najlepszego było, Dobrym, choćby najgorzej, dobrze, zdrowo, miło. Dobry radość, zły ma żal, myśląc o pogrzebie, Bo dobry na ziemi, zły nie ma części w niebie. 245 (D). RÓŻNOŚĆ ŻĄDZY CIELESNEJ OD DUCHOWNEJ
Słodka się widzi żądza świata tego z przodu, Aż skoro człek skosztuje przyprawnego miodu, Zbrzydnie, czego tak barzo w tej pragnął słodyczy: Sęp tylko, który serce do śmierci kaliczy, Miasto uciechy, gorzkość miasto nasycenia, W bezbożnych piersiach złego zostaje sumnienia. Niesmacznać się duchowna zrazu żądza widzi, Bo tego pragnie, czego ciało nienawidzi, Ale kto się w niej smaku w krótkim doje czesie
najlepszego było, Dobrym, choćby najgorzej, dobrze, zdrowo, miło. Dobry radość, zły ma żal, myśląc o pogrzebie, Bo dobry na ziemi, zły nie ma części w niebie. 245 (D). RÓŻNOŚĆ ŻĄDZY CIELESNEJ OD DUCHOWNEJ
Słodka się widzi żądza świata tego z przodu, Aż skoro człek skosztuje przyprawnego miodu, Zbrzydnie, czego tak barzo w tej pragnął słodyczy: Sęp tylko, który serce do śmierci kaliczy, Miasto uciechy, gorzkość miasto nasycenia, W bezbożnych piersiach złego zostaje sumnienia. Niesmacznać się duchowna zrazu żądza widzi, Bo tego pragnie, czego ciało nienawidzi, Ale kto się w niej smaku w krótkim doje czesie
Skrót tekstu: PotFrasz1Kuk_II
Strona: 110
Tytuł:
Ogród nie plewiony
Autor:
Wacław Potocki
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
nieznany
Typ tekstu:
wiersz
Rodzaj:
liryka
Gatunek:
fraszki i epigramaty
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1677
Data wydania (nie wcześniej niż):
1677
Data wydania (nie później niż):
1677
Tekst uwspółcześniony:
tak
Tytuł antologii:
Dzieła
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Leszek Kukulski
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Warszawa
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Państwowy Instytut Wydawniczy
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1987
takich/ coby wilgotności w żołądek wpojone starły i rozbiły/ i tenże znowu miały moc stwierdzenia/ dla tego wewnątrz/ biorą skorki cytrynowe/ pigwowy konfekt z cukrem/ mala punica, i mirabolany wtąż w cukrze/ kołaczki diarród: i aromatici rosati, abo pozad idące. Weź prochu obudwu korali/ Jeleniego rogu przyprawnego/ pereł/ natarcia słoniowej kości/ każdego po scrup: jednym/ z cukrem rozpuszczonym w wódce Rożanej uczynić kołaczki/ których brać pół łota dwie godziny przed jadłem mężczyznom/ i białej płci/ niebrzemiennym dziwnie też pomaga przez dni wiele zażywany dragmę i pułtory konfekt de scoria ferri. Potym zwierzchu co przysposobić/ aby słaby
tákich/ coby wilgotnośći w żołądek wpoione stárły y rozbiły/ y tenże znowu miáły moc ztwierdzenia/ dla tego wewnątrz/ biorą skorki cytrynowe/ pigwowy konfekt z cukrem/ mala punica, y mirabolány wtąż w cukrze/ kołaczki diarrod: y aromatici rosati, ábo pozad idące. Weź prochu obudwu korali/ Ieleniego rogu przypráwnego/ pereł/ nátárćia słoniowey kośći/ káżdego po scrup: iednym/ z cukrem rospuszczonym w wodce Rożáney vczynić kołaczki/ ktorych bráć puł łotá dwie godźiny przed iadłem mężczyznom/ y białey płći/ niebrzemiennym dźiwnie też pomaga przez dni wiele záżywány dragmę y pułtory konfekt de scoria ferri. Potym zwierzchu co przysposobić/ áby słáby
Skrót tekstu: CiachPrzyp
Strona: B2
Tytuł:
O przypadkach białychgłów brzemiennych
Autor:
Piotr Ciachowski
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
poradniki, traktaty
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1624
Data wydania (nie wcześniej niż):
1624
Data wydania (nie później niż):
1624
żywot nie rozciągał/ abo nie oślisł. Potym namazać żołądek olejkiem nardynowym/ piołunkowym/ mellisowym/ z prochem rożej czerwonej/ piołunem/ cynamonem/ spilką/ jeśli złe umiarkowanie zimne/ jeśli zaś gorące mazać olejkiem pigwowym/ mirhinowym/ przydawszy trochę olejku piołunowego/ i kropelek octu rożanego/ i prochu rożej czerwonej/ rogu Jeleniego przyprawnego/ koral: spe: diarrhod: z czego wszytkiego uczynisz i z trochą wosku mazanie/ abo plastr chlebowy przyłożysz z mastyką i pigwami/ abo pozad kasze idącą. Weź soku pigwowego łotów cztery/ soku gruszkowego/ sorborum, i jagód kwaśnych po łot: dwu/ octu białego z rożej łotów trzy: Zm. wszytko
żywot nie rozćiągał/ ábo nie oślisł. Potym námázáć żołądek oleykiem nárdynowym/ piołunkowym/ mellisowym/ z prochem rożey czerwoney/ piołunem/ cynámonem/ spilką/ ieśli złe vmiarkowánie źimne/ ieśli záś gorące mázáć oleykiem pigwowym/ mirhinowym/ przydawszy trochę oleyku piołunowego/ y kropelek octu rożánego/ y prochu rożey czerwoney/ rogu Ieleniego przypráwnego/ koral: spe: diarrhod: z czego wszytkiego vczynisz y z trochą wosku mázánie/ ábo plastr chlebowy przyłożysz z mástyką y pigwámi/ ábo pozad kásze idącą. Weź soku pigwowego łotow cztery/ soku gruszkowego/ sorborum, y iágod kwáśnych po łot: dwu/ octu białego z rożey łotow trzy: Zm. wszytko
Skrót tekstu: CiachPrzyp
Strona: B4v
Tytuł:
O przypadkach białychgłów brzemiennych
Autor:
Piotr Ciachowski
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
poradniki, traktaty
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1624
Data wydania (nie wcześniej niż):
1624
Data wydania (nie później niż):
1624
po drag: dwie/ kardamonu scrup: 1. cukru rozpuszczonego w wódce cynamonowej/ ile trzeba korzenia drobno pokrajawszy uczynić morszelle. Jeśli zaś wątroba gorąca/ i wilgotność cienka będzie/ niższy konfekt dasz. Weź rożej w cukrze starej łot: dwa/ Ormiańskiej ziemie/ i pieczętowanej/ koral czerw: przyprawnych/ rogu jeleniego przyprawnego/ lrkwarzu z Hiacintu/ pereł przyprawnych po drag: pół/ z syropem mirtynów uczynisz/ czego na raz łotów dwa weźmie/ a na to wypić wina czwerwonego roztworzonego wodką żywokostową trunek kazesz/ a jeśliby jeszcze barziej trzeba krew ściskać/ przydać trociszkówde[...] i owno/[...] przynależny też syrop z suchej roży czerwonej/ mirtinowy/
po drag: dwie/ kárdámonu scrup: 1. cukru rospuszczonego w wodce cynámonowey/ ile trzebá korzenia drobno pokráiawszy vczynić morszelle. Ieśli záś wątrobá gorąca/ y wilgotność ćienka będźie/ niższy konfekt dasz. Weź rożey w cukrze stárey łot: dwá/ Ormienskiey źięmie/ y pieczętowaney/ koral czerw: przypráwnych/ rogu ieleniego przypráwnego/ lrkwarzu z Hiácinthu/ pereł przypráwnych po drág: puł/ z syropem mirtynow vczynisz/ czego ná raz łotow dwá weźmie/ á ná to wypić winá czwerwonego rostworzonego wodką żywokostową trunek kazesz/ á ieśliby ieszcze barźiey trzebá krew śćiskać/ przydáć troćiszkowde[...] y owno/[...] przynależny też syrop z suchey roży czerwoney/ mirthinowy/
Skrót tekstu: CiachPrzyp
Strona: E3
Tytuł:
O przypadkach białychgłów brzemiennych
Autor:
Piotr Ciachowski
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
poradniki, traktaty
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1624
Data wydania (nie wcześniej niż):
1624
Data wydania (nie później niż):
1624
kwarcie/ warzyć aż połowa wywre ku końcowi przydawszy w węzełku prochu koralów czerwonych/ roży czerwonej/ grana rinctorum po drag: 1. Gdy uwre/ przecedzeniu cukru przydać/ i syrop uwarzyć. A jeśliby co serwatczanego w ciele obfitowało/ dobrze uczynisz/ że dasz prochu Rebarb: (abo Mechoac. i rogu jeleniego przyprawnego) drag: 1. z rożanym konfektem/ abo kolaczków diarrhod: abb: ze dwie cześci rebarbarum. Jeśliby też zastanowienie było/ jakiego zwykłego odchodu/ potrzeba wilgotności zbytnie poprawić i okrocić/ i zwolna wywieść. Przytym nie tylko przez wszytek czas leków/ ale póki jedno wilgotności spodkiem się pokazują/ zwierzchu
kwarćie/ wárzyć áż połowá wywre ku końcowi przydawszy w węzełku prochu koralow czerwonych/ roży czerwoney/ grana rinctorum po drag: 1. Gdy vwre/ przecedzeniu cukru przydać/ y syrop vwárzyć. A ieśliby co serwatczánego w ćiele obfitowáło/ dobrze vczynisz/ że dasz prochu Rhebárb: (ábo Mechoac. y rogu ieleniego przypráwnego) drág: 1. z rożánym konfektem/ ábo kolaczkow diarrhod: abb: ze dwie cześći rhebárbarum. Ieśliby też zastánowienie było/ iákiego zwykłego odchodu/ potrzebá wilgotnośći zbytnie popráwić y okroćić/ y zwolna wywieść. Przytym nie tylko przez wszytek czás lekow/ ále poki iedno wilgotnośći spodkiem się pokázuią/ zwierzchu
Skrót tekstu: CiachPrzyp
Strona: E4v
Tytuł:
O przypadkach białychgłów brzemiennych
Autor:
Piotr Ciachowski
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
poradniki, traktaty
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1624
Data wydania (nie wcześniej niż):
1624
Data wydania (nie później niż):
1624
zaczęciu przykładać trzeba/ i takiego coby zaraz i serce stąd i macica pomoc miała/ abowiem ponieważ macica ciepło przyrodzone do siebie ciągnie/ insze częci przez to źle się bez niego mają/ przeto wewnątrz brać pigwowy konfekt bez korzenia/ abo kołaczki diarrho: abb: abo to. Weź kwiatu muszkatowego/ goździków/ koriandru przyprawnego/ cynamonu po pół drag: cukru rozpuszczonego z wodką miodunkową/ urób kołaczki. Żołądek namazać ol: masticis, piołunkowym/ pigwowym/ nardowym/ i posypać go prochem diarrho: abb: aromat: rosat: cort. thuris: ligno aloe Gariophillor. menthae, abo to niższe przyłożyć. Recip. Ros. rub:
záczęćiu przykłádáć trzebá/ y tákiego coby záraz y serce ztąd y máćicá pomoc miáłá/ ábowiem ponieważ maćicá ćiepło przyrodzone do śiebie ćiągnie/ insze częći przez to źle się bez niego máią/ przeto wewnątrz bráć pigwowy konfekt bez korzenia/ abo kołaczki diarrho: abb: ábo to. Weź kwiatu muszkátowego/ gozdźikow/ koriándru przypráwneg^o^/ cynamonu po puł drag: cukru rospuszczonego z wodką miodunkową/ vrob kołaczki. Zołądek námázáć ol: masticis, piołunkowym/ pigwowym/ nárdowym/ y posypáć go prochem diarrho: abb: aromat: rosat: cort. thuris: ligno aloe Gariophillor. menthae, ábo to niższe przyłożyć. Recip. Ros. rub:
Skrót tekstu: CiachPrzyp
Strona: A4v
Tytuł:
O przypadkach białychgłów brzemiennych
Autor:
Piotr Ciachowski
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
poradniki, traktaty
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1624
Data wydania (nie wcześniej niż):
1624
Data wydania (nie później niż):
1624
/ rożej/ fiołko: Naphtae, i z wyższemi prochami/ niech też w usta na czczo bierze. Kołaczek de gemmis, laetitiae galen. diamargarithon, diamoschi dul. diarrho: abb. triansandal. Z tych konfekt może urobić z syropem rożanym/ fiałkowym/ miodunek/ borakowym/ abo z tegoż kwiecia w cukrze przyprawnego/ i z wyższych prochów nieco/ którego syropu przydawszy uczynić lekwarz/ abo też morszelle z prochów/ cukru/ i z wodkami serdecznemi. Potrzecie gdy już brzemienna dziewiątego Księżyca dni kilka zarwie/ wszytkie ściszkające śrzodki/ tak zwierzchnie jako i do wnętrza ma opuścić/ jako są lekwarze i plastry/ a miasto tych wanny zażyje
/ rożey/ fiołko: Naphtae, y z wyższemi prochámi/ niech też w vstá ná czczo bierze. Kołaczek de gemmis, laetitiae galen. diamargarithon, diamoschi dul. diarrho: abb. triansandal. Z tych konfekt może vrobić z syropem rożánym/ fiałkowym/ miodunek/ borakowym/ ábo z tegoż kwiećia w cukrze przypráwnego/ y z wyższych prochow nieco/ ktorego syropu przydawszy vczynić lekwarz/ ábo też morszelle z prochow/ cukru/ y z wodkámi serdecznemi. Potrzećie gdy iuż brzemienna dźiewiątego Kśiężycá dni kilká zárwie/ wszytkie śćiszkáiące śrzodki/ ták zwierzchnie iáko y do wnętrza ma opuśćić/ iáko są lekwarze y plastry/ á miásto tych wánny záżyie
Skrót tekstu: CiachPrzyp
Strona: I
Tytuł:
O przypadkach białychgłów brzemiennych
Autor:
Piotr Ciachowski
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
poradniki, traktaty
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1624
Data wydania (nie wcześniej niż):
1624
Data wydania (nie później niż):
1624
siedmdziesiąt/ i łotów dziesięć (alias) pół funta: Drzewa Balsamowego miałko utartego funtów pięć i cztery łoty/ to wszystko sypią w oliwę onę i warzą. Potym sypią drzewa Balsamowego/ Trzciny wonnej miałko utłuczonej/ dziewięć Funtów/ i łotów dwadzieścia/ Mitry dobrą szczyptę/ w starym pachniącym winie pierwej roztartej. Potym tak przyprawnego oleju biorą funtów czternaście/ i tak wiele korzenia Kosacowego tłuczonego/ i mieszają co nalepiej/ a przez dwa dni i dwie nocy moczą/ a potym prasą co nalepiej wygniatają. A jeśliże chcą ten olej potężniejszy mieć/ powtóre i trzecie/ tak wiele jako pierwej/ tegoż tłuczonego Kosacu w tenże pierwszy
śiedmdźieśiąt/ y łotow dźieśięć (alias) puł funtá: Drzewá Bálsámowego miałko vtártego funtow pięć y cztery łoty/ to wszystko sypią w oliwę onę y wárzą. Potym sypią drzewa Balsamowego/ Trzćiny wonney miáłko vtłuczoney/ dźiewięć Funtow/ y łotow dwádźieśćiá/ Mitry dobrą sczyptę/ w stárym pachniącym winie pierwey rostártey. Potym ták przypráwnego oleiu biorą funtow czternaśćie/ y tak wiele korzenia Kosacowego tłuczonego/ y mieszáią co nalepiey/ á przez dwá dni y dwie nocy moczą/ á potym prásą co nalepiey wygniátáią. A ieśliże chcą ten oley potężnieyszy mieć/ powtore y trzecie/ ták wiele iáko pierwey/ tegoż tłuczonego Kosacu w tenże pierwszy
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 10
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
tego Cukru chędogiego białego ze dwa/ albo ze trzy łoty/ i w miejscu chłodnym to chować. A gdy chcesz tego używać do przepulkiny: naprzód wprawić ją potrzeba i bindami przynależące i przystojnie podwiązać/ żeby znowu wnętrzności nie wypadły: a przepukłemu z pokojem kazać leżeć/ żeby się nie zruszał/ i tego soku tak przyprawnego/ każdy poranek na czczo/ także na noc/ po trzy albo cztery łyżki ciepło dawać. Upławom zbytnim białogło
Upławy zbytnie białogłowskie zawściąga/ warząc nać tego ziela w winie/ albo w wodzie/ a rano i na noc po trunku ciepło pijąc. Cyrulikom barzo użyteczne.
Powiedziało się na przodku/ iż Soku tego ziela
teg^o^ Cukru chędogiego białego ze dwá/ álbo ze trzy łoty/ y w mieyscu chłodnym to chowáć. A gdy chcesz tego vżywáć do przepulkiny: naprzod wpráwić ią potrzebá y bindámi przynależące y przystoynie podwiązáć/ żeby znowu wnętrznośći nie wypádły: á przepukłemu z pokoiem kazác leżeć/ żeby sie nie zruszał/ y tego soku ták przypráwnego/ káżdy poránek ná czczo/ tákże ná noc/ po trzy álbo cztyry łyszki ćiepło dawáć. Vpłáwom zbytnim białogło
Vpłáwy zbytnie białogłowskie záwśćiąga/ wárząc náć tego źiela w winie/ álbo w wodźie/ á ráno y ná noc po trunku ćiepło piiąc. Cyrulikom bárzo vżyteczne.
Powiedźiáło sie ná przodku/ iż Soku teg^o^ źiela
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 248
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
a w niedostatku soku proch Szpikanardowy pożyteczny jest. Insze.
Pieprzu ziarn trzydzieści/ Mirry łot jeden na proch zbiwszy/ z winem dać ciepło wypić abo z małmazją. To prostym proste są lekarstwa/ ale przedniejszym koniom nie wadzi przymieszać do tego i z lekarstw ludziom zwyczajnych/ to jest koralów tłuczonych/ jednorożcu/ rogu Losiego przyprawnego/ prochu z skorek Cytrynowych/ a nawet i prochu/ który w Aptece zową de Gemmis, także Dia ambre, dawszy którego z nich po ćwierć łota w winie abo w Muszkateli na raz jeden. Księgi O Febrze abo zaziębieniu. Rozdział 15.
Różne na konie jako i na ludzie febry przypadają/ i z jednych
á w niedostátku soku proch Szpikánárdowy pożyteczny iest. Insze.
Pieprzu źiarn trzydźieśći/ Mirrhy łot ieden ná proch zbiwszy/ z winem dáć ćiepło wypić ábo z máłmázyą. To prostym proste są lekárstwá/ ále przednieyszym koniom nie wádźi przymieszáć do tego y z lekarstw ludźiom zwyczáynych/ to iest koralow tłuczonych/ iednorożcu/ rogu Lośiego przypráwnego/ prochu z skorek Cytrynowych/ á náwet y prochu/ ktory w Aptece zową de Gemmis, tákże Dia ambre, dawszy ktorego z nich po ćwierć łotá w winie ábo w Muszkáteli ná raz ieden. Kśięgi O Febrze ábo záźiębieniu. Rozdział 15.
ROżne ná konie iáko y ná ludźie febry przypadáią/ y z iednych
Skrót tekstu: DorHip_II
Strona: Nij
Tytuł:
Hippica to iest o koniach księgi_II
Autor:
Krzysztof Dorohostajski
Drukarnia:
Andrzej Piotrkowczyk
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1603
Data wydania (nie wcześniej niż):
1603
Data wydania (nie później niż):
1603
