przy klaczach/ do Świętego Marcina/ abo póki klacza przyjmować je będzie. A potym do Stajniej/ na nie uwiązanie/ żeby wolne chodzenie/ i wegnanie przestrone/ i ono ogrodzenie miały/ by i drugą Stajnią/ przeciwko ich staniu postanowić/ dla przechodzenia. Siana dobrego za drabiny/ Owsa na czworo korzec/ Sieczki rżanej pułkorca przymieszywać/ Wodę przypuściwszy rynnami do Stajniej ich/ i dwarazy poić ich przez dzień. Abowiem pędzać ich do wody/ nie jest bezpieczno/ bo na gołoledzi rady padają/ a obrażają się. A w takim zamknieniu mają być/ aż do Świętegp Wojciecha. A potym w trawę puszczone/ i zaś na stanie wzięte
przy kláczách/ do Swiętego Marćiná/ ábo poko kláczá przyimowáć ie będźie. A potym do Stáyniey/ ná nie vwiązánie/ żeby wolne chodzenie/ y wegnánie przestrone/ y ono ogrodzenie miáły/ by y drugą Stáynią/ przećiwko ich staniu postánowić/ dla przechodzenia. Siáná dobrego zá drabiny/ Owsá ná czworo korzec/ Sieczki rżáney pułkorcá przymieszywáć/ Wodę przypuśćiwszy rynnámi do Stáyniey ich/ y dwárázy poić ich przez dzień. Abowiem pędzáć ich do wody/ nie iest bespieczno/ bo ná gołoledźi rády padáią/ á obrażáią się. A w tákim zámknieniu máią bydź/ áż do Swiętegp Woyćiechá. A potym w trawę puszczone/ y záś ná stanie wźięte
Skrót tekstu: PienHip
Strona: 9
Tytuł:
Hippika abo sposób poznania chowania i stanowienia koni
Autor:
Krzysztof Pieniążek
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
gospodarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1607
Data wydania (nie wcześniej niż):
1607
Data wydania (nie później niż):
1607
/ po kwincie każdego dnia. Puchlinie.
Puchlinę z ciała wywodzi. Podagryczne boleści uskramia. Podagrze Poty wzb
Poty wzbudza/ pod tąż wagą jej używając. Wrzodommacicznem twardym.
Wrzody Maciczne twarde zmiękcza/ otwiera i wychędaża/ tęż Sól z woskiem a z Wainsztynem białym upalonym/ miałko utartym/ i z trochą mąki rżanej zaczyniwszy/ Czopek na Palec wzdłuż i zmiąsz utoczyć/ i tegoż ziela Olejkiem pomazać: Tawtą go ociągnąć/ albo rzadką kitajką /i w otwór łona wprawić. Kile. krostom. Dymienicom. Francowatym..
Z tegoż też wszystkiego plastr uczyniony dymienicom francowatym i wrzodom/ Zielnik D. Symona Syrenniusa.
Kile/
/ po kwinćie káżdego dniá. Puchlinie.
Puchlinę z ćiáłá wywodźi. Podágryczne boleśći vskrámia. Podágrze Poty wzb
Poty wzbudza/ pod tąż wagą iey vżywáiąc. Wrzodommáćicznem twárdym.
Wrzody Máćiczne twárde zmiękcza/ otwiera y wychędaża/ tęż Sol z woskiem á z Wainsztynem białym vpalonym/ miáłko vtártym/ y z trochą mąki rżáney záczyniwszy/ Czopek ná Pálec wzdłuż y zmiąsz vtoczyć/ y tegoż źiela Oleykiem pomázáć: Táwtą go oćiągnąć/ álbo rzadką kitájką /y w otwor łoná wpráwić. Kile. krostom. Dymienicom. Fráncowátym..
Z tegoż też wszystkieg^o^ plástr vczyniony dymienicom fráncowátym y wrzodom/ Zielnik D. Symoná Syrenniusá.
Kile/
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 148
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
owoce/ wiśnie/ figi świeże/ trześnie/ brzoskwinie/ bzowki. Jagody owy leśne świeże wilgotne. Nade wszytko nagorsze grzyby/ rydze/ bdły etc. Nie chwalę kasztanów/ orzechów zagniłych/ zwiędłych/ starych/ i wszyko co ma zbytnią wilgotność bez ciepła odżywiającego. Chleb tedy ma być z dobrej mąki pszennej/ abo rżanej. Biały chleb więcej tuczy/ rżany nie tak. Mąka ma być z ziarna z pol zdrowych zebranego/ dobrze wychędożonego/ wypytlowanego. Ma być chleb dobrze upieczony/ dobrze zadziałany/ zakwaszony/ trochą soli potrząśniony. Nie ma być aż drugiego dnia po upieczeniu jedziony/ który aczby się mógł przyprawiać z rozmaitemi rzeczami/
owoce/ wiśnie/ figi świeże/ trześnie/ brzoskwinie/ bzowki. Iagody owy leśne świeże wilgotne. Náde wszytko nagorsze grzyby/ rydze/ bdły etc. Nie chwalę kásztanow/ orzechow zágniłych/ zwiędłych/ stárych/ y wszyko co ma zbytnią wilgotność bez ćiepłá odżywiaiąceg^o^. Chleb tedy ma być z dobrey mąki psżenney/ ábo rżáney. Biały chleb więcey tuczy/ rżany nie ták. Mąká ma być z źiárná z pol zdrowych zebráneg^o^/ dobrze wychędożonego/ wypytlowánego. Ma być chleb dobrze vpieczony/ dobrze zádźiáłány/ zakwaszony/ trochą soli potrząśniony. Nie ma być áż drugiego dniá po vpieczeniu iedźiony/ ktory áczby się mogł przypráwiáć z rozmaitemi rzeczámi/
Skrót tekstu: PetrSInst
Strona: B3
Tytuł:
Instrukcja albo nauka jak się sprawować czasu moru
Autor:
Sebastian Petrycy
Drukarnia:
Mikołaj Lob
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
poradniki
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613