ludzie mogli głową eminere, ale ją kryją w piersiach. Dobrzeby aby wszyscy ludzie głowę z Sercem w raz mieli, aby była concordia cordis et oris, byłby to człek Decorus non monstrosus.
W Prowincyj Parraguej w Pervacum Królestwie Nowego Świata, znajdują się ludzie bez przodu i tyłu głowy, mając ją splaszczoną jak pułmisek, albo placek; ale to nie dzieje się naturą, lecz arte, bo dzieciom ledwo urodzonym głowy biorą w suptelne i i dyskretne prasy, nie dopuszczające rość głowom in rotundam figuram, tylko in planam, jako świadczy Petrus Hispalensis.
Solinus tyle razy w spomniony Autor pisze l 35. et 53. że na górach
ludzie mogli głową eminere, ale ią kryią w piersiach. Dobrzeby aby wszyscy ludzie głowę z Sercem w raz mieli, aby była concordia cordis et oris, byłby to człek Decorus non monstrosus.
W Prowincyi Parraguey w Pervacum Krolestwie Nowego Swiata, znayduią się ludzie bez przodu y tyłu głowy, maiąc ią splaszczoną iak pułmisek, albo placek; ale to nie dzieie się naturą, lecz arte, bo dzieciom ledwo urodzonym głowy biorą w suptelne y y dyskretne prasy, nie dopuszczaiące rość głowom in rotundam figuram, tylko in planam, iako świadczy Petrus Hispalensis.
Solinus tyle razy w spomniony Autor pisze l 35. et 53. że na gorach
Skrót tekstu: ChmielAteny_I
Strona: 103
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 1
Autor:
Benedykt Chmielowski
Drukarnia:
J.K.M. Collegium Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1755
Data wydania (nie wcześniej niż):
1755
Data wydania (nie później niż):
1755
pietruszki/ i Kwiatu zasol/ warz/ Weźmij Jajec uwarz twardo/ obłup/ ociągnij w maśle gorącym/ naśpikuj słoniną dobrą drobno/ znowu śpikowane w maśle przyrumień/ a wybrawszy z masła/ porazkrawaj na poły/ żółtki uwierć/ rozpuść te żółtki tym rosołem/ w którym materia mięśna wrzała/ przywarz/ wyłóż potrawę na pułmisek/ do której daj Pieprzu i Imbieru i Kwiatu/ i Jajcami śpikowanemi obsączaj. Sta Potraw Mięśnych. LXXIX. Ptaki różne, Cietrzewie, Gluszcze, etc.
Weźmij ptaka/ ochędoż/ jeżeli świeży niepłocz/ ociągnij na węglu/ weźmij grzanek z chleba białego/ ułóż misę albo pułmisek/ na wierzch ptaka jeżeli chcesz
pietruszki/ y Kwiátu zásol/ warz/ Weźmiy Iáiec uwarz twárdo/ obłup/ oćiągniy w máśle gorącym/ náśpikuy słoniną dobrą drobno/ znowu śpikowáne w máśle przyrumień/ á wybráwszy z másła/ porazkraway ná poły/ żołtki vwierć/ rospuść te żołtki tym rosołem/ w ktorym máterya mięśna wrzáłá/ przywarz/ wyłoż potráwę ná pułmisek/ do ktorey day Pieprzu y Imbieru y Kwiátu/ y Iáycami śpikowanemi obsączay. Stá Potraw Mięśnych. LXXIX. Ptaki rożne, Cietrzewie, Gluszcze, etc.
Weźmiy ptaká/ ochędoż/ ieżeli świeży niepłocz/ oćiągniy ná węglu/ weźmiy grzanek z chlebá białego/ vłoż misę álbo pułmisek/ ná wierzch ptaka ieżeli chcesz
Skrót tekstu: CzerComp
Strona: 32
Tytuł:
Compendium ferculorum albo zebranie potraw
Autor:
Stanisław Czerniecki
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
poradniki
Tematyka:
kulinaria
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1682
Data wydania (nie wcześniej niż):
1682
Data wydania (nie później niż):
1682
/ przywarz/ wyłóż potrawę na pułmisek/ do której daj Pieprzu i Imbieru i Kwiatu/ i Jajcami śpikowanemi obsączaj. Sta Potraw Mięśnych. LXXIX. Ptaki różne, Cietrzewie, Gluszcze, etc.
Weźmij ptaka/ ochędoż/ jeżeli świeży niepłocz/ ociągnij na węglu/ weźmij grzanek z chleba białego/ ułóż misę albo pułmisek/ na wierzch ptaka jeżeli chcesz całkiem/ albo rozbierz jako chcesz; Animelli cielęcych/ Figatelli drobnych/ nalej mięsnym rosołem dobrym/ przydawszy Pieprzu/ Goździków/ i Kwiatu/ nakryj drugą misą/ a uwarzywszy daj gorącą/ LXXX. Bigosek Kapłoni.
Kapłona upiecz/ miesiste drobno pokraj/ a kościste tak wloż z członkami/
/ przywarz/ wyłoż potráwę ná pułmisek/ do ktorey day Pieprzu y Imbieru y Kwiátu/ y Iáycami śpikowanemi obsączay. Stá Potraw Mięśnych. LXXIX. Ptaki rożne, Cietrzewie, Gluszcze, etc.
Weźmiy ptaká/ ochędoż/ ieżeli świeży niepłocz/ oćiągniy ná węglu/ weźmiy grzanek z chlebá białego/ vłoż misę álbo pułmisek/ ná wierzch ptaka ieżeli chcesz całkiem/ albo rozbierz iáko chcesz; Animelli ćielęcych/ Figatelli drobnych/ náley mięsnym rosołem dobrym/ przydawszy Pieprzu/ Goźdźikow/ y Kwiátu/ nakryi drugą misą/ á vwárzywszy day gorącą/ LXXX. Bigosek Kápłoni.
Kápłoná vpiecz/ mieśiste drobno pokráy/ á kośćiste ták wloż z członkámi/
Skrót tekstu: CzerComp
Strona: 33
Tytuł:
Compendium ferculorum albo zebranie potraw
Autor:
Stanisław Czerniecki
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
poradniki
Tematyka:
kulinaria
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1682
Data wydania (nie wcześniej niż):
1682
Data wydania (nie później niż):
1682
/ pieprzu/ Gałki przywarz a daj na stół. LXXXIX. Kapłon z Perdutą.
Kapłona warz rozebranego w rosole/ pietrużki i masła włożywszy/ a gdy będzie gotowy/ wezmij kociołek/ wody wstaw/ Jajca świeże na ukrop ze wszytkim wpuszczaj/ a gdy stężeje/ a żółtki jeszcze miętkie/ włóz grzanek na pułmisek i Kapłona/ na wierzch perdutę/ potrząsnąwszy Pieprzem/ daj na Stół gorąco. Sta Potraw Mięśnych. XC. Baranek z substancją.
Baranka weźmij część mięsistą/ porąb/ cienko/ ociągniej w maśle/ weźmij pieczenią wołową/ nie sól/ albo mało co/ i nie mocz/ przepiec na pół/ wyciśnij z nie
/ pieprzu/ Gałki przywarz a dáy ná stoł. LXXXIX. Kápłon z Perdutą.
Kápłona warz rozebránego w rosole/ pietrużki y masłá włożywszy/ á gdy będżie gotowy/ wezmiy koćiołek/ wody wstaw/ Iaycá świeże na vkrop ze wszytkim wpuszczay/ a gdy stężeie/ á żołtki ieszcze miętkie/ włoz grzanek na pułmisek y Kapłona/ ná wierzch perdutę/ potrząsnąwszy Pieprzem/ day na Stoł gorąco. Stá Potraw Mięśnych. XC. Báránek z substáncyą.
Báránká weźmiy część mięśistą/ porąb/ ćienko/ oćiągniey w máśle/ weźmiy pieczenią wołową/ nie sol/ álbo máło co/ y nie mocz/ przepiec ná puł/ wyćiśniy z nie
Skrót tekstu: CzerComp
Strona: 34
Tytuł:
Compendium ferculorum albo zebranie potraw
Autor:
Stanisław Czerniecki
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
poradniki
Tematyka:
kulinaria
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1682
Data wydania (nie wcześniej niż):
1682
Data wydania (nie później niż):
1682
a daj na stół. Najnogi z miodownikiem także gotuj/ ale nie trzeba skorki zdejmować Rozdział Drugi LIV. Węgorz do rosołu.
Węgorza świeżego/ sprawiwszy; pokraj we dzwona/ wypłócz/ włóż w garnek/ wlej Octu dobrego i wody/ soli/ Pietruszki zielonej/ albo Kopru warz a gdy dowre daj z rosołem na pułmisek. LV. Ryby z Grzybową Polewką.
Wstaw Grzybów tak jako na Potaś/ urób rosół/ oczesaną Rybę zrysuj/ i na dzwona pokraj/ włóż w naczynie piekne/ wkraj Cebule i pietruszki drobno/ wlej ten rosół/ włóż Masła płokanego albo Oliwy/ daj pieprzu/ Kwiatu/ przywarz/ a daj na stół LVI
á day ná stoł. Náynogi z miodownikiem tákże gotuy/ ále nie trzebá skorki zdeymowáć Rozdźiał Drugi LIV. Węgorz do rosołu.
Węgorzá świeżego/ spráwiwszy; pokráy we dzwoná/ wypłocz/ włoż w garnek/ wley Octu dobrego y wody/ soli/ Pietruszki źieloney/ álbo Kopru warz á gdy dowre day z rosołem ná pułmisek. LV. Ryby z Grzybową Polewką.
Wstaw Grzybow ták iako ná Potáś/ vrob rosoł/ oczesáną Rybę zrysuy/ y na dzwona pokray/ włoż w naczynie piekne/ wkray Cebule y pietruszki drobno/ wley ten rosoł/ włoż Masła płokánego albo Oliwy/ day pieprzu/ Kwiátu/ przywarz/ a day ná stoł LVI
Skrót tekstu: CzerComp
Strona: 58
Tytuł:
Compendium ferculorum albo zebranie potraw
Autor:
Stanisław Czerniecki
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
poradniki
Tematyka:
kulinaria
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1682
Data wydania (nie wcześniej niż):
1682
Data wydania (nie później niż):
1682
potrząsnąwszy/ daj sucho na stół. LXVIII. Piskorze z jagłami.
Odwarzywszy Piskorze w soli wsyp niepołkanych jagieł; i warz społem wlej Octu; Oliwy; Rożenków drobnych; pieprzu/ słodkości/ przywarz/ a daj na stół. LXIX Na zimno Ryby.
Oczesane Ryby w soli i w wodzie odwarz/ wyłóż na pułmisek/ cebule w kosteczkę nakraj drobno/ potrząśnij/ polej Octem dobrym/ i Oliwą a daj na zimno. LXX. Na zimno Ryby z Pietruszką zieloną, albo Koprem
Sprawioną Rybę z łuszczką odwarz; w occie i soli; wyłóż na pułmisek zdejmij łuszczkę polej Octem i Oliwą; i pieprzem; zieloną pietruszką abo koprem
potrząsnąwsży/ day sucho na stoł. LXVIII. Piskorze z iágłámi.
Odwárzywszy Piskorze w soli wsyp niepołkánych iágieł; y warz społem wley Octu; Oliwy; Rożenkow drobnych; pieprzu/ słodkośći/ przywarz/ á day ná stoł. LXIX Ná źimno Ryby.
Oczesáne Ryby w soli y w wodzie odwarz/ wyłoż ná pułmisek/ cebule w kosteczkę nakray drobno/ potrząśniy/ poley Octem dobrym/ y Oliwą a day ná zimno. LXX. Ná źimno Ryby z Pietruszką źieloną, álbo Koprem
Spráwioną Rybę z łuszczką odwarz; w oććie y soli; wyłoż ná pułmisek zdeymiy łvszczkę poley Octem y Oliwą; y pieprzem; źieloną pietruszką ábo koprem
Skrót tekstu: CzerComp
Strona: 60
Tytuł:
Compendium ferculorum albo zebranie potraw
Autor:
Stanisław Czerniecki
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
poradniki
Tematyka:
kulinaria
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1682
Data wydania (nie wcześniej niż):
1682
Data wydania (nie później niż):
1682
Ryby.
Oczesane Ryby w soli i w wodzie odwarz/ wyłóż na pułmisek/ cebule w kosteczkę nakraj drobno/ potrząśnij/ polej Octem dobrym/ i Oliwą a daj na zimno. LXX. Na zimno Ryby z Pietruszką zieloną, albo Koprem
Sprawioną Rybę z łuszczką odwarz; w occie i soli; wyłóż na pułmisek zdejmij łuszczkę polej Octem i Oliwą; i pieprzem; zieloną pietruszką abo koprem potrząśnij; a daj na zimno na stół. LXXI. Ryba na zimno z Sałatą.
Sprawioną Rybę z łuszczką w occie i soli odwarz; wyłóż na pułmisek; zdejmij łuszczkę; Sałatę zapraw; obłoż Sałatą a daj na Stół. LXXII
Ryby.
Oczesáne Ryby w soli y w wodzie odwarz/ wyłoż ná pułmisek/ cebule w kosteczkę nakray drobno/ potrząśniy/ poley Octem dobrym/ y Oliwą a day ná zimno. LXX. Ná źimno Ryby z Pietruszką źieloną, álbo Koprem
Spráwioną Rybę z łuszczką odwarz; w oććie y soli; wyłoż ná pułmisek zdeymiy łvszczkę poley Octem y Oliwą; y pieprzem; źieloną pietruszką ábo koprem potrząśniy; á day ná źimno ná stoł. LXXI. Rybá ná źimno z Sáłatą.
Spráwioną Rybę z łuszczką w oććie y soli odwarz; wyłoż ná pułmisek; zdeymiy łuszczkę; Sałatę zápraw; obłoż Sałatą a day na Stoł. LXXII
Skrót tekstu: CzerComp
Strona: 60
Tytuł:
Compendium ferculorum albo zebranie potraw
Autor:
Stanisław Czerniecki
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
poradniki
Tematyka:
kulinaria
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1682
Data wydania (nie wcześniej niż):
1682
Data wydania (nie później niż):
1682
albo Koprem
Sprawioną Rybę z łuszczką odwarz; w occie i soli; wyłóż na pułmisek zdejmij łuszczkę polej Octem i Oliwą; i pieprzem; zieloną pietruszką abo koprem potrząśnij; a daj na zimno na stół. LXXI. Ryba na zimno z Sałatą.
Sprawioną Rybę z łuszczką w occie i soli odwarz; wyłóż na pułmisek; zdejmij łuszczkę; Sałatę zapraw; obłoż Sałatą a daj na Stół. LXXII. Z Chrząnem Ryby.
Sprawioną Rybę z łuszczką w rosole odwarz/ wyłóż na misę/ zdejmij łuszczki; ćwierć chrząnu i Migdałów zmieszaj społem rozpuść Octem dobrym/ jeżeli chcesz przywarz/ a możesz i nieprzywarzać/ polej a daj na
álbo Koprem
Spráwioną Rybę z łuszczką odwarz; w oććie y soli; wyłoż ná pułmisek zdeymiy łvszczkę poley Octem y Oliwą; y pieprzem; źieloną pietruszką ábo koprem potrząśniy; á day ná źimno ná stoł. LXXI. Rybá ná źimno z Sáłatą.
Spráwioną Rybę z łuszczką w oććie y soli odwarz; wyłoż ná pułmisek; zdeymiy łuszczkę; Sałatę zápraw; obłoż Sałatą a day na Stoł. LXXII. Z Chrząnem Ryby.
Spráwioną Rybę z łuszczką w rosole odwarz/ wyłoż ná misę/ zdeymiy łuszczki; ćwierć chrząnu y Migdałow zmieszay społem rospuść Octem dobrym/ ieżeli chcesz przywarz/ á mozesz y nieprzywarzáć/ poley á day ná
Skrót tekstu: CzerComp
Strona: 60
Tytuł:
Compendium ferculorum albo zebranie potraw
Autor:
Stanisław Czerniecki
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
poradniki
Tematyka:
kulinaria
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1682
Data wydania (nie wcześniej niż):
1682
Data wydania (nie później niż):
1682
/ żeby zamokł szczupak/ i kminu tłuczonego/ i Oliwy a mocz to godzinę/ Weźmij szpilek drewnianych cienkich/ powtykaj na Rozenki dzwona przetykaj jeżeli chcesz Salwią piecz na roście/ a żynguj czym chczesz i chlebem białym tartym potrząsnij; a gdy dopieczesz zwarz ten Ocet w którymeś moczył/ przydaj Oliwy/ daj z szpilkami pułmisek/ polej tym saporem. Rozdział Drugi. LXXXVIII. Ryby macerowane warzone,
Takim kształtem zmacerujesz w Occie soli Szczupaka albo karpia ale nie lej Oliwy/ włóż potym w Rynkę/ i ten Ocet wlej/ masła płokanego ż potrzebę włóz albo Oliwy; gdy uwre daj na stół/ przydawszy kminu tłuczonego. LXXXIX. Szczupaki
/ żeby zámokł szczupak/ y kminu tłuczonego/ y Oliwy á mocz to godzinę/ Weźmiy szpilek drewnianych ćienkich/ powtykay ná Rozenki dzwoná przetykay ieżeli chcesz Salwią piecz ná rośćie/ a żynguy czym chczesz y chlebem białym tartym potrząsniy; á gdy dopieczesz zwarz ten Ocet w ktorymeś moczył/ przyday Oliwy/ day z szpilkámi pułmisek/ poley tym saporem. Rozdział Drugi. LXXXVIII. Ryby mácerowáne wárzone,
Tákim kształtem zmáceruiesz w Occie soli Szczupaká álbo kárpiá ále nie ley Oliwy/ włoż potym w Rynkę/ y ten Ocet wley/ másła płokánego ż potrzebę włoz álbo Oliwy; gdy vwre day na stoł/ przydawszy kminu tłuczonego. LXXXIX. Szczupaki
Skrót tekstu: CzerComp
Strona: 64
Tytuł:
Compendium ferculorum albo zebranie potraw
Autor:
Stanisław Czerniecki
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
poradniki
Tematyka:
kulinaria
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1682
Data wydania (nie wcześniej niż):
1682
Data wydania (nie później niż):
1682
mąki pszennej Winem/ a zmieszaj z winem/ przydaj Cukru Cynamonu Szafranu/ mieszaj przywarzając/ daj z białym chlebem. IX. Polewka Kaparowa.
Kapary pięknie obrane/ i żpłokane wstaw w Winie/ włóż Cukru/ Rożenków drobnych/ Oliwy/ Cynamonu; warz/ vvsmaż chleba białego w kostkę krajanego w Oliwie/ wsyp na pułmisek/ a zalej tą polewką/ a daj na Stół. Mlecznych Tortów, i Ciast. X. Polewka Mleczna.
Wstaw słodkiego Mleka/ a gdy zwierać będzie zabiel żółtkami Jajecznemi/ rozbitymi ż masłem/ przydawszy Cynamonu/ Cukru/ ususz grząnek z chleba białego /a dawaj z grząnkami na Stół. XI. Polewka z
mąki pszenney Winem/ á zmieszay z winem/ przyday Cukru Cynamonu Szafranu/ mieszay przywarzáiąc/ day z białym chlebem. IX. Polewká Kapárowa.
Kápáry pięknie obráne/ y żpłokáne wstaw w Winie/ włoż Cukru/ Rożenkow drobnych/ Oliwy/ Cynamonu; warz/ vvsmaż chlebá białego w kostkę kráiánego w Oliwie/ wsyp ná pułmisek/ á záley tą polewką/ á day ná Stoł. Mlecznych Tortow, y Ciast. X. Polewká Mleczna.
Wstaw słodkiego Mleká/ á gdy zwierać będźie zábiel zołtkámi Iaiecznemi/ rozbitymi ż masłem/ przydawszy Cynámonu/ Cukru/ vsusz grząnek z chleba białego /á daway z grząnkami ná Stoł. XI. Polewká z
Skrót tekstu: CzerComp
Strona: K
Tytuł:
Compendium ferculorum albo zebranie potraw
Autor:
Stanisław Czerniecki
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
poradniki
Tematyka:
kulinaria
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1682
Data wydania (nie wcześniej niż):
1682
Data wydania (nie później niż):
1682
