temiż widłami leży Memphis olim Sedes Królów. Przez Miasto Nilus rzeka kilką przechodzi kanałami, cysterny napełnia dla wygody, a przytym ośm lub więcej tysięcy Wielbłądów wozi wodę w beczkach skurzanych, tylich jak nasze, które przedają w Mieście, dając zato Paszy Kairskiemu pewną summę. Drugie ośm tysięcy Wielbłądów wozi wodę dla Sandziaków, Ciausów; Kupców, od których do skarbu nic nie idzie. Pieszych ludzi nosi wodę w skurzanych kozich burdziukach na 30. tysięcy. Miasta w cyrkumferencyj całej namierzył Villalmontius na mil 22. intellige Włoskich, albo Francuskich: Mil niemieckich 8. wzdłuż go jest na mil 3. jako sam powoli jadąc na ośle Książę
temiż widłami leży Memphis olim Sedes Krolow. Przez Miasto Nilus rzeka kilką przechodźi kanáłami, cysterny nápełnia dla wygody, á przytym ośm lub więcey tysięcy Wielbłądow wozi wodę w beczkach skurzánych, tylich iák nasze, ktore przedaią w Mieście, daiąc záto Pásży Kairskiemu pewną summę. Drugie ośm tysięcy Wielbłądow woźi wodę dla Sandźiakow, Ciausow; Kupcow, od ktorych do skarbu nic nie idźie. Pieszych ludźi nosi wodę w skurzánych kozich burdźiukach ná 30. tysięcy. Miasta w cyrkumferencyi cáłey námierzył Villalmontius ná mil 22. intellige Włoskich, albo Fráncuskich: Mil niemieckich 8. wzdłuż go iest ná mil 3. iako sam powoli iadąc ná ośle Xiążę
Skrót tekstu: ChmielAteny_II
Strona: 651
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 2
Autor:
Benedykt Chmielowski
Drukarnia:
J.K.M. Collegium Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1746
Data wydania (nie wcześniej niż):
1746
Data wydania (nie później niż):
1746
nad Nilem, Daktylów rodzących się na Palmie Drzewie mnóstwo wielkie: mają ogrody, w których sieją Trzciny Cukrowe, wodą Nilową polewając. AFRYKA. O Egipskim Królestwie.
Rządzi Miastem Pasza Kairski mający rocznej Intraty 6. kroć sto tysięcy szeryfów, to jest Cekinów, oprócz różnych inwencyj i zdzierstwa. Ma pod sobą 24. Sandziaków, bo na tyle części Kajr podzielony: jest zawsze w Mieście Tureckiego Żołnierza konnego na 6. tysięcy i Piechoty tyleż na Praesidium w Mieście, aby od Arabów rozbojem żyjących była życia i Fortun w Mieście securitas. Targi w Mieście są dwa razy na tydzień tak ludne, jak jarmarki, na których nawet ludzi przedają,
nád Nilem, Daktylow rodzących się ná Palmie Drzewie mnostwo wielkie: máią ogrody, w ktorych sieią Trzciny Cukrowe, wodą Nilową polewáiąc. AFRYKA. O Egypskim Krolestwie.
Rządźi Miastem Paszá Kairski maiący roczney Intráty 6. kroć sto tysięcy szeryfow, to iest Cekinow, oprucz rożnych inwencyi y zdźierstwá. Má pod sobą 24. Sandźiakow, bo ná tyle części Kayr podźielony: iest záwsze w Mieście Tureckiego Zołnierzá konnego ná 6. tysięcy y Piechoty tyleż ná Praesidium w Mieście, aby od Arábow rozboiem żyiących była życia y Fortun w Mieście securitas. Targi w Mieście są dwá razy ná tydźień ták ludne, iak iarmárki, ná ktorych náwet ludźi przedaią,
Skrót tekstu: ChmielAteny_II
Strona: 652
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 2
Autor:
Benedykt Chmielowski
Drukarnia:
J.K.M. Collegium Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1746
Data wydania (nie wcześniej niż):
1746
Data wydania (nie później niż):
1746
u dawnych najpiękniesza, dziś wszystka spustoszona, bo gdzie przedtym Miasta znaczne były, teraz i wsiów nie masz albo spustoszałe. NATOLIA WŁASNA.
TA Część jest pod Rządem Beglirbegliku Natolskiego, ciągnie się nad Morzem czarnym w zdłuż aż do Rzeki Aly, i nad Medyterranem, aż do Wyspy Cypru. Zamyka w sobie 14. Sandziaków, albo jakoby Powiatów. Oblana jest Rzekami Madrą zwaną u dawnych Meander, Sangary, Otmagiuki, wsławioną przegraną Krezusa, Garnicą zwaną u dawnych Graniką, przy której Aleksander Wielki zbił Persów etc. Ma Miasta. CHIOUTAJE Miasto Stołeczne blisko Rzeki Sangary, ma swego Arcybiskupa. BURSA Miasto między górą Olimpem i Marmorą zaszczycone przedtym Stolicą
u dáwnych náypiękniesza, dziś wszystka spustoszona, bo gdzie przedtym Miástá znáczne były, teraz y wsiow nie mász álbo spustoszáłe. NATOLIA WŁASNA.
TA Część iest pod Rządem Beglirbegliku Natolskiego, ciągnie się nád Morzem czarnym w zdłuż áż do Rzeki Aly, y nád Medyterránem, áż do Wyspy Cypru. Zámyka w sobie 14. Sandziákow, álbo iákoby Powiátow. Oblana iest Rzekámi Madrą zwáną u dáwnych Meander, Sangary, Otmagiuki, wsłáwioną przegráną Krezusá, Garnicą zwáną u dáwnych Graniką, przy ktorey Alexánder Wielki zbił Persow etc. Ma Miástá. CHIOUTAYE Miásto Stołeczne blisko Rzeki Sangary, ma swego Arcybiskupá. BURSA Miásto między gorą Olimpem y Mármorą zászczycone przedtym Stolicą
Skrót tekstu: ŁubŚwiat
Strona: 559
Tytuł:
Świat we wszystkich swoich częściach
Autor:
Władysław Aleksander Łubieński
Drukarnia:
Wrocławska Akademia Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Wrocław
Region:
Śląsk
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
relacje
Tematyka:
egzotyka, geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1740
Data wydania (nie wcześniej niż):
1740
Data wydania (nie później niż):
1740
, na Południe z Erzerum, i Tyldyl, na Wschód z Karduelem, i Erywanem. ERZERUM Miasto Stołeczne Beglerbegliku położone między Trebizondą, i Jeziorem Van nad Eufratem, ma być najpryncypalniejsze w Turkii, bo obszerne, i ludne, z wielą Przedmieściami, dwojakim murem opasane, i zmocnione Fortecą. Zamyka w sobie 11. Sandziaków. VAN albo Vastan Miasto Stołeczne Beglerbegliku, nad jeziorem tegoż Imienia, graniczy z Persją, mocne i obronione Fortecą, dawne, zamyka w sobie 9. Sandziaków. ASTABAT także Miasto Turkomańskie, w którego gruncie rodzi się korzeń zwany Ronas, rośnie w ziemi na podobieństwo Lukrecyj, i służy do farbowania płócien czerwono
, ná Południe z Erzerum, y Tyldyl, ná Wschod z Karduelem, y Erywánem. ERZERUM Miásto Stołeczne Beglerbegliku położone między Trebizondą, y Jeziorem Van nád Eufrátem, ma bydź naypryncypálnieysze w Turkii, bo obszerne, y ludne, z wielą Przedmieśćiámi, dwoiákim murem opasáne, y zmocnione Fortecą. Zámyka w sobie 11. Sandziákow. VAN álbo Vastan Miásto Stołeczne Beglerbegliku, nád ieziorem tegoż Imienia, grániczy z Persyą, mocne y obronione Fortecą, dáwne, zámyka w sobie 9. Sandziákow. ASTABAT tákże Miásto Turkomáńskie, w ktorego gruncie rodzi się korzeń zwány Ronas, rośnie w ziemi ná podobieństwo Lukrecyi, y służy do fárbowánia płocien czerwono
Skrót tekstu: ŁubŚwiat
Strona: 566
Tytuł:
Świat we wszystkich swoich częściach
Autor:
Władysław Aleksander Łubieński
Drukarnia:
Wrocławska Akademia Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Wrocław
Region:
Śląsk
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
relacje
Tematyka:
egzotyka, geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1740
Data wydania (nie wcześniej niż):
1740
Data wydania (nie później niż):
1740
ma być najpryncypalniejsze w Turkii, bo obszerne, i ludne, z wielą Przedmieściami, dwojakim murem opasane, i zmocnione Fortecą. Zamyka w sobie 11. Sandziaków. VAN albo Vastan Miasto Stołeczne Beglerbegliku, nad jeziorem tegoż Imienia, graniczy z Persją, mocne i obronione Fortecą, dawne, zamyka w sobie 9. Sandziaków. ASTABAT także Miasto Turkomańskie, w którego gruncie rodzi się korzeń zwany Ronas, rośnie w ziemi na podobieństwo Lukrecyj, i służy do farbowania płócien czerwono przychodzących tam z Mogolu. Okręt raz napełniony tym korzeniem zatonął był pod Ormusem, z kąd przez długi czas Morze tameczne jak krwią było zafarbowane. PAŃSTWA TURECKIE w AZYJ
ma bydź naypryncypálnieysze w Turkii, bo obszerne, y ludne, z wielą Przedmieśćiámi, dwoiákim murem opasáne, y zmocnione Fortecą. Zámyka w sobie 11. Sandziákow. VAN álbo Vastan Miásto Stołeczne Beglerbegliku, nád ieziorem tegoż Imienia, grániczy z Persyą, mocne y obronione Fortecą, dáwne, zámyka w sobie 9. Sandziákow. ASTABAT tákże Miásto Turkomáńskie, w ktorego gruncie rodzi się korzeń zwány Ronas, rośnie w ziemi ná podobieństwo Lukrecyi, y służy do fárbowánia płocien czerwono przychodzących tám z Mogolu. Okręt raz nápełniony tym korzeniem zátonął był pod Ormusem, z kąd przez długi czás Morze támeczne iák krwią było záfárbowáne. PANSTWA TURECKIE w AZYI
Skrót tekstu: ŁubŚwiat
Strona: 566
Tytuł:
Świat we wszystkich swoich częściach
Autor:
Władysław Aleksander Łubieński
Drukarnia:
Wrocławska Akademia Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Wrocław
Region:
Śląsk
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
relacje
Tematyka:
egzotyka, geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1740
Data wydania (nie wcześniej niż):
1740
Data wydania (nie później niż):
1740
jeno dwa/ i od Sandziak Bejów, którzy także tytuł noszą Basze/ a nie mają tylko jeden. Nie zachowują inszych ceremonij kiedy którego Baszą uczynią/ tylko że przed nim Chorągiew niosą/ a Miralem, który jest Urzędnik do tej samej powinności obrany/ prowadzi go z muzyką i śpiewaniem.
Urzędy Beglerbejów, co innych Sandziaków pod mocą swoją mają/ są dwojakie. Jedni się zowią Haźile Beglerbey, mają pewną intratę naznaczoną na Miastach/ Miasteczkach/ i Wsiach/ pod władzą swoją zostających. Drudzy się zowią Saliane Beglerbey, a biorą swoij dochód z tych pieniędzy/ które inszy Oficjalistowie w Państwach rządom ich podległych na Cesarza wybierają/ i może się
ieno dwá/ y od Sandźiak Beiow, ktorzy tákże tytuł noszą Básze/ á nie máią tylko ieden. Nie záchowuią inszych ceremoniy kiedy ktorego Bászą vczynią/ tylko że przed nim Chorągiew niosą/ á Miralem, ktory iest Vrzędnik do tey sámey powinnośći obrány/ prowádźi go z muzyką y śpiewániem.
Vrzędy Beglerbeiow, co innych Sandźiakow pod mocą swoią máią/ są dwoiákie. Iedni się zowią Haźile Beglerbey, máią pewną intratę náznáczoną ná Miástách/ Miásteczkách/ y Wśiách/ pod władzą swoią zostáiących. Drudzy się zowią Saliane Beglerbey, á biorą swoiy dochod z tych pieniędzy/ ktore inszi Officiálistowie w Páństwách rządom ich podległych ná Cesárzá wybieráią/ y może się
Skrót tekstu: RicKłokMon
Strona: 62
Tytuł:
Monarchia turecka
Autor:
Paul Ricot
Tłumacz:
Hieronim Kłokocki
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
nieznany
Typ tekstu:
mieszany
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
relacje
Tematyka:
egzotyka, obyczajowość
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1678
Data wydania (nie wcześniej niż):
1678
Data wydania (nie później niż):
1678
i przez swoich własnych Urzędników onę wybierają. Rozdział XII.
Najpierwszy jest w Antoliej, którą przed tym Azią mniejszą zwano/ a potym przezwano Anatolią, z tej przyczyny/ że jest barziej ku wschodowi położona/ względem Grecji. Intraty ma Milion Aspr na Rok/ jako się pokazuje z Regestrów Cesarskich/ nazwanych stary Kanon. Sandziaków ma pod sobą piętnastu. Kiotahaia, to jest miasto Frygiej, gdzie zwyczajnie Beglerbei rezyduje. Sarahanu, Edynu, Kastamony, Hudarbendyghiaru, Boli, Menteszu, Angury którą inaczej zwano Ancyrą, Karabisaru, Tekieili, Kiangru, Hamidu, Sułtan Uglun, Karesi, Tewirzwary, i Dwadzieścia Zamków i do nich należących.
Drugi
y przez swoich własnych Vrzędnikow onę wybieráią. Rozdźiał XII.
Naypierwszy iest w Antoliey, ktorą przed tym Azią mnieyszą zwáno/ á potym przezwáno Anatolią, z tey przyczyny/ że iest bárźiey ku wschodowi położoná/ względem Greciey. Intráty ma Million Aspr ná Rok/ iáko się pokázuie z Regestrow Cesárskich/ názwánych stáry Canon. Sandźiakow ma pod sobą piętnastu. Kiotahaia, to iest miásto Phrygiey, gdźie zwyczaynie Beglerbei residuie. Sarahanu, Edinu, Kastamony, Hudarbendighiaru, Boli, Menteszu, Angury ktorą ináczey zwáno Ancyrą, Karabisaru, Tekieili, Kiangru, Hamidu, Sułtan Vglun, Karesi, Tewirzwary, y Dwádźieśćia Zamkow y do nich náleżących.
Drugi
Skrót tekstu: RicKłokMon
Strona: 63
Tytuł:
Monarchia turecka
Autor:
Paul Ricot
Tłumacz:
Hieronim Kłokocki
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
nieznany
Typ tekstu:
mieszany
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
relacje
Tematyka:
egzotyka, obyczajowość
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1678
Data wydania (nie wcześniej niż):
1678
Data wydania (nie później niż):
1678
Zamków i do nich należących.
Drugi jest Karamaniey, nazwanej przed tym Cilicią/ która była ostatnia Prowincja należąca Panom Karamańskim/ i opierała się długo/ kiedy wszytkie inne otwierały wrota/ i składały głowę pod szczęściem broni Ottomańskiej. Intraty ma do Roku Sześćkroć Sto Tysięcy Sześćdziesiąt Tysięcy/ i Siedmdziesiąt cztery aspr. Ma pod sobą Sandziaków siedm. Ikonium w Kapadociej/ gdzie Beglerbei Dwór chowa/ Nigudy, Kaisairu, inaczej nazwanego Cesanki, Jeruszechru, Kyrszechru, Akszechru, Akseraju. Zamków jest trzy/ które sam Basza trzyma/ to jest w Ikonium, drugi w Larendzie, trzeci w Mendui, a inszych jest siedmnaście/ które osobnych mają Sandziaków.
Trzeci
Zamkow y do nich náleżących.
Drugi iest Karamaniey, názwáney przed tym Cilicią/ ktora byłá ostátnia Prouincia náleżąca Pánom Kárámáńskim/ y opierałá się dług^o^/ kiedy wszytkie inne otwieráły wrota/ y skłádáły głowę pod szczęśćiem broni Ottomáńskiey. Intráty ma do Roku Sześćkroć Sto Tyśięcy Sześćdźieśiąt Tyśięcy/ y Siedmdźieśiąt cztery áspr. Ma pod sobą Sandźiakow śiedm. Ikonium w Káppádociey/ gdźie Beglerbei Dwor chowá/ Nigudy, Kaisairu, ináczey názwánego Cesanki, Ieruszechru, Kyrszechru, Akszechru, Akseraiu. Zamkow iest trzy/ ktore sam Bászá trzymá/ to iest w Ikonium, drugi w Larendźie, trzeći w Mendui, á inszych iest śiedmnaśćie/ ktore osobnych máią Sandźiakow.
Trzeći
Skrót tekstu: RicKłokMon
Strona: 63
Tytuł:
Monarchia turecka
Autor:
Paul Ricot
Tłumacz:
Hieronim Kłokocki
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
nieznany
Typ tekstu:
mieszany
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
relacje
Tematyka:
egzotyka, obyczajowość
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1678
Data wydania (nie wcześniej niż):
1678
Data wydania (nie później niż):
1678
, Kyrszechru, Akszechru, Akseraju. Zamków jest trzy/ które sam Basza trzyma/ to jest w Ikonium, drugi w Larendzie, trzeci w Mendui, a inszych jest siedmnaście/ które osobnych mają Sandziaków.
Trzeci Diarbekier, albo Mesopotamiej. Ma Intraty dorocznej Milion dwakroć Sto Tysięcy/ Sześćset/ Sześćdziesiąt aspr. i dziewiętnaście Sandziaków pod posłuszeństwem swoim/ i drugich pięć/ co Turcy zowią Hukinmet, to jest/ wolnych Panów. Z tych Dziewiętnastu/ jedenaście należą własnością Cesarzom Tureckim/ a drudzy Ośm są z Prowincji Kurdyj, których oni Kurtami zowią. Trzeba albowiem wiedzieć/ iż gdy Turcy Kurdią opanowali/ wszytkę krainę podzielili na Sandziaków/ z tą
, Kyrszechru, Akszechru, Akseraiu. Zamkow iest trzy/ ktore sam Bászá trzymá/ to iest w Ikonium, drugi w Larendźie, trzeći w Mendui, á inszych iest śiedmnaśćie/ ktore osobnych máią Sandźiakow.
Trzeći Diarbekier, álbo Mesopotamiey. Ma Intraty doroczney Million dwákroć Sto Tyśięcy/ Sześćset/ Sześćdźieśiąt áspr. y dźiewiętnaśćie Sandźiakow pod posłuszeństwem swoim/ y drugich pięć/ co Turcy zowią Hukinmet, to iest/ wolnych Pánow. Z tych Dźiewiętnastu/ iedenaśćie náleżą własnośćią Cesárzom Tureckim/ á drudzy Ośm są z Prowinciey Kurdyi, ktorych oni Kurtámi zowią. Trzebá álbowiem wiedźieć/ iż gdy Turcy Kurdią opánowáli/ wszytkę kráinę podźielili ná Sándźiákow/ z tą
Skrót tekstu: RicKłokMon
Strona: 63
Tytuł:
Monarchia turecka
Autor:
Paul Ricot
Tłumacz:
Hieronim Kłokocki
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
nieznany
Typ tekstu:
mieszany
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
relacje
Tematyka:
egzotyka, obyczajowość
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1678
Data wydania (nie wcześniej niż):
1678
Data wydania (nie później niż):
1678
Temiszekreku, Skaredu, Mufarkinu, Kale, Haburu, Sandziaru, albo Diarbeku, gdzie zwyczajnie Beglerbej mieszka. Dziedziczni zaś i wolni Sandziakowie są Dagmanu, Kulabu, Mechranu, Terdzilu, Ataku, Perteku, Tifakichweru, Szyrmeku. Księga Pierwsza,
Czwarty jest Szamu, albo Damaszku. Intraty ma Milion aspr/ i siedm Sandziaków pod swoją władzą/ co są z Hazem, od których Beglerbejowi Urzędnicy Podatek na niego wybierają. To jest Kades erysu, albo Jeruzalem/ G[...] zy, Sifadu, Nabolu, który się przed tym zwał Neapolis w Siriej/ Aglanu, Bakury, i Damaszku/ kędy zwykł przemieszkiwać. Jest trzech innych odleglejszych z Salianą,
Temiszekreku, Skaredu, Mufarkinu, Kale, Haburu, Sandźiaru, álbo Diarbeku, gdźie zwyczaynie Beglerbey mieszka. Dźiedźiczni záś y wolni Sándźiákowie są Dagmanu, Kulabu, Mechranu, Terdźilu, Ataku, Perteku, Tifakichweru, Szirmeku. Xięga Pierwsza,
Czwarty iest Szamu, álbo Damaszku. Intráty ma Million áspr/ y śiedm Sándźiakow pod swoią władzą/ co są z Hazem, od ktorych Beglerbeiowi Vrzędnicy Podátek ná niego wybieráią. To iest Kades erisu, álbo Ieruzalem/ G[...] zy, Sifadu, Nabolu, ktory się przed tym zwał Neápolis w Siriey/ Aglanu, Bakury, y Dámászku/ kędy zwykł przemieszkiwáć. Iest trzech innych odlegleyszych z Salianą,
Skrót tekstu: RicKłokMon
Strona: 64
Tytuł:
Monarchia turecka
Autor:
Paul Ricot
Tłumacz:
Hieronim Kłokocki
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
nieznany
Typ tekstu:
mieszany
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
relacje
Tematyka:
egzotyka, obyczajowość
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1678
Data wydania (nie wcześniej niż):
1678
Data wydania (nie później niż):
1678