chorobą Złożywszy, rzecze, że z nimi sam za nią Choćby do świtu na miejscu zostanie. Toż go koleją wszyscy w taniec bierą, Rozmaitą z nim pląsząc manijerą: Jedni hołubca, drudzy ruskie dzioki. Ten się też sadzi na sprynce, na skoki, Nigdy tak między nie tańcując Włochy, Aż mu serwaser wyszedł na pończochy. Poszedł potem spać; nazajutrz go rano Z onego tańca bez dusze zastano. Jeszcze by błazen mógł na świecie pożyć, Ale wolał swym żenin żywot złożyć. 101 (P). KOWAL KRADŁ, STALMACH WISI OSIECKA SPRAWA
Jeden kowal w Osieku, dwa byli stalmaszy. Trafiło się, że kowal ukradł
chorobą Złożywszy, rzecze, że z nimi sam za nię Choćby do świtu na miejscu zostanie. Toż go koleją wszyscy w taniec bierą, Rozmaitą z nim pląsząc manijerą: Jedni hołubca, drudzy ruskie dzioki. Ten się też sadzi na sprynce, na skoki, Nigdy tak między nie tańcując Włochy, Aż mu serwaser wyszedł na pończochy. Poszedł potem spać; nazajutrz go rano Z onego tańca bez dusze zastano. Jeszcze by błazen mógł na świecie pożyć, Ale wolał swym żenin żywot złożyć. 101 (P). KOWAL KRADŁ, STALMACH WISI OSIECKA SPRAWA
Jeden kowal w Osieku, dwa byli stalmaszy. Trafiło się, że kowal ukradł
Skrót tekstu: PotFrasz4Kuk_I
Strona: 246
Tytuł:
Fraszki albo Sprawy, Powieści i Trefunki.
Autor:
Wacław Potocki
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
nieznany
Typ tekstu:
wiersz
Rodzaj:
liryka
Gatunek:
fraszki i epigramaty
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1669
Data wydania (nie wcześniej niż):
1669
Data wydania (nie później niż):
1669
Tekst uwspółcześniony:
tak
Tytuł antologii:
Dzieła
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Leszek Kukulski
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Warszawa
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Państwowy Instytut Wydawniczy
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1987
tylko wilgotna była, nacieraj nią po kredzie, zaraz się litery wydadzą. Jak miedz albo mosiądz posrebrzyć?
Weź serwaseru 2. łoty, namocz wnim srebro na cienką błaszkę rozbite, i drobno nożyczkami postrzyżone, niech tam tak długo moknie, aż się rozpuści, potym zaraz przydaj Wajsztynu białego utartego, tyle żeby wszystek serwaser wsię wziął, alias wpił, aby było jako masa, którą wysuszywszy schowaj, a gdy chcesz srebrzyć, wychędoż pierwej miedź, lubo mosiądż, potym natrzy; jako najlepiej tym, zaraz się posrebrzy. Jak Plamy wywabić z materyj?
Na miejsca polane tłustością naskrobać kredy, miałko, na niej położyć bibułę, po
tylko wilgotna byłá, nacieray nią po kredzie, zaraz się litery wydadzą. Iak miedz albo mosiądz posrebrzyć?
Weź serwaseru 2. łoty, namocż wnim srebro na cienką błaszkę rozbite, y drobno nożyczkami postrzyżone, niech tam tak długo moknie, aż się rozpuści, potym zaraz przyday Wáysztynu białego utartego, tyle żeby wszystek serwaser wsię wziął, alias wpił, aby było iako masa, ktorą wysuszywszy schoway, a gdy chcesz srebrzyć, wychędoż pierwey miedź, lubo mosiądż, potym nátrzy; iako naylepiey tym, zaraz się posrebrzy. Iak Plamy wywabić z materyi?
Ná mieyscá poláne tłustością naskrobać kredy, miałko, na niey położyć bibułę, po
Skrót tekstu: ChmielAteny_III
Strona: 517
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 3
Autor:
Benedykt Chmielowski
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1754
Data wydania (nie wcześniej niż):
1754
Data wydania (nie później niż):
1754
potym cząstki już podzielone, w likworze pływając, ten w nim, którego przed tym nie było, sprawują kolor. Ciepłość kieliszka, pokazuje, jak mocna jest serwaseru na kruszce akcja; a dym wychodzący natężonego gorąca jest dowodem. Prędszy zaś, na żelazie, niż na miedzi, następuje skutek, dla tego, że serwaser łatwiej żelazo niż miedź rozpuszcza. Na czymby zaś ta zawisła łatwość? i jak się to dzieje rozpuszczanie? niżej pokaże się. Ze na ostatek, z rozpuszczonego żelaza czerwoniawy, a z miedzi zielony kolor powstaje, tego w eksperymentach o kolorach naznacza się przyczyna. o podzielności Materyj. Doświadczenie IV.
55. Gdy
potym cząstki iuż podzielone, w likworze pływaiąc, ten w nim, którego przed tym nie było, sprawuią kolor. Ciepłość kieliszka, pokazuie, iak mocna iest serwaseru na kruszce akcya; a dym wychodzący natężonego gorąca iest dowodem. Prędszy zaś, na żelazie, niż na miedzi, następuie skutek, dla tego, że serwaser łatwiey żelazo niż miedź rozpuszcza. Na czymby zaś ta zawisła łatwość? y iak się to dzieie rospuszczanie? niżey pokaże się. Ze na ostatek, z rozpuszczonego żelaza czerwoniawy, a z miedzi zielony kolor powstaie, tego w experymentach o kolorach naznacza się przyczyna. o podzielności Materyi. Doświadczenie IV.
55. Gdy
Skrót tekstu: ChróśSFizyka
Strona: 63
Tytuł:
Fizyka doświadczeniami potwierdzona
Autor:
Samuel Chróścikowski
Drukarnia:
Drukarnia Scholarum Piarum J.K.Mci i Rzeczypospolitej
Miejsce wydania:
Warszawa
Region:
Mazowsze
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
fizyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1764
Data wydania (nie wcześniej niż):
1764
Data wydania (nie później niż):
1764
miedź rozpuszcza. Na czymby zaś ta zawisła łatwość? i jak się to dzieje rozpuszczanie? niżej pokaże się. Ze na ostatek, z rozpuszczonego żelaza czerwoniawy, a z miedzi zielony kolor powstaje, tego w eksperymentach o kolorach naznacza się przyczyna. o podzielności Materyj. Doświadczenie IV.
55. Gdy w rozpuszczonej przez serwaser miedzi, czystą żelazną blaszkę, lub kawał żelaza, albo klucz, minut kilka trzymac będziesz; cała żelaza część umaczana, miedzią obwiedzie się, czyli miedziane około żelaza pochwy wyrobią się.
56. Żelazo tu, w miedź nie przemienia się, jakby kto, tego natury skutku niewiadomy, podobno przyznał. Lecz serwaser żelaza
miedź rozpuszcza. Na czymby zaś ta zawisła łatwość? y iak się to dzieie rospuszczanie? niżey pokaże się. Ze na ostatek, z rozpuszczonego żelaza czerwoniawy, a z miedzi zielony kolor powstaie, tego w experymentach o kolorach naznacza się przyczyna. o podzielności Materyi. Doświadczenie IV.
55. Gdy w rospuszczoney przez serwaser miedzi, czystą żelazną blaszkę, lub kawał żelaza, albo klucz, minut kilka trzymac będziesz; cała żelaza część umaczana, miedzią obwiedzie się, czyli miedziane około żelaza pochwy wyrobią się.
56. Zelazo tu, w miedź nie przemienia się, iakby kto, tego natury skutku niewiadomy, podobno przyznał. Lecz serwaser żelaza
Skrót tekstu: ChróśSFizyka
Strona: 63
Tytuł:
Fizyka doświadczeniami potwierdzona
Autor:
Samuel Chróścikowski
Drukarnia:
Drukarnia Scholarum Piarum J.K.Mci i Rzeczypospolitej
Miejsce wydania:
Warszawa
Region:
Mazowsze
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
fizyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1764
Data wydania (nie wcześniej niż):
1764
Data wydania (nie później niż):
1764
przez serwaser miedzi, czystą żelazną blaszkę, lub kawał żelaza, albo klucz, minut kilka trzymac będziesz; cała żelaza część umaczana, miedzią obwiedzie się, czyli miedziane około żelaza pochwy wyrobią się.
56. Żelazo tu, w miedź nie przemienia się, jakby kto, tego natury skutku niewiadomy, podobno przyznał. Lecz serwaser żelaza, które łatwiej rozpuszcza, cząstki odrywając, miedź na ich miejscu zostawuje. Doświadczenia
57. Atoli tu zachodzi pytanie, czemu serwaser łatwiej żelazo, niż miedź rozpuszcza? i jakim sposobem to się dzieje rozpuszczanie? Na przyczynę skutku tego Filozofowie zgodzić się nie chcą. Jedni albowiem mówią, że w żelazie jest więcej porów
przez serwaser miedzi, czystą żelazną blaszkę, lub kawał żelaza, albo klucz, minut kilka trzymac będziesz; cała żelaza część umaczana, miedzią obwiedzie się, czyli miedziane około żelaza pochwy wyrobią się.
56. Zelazo tu, w miedź nie przemienia się, iakby kto, tego natury skutku niewiadomy, podobno przyznał. Lecz serwaser żelaza, które łatwiey rospuszcza, cząstki odrywaiąc, miedź na ich mieyscu zostawuie. Doświadczenia
57. Atoli tu zachodzi pytanie, czemu serwaser łatwiey żelazo, niż miedź rospuszcza? y iakim sposobem to się dzieie rospuszczanie? Na przyczynę skutku tego Filozofowie zgodzić się nie chcą. Jedni albowiem mówią, że w żelazie iest więcey porow
Skrót tekstu: ChróśSFizyka
Strona: 64
Tytuł:
Fizyka doświadczeniami potwierdzona
Autor:
Samuel Chróścikowski
Drukarnia:
Drukarnia Scholarum Piarum J.K.Mci i Rzeczypospolitej
Miejsce wydania:
Warszawa
Region:
Mazowsze
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
fizyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1764
Data wydania (nie wcześniej niż):
1764
Data wydania (nie później niż):
1764
miedzią obwiedzie się, czyli miedziane około żelaza pochwy wyrobią się.
56. Żelazo tu, w miedź nie przemienia się, jakby kto, tego natury skutku niewiadomy, podobno przyznał. Lecz serwaser żelaza, które łatwiej rozpuszcza, cząstki odrywając, miedź na ich miejscu zostawuje. Doświadczenia
57. Atoli tu zachodzi pytanie, czemu serwaser łatwiej żelazo, niż miedź rozpuszcza? i jakim sposobem to się dzieje rozpuszczanie? Na przyczynę skutku tego Filozofowie zgodzić się nie chcą. Jedni albowiem mówią, że w żelazie jest więcej porów czyli dziurek, i że większa jest jakaś, między porami żelaza, i figurą najsubtelniejszych serwaseru partykuł, proporcja, tak dalece, że
miedzią obwiedzie się, czyli miedziane około żelaza pochwy wyrobią się.
56. Zelazo tu, w miedź nie przemienia się, iakby kto, tego natury skutku niewiadomy, podobno przyznał. Lecz serwaser żelaza, które łatwiey rospuszcza, cząstki odrywaiąc, miedź na ich mieyscu zostawuie. Doświadczenia
57. Atoli tu zachodzi pytanie, czemu serwaser łatwiey żelazo, niż miedź rospuszcza? y iakim sposobem to się dzieie rospuszczanie? Na przyczynę skutku tego Filozofowie zgodzić się nie chcą. Jedni albowiem mówią, że w żelazie iest więcey porow czyli dziurek, y że większa iest iakaś, między porami żelaza, y figurą naysubtelnieyszych serwaseru partykuł, proporcya, tak dalece, że
Skrót tekstu: ChróśSFizyka
Strona: 64
Tytuł:
Fizyka doświadczeniami potwierdzona
Autor:
Samuel Chróścikowski
Drukarnia:
Drukarnia Scholarum Piarum J.K.Mci i Rzeczypospolitej
Miejsce wydania:
Warszawa
Region:
Mazowsze
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
fizyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1764
Data wydania (nie wcześniej niż):
1764
Data wydania (nie później niż):
1764
odrywa cząstki, gdy drugi tegoż noża koniec, ręką zakręcony będzie. o Podzielności Materyj.
58. Newtonianie, za przyczynę tego skutku, naznaczają atrakcją; mówiąc, że żelazo większą ma do serwaseru, a niżeli po między własnemi swojemi cząstkami, atrakcją, to jest, żelaza cząstki, bardziej, i mocniej ciągną serwaser, a niżeli wzajemnie się między sobą ciągną: przeto, gdy każda żelaza cząsteczka do serwaseru dąży, przystępuje, i z nim się łący, tym samym od innych swoich oddala się cząstek; a tak żelazo rozpuszczać się, i rozpływać musi. Podobnym się sposobem, i miedzi rozpuszczanie, odprawuje. Ze zaś większa jest
odrywa cząstki, gdy drugi tegoż noża koniec, ręką zakręcony będzie. o Podzielności Materyi.
58. Newtonianie, za przyczynę tego skutku, naznaczaią attrakcyą; mowiąc, że żelazo większą ma do serwaseru, a niżeli po między własnemi swoiemi cząstkami, attrakcyą, to iest, żelaza cząstki, bardziey, y mocniey ciągną serwaser, a niżeli wzaiemnie się między sobą ciągną: przeto, gdy każda żelaza cząsteczka do serwaseru dąży, przystępuie, y z nim się łączy, tym samym od innych swoich oddala się cząstek; a tak żelazo rozpuszczać się, y rozpływać musi. Podobnym się sposobem, y miedzi rospuszczanie, odprawuie. Ze zaś większa iest
Skrót tekstu: ChróśSFizyka
Strona: 66
Tytuł:
Fizyka doświadczeniami potwierdzona
Autor:
Samuel Chróścikowski
Drukarnia:
Drukarnia Scholarum Piarum J.K.Mci i Rzeczypospolitej
Miejsce wydania:
Warszawa
Region:
Mazowsze
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
fizyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1764
Data wydania (nie wcześniej niż):
1764
Data wydania (nie później niż):
1764
; bo gdy każda cukru partykuła, bardziej ciągnie wodę, aniżeli inne cukru cząstki; od nich odstępuje, i z wodą się łący, a cukier tym samym rozpływa się i rozpuszcza. Włożone także w rozpuszczoną serwaserem miedź żelazo, ciągnie do siebie serwaseru partykuły, które przeto razem z miedzią ku żelazu dążą; lecz serwaser idzie dalej, to jest, bardziej go żelazo w siebie pociąga, a miedź od likworu opuszczona, dla większej miedzianych do miedzianych partykuł atrakcyj, skupia się, łący, i tak miedziane około żelaza wyrabia pochwy. Boherhaave kawałek dobrego srzebra w saletrzanym spirytusie (Spiritus nitri) rozpuścił, i czystą miedzianą blaszkę, do połowy
; bo gdy każda cukru partykuła, bardziey ciągnie wodę, aniżeli inne cukru cząstki; od nich odstępuie, y z wodą się łączy, a cukier tym samym rospływa się y rozpuszcza. Włożone także w rospuszczoną serwaserem miedź żelazo, ciągnie do siebie serwaseru partykuły, które przeto razem z miedzią ku żelazu dążą; lecz serwaser idzie daley, to iest, bardziey go żelazo w siebie pociąga, a miedź od likworu opuszczona, dla większey miedzianych do miedzianych partykuł attrakcyi, skupia się, łączy, y tak miedziane około żelaza wyrabia pochwy. Boherhaave kawałek dobrego srzebra w saletrzanym spiritusie (Spiritus nitri) rospuścił, y czystą miedzianą blaszkę, do połowy
Skrót tekstu: ChróśSFizyka
Strona: 67
Tytuł:
Fizyka doświadczeniami potwierdzona
Autor:
Samuel Chróścikowski
Drukarnia:
Drukarnia Scholarum Piarum J.K.Mci i Rzeczypospolitej
Miejsce wydania:
Warszawa
Region:
Mazowsze
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
fizyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1764
Data wydania (nie wcześniej niż):
1764
Data wydania (nie później niż):
1764
Kwest: 31. o Podzielności Materyj. Doświadczenia
Lecz dalekom się podobno z Newtońską atrakcją zapędził; com jednak mówił, w tym tylko myśli Newtonianów wyrażałem, albo raczej dotknąłem. Wolno zaś każdemu trzymać, co się podoba i zdaje. A ja wracam się do moich Eksperymentów.
60. Którą tedy serwaser na miedź i żelazo, tę woda prosta, na sól, cukier, farby, i inne rzeczy, ma w sobie siłę, i podobnym je rozdziela sposobem. Tak mineralne wody, z tąd swoje przymioty biorą, że po między kruszcami płynąc, najsubtelniejsze, i przezroczystości wód nieszkodzące, odrywają od nich, i z
Quaest: 31. o Podzielności Materyi. Doświadczenia
Lecz dalekom się podobno z Newtońską attrakcyą zapędził; com iednak mówił, w tym tylko myśli Newtonianow wyrażałem, albo raczey dotknąłem. Wolno zaś każdemu trzymać, co się podoba y zdaie. A ia wracam się do moich Experymentow.
60. Ktorą tedy serwaser na miedź y żelazo, tę woda prosta, na sol, cukier, farby, y inne rzeczy, ma w sobie siłę, y podobnym ie rozdziela sposobem. Tak mineralne wody, z tąd swoie przymioty biorą, żę po między kruszcami płynąc, naysubtelnieysze, y przezroczystości wod nieszkodzące, odrywaią od nich, y z
Skrót tekstu: ChróśSFizyka
Strona: 80
Tytuł:
Fizyka doświadczeniami potwierdzona
Autor:
Samuel Chróścikowski
Drukarnia:
Drukarnia Scholarum Piarum J.K.Mci i Rzeczypospolitej
Miejsce wydania:
Warszawa
Region:
Mazowsze
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
fizyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1764
Data wydania (nie wcześniej niż):
1764
Data wydania (nie później niż):
1764
