powrotu biegły i uczony. Czytelniku: a choć i na starość do Szkoły. A szkoły takiej gdzie sta[...] zdrowiu ludzkiemu potrzebny jest sztucznie, i poważnie wierszem opisany. Któremu służąc własnej rzeczy/ i ochraniając abym w czym nieuchybił toru/ przywiązałem barziej pracą moję do tego/ aby przez Afektacją wymowy potrzebne jakie słówko Emfrasim swojej nieutraciło. Którą moje usilność jeżeli przyjmiesz zdrowem i wesołym okiem odważę się i nawydanie Komentu który mam gotowy przy sobie/ Jeżeli wdzięczność pobacze i prace i nagrodę. Z tym się łas że i miłości twojej oddaje.
Zyczliwy zdrowiu Sarmackiemu Przyjaciel Czytelnikowi. Jeżeli kto Lekarskiej Pragniesz Hipokreny/ I chcesz dość w
powrotu biegły y vcżony. Czytelniku: á choć y ná stárość do Szkoły. A szkoły tákiey gdzie sta[...] zdrowiu ludzkiemu potrzebny iest sztucżnie, y powaznie wierszem opisány. Ktoremu służąc własney rzecży/ y ochrániáiąc ábym w cżym nieuchybił toru/ przywiązałem bárźiey pracą moię do tego/ áby przez Affektácyą wymowy potrzebne iákie słowko Emphrasim swoiey nieutráćiło. Ktorą moie vśilność ieżeli przyimiesz zdrowem y wesołem okiem odważę się y náwydánie Kommentu ktory mam gotowy przy sobie/ Ieżeli wdźięcżność pobacże y prace y nagrodę. Z tym się łás że y miłośći twoiey oddáie.
Zyczliwy zdrowiu Sármáckiemu Przyiáciel Czytelnikowi. Ieżeli kto Lekárskiey Prágniesz Hipokreny/ Y chcesz dość w
Skrót tekstu: OlszSzkoła
Strona: B
Tytuł:
Szkoła Salernitańska
Autor:
Hieronim Olszowski
Drukarnia:
Walerian Piątkowski
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
wiersz
Rodzaj:
liryka
Gatunek:
poradniki
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1640
Data wydania (nie wcześniej niż):
1640
Data wydania (nie później niż):
1640
wygadał, wymówił, także to, jedno tylko prawi? Już się na początku Ewangelyj nazwał pasterzem dobrym, postaremu się do tejże mowy wraca, i pasterzem się dobrym nazywa. Nazywa się powtórnie Pasterzem, powtórnie się tytułuje, wielbi, bo to słowo Pańskie nie takie, jakie nasze mizerne. Wyrwie się drugiemu słówko nie ostróżnie, pochwali się nad drugich przeniósł się, aż mu wnet tego żal; bo ona pochwała ćmić go poczęła, i naganami wikłać, odprzysiągłby się był mówić tego. Chrystusowe pochwały stateczne, raz założone zawsze trwają. A czemu? bo pochwały ludzkie częstokroć czcze. chluba jest, rzeczy nie masz; i cofać
wygadał, wymowił, tákże to, iedno tylko práwi? Iuż się ná początku Ewángelyi názwał pásterzem dobrym, postáremu się do teyże mowy wraca, i pásterzem się dobrym názywa. Názywa się powtornie Pásterzem, powtornie się tytułuie, wielbi, bo to słowo Páńskie nie tákie, iákie násze mizerne. Wyrwie się drugiemu słowko nie ostrożnie, pochwali się nád drugich przeniosł się, áż mu wnet tego żal; bo oná pochwała ćmić go poczęłá, i nágánámi wikłáć, odprzysiągłby się był mowić tego. Chrystusowe pochwáły státeczne, raz założone záwsze trwáią. A czemu? bo pochwały ludzkie częstokroć czcze. chlubá iest, rzeczy nie mász; i cofáć
Skrót tekstu: MłodzKaz
Strona: 68
Tytuł:
Kazania i homilie
Autor:
Tomasz Młodzianowski
Drukarnia:
Collegium Poznańskiego Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Poznań
Region:
Wielkopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty perswazyjne
Gatunek:
kazania
Tematyka:
religia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1681
Data wydania (nie wcześniej niż):
1681
Data wydania (nie później niż):
1681
. M. Pan obecnym przytej mojej Relacji, czybyś był Wm. M. M. Pan niesłyszał, gdybym był co na Wm. M. M. Powiedział, a oświadczam się przed Bogiem, i Wm. M. M. Panem, że za moją wiadomością, abo dopuszczeniem, ani słówko w niej ma być odmienione, ale tak jakoś ją Wm. M. M. Pan w uszy swe słyszał, zostać się ta Relacja powinna. Podwodziła mię (pod poczciwością wyznać muszę) pewna Osoba subtelnemi persuasiami, abym w tę materią w mięszał Wm. M. M. Pana, i zgoła winę
. M. Pan obecnym przytey moiey Relácyey, czybyś był Wm. M. M. Pan niesłyszał, gdybym był co ná Wm. M. M. Powiedźiał, á oświadczam się przed Bogiem, y Wm. M. M. Pánem, że zá moią wiádomośćią, ábo dopuszczeniem, áni słowko w niey ma bydź odmienione, ále ták iákoś ią Wm. M. M. Pan w vszy swe słyszał, zostáć się tá Relácya powinná. Podwodźiłá mię (pod poczciwośćią wyznáć muszę) pewna Osobá subtelnemi persuasiámi, ábym w tę máteryą w mięszał Wm. M. M. Páná, y zgołá winę
Skrót tekstu: LubJMan
Strona: 136
Tytuł:
Jawnej niewinności manifest
Autor:
Jerzy Sebastian Lubomirski
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
nieznany
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty perswazyjne
Gatunek:
pisma polityczne, społeczne
Tematyka:
polityka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1666
Data wydania (nie wcześniej niż):
1666
Data wydania (nie później niż):
1666
maiestas. Gdy Mojżesz Biblią zaczyna/ tedy naprzód stworzenie świata temi słowy opisuje. In principio creauit Deus caelum et terram. A Żydowie w języku swoim tak mówią: Beryshonah bara Elojm. Tłumacząc te słowa Rabin Abenhadzara powiada/ iż to słowo Bara według Gramatyki jest Singulare, et in plurali habet Barau. A to zaś słówko Elojm jest plurale, et in singulari habet El, aut Elhoa. Gdy tedy mówi Mojżesz Bara Elojm, nie mówi według porządku Gramatycznego dobrze/ ale opacznie jakoś Creuit Dij. A miał mówić Bara Elhoa. Creauit Deus. Aboli też Barau Elojm, creauerunt Dij. Ale mówi przeciwko Gramatyce Bara Elojm, creauit Dij
maiestas. Gdy Moyzesz Biblią záczyna/ tedy naprzod stworzenie świátá temi słowy opisuie. In principio creauit Deus caelum et terram. A Zydowie w ięzyku swoim ták mowią: Berishonah bara Eloym. Tłumácząc te słowá Rábin Abenhadzara powiáda/ iż to słowo Bara według Grámmátyki iest Singulare, et in plurali habet Barau. A to záś słowko Eloym iest plurale, et in singulari habet El, aut Elhoa. Gdy tedy mowi Moyzesz Bara Eloym, nie mowi według porządku Grámmátycznego dobrze/ ále opácznie iákoś Creuit Dij. A miał mowić Bara Elhoa. Creauit Deus. Aboli też Barau Eloym, creauerunt Dij. Ale mowi przećiwko Grámmátyce Bara Eloym, creauit Dij
Skrót tekstu: StarKaz
Strona: 10
Tytuł:
Arka testamentu zamykająca w sobie kazania niedzielne cz. 2 kazania
Autor:
Szymon Starowolski
Drukarnia:
Krzysztof Schedel
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty perswazyjne
Gatunek:
kazania
Tematyka:
religia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1649
Data wydania (nie wcześniej niż):
1649
Data wydania (nie później niż):
1649
wszytkie jego nieszczęścia i przygody/ które cierpiał/ naprzód od braci własnej/ będąc zaprzedany Izraelitom/ potym od paniej swojej/ od której był spotwarzony/ nakoniec od Pana samego/ od którego był do więzienia wrzucony/ a wszędzie powiada był przez możną rękę Boga Jakobowego wyzwolon. . Pererius i Abulensis powiadają/ iż to słówko Potentis, a po Żydowsku Abbir, jest słowo jedno z przezwisk Bożych. W którym znajdują się te trzy litery. Alef, Bet, Relch, które to litery zaczynają imię Trójce Przenaświętszej. Ab, ben, ruch, to jest/ Ojca/ Syna/ i Ducha świętego. Mówi tedy Jakub Patriarcha/ iż
wszytkie iego nieszczęśćia y przygody/ ktore ćierpiáł/ naprzod od bráći własney/ będąc záprzedány Izráelitom/ potym od pániey swoiey/ od ktorey był zpotwarzony/ nákoniec od Páná sámego/ od ktorego był do więźienia wrzucony/ á wszędźie powiada był przez możną rękę Boga Iakobowego wyzwolon. . Pererius y Abulensis powiádáią/ iż to słowko Potentis, á po Zydowsku Abbir, iest słowo iedno z przezwisk Bożych. W ktorym znáyduią się te trzy litery. Aleph, Beth, Relch, ktore to litery záczynáią imię Troyce Przenaświętszey. Ab, ben, ruch, to iest/ Oycá/ Syná/ y Duchá świętego. Mowi tedy Iákob Pátryárchá/ iż
Skrót tekstu: StarKaz
Strona: 14
Tytuł:
Arka testamentu zamykająca w sobie kazania niedzielne cz. 2 kazania
Autor:
Szymon Starowolski
Drukarnia:
Krzysztof Schedel
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty perswazyjne
Gatunek:
kazania
Tematyka:
religia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1649
Data wydania (nie wcześniej niż):
1649
Data wydania (nie później niż):
1649
.
NISROCH Asyryiski Bożek, alias deszczka z Korabiu Noego za Bożka czczona. Może się onich mówić: Unde ruant tabulata struunt: Oczywiste to naufcagium Dusz ich na tej deszcze. Albo też była to Skrzynka ż drze wa Korabiowego kształtnie uformowana, u Asyryiczyków jak Arka Pańska u Izraelitów, mająca obserwancję. Ze zaś te słówko Nisroch, z Asyryiskiego Języka Saturna albo Jowisza sonat, tych samych Bogów przez swego Nisrochą Bożka rozumieli. Tak Rabin Salomon Jarrhi, Dawid Kimbi, i Kircher, zawołany natury i prawdy Scrutator świadczą.
NABO Bożek Babil ończyków, o którym Tirinus multi laboris, et sudoris Ausber, è Societate IESU, swoje daje zdanie,
.
NISROCH Asyryiski Bożek, alias deszczka z Korábiu Nòégo za Bożka czczona. Może się onich mowić: Unde ruant tabulata struunt: Oczywiste to naufcagium Dusz ich na tey deszce. Albo też była to Skrzynka ż drze wá Korabiowego kształtnie uformowana, u Asyryiczykow iak Arka Pańska u Izràélitow, maiąca obserwancyę. Ze zaś te słowko Nisroch, z Asyryiskiego Ięzyka Saturna albo Iowisza sonat, tych samych Bogow przez swego Nisrochą Bożka rozumieli. Tak Rabin Salomon Iarrhi, Dawid Kimbi, y Kircher, zawołany natury y prawdy Scrutator świádczą.
NABO Bożek Babil ończykow, o ktorym Tirinus multi laboris, et sudoris Ausber, è Societate IESU, swoie daie zdanie,
Skrót tekstu: ChmielAteny_I
Strona: 41
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 1
Autor:
Benedykt Chmielowski
Drukarnia:
J.K.M. Collegium Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1755
Data wydania (nie wcześniej niż):
1755
Data wydania (nie później niż):
1755
Takich Miesięcy Księżycowych zażywali żydzi, jako się pokazuje z postanowienia Paschy żydowskiej, i innych cyrcumstancyj.
ROK SŁONECZNY dopiero przed Rokiem Księżycowym opisany, składa się z 12 Miesięcy, o których tu mówię,
MENSIS u Łacinników, a Metiendo, od wymiaru i pewnej liczby dni w Miesiącu się zawierających, u Polaków zaś toż samo słówko Mensis, jest na język Polski transformowane, Mensiąc, vulgo Miesiąc.
MIESIĄCOW tá iest SERIES y PORZĄDEK.
STYCZEN styka się z Rokiem, LUTY srogi, MARZEC Ze marzy, i w nim umarł już nie jeden starzec. KWIECIEN od Kwiatów rannych; a MAJ, że zielony, CZERWIEC od Czerwca; LIPIEC z Lip
Takich Miesięcy Xiężycowych zażywali żydzi, iako się pokázuie z postanowienia Paschy żydowskiey, y innych cyrcumstancyi.
ROK SŁONECZNY dopiero przed Rokiem Xiężycowym opisany, składa się z 12 Miesięcy, o ktorych tu mowię,
MENSIS u Łacinnikow, à Metiendo, od wymiaru y pewney liczby dni w Miesiącu się zawieraiących, u Polákow zaś toz samo słowko Mensis, iest na ięzyk Polski transformowane, Mensiąc, vulgo Miesiąc.
MIESIĄCOW tá iest SERIES y PORZĄDEK.
STYCZEN ztyka się z Rokiem, LUTY srogi, MARZEC Ze marzy, y w nim umarł iuż nie ieden starzec. KWIECIEN od Kwiatow rannych; a MAY, że zielony, CZERWIEC od Czerwca; LIPIEC z Lip
Skrót tekstu: ChmielAteny_I
Strona: 192
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 1
Autor:
Benedykt Chmielowski
Drukarnia:
J.K.M. Collegium Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1755
Data wydania (nie wcześniej niż):
1755
Data wydania (nie później niż):
1755
, stać. iść. we wszystkim politycznie się sprawować; Tak rozumiejąc omyli się, bo tu nie o ludzkości i pieknych Manierach dyskurs formatur, lecz de POLITICA, czyli POLITIE, która jest Prudentia dobrze trzymająca i Sądząca o RZECZY POSPOLITEJ, albo DOBRU POSPOLITYM, jako też o Jej Postanowieniu, i rządzeniu. Gdyż te słówko POLITICA, albo POLITIES, czyli POLITIA wzieło się od Greckiego słówka Polis. i wykłada się Miasto, Pospólstwo, jakoby to była największa Świata Polityka, Rzecz Pospolitą et Communitatem u- o Rzeczypospolitej in genere
trzymać, nią rządzić chwalebnie ku całości i dobru jakiego znacznego zgromadzenia, według zdania Książęcia Oratorów Tulliusza, Salus Populi Summa Lexesto
, stać. iść. we wszystkim politycznie się sprawować; Tak rozumieiąc omyli się, bo tu nie o ludzkości y pieknych Manierach dyskurs formatur, lecz de POLITICA, czyli POLITIE, ktora iest Prudentia dobrze trzymaiąca y Sądząca o RZECZY POSPOLITEY, albo DOBRU POSPOLITYM, iako też o Iey Postanowieniu, y rządzeniu. Gdyż te słowko POLITICA, albo POLITIES, czyli POLITIA wzieło się od Greckiego słowka Polis. y wykłada się Miasto, Pospolstwo, iakoby to była naywiększa Swiata Polityka, Rzecz Pospolitą et Communitatem u- o Rzeczypospolitey in genere
trzymać, nią rządzić chwalebnie ku całości y dobru iakiego znacznego zgromadzenia, według zdania Xiążęcia Oratorow Tulliusza, Salus Populi Summa Lexesto
Skrót tekstu: ChmielAteny_I
Strona: 345
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 1
Autor:
Benedykt Chmielowski
Drukarnia:
J.K.M. Collegium Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1755
Data wydania (nie wcześniej niż):
1755
Data wydania (nie później niż):
1755
Lex była dispensatrix: iako patet z Konstytucyj Anni 1676. A Radzce Krakowscy i Wileńscy tym samym że Consularem na Osobach swoich mają Dignitatem, już Szlachectwa są darowani Prerogatywą, według Przywileju danego Wileńskiemu Magistratowi Roku 1568 u Olszarewicza. Tę SZLACHTĘ de Nowo kreowaną GRZYMUŁTOWSKI Wojewoda Poznański nazywa SCRATABELLOS i inni Politycy toż czynią; że te słówko Scartabellus ma originem od słowa Scartmos co znaczy z Greckiego Żołnierza pieszego, albo też rzyskiego lezdcę na Wojnie; Inni deducunt od słów Łacińskich Sacra to jest Chorągiew, Bellans Wojująca, niby Scrabellans; innych zdanie jest, że ten termin skoncypowany na wyrażenie Nowej Szlachty i Bellatorów, z chłopskiej kondycyj kreowanych, niby z Karty hellans
Lex była dispensatrix: iako patet z Konstytucyi Anni 1676. A Radzce Krakowscy y Wileńscy tym samym że Consularem na Osobach swoich maią Dignitatem, iuż Szlachectwa są darowani Prerogatywą, według Przywileiu danego Wileńskiemu Magistratowi Roku 1568 u Olszarewicza. Tę SZLACHTĘ de Nowo kreowaną GRZYMUŁTOWSKI Woiewoda Poznański nazywa SCRATABELLOS y inni Politycy toż czynią; że te słowko Scartabellus ma originem od słowa Scartmos co znaczy z Greckiego Zołnierza pieszego, albo też rzyskiego lezdcę na Woynie; Inni deducunt od słow Łacińskich Sacra to iest Chorągiew, Bellans Woiuiąca, niby Scrabellans; innych zdanie iest, że ten termin skoncypowany na wyrażenie Nowey Szlachty y Bellatorow, z chłopskiey kondycyi kreowanych, niby z Karty hellans
Skrót tekstu: ChmielAteny_I
Strona: 378
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 1
Autor:
Benedykt Chmielowski
Drukarnia:
J.K.M. Collegium Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1755
Data wydania (nie wcześniej niż):
1755
Data wydania (nie później niż):
1755
Luzytanii.
Grecy swoim Miastom uformowawszy Imię, przydawali te agnomen Polis, tojest Miasto, u: g. Heliopolis, Słońca Miasto, Neapolis Nowe Miasto, Canstantinopolis Konstantynowe Miasto, Adrianopolis Adrianowe Miasto, Claudiopolis, Leopolis, Cracopolis, Krakusowe Miasto.
Niemcy secuti Greków, przydają do Imienia Miast, w których jest Zamek te słówko Burg, co znaczy Kasztel, Zamek; naprzykład Alterburg, Magdeburg: Hamburg Rotemburg, Meklemburg, Mersemburg Wisemburg, i inne bez liczby. Gdzie zaś jest Góra w Mieście, przydają do Imiona Miasta takiego o Rzeczypospolitej którą zdobią Miasta
ten termin Berg, Góra, ug. Minsterberg. Amberg, Wirtemberg, Reinberg,
Luzytanii.
Grecy swoim Miastom uformowawszy Imie, przydawâli te agnomen Polis, toiest Miasto, v: g. Heliopolis, Słońca Miasto, Neapolis Nowe Miasto, Canstantinopolis Konstantynowe Miasto, Adrianopolis Adryanowe Miasto, Claudiopolis, Leopolis, Cracopolis, Krakusowe Miasto.
Niemcy secuti Grekow, przydaią do Imienia Miast, w ktorych iest Zamek te słowko Burg, co znaczy Kasztel, Zamek; naprzykład Alterburg, Magdeburg: Hamburg Rotemburg, Meklemburg, Mersemburg Wisemburg, y inne bez liczby. Gdzie zaś iest Gora w Mieście, przydaią do Imiona Miasta takiego o Rzeczypospolitey ktorą zdobią Miasta
ten termin Berg, Gora, vg. Minsterberg. Amberg, Wirtemberg, Rheinberg,
Skrót tekstu: ChmielAteny_I
Strona: 407
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 1
Autor:
Benedykt Chmielowski
Drukarnia:
J.K.M. Collegium Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1755
Data wydania (nie wcześniej niż):
1755
Data wydania (nie później niż):
1755
