. że przeciw czartom skuteczna. 5, Vebasculum tojest Dziewannę, z takimże efektem być mieni Apuleius Botanographus. 6. Molii albo Rutę połną zalecają Naturalistowie na czary. 7. Ścillę, alias cebulę Dioscorides medyk przeciw czarom we drzwiach radzi zawiesić: a Pliniusz radzi skorę zgłowy albo pysek wilczy na dedrzwiami lokować dla prezerwatywy od czarów. 8, Aristoteles tęż moc Rucie przyznaje. 9. Dioscorides namieniony i Pliniusz chwali ziele Hiperycon, alias ziele Z. Jana, inaczej Dziurawiec zwane, po łacinie Fuga daemonum. 10 Verbena, Verbenaca, alias koszyczka ziele Herba sancta nazwane, moc ma na czary według Dioscorydesa. 11. Zalecają medycy i
. że przeciw czartom skuteczna. 5, Vebasculum toiest Dziewannę, z takimże effektem być mieni Apuleius Botanographus. 6. Molii albo Rutę połną zalecaią Naturalistowie na czary. 7. Scillę, alias cebulę Dioscorides medyk przeciw czarom we drzwiach radzi zawiesić: á Pliniusz radzi skorę zgłowy albo pysek wilczy na dedrzwiami lokować dla prezerwatywy od czarow. 8, Aristoteles tęż moc Rucie przyznaie. 9. Dioscorides namieniony y Pliniusz chwali ziele Hipericon, alias ziele S. Iana, inaczey Dziurawiec zwane, po łacinie Fuga daemonum. 10 Verbena, Verbenaca, alias koszyczka ziele Herba sancta nazwane, moc ma na czary według Dioscoridesa. 11. Zalecaią medycy y
Skrót tekstu: ChmielAteny_III
Strona: 259
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 3
Autor:
Benedykt Chmielowski
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1754
Data wydania (nie wcześniej niż):
1754
Data wydania (nie później niż):
1754
ową pierwszą wywrócił konew z wodą. Taka jest Antypatia tego Regnanta ptaków, z innym mniejszym ptastwem, że skrzydła ich wraz z Orłami gdzie powiesiwszy, cale niszczeją i psują się. Z rodzaju Orłów jest też species, co się zowie OSSIFRAGA, alias Orzeł łomignat, który bijąc się z żmiją, zażywa dla posiłku i prezerwatywy ziela sonchus alias do mlecza podobnego. Na co jeden z ludzi patrzący, gdy owo ptakowi porwał ziele, ptak na owo przyleciawszy nadaremnie miejsce, zaraz padł, i zdechł; jako świadczy Avicenna u Aldrowan: l. 1. Orinthologiae. Podczas elekcyj Króla Michała Korybuta in Campo Electorali alias pod wolą, Orła białego latającego
ową pierwszą wywrocił konew z wodą. Taka iest Antypatya tego Regnanta ptakow, z innym mnieyszym ptastwem, że skrzydła ich wraz z Orłami gdzie powiesiwszy, cále niszczeią y psuią się. Z rodzaiu Orłow iest też species, co się zowie OSSIFRAGA, alias Orzeł łomignat, ktory biiąc się z żmiią, zażywá dla posiłku y prezerwatywy ziela sonchus alias do mlecza podobnego. Na co ieden z ludzi patrzący, gdy owo ptakowi porwał ziele, pták na owo przyleciawszy nadaremnie mieysce, zaraz padł, y zdechł; iako swiadczy Avicenna u Aldrowan: l. 1. Orinthologiae. Podczas elekcyi Krola Michała Korybuta in Campo Electorali alias pod wolą, Orła białego lataiącego
Skrót tekstu: ChmielAteny_III
Strona: 297
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 3
Autor:
Benedykt Chmielowski
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1754
Data wydania (nie wcześniej niż):
1754
Data wydania (nie później niż):
1754
że go jeszcze starość do grobu nie spycha; Sama, jako przypowieść mówi, jest chorobą; Jednak żywszy tak długo, znamy się już z sobą, Wzajem sobie z obojej wygadzamy strony, Ile możność pozwoli: ona mnie, ja onej.” „Dobrzeć to — rzecze doktor — ale pójdzie sporzej, Gdzie do prezerwatywy przystąpią doktorzy. Kiedy pilno uważam cerę Waszecinę, Znaczną widzę do prędkiej choroby przyczynę. Lepiej by jej zabiegać, bo to już po czasie, Jako mówią Polacy, skoro się w cię wpasie. Są od tego syropy, konfekty, są proszki, Tylko dla zdrowia kosztu odżałować troszki.” „Mniejsza by o koszt
że go jeszcze starość do grobu nie spycha; Sama, jako przypowieść mówi, jest chorobą; Jednak żywszy tak długo, znamy się już z sobą, Wzajem sobie z obojej wygadzamy strony, Ile możność pozwoli: ona mnie, ja onej.” „Dobrzeć to — rzecze doktor — ale pójdzie sporzej, Gdzie do prezerwatywy przystąpią doktorzy. Kiedy pilno uważam cerę Waszecinę, Znaczną widzę do prędkiej choroby przyczynę. Lepiej by jej zabiegać, bo to już po czasie, Jako mówią Polacy, skoro się w cię wpasie. Są od tego syropy, konfekty, są proszki, Tylko dla zdrowia kosztu odżałować troszki.” „Mniejsza by o koszt
Skrót tekstu: PotMorKuk_III
Strona: 329
Tytuł:
Moralia
Autor:
Wacław Potocki
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
nieznany
Typ tekstu:
wiersz
Rodzaj:
liryka
Gatunek:
fraszki i epigramaty, pieśni
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1688
Data wydania (nie wcześniej niż):
1688
Data wydania (nie później niż):
1688
Tekst uwspółcześniony:
tak
Tytuł antologii:
Dzieła
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Leszek Kukulski
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Warszawa
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Państwowy Instytut Wydawniczy
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1987
zejmie, Jeśli jeszcze do tego głowę trunkiem puszy, Doktor ludzi na ciele, on morzy na duszy. Lepiej każdy, znając się sam na swym sumnieniu, Może zabieżeć, niż ksiądz, dusznemu zginieniu. Wierzyć, miłować z serca, z dusze, Boga się bać, Bliźniego jako siebie samego — nie trzebać Inszej prezerwatywy; grzechu strzec jak węża, Pobożnie żyć. Więcej mię nie nauczą księża. Zamrużyć oczy na świat, założyć wrzeciądze Na cielesne żywota chełpliwego żądze. Modlitwy mię Pan Jezus, bywszy pośrednikiem, Sam nauczył — nie klękać przed niczym i nikiem — Komu się mam oddawać, kogo w swej potrzebie Z ratunkiem wzywać: Ojcze
zejmie, Jeśli jeszcze do tego głowę trunkiem puszy, Doktor ludzi na ciele, on morzy na duszy. Lepiej każdy, znając się sam na swym sumnieniu, Może zabieżeć, niż ksiądz, dusznemu zginieniu. Wierzyć, miłować z serca, z dusze, Boga się bać, Bliźniego jako siebie samego — nie trzebać Inszej prezerwatywy; grzechu strzec jak węża, Pobożnie żyć. Więcej mię nie nauczą księża. Zamrużyć oczy na świat, założyć wrzeciądze Na cielesne żywota chełpliwego żądze. Modlitwy mię Pan Jezus, bywszy pośrednikiem, Sam nauczył — nie klękać przed niczym i nikiem — Komu się mam oddawać, kogo w swej potrzebie Z ratunkiem wzywać: Ojcze
Skrót tekstu: PotMorKuk_III
Strona: 330
Tytuł:
Moralia
Autor:
Wacław Potocki
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
nieznany
Typ tekstu:
wiersz
Rodzaj:
liryka
Gatunek:
fraszki i epigramaty, pieśni
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1688
Data wydania (nie wcześniej niż):
1688
Data wydania (nie później niż):
1688
Tekst uwspółcześniony:
tak
Tytuł antologii:
Dzieła
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Leszek Kukulski
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Warszawa
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Państwowy Instytut Wydawniczy
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1987
Procesami/ nie zasłaniają wymówkami/ nie okrywają zasługami/ nie zatłumiają powagą/ nie ukradają prośbami żadnego występku publicznego/ ale tak najmiejszy/ jako i największy/ byle się jeno Pańskiej osoby/ albo publicznego interesu najmniej tykał/ w jednej chodzi sforze/ i samą tylko krwią zmazany/ albo powrozem przyduszony być może. Bez tej prezerwatywy/ którą ja w tym Państwie jedyną być kładę do zabieżenia wszelkim rozruchom/ niepochybnieby tak ogromna machina prędko upaść musiała/ i nadrobne by się rozsypała kawałki/ ile razy potężnych i odległych Baszów do rebelii pycha/ i włąsnych sił poznanie/ łakomstwo/ albo dyskust jaki wzbudzić może. Rozdział I.
Surowość/ okrucieństwo
Processámi/ nie zásłániáią wymowkámi/ nie okrywáią zasługámi/ nie zátłumiáią powagą/ nie vkradáią prośbámi żadnego występku publicznego/ ále ták naymieyszy/ iáko y naywiększy/ byle się ieno Páńskiey osoby/ álbo publiczne^o^ interessu naymniey tykał/ w iedney chodźi sforze/ y sámą tylko krwią zmázány/ álbo powrozem przyduszony bydź może. Bez tey prezerwátywy/ ktorą ia w tym Páństwie iedyną bydź kłádę do zábieżenia wszelkim rozruchom/ niepochybnieby ták ogromna máchiná prędko vpáść muśiałá/ y nádrobne by się rozsypáłá káwałki/ ile rázy potężnych y odległych Bászow do rebelliey pychá/ y włąsnych śił poznánie/ łákomstwo/ álbo disskust iáki wzbudźić może. Rozdźiał I.
Surowość/ okrućieństwo
Skrót tekstu: RicKłokMon
Strona: 3
Tytuł:
Monarchia turecka
Autor:
Paul Ricot
Tłumacz:
Hieronim Kłokocki
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
nieznany
Typ tekstu:
mieszany
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
relacje
Tematyka:
egzotyka, obyczajowość
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1678
Data wydania (nie wcześniej niż):
1678
Data wydania (nie później niż):
1678
, Kazać jej krótką nosić nad kostki sukienkę.
Niech szyję białą i pierś chustką niezasłania, Niech się Królowi zrana, na noc nisko kłania, Niech go głaszcze pod brodę, niech go karesuje, Niech mu jeść, pić podaje, zawsze usługuje. Posłał Senat z receptą Królowi życzliwy Szukać po całym Państwie tej prezerwatywy. Ledwie jednę z tysiąców znaleźli kobitkę Taką, właśnie jak Doktor kazał sunamitkę, Za wielki prezent wiodą Królowi staremu Pannę, umiezgnął się Dziad do niej postaremu, Czym skorupka nawrzała, jak mówią: za nowu Tym trąci, chociaż stara, i skwarzy się znowu. Kto się w jakim Rzemieśle od młodości ćwiczył,
, Kazać iey krotką nosić nad kostki sukienkę.
Niech szyię białą y pierś chustką niezásłania, Niech się Krolowi zrána, ná noc nisko kłania, Niech go głászcze pod brodę, niech go karesuie, Niech mu ieść, pić podaie, záwsze usługuie. Posłał Senat z receptą Krolowi życzliwy Szukać po cáłym Państwie tey prezerwatywy. Ledwie iednę z tysiącow ználezli kobitkę Táką, właśnie iák Doktor kázał sunámitkę, Zá wielki prezent wiodą Krolowi stáremu Pannę, umiezgnął się Dziad do niey postáremu, Czym skorupka náwrzáła, iák mowią: zá nowu Tym trąci, chociaż stára, y skwárzy się znowu. Kto się w iákim Rzemięśle od młodości ćwiczył,
Skrót tekstu: DrużZbiór
Strona: 140
Tytuł:
Zbiór rytmów
Autor:
Elżbieta Drużbacka
Miejsce wydania:
Warszawa
Region:
Mazowsze
Typ tekstu:
wiersz
Rodzaj:
utwory synkretyczne
Gatunek:
pieśni, poematy epickie, satyry, żywoty świętych
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1752
Data wydania (nie wcześniej niż):
1752
Data wydania (nie później niż):
1752
zaczynają, to za w czasu potrzebnym lekarstwem z humoro ciało oczyścic trzeba Takowe lekarstwa lubo się już w roździale opisały, jednak jeszcze niektóre przydaję.
Weźmi: Aquam Angelicam Viennensem. Aquam laxativam. Pilulas Ruffi. Pilulas balsamicas. Elixirium proprietatis Paracelsi.
Których Kompozycją i opisanie w Aptece domowej znajdziesz, Krwi puszczenie bardziej dla prezerwatywy niż dla uleczenia zażywa się.
5to. Co się womitów tycze, te obżartym, flegmatykom, cholerykom do womytów skłonnym (jako się wzwyż nadmieniło) kiedy z becuartowemi lekarstwy zmięszane bywają; arcypomocne są.
6to. W wszelkich łożnych i jadowitych febrach niebezpieczna prosto siedzieć, osobliwie, gdy się już plamy wyrzuciły, i choroba
zaczynaią, to za w czasu potrzebnym lekarstwem z chumoro ciało oczyśćic trzeba Takowe lekarstwa lubo się iuż w roździale opisały, iednak ieszcze niektore przydaię.
Weźmi: Aquam Angelicam Viennensem. Aquam laxativam. Pilulas Ruffi. Pilulas balsamicas. Elixirium proprietatis Paracelsi.
Ktorych Kompozycyą y opisanie w Aptece domowey znaydźiesz, Krwi puszczenie bardźiey dla prezerwatywy niz dla uleczenia zażywa się.
5to. Co się womitow tycze, te obżartym, flegmatykom, cholerykom do womytow skłonnym (iako się wzwyż nadmieniło) kiedy z betzuartowemi lekarstwy zmięszane bywaią; arcypomocne są.
6to. W wszelkich łożnych y iadowitych febrach niebespieczna prosto siedźieć, osobliwie, gdy się iuż plamy wyrzuciły, y choroba
Skrót tekstu: BeimJelMed
Strona: 55
Tytuł:
Medyk domowy
Autor:
Samuel Beimler
Tłumacz:
Jan Jerzy Jelonek
Drukarnia:
Michał Wawrzyniec Presser
Miejsce wydania:
Leszno
Region:
Wielkopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1749
Data wydania (nie wcześniej niż):
1749
Data wydania (nie później niż):
1749
w Ospie dla dzieci według Francuskich Doktorów zwyczaju nie jest potrzebne, ile przez to siła dzieci, które zyc mogły, trupem pada. Przeciwnym sposobem ludziom wieku doroślejszego mianowicie Krwistym, i którzy w dziecinnych latach Ospy nie mieli, krwi puszczenie pożyteczne i potrzebne w Kuracyj osobliwie w pierwszym dniu choroby. Lepiej jednak przed Ospą dla prezerwatywy zyłę dać otworzyć, gdy grasuje ta choroba wokolicy.
2. Najlepszy sposób dla preserwatywy od ospy zazaźliwego powietrza unikać, i strzec się.
3. A żeby tym mniej ospa kogo obsypała (czego sobie osobliwie dystyngowanej kondycyj ludzie życzą) to zabieżec temu przez lekką laksacją; która od szpetności kiszki i żołądek oczyściwszy,
w Ospie dla dźieći według Francuzkich Doktorow zwyczaiu nie iest potrzebne, ile przez to siła dźieći, ktore zyc mogły, trupem pada. Przeciwnym sposobem ludźiom wieku dorosleyszego mianowićie Krwistym, y ktorży w dźiećinnych latach Ospy nie mieli, krwi puszczenie pozyteczne y potrzebne w Kuracyi osobliwie w pierwszym dniu choroby. Lepiey iednak przed Ospą dla prezerwatywy zyłę dać otworzyć, gdy grassuie ta choroba wokolicy.
2. Naylepszy sposob dla preserwatywy od ospy zazaźliwego powietrza unikać, y strzec się.
3. A źeby tym mniey ospa kogo obsypała (czego sobie osobliwie dystyngowaney kondycyi ludźie zyczą) to zabieźec temu przez lekką laxacyą; ktora od szpetnośći kiszki y żołądek oczyśćiwszy,
Skrót tekstu: BeimJelMed
Strona: 81
Tytuł:
Medyk domowy
Autor:
Samuel Beimler
Tłumacz:
Jan Jerzy Jelonek
Drukarnia:
Michał Wawrzyniec Presser
Miejsce wydania:
Leszno
Region:
Wielkopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1749
Data wydania (nie wcześniej niż):
1749
Data wydania (nie później niż):
1749
skończy się ta choroba, żołądek zmocnienia potrzebować będzie, ponieważ przez częste pectoralia, lub słodkie piersi lekarstwa, nieco osłabiony bywa: na zmocnienie go, po każdym obiedzie pacjentowi dawaj 60 kropli dobrej esencyj żołądkowej w łyżce wina dobrego: te esencje są; biedrzęcowa, lub z skorki chascarilla, albo z piołunu preparowana. Dla prezerwatywy od takowej choroby, która częstokroć zaraźliwa jest, trzymaj się zawsze ciepło, a co poranek żuj korżen dzięgielowy. Ci zaś, którzy ciągnąć, tyton zwykli, sami zwyczaju swego prezerwatywę przeciw tej afekcyj będą mieli. Inni zamiast tytoniu ziele czosnkowe kurzyć mogą. Możniejszym zaś radzę zażywać następującej becuartowej esencyj:
Weźmi: Esencyj becuartowej
skończy się ta choroba, żołądek zmocnienia potrzebować będźie, ponieważ przez częste pectoralia, lub słodkie pierśi lekarstwa, nieco osłabiony bywa: na zmocnienie go, po każdym obiedźie pacyentowi daway 60 kropli dobrey essencyi żołądkowey w łyszce wina dobrego: te essencye są; biedrzęcowa, lub z skorki chascarilla, albo z piołunu preparowana. Dla prezerwatywy od takowey choroby, ktora częstokroć zaraźliwa iest, trzymay się zawsze ciepło, a co poranek żuy korżen dzięgielowy. Ci zaś, ktorzy ćiągnąć, tyton zwykli, sami zwyczaiu swego prezerwatywę przeciw tey affekcyi będą mieli. Inni zamiast tytoniu źiele czosnkowe kurzyc mogą. Możnieyszym zaś radzę zażywać następuiącey betzuartowey essencyi:
Weźmi: Essencyi betzuartowey
Skrót tekstu: BeimJelMed
Strona: 110
Tytuł:
Medyk domowy
Autor:
Samuel Beimler
Tłumacz:
Jan Jerzy Jelonek
Drukarnia:
Michał Wawrzyniec Presser
Miejsce wydania:
Leszno
Region:
Wielkopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1749
Data wydania (nie wcześniej niż):
1749
Data wydania (nie później niż):
1749
i śledziony, zatkanie żyły wątrobowej vena portae nazwanej, i innych żyłek wnętrzności przechodzących dziwnym sposobem leczy. Taż sama operacja między najprzedniejszemi prezerwatywami i oddaleniem suchot, puchliny, afekcyj w śledzionie zaległej, czyli mali Hypochondriaci, Dychawicy, Scjatyki i inszych w członkach zaległych bólów, pokładać się może.
I owszem nie tylko dla prezerwatywy, ale też dla uleczenia Hektyki dowodną jest medycyną; tylko to zachować trzeba, żeby zaraz zpoczątku, nim pacjent z sił wyniszczony będzie, tę operacją wykonać, i gdy obfitość krwi w sobie miarkujesz; bo wniedostatku krwi szkodliwa jest. Kto zaś sposobności i łatwości do wykonania tej operacyj niema; to niech
y sledźiony, zatkanie żyły wątrobowey vena portae nazwaney, y innych żyłek wnętrznośći przechodzących dźiwnym sposobem leczy. Taż sama operacya między nayprzednieyszemi prezerwatywami y oddaleniem suchot, puchliny, affekcyi w sledźionie zaległey, czyli mali Hypochondriaci, Dychawicy, Scyatyki y inszych w członkach zaległych bolow, pokładać się może.
Y owszem nie tylko dla prezerwatywy, ale też dla uleczenia Hektyki dowodną iest medycyną; tylko to zachować trzeba, żeby zaraz zpoczątku, nim pacyent z sił wyniszczony będźie, tę operacyą wykonać, y gdy obfitość krwi w sobie miarkuiesz; bo wniedostatku krwi szkodliwa iest. Kto zaś sposobnośći y łatwośći do wykonania tey operacyi niema; to niech
Skrót tekstu: BeimJelMed
Strona: 179
Tytuł:
Medyk domowy
Autor:
Samuel Beimler
Tłumacz:
Jan Jerzy Jelonek
Drukarnia:
Michał Wawrzyniec Presser
Miejsce wydania:
Leszno
Region:
Wielkopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1749
Data wydania (nie wcześniej niż):
1749
Data wydania (nie później niż):
1749
