łotów/ to drobno pokrajawszy włożyć miedzy heblowane trzasczki Jesionowego drzewa w ósmy garncową baryłkę mosztu dobrego nalać/ i dać mu się wytrybować. To wszystkim śledzionnym dolegliwościom osobliwie służy. Do roku chować go może. 3.
Drudzy czynią to wino tym sposobem. Biorą Rzepiku w cieniu ususzonego łotów szesnaście/ Stonogowcu mniejszego cztery łoty/ Reubarbarum przedniego trzy łoty/ Iwinki pachniącej/ albo Żywiczki małej/ Roży czerwonej po dwu łotu/ Kopytniku z korzeniem pułtora łota/ Anyżu nasienia pięć kwint/ Indiańskiej Szpikanardy/ Cynamonu po pół łota. To wszytko drobno pokrajać/ a miedzy heblowane trzasczki leszczynowe pomieszać w pięci garncową faskę wsypać/ mosztu dobrego nalać/ dać mu się
łotow/ to drobno pokraiawszy włożyć miedzy heblowáne trzasczki Ieśionowego drzewá w osmy gárncową báryłkę mosztu dobrego nálać/ y dáć mu się wytrybowáć. To wszystkim śleźiennym dolegliwośćiom osobliwie służy. Do roku chowáć go może. 3.
Drudzy czynią to wino tym sposobem. Biorą Rzepiku w ćieniu vsuszonego łotow szesnaśćie/ Stonogowcu mnieyszego cztery łoty/ Rheubárbárum przedniego trzy łoty/ Iwinki páchniącey/ álbo Zywiczki máłey/ Roży czerwoney po dwu łotu/ Kopytniku z korzeniem pułtorá łotá/ Anyżu naśienia pięć kwint/ Indiánskiey Szpikánárdy/ Cynámonu po puł łotá. To wszytko drobno pokráiáć/ á miedzy heblowáne trzasczki lesczynowe pomieszáć w pięci gárncową fáskę wsypáć/ mosztu dobrego nálać/ dáć mu się
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 279
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
Febrom zastarzałym.
Febry zastarzałe z zamulenia pochodzące. Żółtaczce.
Żółtej chorobie zastarzałej/ jest lekarstwem. Tego wina nie mamy jako trunku/ ale jako lekarstwa używać: tylko trunek pierwszy na przodku obiedniego jedzenia/ abo kwaterkę tylko/ abo połowicę kwaterki.
Inni też tym sposobem to wino przyprawują. Biorąc Rzepiku suchego dziesięć łotów/ Reubarbarum przednie dobrego pięć łotów/ Migdałów gorzkich trzy łoty/ Rożej suchej czerwonej pułtora łota/ Anyżu nasienia łot/ korzenia Kopytnikowego/ korzenia Marzanny/ albo Retyfarbierskiej/ nasienia Piotruszczanego po pół łota. Ziele i korzenia drobno pokrajać/ Migdały utłuc/ nasienia z gruba przerazić/ a z heblowanemi trzasczkami leszczynowemi zmieszawszy/ w sześcigarncową baryłkę włożyć
Febrom zástárzáłym.
Febry zástárzáłe z zámulenia pochodzące. Zołtácce.
Zołtey chorobie zástárzáłey/ iest lekárstwem. Tego winá nie mamy iáko trunku/ ále iáko lekárstwá vżywáć: tylko trunek pierwszy ná przodku obiedniego iedzenia/ ábo kwáterkę tylko/ ábo połowicę kwáterki.
Inni też tym sposobem to wino przyprawuią. Biorąc Rzepiku suchego dźieśięć łotow/ Rheubárbárum przednie dobrego pięć łotow/ Migdałow gorzkich trzy łoty/ Rożey suchey czerwoney pułtorá łotá/ Anyżu naśienia łot/ korzenia Kopytnikowego/ korzenia Márzánny/ álbo Rethyfárbierskiey/ naśienia Piotrusczánego po puł łotá. Ziele y korzenia drobno pokráiáć/ Migdały vtłuc/ naśienia z hrubá przeráźić/ á z heblowánemi trzasczkámi lesczynowemi zmieszawszy/ w sześćigárncową báryłkę włożyć
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 279
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
słoną wodą/ Gujam/ Dangu/ Ksandu/ Katacora) częścią za wielkością rzek/ które dalekim biegiem przechodzą tamte Państwa/ jako Curato/ Polisango/ Zaiton/ Mecon/ którą Polus nazywa Qujan. Ma też towary/ które się tam rodzą: abowiem pospolicie ma obfitość zboża/ ryżów/ wełen/ jedwabiów/ Konopi/ reubarbarum/ piżma/ czamletów wybornych z włosów wielbłądowych. Tenże Polus pisze/ iż w Caindu rodzi się też imbier/ Cinamon/ i gwoździki/ acz mnie się to zda rzecz trudna do wiary. Jest też tam niemało rzek/ które prowadzą złoto. Moneta pospolita nie jest tam jednaka: W Katajo udają monetę z jednego
słoną wodą/ Guiam/ Dangu/ Xándu/ Cátácorá) częśćią zá wielkośćią rzek/ ktore dálekim biegiem przechodzą támte Páństwá/ iáko Curato/ Polisángo/ Záiton/ Mecon/ ktorą Polus názywa Quian. Ma też towáry/ ktore się tám rodzą: ábowiem pospolićie ma obfitość zboża/ ryżow/ wełen/ iedwabiow/ Konopi/ reubárbarum/ piżmá/ czámletow wybornych z włosow wielbłądowych. Tenże Polus pisze/ iż w Cáindu rodźi się też imbier/ Cinámon/ y gwoźdźiki/ ácz mnie się to zda rzecz trudna do wiáry. Iest też tám niemáło rzek/ ktore prowádzą złoto. Monetá pospolita nie iest tám iednáka: W Cátáio vdáią monetę z iednego
Skrót tekstu: BotŁęczRel_III
Strona: 86
Tytuł:
Relacje powszechne, cz. III
Autor:
Giovanni Botero
Tłumacz:
Paweł Łęczycki
Drukarnia:
Mikołaj Lob
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
opisy geograficzne
Tematyka:
egzotyka, geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1609
Data wydania (nie wcześniej niż):
1609
Data wydania (nie później niż):
1609
odchodzi ale nie wszytka/ i pierwszego i drugiego dnia tym się trwożyć nie trzeba/ ale jej pomagać Krysterami/ Pigułeczkami z Aloe/ de Hieracum Agarico, przydawszy granum jedno abo dwoje Elateriej/ abo przed nią wypić łyżek dwie abo trzy Sirupi rosati solutiui, Fermelij solutiui, Manny ze cztery łoty/ abo węzełek namoczywszy z Reubarbarum i Senessu/ przed nią kieliszek tej infuzy wypijać/ zgoła jako komu Medyk według natury jego da informacją. Jeśli zaś woda puszy i odyma/ z czego przychodzą bole/ kolki/ morzyska/ duszność/ smarować żołądek i żywot olejkiem muszkatowym/ rucianym/ rumienkowym: nosić założkę ciepłą/ abo co takowego: Zgryść anyszku/
odchodźi ále nie wszytká/ y pierwszego y drugiego dniá tym się trwożyć nie trzebá/ ále iey pomágáć Krysterámi/ Pigułeczkámi z Aloe/ de Hieracum Agarico, przydawszy granum iedno ábo dwoie Eláteryey/ ábo przed nią wypić łyżek dwie ábo trzy Sirupi rosati solutiui, Fermelij solutiui, Mánny ze cztery łoty/ ábo węzełek námoczywszy z Reubarbarum y Senessu/ przed nią kieliszek tey infuzy wypiiać/ zgołá iáko komu Medyk według nátury iego da informácyą. Iesli záś wodá puszy y odyma/ z czego przychodzą bole/ kolki/ morzyská/ duszność/ smárowáć żołądek y żywot oleykiem muszkátowym/ rućianym/ rumienkowym: nośić założkę ćiepłą/ ábo co tákowego: Zgryść ányszku/
Skrót tekstu: PetrJWod
Strona: 38
Tytuł:
O wodach w Drużbaku i Łęckowej
Autor:
Jan Innocenty Petrycy
Drukarnia:
Andrzej Piotrkowczyk
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1635
Data wydania (nie wcześniej niż):
1635
Data wydania (nie później niż):
1635