripheria. Okrągłość powierzchowna: Convexitas. Obłączystość. Oś: Axis. Liniia śrzednia, ná ktorey się co obracáć może. Ośmiokąt: Octangulum. Figurá o ośmi kątách, álbo ángułách, y śćiánách. Ostátek: Complementum. Jáko ostátek
Skrót tekstu: SolGeom_I
Strona: 5
Tytuł:
Geometra polski cz. 1
Autor:
Stanisław Solski
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1683
Data wydania (nie wcześniej niż):
1683
Data wydania (nie później niż):
1683
