piąci albo sześci łyżek ciepło pić/ rano i na noc. Item.
Weźmi Biedrzeńcowego liścia pułtory garści/ Języczoków Babczanych abo Babki wąskiej po garści/ Tranku/ i Ćwikły czerwonej/ kwiecia i listeczków Panny Maryjej/ Dzwonków/ Wołowego języka/ Ziela kwiatu wątrobnego/ abo dziewięciorniku/ liścia Konwaliowego/ abo Lankowego/ Podeźrzału/ Powoju pachniącego/ abo koziego powoju/ Wrotycy/ Sadcu abo Siwcu/ który Eupatorium zowią/ Jaskółczego ziela albo Celidoniej/ Barnadyku/ Cardobenedyktu/ Tredowniku/ Kurzego ziela/ Pięciorniku wielkiego po garści. To wszystko co nadrobniej posiekawszy/ połowicę tego w konew Cynową albo w flaszę wsypać/ i nalać na to wina przedniego kwartę/ wody
piąći álbo sześći łyżek ćiepło pić/ ráno y ná noc. Item.
Weźmi Biedrzeńcowego liśćia pułtory gárśći/ Ięzyczokow Bábczánych ábo Babki wąskiey po gárśći/ Tránku/ y Cwikły czerwoney/ kwiećia y listeczków Pánny Máryiey/ Dzwonkow/ Wołowego ięzyká/ Ziela kwiátu wątrobnego/ ábo dźiewięćiorniku/ liśćia Conwáliowego/ ábo Lánkowego/ Podeźrzału/ Powoiu pachniącego/ ábo koźiego powoiu/ Wrotycy/ Sadcu ábo Siwcu/ ktory Eupatorium zowią/ Iáskołczego źiela álbo Celidoniey/ Bárnádyku/ Cardobenedyktu/ Tredowniku/ Kurzego źiela/ Pięćiorniku wielkiego po gárści. To wszystko co nadrobniey pośiekawszy/ połowicę tego w koneẃ Cynową álbo w flászę wsypáć/ y nálać ná to winá przedniego kwartę/ wody
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 69
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
pić/ rano i na noc. Item.
Weźmi Biedrzeńcowego liścia pułtory garści/ Języczoków Babczanych abo Babki wąskiej po garści/ Tranku/ i Ćwikły czerwonej/ kwiecia i listeczków Panny Maryjej/ Dzwonków/ Wołowego języka/ Ziela kwiatu wątrobnego/ abo dziewięciorniku/ liścia Konwaliowego/ abo Lankowego/ Podeźrzału/ Powoju pachniącego/ abo koziego powoju/ Wrotycy/ Sadcu abo Siwcu/ który Eupatorium zowią/ Jaskółczego ziela albo Celidoniej/ Barnadyku/ Cardobenedyktu/ Tredowniku/ Kurzego ziela/ Pięciorniku wielkiego po garści. To wszystko co nadrobniej posiekawszy/ połowicę tego w konew Cynową albo w flaszę wsypać/ i nalać na to wina przedniego kwartę/ wody także wiele studziennej/ abo
pić/ ráno y ná noc. Item.
Weźmi Biedrzeńcowego liśćia pułtory gárśći/ Ięzyczokow Bábczánych ábo Babki wąskiey po gárśći/ Tránku/ y Cwikły czerwoney/ kwiećia y listeczków Pánny Máryiey/ Dzwonkow/ Wołowego ięzyká/ Ziela kwiátu wątrobnego/ ábo dźiewięćiorniku/ liśćia Conwáliowego/ ábo Lánkowego/ Podeźrzału/ Powoiu pachniącego/ ábo koźiego powoiu/ Wrotycy/ Sadcu ábo Siwcu/ ktory Eupatorium zowią/ Iáskołczego źiela álbo Celidoniey/ Bárnádyku/ Cardobenedyktu/ Tredowniku/ Kurzego źiela/ Pięćiorniku wielkiego po gárści. To wszystko co nadrobniey pośiekawszy/ połowicę tego w koneẃ Cynową álbo w flászę wsypáć/ y nálać ná to winá przedniego kwartę/ wody tákże wiele studźienney/ ábo
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 69
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
które krami zowią pospolicie/ tak na wątrobie/ jako na Ślezionie/ zmiękcza i rozpędza. Zatwardz macice.
Macice zatwardziałość odmiękcza/ ziele z korzeniem swym plastrując próg łona i Boki. Zołzom.
Zołzy. I Gruczołom
Gruczołj twarde a bolejące uksramia/ wziąwszy go dwie garści/ Slazu małego i wysokiego/ liścia fiołków Marcowych/ Powoju/ ziela/ które Dzień i Noc zowią/ Bielunu/ po garści. To wszystko posiekać drobno/ i w Moździerzu utłuc: Przydać Mąki Pszenicznej cztery łoty: Do tego starego wieprzowego sadła/ albo smalcu dwanaście łotów. To warzyć w dostatku wody/ że będzie jako maść/ i każdego dnia dwa kroć na bolączki twarde
ktore krámi zowią pospolićie/ ták ná wątrobie/ iáko ná Sleźionie/ zmiękcza y rozpądza. Zátwárdz mácice.
Máćice zátwárdźiáłość odmiękcza/ źiele z korzeniem swym plástruiąc prog łoná y Boki. Zołzom.
Zołzy. Y Gruczołom
Gruczołj twárde á boleiące vksramia/ wźiąwszy go dwie gárśći/ Slazu máłego y wysokiego/ liśćia fiołkow Márcowych/ Powoiu/ źiela/ ktore Dźień y Noc zowią/ Bielunu/ po gárśći. To wszystko pośiekáć drobno/ y w Możdżerzu vtłuc: Przydáć Mąki Pszeniczney cztery łoty: Do tego stárego wieprzowego sádłá/ álbo smálcu dwánaśćie łotow. To wárzyć w dostátku wody/ że będźie iáko máść/ y káżdego dniá dwá kroć ná bolączki twárde
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 174
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
na czczo i na noc. Także Wino nią do stołowego używania roztwarzając.
Może też tak uczynić: Wziąć Zanklu z korzeniem ośm garści/ Bylice cztery garści/ Żywokostu czerwonego/ albo czerwonej Głowienki/ Tranku/ po trzy garści/ czerwonej ćwikły/ naci Lubczykowej/ Naparstnice żółtej/ Języczków/ albo Babki wąskiej/ liścia koziego Powoju/ albo wonnego/ albo Przewiercieniu/ Kwiecia P. Mariej Zwonków/ i liścia/ Kosztywału korzenia/ po dwu garści/ Jagód Jałowcowych przetłuczonych z gruba/ Jemioły brzozowej/ z jagodami i z liściem/ Farbowniku/ albo urzetu/ który też Siniłem zowiemy/ Liścia po połtory garści/ Nasięźrzału/ liścia Kopytnikowego/ Ostrożek
ná czczo y ná noc. Tákże Wino nią do stołowego vżywánia roztwárzáiąc.
Może też ták vczynić: Wźiąć Zánklu z korzeniem ośm gárśći/ Bylice cztyry gársći/ Zywokostu czerwonego/ álbo czerwoney Głowienki/ Tranku/ po trzy gárśći/ czerwoney ćwikły/ naći Lubsczykowey/ Nápárstnice żołtey/ Ięzyczkow/ álbo Bábki wąskiey/ liśćia koźiego Powoiu/ álbo wonnego/ álbo Przewierćieniu/ Kwiećia P. Máryey Zwonkow/ y liśćia/ Kosztywáłu korzeniá/ po dwu gárśći/ Iágod Iáłowcowjch przetłuczonych z grubá/ Iemioły brzozowey/ z iágodámi y z liśćiem/ Fárbowniku/ álbo vrzetu/ ktory też Siniłem zowiemy/ Liśćia po połtory gárśći/ Náśięźrzáłu/ liśćia Kopytnikoweg^o^/ Ostrożek
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 250
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
sześci łyżkach odmierzając/ ciepło dawać pić/ póki się rany nie zawrą dostatecznie/ które się barzo rychło po takowym trunku goją. Item.
Item, Rany wszelakie goi/ wziąć Rzepiku sześć garści/ Zanklu/ Pienięźniku/ Płucniku/ abo Majowej Miodunki po trzy garści/ Płonnego języka wołowego/ Potoczniku/ kwiecia z Głogu/ Powoju wonnego/ liścia Lankowego/ abo Konwaliowego/ Czartowego żebra/ świniego Mleczu/ abo podróżniku polnego co i Mniszą Główką drudzy zowią/ Biedrzeńcowego ziela bez korzenia/ Benedyktu z korzeniem/ po dwu garści/ liścia Kopytnikowego/ kwiatu Lipowego drzewa/ krwawniku/ po pułtory garści/ posiekać drobno/ i z Alembika nalawszy kwart z dziesięć
sześći łyszkách odmierzáiąc/ ćiepło dáwáć pić/ poki się rány nie záwrą dostátecznie/ ktore się bárzo rychło po tákowym trunku goią. Item.
Item, Rány wszelákie goi/ wźiąć Rzepiku sześć gárści/ Zánklu/ Pienięźniku/ Płucniku/ ábo Máiowey Miodunki po trzy gárśći/ Płonnego ięzyká wołowego/ Potoczniku/ kwiećia z Głogu/ Powoiu wonnego/ liśćia Lankowego/ ábo Konwáliowego/ Czártowego źiebrá/ świniego Mleczu/ ábo podrożniku polnego co y Mniszą Głowką drudzy zowią/ Biedrzeńcowego źiela bez korzenia/ Benediktu z korzeniem/ po dwu gárśći/ liśćia Kopytnikowego/ kwiátu Lipowego drzewá/ krwawniku/ po pułtory gárśći/ pośiekáć drobno/ y z Alembiká nálawszy kwart z dźieśięć
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 276
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
pijąc. także go prochem z winem używając. Ranom.
Ranom wnętrznym i zwierzchnym. Wrzodom Sadzelom tak zwierzchu jako wewnątrz goi
Także wrzodom i sadzelom szkodliwym/ wielkim jest lekarstwem. Wziąwszy go i z kwieciem dwie garści/ Babki wąskiej/ abo Babczanych języczków pułtory garści/ Sadcu/ Jabłonki abo Gruszczyczki/ wonnego abo koziego Powoju/ które też Przewiercieniem zowiemy/ po garści. Liścia Lubczykowego/ Wężowych języczków/ abo Nasieźrału/ Szanty białej/ pół garści. Korzenia Kuklikowego/ abo Benedyktowego/ trzy łoty. To wszytko wespół posiekawszy drobno/ w cynową konew/ abo w flaszę zaszpontować/ nalawszy z pułtorej kwarty na to wina białego/ abo piwa dobrego
piiąc. tákże go prochem z winem vżywáiąc. Ránom.
Ránom wnętrznym y zwierzchnym. Wrzodom Sadzelom ták zwierzchu iáko wewnątrz goi
Tákże wrzodom y sadzelom szkodliwym/ wielkim iest lekárstwem. Wźiąwszy go y z kwiećiem dwie gárśći/ Babki wąskiey/ abo Babczánych ięzyczkow pułtory gárśći/ Sadcu/ Iábłonki ábo Grusczyczki/ wonnego ábo koźiego Powoiu/ ktore też Przewierćieniem zowiemy/ po gárśći. Liśćia Lubsczykowego/ Wężowych ięzyczkow/ ábo Násieźrału/ Szánty białey/ puł gárśći. Korzenia Kuklikowego/ ábo Benediktowego/ trzy łoty. To wszytko wespoł pośiekawszy drobno/ w cynową konew/ ábo w flászę zászpontowáć/ nálawszy z pułtorey kwarty ná to winá białego/ ábo piwá dobrego
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 291
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
