poszedł przeciw Moskwie, i poodbierał im niektóre Zamki przez Sanguszka i Chodkiewicza, a tym czasem Car Moskiewski wysłał Posłów do Augusta o Pokój prosząc, który otrzymał Roku 1571. a Król Zygmunt Roku 1572. 18. Lipca powracając z Litwy w Kniszynie umarł, cenzurowany ten Król od Historyków, że za niego Luterska i Kalwińska Sekta zaraziła Województwa Polskie, i znacznie przypstrzyła Senat Polski, i z tej przyczyny podobno Pan Bóg ujął Sukcesora faworyzującemu, i przyjaźnemu[...] zarazie Heretyckiej. Intterregnm po nim spokojne przez Rok w Polsce było. Roku 1573. w Kwietniu Elekcja zaczęta przy zgromadzonych wielu Cudżoziemskich Posłach, pod prezydencją Uchańskiego Arcybiskupa Gnieźnieńskiego na której przez Posłów Tureckich
poszedł przećiw Moskwie, i poodbierał im niektóre Zamki przez Sanguszka i Chodkiewicza, á tym czasem Car Moskiewski wysłał Posłów do Augusta o Pokóy prosząc, który otrzymał Roku 1571. á Król Zygmunt Roku 1572. 18. Lipca powracając z Litwy w Kniszynie umarł, cenzurowany ten Król od Historyków, że za niego Luterska i Kalwińska Sekta zaraźiła Województwa Polskie, i znacznie przypstrzyła Senat Polski, i z tey przyczyny podobno Pan Bóg ujął Sukcessora faworyzującemu, i przyjaźnemu[...] zaraźie Heretyckiey. Intterregnm po nim spokoyne przez Rok w Polszcze było. Roku 1573. w Kwietniu Elekcya zaczęta przy zgromadzonych wielu Cudźoziemskich Posłach, pod prezydencyą Uchańskiego Arcybiskupa Gnieznieńskiego na którey przez Posłów Tureckich
Skrót tekstu: ŁubHist
Strona: 64
Tytuł:
Historia polska z opisaniem rządu i urzędów polskich
Autor:
Władysław Łubieński
Drukarnia:
Drukarnia Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Wilno
Region:
ziemie Wielkiego Księstwa Litewskiego
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
historia, prawo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1763
Data wydania (nie wcześniej niż):
1763
Data wydania (nie później niż):
1763
1424. do wszystkich Grodów, surowo zakazując zasiewania w Polsce tego kąkolu. Tym surowszy wyszedł Edykt Roku 1438. na KONFEDERACYJ KORCZYŃSKIEJ, o czym Herburt, sub nomine Haereticus. Roku 1525. KONFEDERACJA MAZOWIECKA podobnyż Edykt wydała potępiając Wiarę Luterską, o czym Łubieński Biskup Płocki fol: 371. Ze zaś za Zygmunta Augusta Sekta Luterańska i Kalwińska rozkrzewiać się poczęła w tłustych rolach Polak[...] tak Szlachty jako i Senatorów wielu, Łubień: fol: 235. Piasecki fol: 265. tak po śmierci jego KONFEDERACJA WARSZAWSKA Roku 1573. ubezpieczyła te Sekty w Pokoju, na co potym wszyscy Królowie przysięgać musieli aż do teraźniejszego Regnanta, zawsze jednak hałasy były na
1424. do wszystkich Grodów, surowo zakazując zaśiewania w Polszcze tego kąkolu. Tym surowszy wyszedł Edykt Roku 1438. na KONFEDERACYI KORCZYNSKIEY, o czym Herburt, sub nomine Haereticus. Roku 1525. KONFEDERACYA MAZOWIECKA podobnyż Edykt wydała potępiając Wiarę Luterską, o czym Łubieński Biskup Płocki fol: 371. Ze zaś za Zygmunta Augusta Sekta Luterańska i Kalwińska rozkrzewiać śię poczeła w tłustych rolach Polak[...] tak Szlachty jako i Senatorów wielu, Łubień: fol: 235. Piasecki fol: 265. tak po smierći jego KONFEDERACYA WARSZAWSKA Roku 1573. ubespieczyła te Sekty w Pokoju, na co potym wszyscy Królowie przyśięgać muśieli aż do teraźnieyszego Regnanta, zawsze jednak hałasy były na
Skrót tekstu: ŁubHist
Strona: 133
Tytuł:
Historia polska z opisaniem rządu i urzędów polskich
Autor:
Władysław Łubieński
Drukarnia:
Drukarnia Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Wilno
Region:
ziemie Wielkiego Księstwa Litewskiego
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
historia, prawo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1763
Data wydania (nie wcześniej niż):
1763
Data wydania (nie później niż):
1763
do wieże wziąć, nieboraka Niemca, A Polaka wypuścił jako cudzoziemca. Patrzcie Niemcy i drudzy ewenielikowie, Że się źle z wiarą waszą puszczać ku rozmowie. Posokę też Lutrowę Mahomet niemiecki, On Erazmus rozkazał wszytkę zebrać w niecki. Arcyministrom w Czechach posłał ją kacerskim, Sposobem iż też oni idą złym żołnierskim. Abowiem żadna sekta pod słońcem nie była, Która by męczenników więcej nakrwawiła. Klasztorów wielką sumę z gruntu wywrócili, Co cnotliwi nadali, to źli wyłupili. Niechajże się posoka Marcinowa z nimi Zgadza i niech ją piją z potomki swojemi. I teraz ten obyczaj ministrowie mają, Że do wina Lutrowej cholery mieszają, Mówiąc do swych:
do wieże wziąć, nieboraka Niemca, A Polaka wypuścił jako cudzoziemca. Patrzcie Niemcy i drudzy ewenjelikowie, Że się źle z wiarą waszą puszczać ku rozmowie. Posokę też Lutrowę Mahomet niemiecki, On Erazmus rozkazał wszytkę zebrać w niecki. Arcyministrom w Czechach posłał ją kacerskim, Sposobem iż też oni idą złym żołnierskim. Abowiem żadna sekta pod słońcem nie była, Która by męczenników więcej nakrwawiła. Klasztorów wielką sumę z gruntu wywrócili, Co cnotliwi nadali, to źli wyłupili. Niechajże się posoka Marcinowa z nimi Zgadza i niech ją piją z potomki swojémi. I teraz ten obyczaj ministrowie mają, Że do wina Lutrowej cholery mieszają, Mówiąc do swych:
Skrót tekstu: ErZrzenAnKontr
Strona: 372
Tytuł:
Anatomia Martynusa Lutra Erazma z Roterdama
Autor:
Erazm z Rotterdamu
Tłumacz:
Jan Zrzenczycki
Drukarnia:
Bazyli Skalski
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
wiersz
Rodzaj:
utwory synkretyczne
Gatunek:
pisma religijne, satyry
Tematyka:
religia
Poetyka żartu:
tak
Data wydania:
1619
Data wydania (nie wcześniej niż):
1619
Data wydania (nie później niż):
1619
Tekst uwspółcześniony:
tak
Tytuł antologii:
Kontrreformacyjna satyra obyczajowa w Polsce XVII wieku
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Zbigniew Nowak
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Gdańsk
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Gdańskie Towarzystwo Naukowe
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1968
cokolwiek do życia ludzkiegojest potrzebnego: grunt jest rozmaity, pagórkami, równinami, lasami i rzekami jakoby przeplatano okryty. Handel Francozów rozciąga się prawie po całym świecie: Słowem mówiąc, we wszystko bogata jest Francja, oprócz Kruszców i przedniejszych Metalów. Sama Religia Katolicka Rzymska pod imieniem Kościoła Francuskiego w tym Królestwie teraz panuje: bo Sekta Kalwińska przez skasowanie Edyktu Nanteńskiego dopiero za Ludwika XIV. z Kraju wyrugowana jest, która była okazją domowych długich i krwawych wojen. Dla tego się zaś mówi Kościół Francuski, iż Duchowieństwo Francuskie wiele sobie ma nadanych osobliwszych od Stolice Rzymskiej przywilejów, przy których się statecznie z wyznaniem i uszanowaniem Najwyższej Głowy Kościoła Katolickiego Biskupa Rzymskiego,
cokolwiek do życia ludzkiegoiest potrzebnego: grunt iest rozmaity, pagorkami, rowninami, lasami y rzekami iakoby przeplatano okryty. Handel Francozow rozciąga się prawie po całym świecie: Słowem mowiąc, we wszystko bogata iest Francya, oprocz Kruszcow y przednieyszych Metallow. Sama Religia Katolicka Rzymska pod imieniem Kościoła Francuskiego w tym Krolestwie teraz panuie: bo Sekta Kalwińska przez skasowanie Edyktu Nanteńskiego dopiero za Ludwika XIV. z Kraiu wyrugowana iest, ktora była okazyą domowych długich y krwawych woien. Dla tego się zaś mowi Kościoł Francuski, iż Duchowieństwo Francuskie wiele sobie ma nadanych osobliwszych od Stolice Rzymskiey przywileiow, przy ktorych się statecznie z wyznaniem y uszanowaniem Naywyższey Głowy Kościoła Katolickiego Biskupa Rzymskiego,
Skrót tekstu: SzybAtlas
Strona: 38
Tytuł:
Atlas dziecinny
Autor:
Dominik Szybiński
Drukarnia:
Michał Groell
Miejsce wydania:
Warszawa
Region:
Mazowsze
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
astronomia, geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1772
Data wydania (nie wcześniej niż):
1772
Data wydania (nie później niż):
1772
została, i tak te dwa Królestwa zamykaja się pod imieniem Królestwa W. Brytanii. Irlandyą rządzi Vice Rej, którego Król W Brytanii z ramienia swego posyła, ten w urzędzie swoim sprawować się powinien według woli Królewskiej, praw Korony tej, i uchwał Parlamentowych. Co do Religii cała Brytania jest sekty Kalwińskiej, ta jednak sekta panująca na dwie partie dzieli się, jedni się nazywają Episcopales, a drudzy Presbyteriani, jedni od drugich tym tylko się różnią, iż pierwsi utrzymują dostojność Kościelną złączoną z powagą Królestwa, drudzy nie. Wszystkie inne sekty mogą się mieścić w tym Królestwie, i wolno im jakie chcą swoje obrządki sprawować, jednej tylko Religii Katolickiej
została, y tak te dwa Krolestwa zamykaia się pod imieniem Krolestwa W. Brytanii. Irlandyą rządzi Vice Rey, ktorego Krol W Brytannii z ramienia swego posyła, ten w urzędzie swoim sprawować się powinien według woli Krolewskiey, praw Korony tey, y uchwał Parlamentowych. Co do Religii cała Brytannia iest sekty Kalwińskiey, ta iednak sekta panuiąca na dwie partye dzieli się, iedni się nazywaią Episcopales, a drudzy Presbyteriani, iedni od drugich tym tylko się roznią, iż pierwsi utrzymuią dostoyność Kościelną złączoną z powagą Krolestwa, drudzy nie. Wszystkie inne sekty mogą się mieścić w tym Krolestwie, y wolno im iakie chcą swoie obrządki sprawować, iedney tylko Religii Katolickiey
Skrót tekstu: SzybAtlas
Strona: 79
Tytuł:
Atlas dziecinny
Autor:
Dominik Szybiński
Drukarnia:
Michał Groell
Miejsce wydania:
Warszawa
Region:
Mazowsze
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
astronomia, geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1772
Data wydania (nie wcześniej niż):
1772
Data wydania (nie później niż):
1772
najwięcej żelaza.
Co do Rządu Stan jego jest Monarchiczny: Przedtym swoich własnych miewał Królów, teraz od owego czasu jak się złączył z Daniją, Duńskiego Króla rządom podlega, który albo Vice-Reja, albo Rezydenta swego tam posyła, a ten w Chrystianii rezydując, imieniem swego pryncypała całym rządzi Krajem.
Co do Religii, Luterska Sekta tak jak w Danii panuje, w stronach jednak Północnej Norwegii, trudno zgadnąć co za wiara jest, jak zwyczajnie w grubym i dzikim narodzie. Co do obyczajów i natury mieszkańców, są trwali i mocni, ale nie manierni, zwłaszcza ci co w górach na Północ mieszkają, prawie dzikiemi nazwać się mogą. P.
naywięcey żelaza.
Co do Rządu Stan iego iest Monarchiczny: Przedtym swoich własnych miewał Krolow, teraz od owego czasu iak się złączył z Daniią, Duńskiego Krola rządom podlega, ktory albo Vice-Reja, albo Rezydenta swego tam posyła, a ten w Chrystianii rezyduiąc, imieniem swego pryncypała całym rządzi Kraiem.
Co do Religii, Luterska Sekta tak iak w Danii panuie, w stronach iednak Połnocney Norwegii, trudno zgadnąć co za wiara iest, iak zwyczaynie w grubym y dzikim narodzie. Co do obyczaiow y natury mieszkańcow, są trwali y mocni, ale nie manierni, zwłaszcza ci co w gorach na połnoc mieszkaią, prawie dzikiemi nazwać się mogą. P.
Skrót tekstu: SzybAtlas
Strona: 92
Tytuł:
Atlas dziecinny
Autor:
Dominik Szybiński
Drukarnia:
Michał Groell
Miejsce wydania:
Warszawa
Region:
Mazowsze
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
astronomia, geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1772
Data wydania (nie wcześniej niż):
1772
Data wydania (nie później niż):
1772
zaszczepiona za Władysława Jagiellona, do tych czas kwitnie w tym Księstwie. Są jednak miejsca, gdzie Schizmatycy mają swoje Cyrkwie i Manastery. Oprócz tego Tatarowie po wielu miasteczkach od dawnych czasów osiedli, i mają swoich obrządków sprawowania wolność. Żydów niezmierna moc po całej Litwie przemieszkiwa. Po lasach, bagnach Filipowcy gdzie niegdzie mieszkają: Sekta to jest ludzi, mająca podobieństwo Chrześcijaństwa przy nieźliczonych zabobonach i baśniach.
Naród Litewski tegoż jest przemysłu i wrodzonych przymiotów, jak Polski, serce Rycerskie wsławione tylą w Historyj Narodowej dowodami, przy wielkiej do wszelkich nauk sposobności zawsze w nich wydaje się.
Herb Księstwa Litewskiego jest Pogonia siedzący na koniu rozpędzonym, z szablą dobytą
zaszczepiona za Władysława Jagiellona, do tych czas kwitnie w tym Xięstwie. Są iednak mieysca, gdzie Schizmatycy maią swoie Cyrkwie y Manastery. Oprocz tego Tatarowie po wielu miasteczkach od dawnych czasow osiedli, y maią swoich obrządkow sprawowania wolność. Zydow niezmierna moc po całey Litwie przemieszkiwa. Po lasach, bagnach Filipowcy gdzie niegdzie mieszkaią: Sekta to iest ludzi, maiąca podobieństwo Chrześciaństwa przy nieźliczonych zabobonach y baśniach.
Narod Litewski tegoż iest przemysłu y wrodzonych przymiotow, iak Polski, serce Rycerskie wsławione tylą w Historyi Narodowey dowodami, przy wielkiey do wszelkich nauk sposobności zawsze w nich wydaie się.
Herb Xięstwa Litewskiego iest Pogonia siedzący na koniu rozpędzonym, z szablą dobytą
Skrót tekstu: SzybAtlas
Strona: 192
Tytuł:
Atlas dziecinny
Autor:
Dominik Szybiński
Drukarnia:
Michał Groell
Miejsce wydania:
Warszawa
Region:
Mazowsze
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
astronomia, geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1772
Data wydania (nie wcześniej niż):
1772
Data wydania (nie później niż):
1772
Sułtan Turecki jest Panem pełnomocnym nie tylko dóbr swoich poddanych, ale i życia ich, bo wszyscy poddani u niego są niewolnikami. Ta niezmierna zwierzchość z jedni strony, a z drugiej niewola, są okazją częstych buntów i zamieszania w Państwie.
Religia panująca Mahometańska wynaleziona od Mahometa Kacermistrza, który się za wielkiego udawał Proroka: Sekta jego nic innego nie jest, tylko zbior rozmaitych Artykułów z Żydowskich, Chrześcijańskich, Greckich i różnych Orientalnych obrządków: inne wszystkie fekty osobliwie Greków Schizmatyków między niemi mieszczą się i mają swoje Kościoły i Klasztory: Katolicka Religia gdzie nie gdzie ma także wolność swoich obrządków, wszystkie zaś te Religie muszą wielki haracz płacić Turkom
Sułtan Turecki iest Panem pełnomocnym nie tylko dobr swoich poddanych, ale y życia ich, bo wszyscy poddani u niego są niewolnikami. Ta niezmierna zwierzchość z iedny strony, a z drugiey niewola, są okazyą częstych buntow y zamieszania w Państwie.
Religia panuiąca Mahometańska wynaleziona od Mahometa Kacermistrza, ktory się za wielkiego udawał Proroka: Sekta iego nic innego nie iest, tylko zbior rozmaitych Artykułow z Zydowskich, Chrześciańskich, Greckich y rożnych Oryentalnych obrządkow: inne wszystkie fekty osobliwie Grekow Schizmatykow między niemi mieszczą się y maią swoie Kościoły y Klasztory: Katolicka Religia gdzie nie gdzie ma także wolność swoich obrządkow, wszystkie zaś te Religie muszą wielki haracz płacić Turkom
Skrót tekstu: SzybAtlas
Strona: 222
Tytuł:
Atlas dziecinny
Autor:
Dominik Szybiński
Drukarnia:
Michał Groell
Miejsce wydania:
Warszawa
Region:
Mazowsze
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
astronomia, geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1772
Data wydania (nie wcześniej niż):
1772
Data wydania (nie później niż):
1772
na wieki wschodząc, a jakoby słonecznego wschodu atrybuta sobie przywłaszczając. Wtenczas najbarziej szczyrości i sprawiedliwości najaśniejsze wypuścił promienia, kiedy okrutnemu i krew rozlewającemu oparszy się książęciu, a raczej tyranowi, do swych rzek herbownych niewinnej krwie obfite przyłączył posoki. Zadrżała na odwagę tej sławnej perły, buntując się niegdy przeciwko watykańskiej głowie, niewiernych odszczepieńców sekta, kiedy przez zjednoczenie się z Kościołem katolickim za odwagę przodkujących Komorowskich ona moc tyrańska do szczętu zniesiona i na głowę porażona została.
Ta dzielność i w Pietrze Komorowskim za Macieja, węgierskiego króla, wieczną po sobie zostawiła pamiątkę, którego już by była cale zgardzona, zrujnowana sława, gdyby ją była tego odważnego Herkulesa heroiczna nie
na wieki wschodząc, a jakoby słonecznego wschodu atrybuta sobie przywłaszczając. Wtenczas najbarziej szczyrości i sprawiedliwości najaśniejsze wypuścił promienia, kiedy okrutnemu i krew rozlewającemu oparszy się książęciu, a raczej tyranowi, do swych rzek herbownych niewinnej krwie obfite przyłączył posoki. Zadrżała na odwagę tej sławnej perły, buntując się niegdy przeciwko watykańskiej głowie, niewiernych odszczepieńców sekta, kiedy przez zjednoczenie się z Kościołem katolickim za odwagę przodkujących Komorowskich ona moc tyrańska do szczętu zniesiona i na głowę porażona została.
Ta dzielność i w Pietrze Komorowskim za Macieja, węgierskiego króla, wieczną po sobie zostawiła pamiątkę, którego już by była cale zgardzona, zrujnowana sława, gdyby ją była tego odważnego Herkulesa heroiczna nie
Skrót tekstu: HugLacPrag
Strona: 19
Tytuł:
Pobożne pragnienia
Autor:
Herman Hugon
Tłumacz:
Aleksander Teodor Lacki
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
ziemie Wielkiego Księstwa Litewskiego
Typ tekstu:
wiersz
Rodzaj:
liryka
Tematyka:
religia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1673
Data wydania (nie wcześniej niż):
1673
Data wydania (nie później niż):
1673
Tekst uwspółcześniony:
tak
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Krzysztof Mrowcewicz
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Warszawa
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
"Pro Cultura Litteraria"
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1997
we trzech osobach; jako trojaki a w jednej istności. I ktokolwiek się jedno na to morze zapuścił/ aby był swoim dowcipem opisał Trójce przenaświętszą każdy poblądził/ i od wiary powszechnej odpadł/ każdy zaginął/ i poszedł na wieczne potępienie z błędami swojemi/ ale osobliwie niezbożny bluźnierca Ariusz/ którego i podziśdzień między Heretykami sekta trwa najadowitsza/ nagłupsza/ i napodlejsza od Żydów/ i Mahometanów. Mądrze tedy barzo Doktor Anielski powiedział/ pisząc na one słowa Pawła świętego: Audiui arcana verba quae non licet homini loqui. Jeśli powiada Apostoł święty/ będąc do trzeciego nieba zachwycony nie mógł tego pojąć/ co to jest Trójca przenaświętsza/ ale tylko zawołał
we trzech osobách; iáko troiáki á w iedney istnośći. Y ktokolwiek się iedno ná to morze zápuśćił/ áby był swoim dowćipem opisał Troyce przenaświętszą káżdy poblądźił/ y od wiáry powszechney odpadł/ káżdy záginął/ y poszedł ná wieczne potępienie z błędámi swoiemi/ ále osobliwie niezbożny bluźniercá Aryusz/ ktorego y podźiśdźień między Heretykámi sektá trwa naiádowitsza/ nagłupsza/ y napodleysza od Zydow/ y Máchometanow. Mądrze tedy bárzo Doktor Anyelski powiedźiał/ pisząc ná one słowá Páwłá świętego: Audiui arcana verba quae non licet homini loqui. Ieśli powiáda Apostoł święty/ będąc do trzećiego niebá záchwycony nie mogł tego poiąć/ co to iest Troycá przenaświętsza/ ále tylko záwołał
Skrót tekstu: StarKaz
Strona: 7
Tytuł:
Arka testamentu zamykająca w sobie kazania niedzielne cz. 2 kazania
Autor:
Szymon Starowolski
Drukarnia:
Krzysztof Schedel
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty perswazyjne
Gatunek:
kazania
Tematyka:
religia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1649
Data wydania (nie wcześniej niż):
1649
Data wydania (nie później niż):
1649