afekt w ludzkich chęciach zostawuje: A jako nikt wątpić nie może/ widzę że ten pożar jeszcze z Raju poszedł: Bo jako świat nastał/ tak i pierwszy i potomni ludzie nigdy bez swoich afektów nie żyli: i nie był żaden któryby sobie tym towarem serca nieobciążył: Jej Mść Panna N. jako z przestrachu Śledzie z Kapustą obaczywszy/ nie może jedno wdzięczna być tej chęci Jego Mci/ a przy tym jej znaki wdzięcznie przyjmować: że ja Jego Mść i Przy Miesopuście jeszcze zachować chce: i potraw grubych broniąc skaz i żołądka Jej Mci przestrzega; czyniąc smak zacny w powolności wsej/ za którą łaskęIch Mość/ z rozkazania tych
áffekt w ludzkich chęćiách zostáwuie: A iáko nikt wątpić nie może/ widzę że ten pożar ieszcże z Ráiu poszedł: Bo iáko świát nástał/ ták y pierwszy y potomni ludźie nigdy bez swoich áffektow nie żyli: y nie był żaden ktoryby sobie tym towárem sercá nieobćiążył: Iey Mść Pánná N. iáko z przestráchu Sledźie z Kápustą obacżywszy/ nie może iedno wdźięczna bydź tey chęći Iego Mći/ á przy tym iey znáki wdźięcżnie przyimowáć: że ia Iego Mść y Przy Miesopuśćie ieszcże záchowáć chce: y potraw grubych broniąc skáz y żołądká Iey Mći przestrzega; cżyniąc smák zacny w powolnośći wsey/ zá ktorą łáskęIch Mość/ z roskazánia tych
Skrót tekstu: SpiżAkt
Strona: B3
Tytuł:
Spiżarnia aktów rozmaitych przy zalotach, weselach, bankietach, pogrzebach
Autor:
Anonim
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty perswazyjne
Gatunek:
mowy okolicznościowe
Tematyka:
obyczajowość
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1638
Data wydania (nie wcześniej niż):
1638
Data wydania (nie później niż):
1638
co niezwyczajnego na niebie pokaże? gdy nam tam taki znak straszny zaświeci? Jedno zaćmienie słońca wiele w nas trwogi czyni: dopiero poznawamy co umie światłość jego gdy jej nie mamy: dopiero na nie patrzać chcemy kiedy ono nas widzieć niechce, toż rzekę i o gwiazdach nowych/ niepodobna rzecz żeby w nas nie mnożyły przestrachu z samego tego/ iż Pan jako wszytko na niebie/ tak i one czyni nam na znak/ naukę i przestrogę a tym więcej gdy sposobem strasznym a niezwyczajnym się pokazują: zda się Pan niejako reformować niebo/ zda się cośnowego wnosić tam wzgórę/ jakoż się niema bać ziemia która wszystkiego dobra swego/ wysztkiego
co niezwyczáynego ná niebie pokaże? gdy nam tam táki znák strászny záświeći? Iedno záćmienié słońca wielé w nas trwogi czyni: dopiero poznawamy co vmié świátłość iego gdy iéy nie mamy: dopiéro ná nie pátrzáć chcemy kiedy ono nas widźieć niechce, toż rzekę y o gwiazdách nowych/ niepodobna rzecz żeby w nas nie mnożyły przestráchu z sámego tego/ iż Pan iako wszytko ná niebie/ ták y oné czyni nam ná znak/ naukę y przéstrogę á tym więcéy gdy sposobem strásznym á niezwyczáynym sie pokázuią: zda sie Pan nieiáko reformowáć niebo/ zda sie cośnoweg^o^ wnośić tám wzgórę/ iakoż się nima bać źiemiá ktora wszystkiégo dobrá swégo/ wysztkieg^o^
Skrót tekstu: NajmProg
Strona: B3v
Tytuł:
Prognostyk duchowny na kometę
Autor:
Jakub Najmanowicz
Drukarnia:
Maciej Jędrzejowczyk
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty perswazyjne
Gatunek:
kazania
Tematyka:
astrologia, religia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1619
Data wydania (nie wcześniej niż):
1619
Data wydania (nie później niż):
1619
koty, i psy od padła zdychały, odzierającym skory, ręce krosty osypywały.
W Miesiącu Lipcu. w Tukstla w Ameryce o 50 mil od Vera-Cruz trzaskiem, pukaniem, i grzmotami straszliwemi obudzeni i przerażeni obywatele, ujrzeli Niebo okryte płomieniami i obłokami, z których popiół padający ręce, i twarzy palił. Wiele niewiast z przestrachu przed czasem na ulicy porodziło. Rozumiano, że dzień sądny następował. Nazajutrz postrzeżono, iż ten ogień z góry Monte-blanco wypadał, który wkrótce ustał, a o 9 godzinie góra z newypowiadzianym hukiem pękła zostawiwszy przepaść niezgruntowaną, a 100 sążni około mającą. Podczas tego rozerwania wyrzucała nieprzeliczoną liczbę kamieni 2. 4. 6.
koty, y psy od padła zdychały, odzierającym skory, ręce krosty osypywały.
W Miesiącu Lipcu. w Tuxtla w Ameryce o 50 mil od Vera-Cruz trzaskiem, pukaniem, y grzmotami straszliwemi obudzeni y przerażeni obywatele, uyrzeli Niebo okryte płomieniami y obłokami, z ktorych popioł padaiący ręce, y twarzy palił. Wiele niewiast z przestrachu przed czasem na ulicy porodziło. Rozumiano, że dzień sądny następował. Nazaiutrz postrzeżono, iż ten ogień z gory Monte-blanco wypadał, ktory wkrotce ustał, á o 9 godzinie gora z newypowiadzianym hukiem pękła zostawiwszy przepaść niezgruntowaną, á 100 sążni około maiącą. Podczas tego rozerwania wyrzucała nieprzeliczoną liczbę kamieni 2. 4. 6.
Skrót tekstu: BohJProg_II
Strona: 233
Tytuł:
Prognostyk Zły czy Dobry Komety Roku 1769 y 1770
Autor:
Jan Bohomolec
Drukarnia:
Drukarnia J.K.M. i Rzeczypospolitej w Kollegium Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Warszawa
Region:
Mazowsze
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
kroniki, traktaty
Tematyka:
astronomia, historia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1770
Data wydania (nie wcześniej niż):
1770
Data wydania (nie później niż):
1770
wełny zrobiona u Letnich znaków Velites nazwanych. 6to Cassis Przyłbicia żelazna. 7mo. Scutum, tojest Pawęza, Tarcza z rzemienia formowana formą owalną a Secando tojest od przecinania, albo ab excutiendo od odrzucania, odbicia. Na tych Tarczach Poete i Rzymianie miewali różne Signa i Figury, Bogów, Ludzi, Bestii, służące do przestrachu Szyków Nieprzyjacielskich. Polerowniejsi rysowali Cesarzów, Wodzów, Rotmistrzów, pod któremi Wojnę służyli, zdobili rubinami, różnemi klejnotami. Ekstra Rzymu w Grecyj te mody obserwowali, że Delfiny Morskie ryby na Tarczach wyrabiali, jako to uczynił Ulises, podobno życząc sobie pływać po krwi Nieprzyjacielskiej: Alcibiades na Tarczy ze Złota i Słoniowej kości miał
wełny zrobiona u Letnich znakow Velites nazwanych. 6to Cassis Przyłbicia żelazna. 7mo. Scutum, toiest Pawęza, Tarcza z rzemienia formowana formą owalną à Secando toiest od przecinania, albo ab excutiendo od odrzucania, odbicia. Na tych Tarczach Pòétae y Rzymianie miewalì rożne Signa y Figury, Bogow, Ludzi, Bestyi, służące do przestrachu Szykow Nieprzyiacielskich. Polerownieysi rysowali Cesarzow, Wodzow, Rotmistrzow, pod ktoremi Woynę służyli, zdobili rubinami, rożnemi kleynotami. Extra Rzymu w Grecyi te mody obserwowali, że Delfiny Morskie ryby na Tarczach wyrabiali, iako to uczynił Ulyses, podobno życząc sobie pływać po krwi Nieprzyiacielskiey: Alcibiades ná Tarczy ze Złota y Słoniowey kości miał
Skrót tekstu: ChmielAteny_I
Strona: 458
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 1
Autor:
Benedykt Chmielowski
Drukarnia:
J.K.M. Collegium Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1755
Data wydania (nie wcześniej niż):
1755
Data wydania (nie później niż):
1755
szyk został rozerwany;
Jednak tak długo naszy nacierali, Aż się rozproszył on gmin napużany, już się niebroniąc, jedna strona bije, A druga tylko nadstawuje szyję.
Sam chan straciwszy z swojej krwie jednego I kilkadziesiąt murzów postradawszy, Nad to siostrzeńca z rydwanem rannego W półtora milach swego odbieżawszy, Aż do Wiśniowca z przestrachu nagłego W ucieczce jednym pędem zajechawszy, A Chmielnickim smutny nocleg odprawował I zguby swojej charamzy litował.
W tej bitwie tyłu Koniecpolski bronił Wojska, z prawego skrzydła odpierając Tłum pogan, który w lesie się zasłonił, Z zasadzki natrzeć na naszych zmierzając, Skąd go spędziwszy, chana rączo gonił Z swym ludem, jednak próżno nadspieszając
szyk został rozerwany;
Jednak tak długo naszy nacierali, Aż się rozproszył on gmin napużany, już się niebroniąc, jedna strona bije, A druga tylko nadstawuje szyję.
Sam chan straciwszy z swojej krwie jednego I kilkadziesiąt murzów postradawszy, Nad to siostrzeńca z rydwanem rannego W półtora milach swego odbieżawszy, Aż do Wiśniowca z przestrachu nagłego W ucieczce jednym pędem zajechawszy, A Chmielnickim smutny nocleg odprawował I zguby swojej charamzy litował.
W tej bitwie tyłu Koniecpolski bronił Wojska, z prawego skrzydła odpierając Tłum pogan, który w lesie się zasłonił, Z zasadzki natrzeć na naszych zmierzając, Zkąd go spędziwszy, chana rączo gonił Z swym ludem, jednak próżno nadspieszając
Skrót tekstu: OdymWŻałKoniec
Strona: 347
Tytuł:
Żałośna postać Korony Polskiej
Autor:
Walenty Odymalski
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
wiersz
Rodzaj:
liryka
Gatunek:
epitafia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1659
Data wydania (nie wcześniej niż):
1659
Data wydania (nie później niż):
1659
Tekst uwspółcześniony:
tak
Tytuł antologii:
Pamiętniki o Koniecpolskich. Przyczynek do dziejów polskich XVII wieku
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Stanisław Przyłęcki
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Lwów
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Leon Rzewuski
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1842
!” I stanęłyście zaraz. Jeszcze któraś chciała Ruszyć nogą, a noga w korzeń już wrastała. Chciała rękami klasnąć, jako się rękami Zaniosła, tak obrosła wszystka gałęziami. Ciało w pień poszło, członki skórą obleczone, Liście na was wionęło na poły zielone, Na poły blade, pełne niesmacznej gorzkości, Znak przestrachu, i waszej ostatniej żałości. I stałyście się nowo na ten czas wierzbami, I po dziś dzień rośniecie, wierzby, nad wodami. A Pallas nowym fukiem: „Tu, tu, wszetecznice; Pijcie błoto, niegodne panieńskiej krynice! Niegodne ani dawać owocu żadnego, Niegodne ani miewać liścia ozdobnego. I kwiat
!” I stanęłyście zaraz. Jeszcze któraś chciała Ruszyć nogą, a noga w korzeń już wrastała. Chciała rękami klasnąć, jako się rękami Zaniosła, tak obrosła wszystka gałęziami. Ciało w pień poszło, członki skórą obleczone, Liście na was wionęło na poły zielone, Na poły blade, pełne niesmacznej gorzkości, Znak przestrachu, i waszej ostatniej żałości. I stałyście się nowo na ten czas wierzbami, I po dziś dzień rośniecie, wierzby, nad wodami. A Pallas nowym fukiem: „Tu, tu, wszetecznice; Pijcie błoto, niegodne panieńskiej krynice! Niegodne ani dawać owocu żadnego, Niegodne ani miewać liścia ozdobnego. I kwiat
Skrót tekstu: SzymSiel
Strona: 85
Tytuł:
Sielanki
Autor:
Szymon Szymonowic
Miejsce wydania:
Zamość
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
wiersz
Rodzaj:
utwory synkretyczne
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1614
Data wydania (nie wcześniej niż):
1614
Data wydania (nie później niż):
1614
Tekst uwspółcześniony:
tak
Tytuł antologii:
Sielanki i pozostałe wiersze polskie
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Janusz Pelc
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Wrocław
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Zakład Narodowy im. Ossolińskich
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1964
samym dobrowolnym musem do grzechu śmiałość odwagę ug[...] szczanie/ i nieszczęsną wolą i ochotą ostrzy. 3. Bo i ten jest drugi istotny złego nałogu przymiot/ iż ten występek w który się kto włożył/ czyni łacnym i miłym. Przeto kto grzeszy z nałogu/ grzeszy ochotnie/ z uciechą/ nie czuje owego gryzienia i przestrachu sumnienia/ które czuł/ gdy pierwszy raz zgrzeszył/ albo drugi raz odpadł. Jako więc kto się wzwyczaił do jakiego ciężaru dźwigania/ co mu na początku ciężko było/ nałożywszy się jak piłą rzuca. Stąd pochodzi że grzeszący z nałogu grzeszy wyprawniej z łacny rozmysłem/ z odważniejszą wolą/ z większą ochotą i afektem/
samym dobrowolnym musem do grzechu śmiáłość odwágę ug[...] szczánie/ y nieszczęsną wolą y ochotą ostrzy. 3. Bo y ten iest drugi istotny złego náłogu przymiot/ iż ten występek w ktory sie kto włożył/ czyni łácnym y miłym. Przeto kto grzeszy z náłogu/ grzeszy ochotnie/ z ućiechą/ nie czuie owego gryźienia y przestrachu sumnieniá/ ktore czuł/ gdy pierwszy raz zgrzeszył/ álbo drugi raz odpádł. Iáko więc kto się wzwyczáił do iákiego ćiężaru dźwiganiá/ co mu na początku ćięszko było/ náłożywszy się iák piłą rzuca. Ztąd pochodźi że grzeszący z náłogu grzeszy wypráwniey z łacný rozmysłem/ z odwáżnieyszą wolą/ z większą ochotą y affektem/
Skrót tekstu: BujnDroga
Strona: 79
Tytuł:
Droga do domu
Autor:
Michał Bujnowski
Drukarnia:
Akademia Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Wilno
Region:
ziemie Wielkiego Księstwa Litewskiego
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty perswazyjne
Tematyka:
religia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1688
Data wydania (nie wcześniej niż):
1688
Data wydania (nie później niż):
1688
i ci kołem Wnetże przez grzbiet, jak tylko Kuba ich poczuje! Wierz mi, że tu który z was kostura skosztuje!
Angelus ut supra Gloria etc. Chwała etc. otworzone. 3
DAMETA Przebóg, bracia! Coś widzę na ziemi dziwnego: Jasność wielką, jakoby jenioła Bożego!
SIECZYPIWO Wszytko na mię z przestrachu wielkiego drży ciało! Przebóg! Cóż się tu z nami będzie dalej działo?!
GIEMZA Stanku, spisz ty czy czujesz? Cóż wżdy jest, dlaboga, Że jakaś moje serce ogarnęła trwoga?! Dusza jakaś, czy jenioł, mi się pokazała, Która pięknie gwarzyła i wdzięcznie śpiewała?!
STANIEK Dalibóg, że
i ci kołem Wnetże przez grzbiet, jak tylko Kuba ich poczuje! Wierz mi, że tu który z was kostura skosztuje!
Angelus ut supra Gloria etc. Chwała etc. otworzone. 3
DAMETA Przebóg, bracia! Coś widzę na ziemi dziwnego: Jasność wielką, jakoby jenioła Bożego!
SIECZYPIWO Wszytko na mię z przestrachu wielkiego drży ciało! Przebóg! Cóż się tu z nami będzie dalej działo?!
GIEMZA Stanku, spisz ty czy czujesz? Cóż wżdy jest, dlaboga, Że jakaś moje serce ogarnęła trwoga?! Dusza jakaś, czy jenioł, mi się pokazała, Która pięknie gwarzyła i wdzięcznie śpiewała?!
STANIEK Dalibóg, że
Skrót tekstu: DialPańOkoń
Strona: 245
Tytuł:
Dialog o Narodzeniu Pańskim
Autor:
Anonim
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
nieznany
Typ tekstu:
wiersz
Rodzaj:
dramat
Gatunek:
jasełka
Tematyka:
religia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1661
Data wydania (nie wcześniej niż):
1661
Data wydania (nie później niż):
1661
Tekst uwspółcześniony:
tak
Tytuł antologii:
Staropolskie pastorałki dramatyczne: antologia
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Jan Okoń
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Wrocław
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Zakład Narodowy im. Ossolińskich
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1989
się/ już przed tym dosyć powiedziało. Jakoż ma sobie postępować wtych kwestiach z Czarownicami? Odpowiadam: Trzeba mu niektóre przestrogi pilnie pamiętać. Naprzód godzien wielkiej nagany ów zwyczaj niektórych kuropłochów abo ciekawych Sędziów/ którzy porwawszy nie odpowiednie do więzienia powołanego oczary/ potrwożywszy go i pomieszawszy/ że ledwo przy sobie jest od przestrachu: zaraz go nieodwiocznie każą męczyć. Zaczym chudzina i żalu wielkiego ztego co go niespoziewanie podkało/ przyszedszy czasem do desperacji/ i Życząc sobie zsmutku i obelzenia prędkiej śmierci/ wonej mizeriej powie wszytko co sędzia każe/ choć tego jako żywo ani miślił uczynić/ by tylo najprędzej miało koniec swego utrapienia/. A
się/ iuż przed tym dosyć powiedźiáło. Iákosz ma sobie postępowáć wtych kwestiach z Czarownicami? Odpowiadam: Trzeba mu niektore przestrogi pilnie pámiętać. Náprzod godźien wielkiey nagany ow zwyczay niektorych kuropłochow ábo ćiekáwych Sędźiow/ ktorzy porwawszy nie odpowiednie do więźięnia powołánego oczáry/ potrwożywszy go y pomieszáwszy/ że ledwo przy sobie iest od przestráchu: záraz go nieodwiocznie káżą męczyć. Záczym chudźiná y żálu wielkiego ztego co go niespoźiewanie podkáło/ przyszedszy czasem do desperátiey/ y zycząc sobie zsmutku y obelzenia prętkiey śmierci/ woney mizeriey powie wsytko co sędźia káże/ choć tego iáko żywo áni mislił vczynić/ by tylo náyprędzey miáło koniec swego vtrapienia/. A
Skrót tekstu: WisCzar
Strona: 97
Tytuł:
Czarownica powołana
Autor:
Daniel Wisner
Drukarnia:
Wojciech Laktański
Miejsce wydania:
Poznań
Region:
Wielkopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty perswazyjne
Tematyka:
magia, obyczajowość
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1680
Data wydania (nie wcześniej niż):
1680
Data wydania (nie później niż):
1680
ani miślił uczynić/ by tylo najprędzej miało koniec swego utrapienia/. Adiabeł tez nie śpi ze że się tacy po nagłym pojmaniu/ zwielkiego frasunku często wieższając etc. Powtóre ni masz i co chwalić/ kiedy ich zaraz pojmawszy pytają i sądzą poturbowane/ niedawszy im czasu/ abo się trochę zonego przestrachu uspokoili/ i dobrze rozmyślili: bo mu pierwej mają dać czas i plac na obronę. Bo tak uczy wszelkie prawo prżyrodzone. Clemen. Pastoralis, par. caeterum, de sen. et re iudi. Tak D. Tanner. disp. 4. q. 5. dub. 3. num. 80.
áni mislił vczynić/ by tylo náyprędzey miáło koniec swego vtrapienia/. Adiabeł tez nie spi ze że się tácy po nágłym poimániu/ zwielkiego frásunku cżęsto wieszszaiąc etc. Powtore ni masz y co chwalić/ kiedy ich záraz poimawszy pytaią y sądzą poturbowáne/ niedawszy im czasu/ abo się trochę zonego przestrachu vspokoili/ y dobrze rozmyslili: bo mu pierwey maią dáć czas y plac ná obronę. Bo ták vczy wszelkie práwo prżyrodzone. Clemen. Pastoralis, par. caeterum, de sen. et re iudi. Tak D. Tanner. disp. 4. q. 5. dub. 3. num. 80.
Skrót tekstu: WisCzar
Strona: 98
Tytuł:
Czarownica powołana
Autor:
Daniel Wisner
Drukarnia:
Wojciech Laktański
Miejsce wydania:
Poznań
Region:
Wielkopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty perswazyjne
Tematyka:
magia, obyczajowość
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1680
Data wydania (nie wcześniej niż):
1680
Data wydania (nie później niż):
1680
