od królów, tylko osobom przez sufragija i elekcyje szlacheckiego stanu tronowi podanym, ustanowiwszy wprzo-
dy bezpieczny i nigdy nieuchybny sposób wszelakich elekcyj, które by były przywilejami królewskimi utwierdzone.
Gdy zaś republikanci, przeciwni elekcjom, na to mówią, żeby przez to królom znacznie ich mocy ubyło i niesprawiedliwy uszczerbek stałby się powadze królewskiej, republikanci za elekcjami tak odpowiedają: zdaje się, iżby coś ubyło mocy absolutnej monarchom, ale w rzeczy samej, kto to dobrze zważa, jako się to niżej oczywiście pokaże, nic by przez to istotnej i potrzebnej do panowania mocy nie ubyło monarchom, bo od nich dependowałoby zawsze dobrowolne potwierdzenie elekcyj, z tą tylko odmianą
od królów, tylko osobom przez suffragija i elekcyje szlacheckiego stanu tronowi podanym, ustanowiwszy wprzó-
dy bezpieczny i nigdy nieuchybny sposób wszelakich elekcyj, które by były przywilejami królewskimi utwierdzone.
Gdy zaś republikanci, przeciwni elekcyjom, na to mówią, żeby przez to królom znacznie ich mocy ubyło i niesprawiedliwy uszczerbek stałby się powadze królewskiej, republikanci za elekcyjami tak odpowiedają: zdaje się, iżby coś ubyło mocy absolutnej monarchom, ale w rzeczy samej, kto to dobrze zważa, jako się to niżej oczywiście pokaże, nic by przez to istotnej i potrzebnej do panowania mocy nie ubyło monarchom, bo od nich dependowałoby zawsze dobrowolne potwierdzenie elekcyj, z tą tylko odmianą
Skrót tekstu: KonSSpos
Strona: 258
Tytuł:
O skutecznym rad sposobie
Autor:
Stanisław Konarski
Miejsce wydania:
Warszawa
Region:
Mazowsze
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty perswazyjne
Gatunek:
pisma polityczne, społeczne
Tematyka:
polityka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
między 1760 a 1763
Data wydania (nie wcześniej niż):
1760
Data wydania (nie później niż):
1763
Tekst uwspółcześniony:
tak
Tytuł antologii:
Pisma wybrane
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Juliusz Nowak-Dłużewski
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Warszawa
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Państwowy Instytut Wydawniczy
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1955
jest niewdzięcznik, jeżeli całymi siłami nie bierze partii Dworu nad party ją Rzpltej; ten, który o nic nie prosi i nic ode Dworu nie bierze, niech gada, niech się pali, niech się da rąbać w kawałki za Rzpltą, ile mu się podoba.”
Jeżeli tedy jawna jest rzecz, mówią za elekcjami republikanci, że ci, którzy dobrodziejstwo jakie odbierają od Dworu, za niewdzięczników są miani, kiedy odważają się mówić co za Rzpltą, trzebaż się dziwić, że Rzplta obronicielów nie ma? Ona nic nie daje, monarchowie wszystko, zatym „pożyteczniejsza rzecz jest służyć panu niż pani”, jako powiedział w swej na konwokacji mowie
jest niewdzięcznik, jeżeli całymi siłami nie bierze partyi Dworu nad party ją Rzpltej; ten, który o nic nie prosi i nic ode Dworu nie bierze, niech gada, niech się pali, niech się da rąbać w kawałki za Rzpltą, ile mu się podoba.”
Jeżeli tedy jawna jest rzecz, mówią za elekcyjami republikanci, że ci, którzy dobrodziejstwo jakie odbierają od Dworu, za niewdzięczników są miani, kiedy odważają się mówić co za Rzpltą, trzebaż się dziwić, że Rzplta obronicielów nie ma? Ona nic nie daje, monarchowie wszystko, zatym „pożyteczniejsza rzecz jest służyć panu niż pani”, jako powiedział w swej na konwokacyi mowie
Skrót tekstu: KonSSpos
Strona: 262
Tytuł:
O skutecznym rad sposobie
Autor:
Stanisław Konarski
Miejsce wydania:
Warszawa
Region:
Mazowsze
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty perswazyjne
Gatunek:
pisma polityczne, społeczne
Tematyka:
polityka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
między 1760 a 1763
Data wydania (nie wcześniej niż):
1760
Data wydania (nie później niż):
1763
Tekst uwspółcześniony:
tak
Tytuł antologii:
Pisma wybrane
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Juliusz Nowak-Dłużewski
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Warszawa
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Państwowy Instytut Wydawniczy
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1955
są miani, kiedy odważają się mówić co za Rzpltą, trzebaż się dziwić, że Rzplta obronicielów nie ma? Ona nic nie daje, monarchowie wszystko, zatym „pożyteczniejsza rzecz jest służyć panu niż pani”, jako powiedział w swej na konwokacji mowie Humiecki, wojewoda podolski.
Po takowych uwagach konkludują tak nasi za elekcjami republikanci z Karwickim: „Jedno ze dwojga: albo wszystko oddać monarchom, co by było roztropniej i bezpieczniej niż teraźniejsze systema, albo przenieść do Rzpltej, jeśli chcemy, by stała, do wakansów elekcyje i obranych prezentowanie panom.” Quantum ad me, citius convenirem in hoc ut et reliq.ua jura majestatis rursus regibus
są miani, kiedy odważają się mówić co za Rzpltą, trzebaż się dziwić, że Rzplta obronicielów nie ma? Ona nic nie daje, monarchowie wszystko, zatym „pożyteczniejsza rzecz jest służyć panu niż pani”, jako powiedział w swej na konwokacyi mowie Humiecki, wojewoda podolski.
Po takowych uwagach konkludują tak nasi za elekcyjami republikanci z Karwickim: „Jedno ze dwojga: albo wszystko oddać monarchom, co by było roztropniej i bezpieczniej niż teraźniejsze systema, albo przenieść do Rzpltej, jeśli chcemy, by stała, do wakansów elekcyje i obranych prezentowanie panom.” Quantum ad me, citius convenirem in hoc ut et reliq.ua jura majestatis rursus regibus
Skrót tekstu: KonSSpos
Strona: 262
Tytuł:
O skutecznym rad sposobie
Autor:
Stanisław Konarski
Miejsce wydania:
Warszawa
Region:
Mazowsze
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty perswazyjne
Gatunek:
pisma polityczne, społeczne
Tematyka:
polityka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
między 1760 a 1763
Data wydania (nie wcześniej niż):
1760
Data wydania (nie później niż):
1763
Tekst uwspółcześniony:
tak
Tytuł antologii:
Pisma wybrane
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Juliusz Nowak-Dłużewski
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Warszawa
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Państwowy Instytut Wydawniczy
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1955
Rzpltą w niebezpieczeństwo wprowadzić. Kwestyja tedy jest znaleźć na to skuteczne remedium. W odpowiedzi go republikantów przeciw elekcjom nie widać, tylko skargi i narzekania, że przez elekcyje do wakansów moc by królewska absolutna cierpiała. To jednak oczywista jest, że to złe umniejszenia władzy absolutnej w rozdawaniu wakansów cale byłoby (mówią za elekcjami republikanci) zawsze mniejsze i znośniejsze dla Rzpltej niżeli jej rzetelne złe i nieszczęście, którego od władzy w dystrybucie wakansów absolutnej Rzpltej zawsze obawiać się potrzeba. Albo tedy (mówią) salwować trzeba Rzpltą przez ten jeden sposób od Karwickiego podany, albo jeżeli tę moc absolutną królewską nad
bezpieczeństwo Rzpltej przekładać potrzeba, to się już nią kontentować
Rzpltą w niebezpieczeństwo wprowadzić. Kwestyja tedy jest znaleźć na to skuteczne remedium. W odpowiedzi go republikantów przeciw elekcyjom nie widać, tylko skargi i narzekania, że przez elekcyje do wakansów moc by królewska absolutna cierpiała. To jednak oczywista jest, że to złe umniejszenia władzy absolutnej w rozdawaniu wakansów cale byłoby (mówią za elekcyjami republikanci) zawsze mniejsze i znośniejsze dla Rzpltej niżeli jej rzetelne złe i nieszczęście, którego od władzy w dystrybucie wakansów absolutnej Rzpltej zawsze obawiać się potrzeba. Albo tedy (mówią) salwować trzeba Rzpltą przez ten jeden sposób od Karwickiego podany, albo jeżeli tę moc absolutną królewską nad
bezpieczeństwo Rzpltej przekładać potrzeba, to się już nią kontentować
Skrót tekstu: KonSSpos
Strona: 263
Tytuł:
O skutecznym rad sposobie
Autor:
Stanisław Konarski
Miejsce wydania:
Warszawa
Region:
Mazowsze
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty perswazyjne
Gatunek:
pisma polityczne, społeczne
Tematyka:
polityka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
między 1760 a 1763
Data wydania (nie wcześniej niż):
1760
Data wydania (nie później niż):
1763
Tekst uwspółcześniony:
tak
Tytuł antologii:
Pisma wybrane
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Juliusz Nowak-Dłużewski
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Warszawa
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Państwowy Instytut Wydawniczy
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1955
ujma pewnych dla panów i wielkich intrat? Dzieci ich kilkoletnie czyby brały natenczas starostwa? Żony czyby się ad jura communicativa domieściły na kilka, na kilkanaście starostw? Możnaż więc tuszyć sobie, żeby panowie, swój zważywszy interes, poddali się pod elekcyje kandydatów i zezwolili na nie?
Odpowiedają na to za elekcjami republikanci, że to jest niemała i godna uwagi przeciw elekcjom trudność. Tymczasem to rzetelna jest prawda, że dwieście i więcej pierwszych w Polsce i w Litwie panów i ci sami, którzy mają łask królewskich najwięcej, którzy i wiele mają, i więcej spodziewają się mieć starostw, którzy są bardzo dobrze położeni u Dworu, inaczej
ujma pewnych dla panów i wielkich intrat? Dzieci ich kilkoletnie czyby brały natenczas starostwa? Żony czyby się ad jura communicativa domieściły na kilka, na kilkanaście starostw? Możnaż więc tuszyć sobie, żeby panowie, swój zważywszy interess, poddali się pod elekcyje kandydatów i zezwolili na nie?
Odpowiedają na to za elekcyjami republikanci, że to jest niemała i godna uwagi przeciw elekcyjom trudność. Tymczasem to rzetelna jest prawda, że dwieście i więcej pierwszych w Polszczę i w Litwie panów i ci sami, którzy mają łask królewskich najwięcej, którzy i wiele mają, i więcej spodziewają się mieć starostw, którzy są bardzo dobrze położeni u Dworu, inaczej
Skrót tekstu: KonSSpos
Strona: 265
Tytuł:
O skutecznym rad sposobie
Autor:
Stanisław Konarski
Miejsce wydania:
Warszawa
Region:
Mazowsze
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty perswazyjne
Gatunek:
pisma polityczne, społeczne
Tematyka:
polityka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
między 1760 a 1763
Data wydania (nie wcześniej niż):
1760
Data wydania (nie później niż):
1763
Tekst uwspółcześniony:
tak
Tytuł antologii:
Pisma wybrane
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Juliusz Nowak-Dłużewski
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Warszawa
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Państwowy Instytut Wydawniczy
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1955
tu kwestii nie masz o nas żyjących, ale idzie o królów i Rzepltą nieśmiertelnych.” § 25 Republikanci pośredni swoję plantę popierają i konkluzyja tej materii.
Aleć gdy nie można tak łatwo republikantom za elekcjami dogodzić, a obmierzły i okropny nierząd zostającą tak dawno bez sejmów Rzepltą przydusza i do ostatniej ją przybliża zguby, republikanci pośredni, zachwaliwszy gorliwość republikantów za elekcjami, zachwalają sposób od nich podany ugruntowania pluralitatis dla Ojczyzny; tylko tenże sam sposób za zbyt trudny, a viventibus principibus za niepodobny i za niewczesny cale do proponowania poczytując, tego są zdania i o zgodę w tym, ile można, upraszają, aby ten elekcji sposób na dalszy
tu kwestyi nie masz o nas żyjących, ale idzie o królów i Rzepltą nieśmiertelnych.” § 25 Republikanci pośredni swoję plantę popierają i konkluzyja tej materyi.
Aleć gdy nie można tak łatwo republikantom za elekcyjami dogodzić, a obmierzły i okropny nierząd zostającą tak dawno bez sejmów Rzepltą przydusza i do ostatniej ją przybliża zguby, republikanci pośredni, zachwaliwszy gorliwość republikantów za elekcyjami, zachwalają sposób od nich podany ugruntowania pluralitatis dla Ojczyzny; tylko tenże sam sposób za zbyt trudny, a viventibus principibus za niepodobny i za niewczesny cale do proponowania poczytując, tego są zdania i o zgodę w tym, ile można, upraszają, aby ten elekcyi sposób na dalszy
Skrót tekstu: KonSSpos
Strona: 282
Tytuł:
O skutecznym rad sposobie
Autor:
Stanisław Konarski
Miejsce wydania:
Warszawa
Region:
Mazowsze
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty perswazyjne
Gatunek:
pisma polityczne, społeczne
Tematyka:
polityka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
między 1760 a 1763
Data wydania (nie wcześniej niż):
1760
Data wydania (nie później niż):
1763
Tekst uwspółcześniony:
tak
Tytuł antologii:
Pisma wybrane
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Juliusz Nowak-Dłużewski
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Warszawa
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Państwowy Instytut Wydawniczy
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1955
