/ jako i w trawach widamy że Koń rzadko w nocy i we dnie przestawa jeść. Przeto w usilnej pracy potrzeba my siła jeść. Konia abyś zaś mógł ku swej potrzebie długo używać/ żeby na zdrowiu nie zszedł/ albo na nogach/ tedy po każdej pracej zapoconej/ ma być nakryty i wodzony/ dla snadniejszego odetchnienia/ i nie poić go aż mu dawszy kęs siana. A gdy gębą wody dotknie/ podnieś raz albo dwa munsztuk/ aby ślinę pierwsza i wtórą wypłokać mógł/ gdyż tą połknioną śliną/ najwięcej się Koń ochwaca. A stojąca woda najzdrowsza Koniowi i mętna bo się nią nie ochwyci. A jeśliby ciekąca była
/ iáko y w trawách widamy że Koń rzadko w nocy y we dnie przestawa ieść. Przeto w vsilney pracy potrzebá my siłá ieść. Końiá ábyś záś mogł ku swey potrzebie długo vżywáć/ żeby ná zdrowiu nie zszedł/ álbo ná nogách/ tedy po káżdey pracey zápoconey/ ma bydź nakryty y wodzony/ dla snádnieyszego odetchnienia/ y nie poić go aż mu dawszy kęs śiáná. A gdy gębą wody dotknie/ podnieś raz albo dwá munsztuk/ áby slinę pierwsza y wtorą wypłokáć mogł/ gdyż tą połknioną śliną/ naywięcey sie Koń ochwaca. A stoiąca wodá nayzdrowsza Koniowi y mętna bo sie nią nie ochwyći. A iesliby ćiekąca byłá
Skrót tekstu: PienHip
Strona: 28
Tytuł:
Hippika abo sposób poznania chowania i stanowienia koni
Autor:
Krzysztof Pieniążek
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
gospodarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1607
Data wydania (nie wcześniej niż):
1607
Data wydania (nie później niż):
1607
dokazać nie może; prawda że woli, nic nie może przyniewolić, gdyż to naturalna każdemu concipere wolą, lubo nie uwaźna, jeżeli kto rozumie, że może wykonać to, co chęć zamyśli, ale jakoź tandem przyjść ad hanc uniformitatem opinij, która sama czyni i szczęście, i porządek in statu libero, nie rozumiem snadniejszego, gdyby każdy z nas trzy maksymy pro regula żałoził woli swojej.
Pierwsza: pójść ductu wewnętrznego sentymentu, który nam sama natura imprimit, i uczi, że jest wola suprema, która powinna dirigere naszę, to jest Wola Boska, która się manifestat we wszystkich zamysłach naszych, byleśmy ją z aplikacją egzaminowali, i
dokazáć nie moźe; prawda źe woli, nic nie moźe przyniewolić, gdyź to naturalna kaźdemu concipere wolą, lubo nie uwaźna, ieźeli kto rozumie, źe moźe wykonáć to, co chęć zamyśli, ale iakoź tandem przyiść ad hanc uniformitatem opinij, ktora sama czyni y szczęśćie, y porządek in statu libero, nie rozumiem snádnieyszego, gdyby kaźdy z nas trzy máxymy pro regula záłoźył woli swoiey.
Pierwsza: poyść ductu wewnętrznego sentymentu, ktory nam sama natura imprimit, y ucźy, źe iest wola suprema, ktora powinna dirigere naszę, to iest Wola Boska, ktora się manifestat we wszystkich zámysłach naszych, byleśmy ią z applikácyą exáminowáli, y
Skrót tekstu: LeszczStGłos
Strona: 149
Tytuł:
Głos wolny wolność ubezpieczający
Autor:
Stanisław Leszczyński
Miejsce wydania:
Wilno
Region:
ziemie Wielkiego Księstwa Litewskiego
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty perswazyjne
Gatunek:
pisma polityczne, społeczne
Tematyka:
polityka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1733
Data wydania (nie wcześniej niż):
1733
Data wydania (nie później niż):
1733
, iże te Osoby w jednej naturze Boskiej nierozdzielnej być mogą od siebie przez pochodzenie tylko dzielące się/ z naturą jednak Boską łączące się. To jednak uważenia godno/ jakim sposobem miałoby być rodzenie Syna/ i pochodzenie Ducha świętego/ proszę/ chciej się zemną w tym rozmówić. Rabina z Teologiem. TEOLÓG.
DLa snadniejszego poznania/ maż wiedzieć/ że intellecto, rozumienie nasze/ które przez rozum pochodzi/ jest daleko różne od rozumienia Boskiego/ albowiem rozumienie nasze jest accidens et contingens, przypadkowe/ i trafunkowe/ przemieniające się/ in praeteritum et in futurum, wielką niedoskonałość w sobie stąd pokazuje. Lecz u Boga rozumienie jest zawsze permanens,
, iże te Osoby w iedney náturze Boskiey nierozdźielney bydź mogą od śiebie przez pochodzenie tylko dźielące się/ z náturą iednák Boską łączące się. To iednák vważenia godno/ iákim sposobem miáłoby bydź rodzenie Syná/ y pochodzenie Duchá świętego/ proszę/ chćiey się zemną w tym rozmowić. Rábiná z Theologiem. THEOLOG.
DLa snádnieyszego poznánia/ maż wiedźieć/ że intellecto, rozumienie násze/ ktore przez rozum pochodźi/ iest dáleko rozne od rozumienia Boskiego/ álbowiem rozumienie násze iest accidens et contingens, przypadkowe/ y tráfunkowe/ przemieniáiące się/ in praeteritum et in futurum, wielką niedoskonáłość w sobie stąd pokázuie. Lecz v Bogá rozumienie iest záwsze permanens,
Skrót tekstu: KorRoz
Strona: 41
Tytuł:
Rozmowa teologa katolickiego z rabinem żydowskim przy arianinie nieprawym chrześcijaninie
Autor:
Marek Korona
Drukarnia:
Drukarnia Kolegium Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty perswazyjne
Gatunek:
dialogi, pisma religijne
Tematyka:
religia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1645
Data wydania (nie wcześniej niż):
1645
Data wydania (nie później niż):
1645
. Jeżeliż tak prawdziwy jako pozorny; tedyć godny/ aby go i złotem odważyć: aby się go i całą substancją dokupić. Wiedzze iż wiele nań łozyć nie potrzeba. Za naukę też nie zapłacisz. Tylko chciej/ słuchaj/ a pojmuj. Doznasz że nie mniej snadny niżeli prawdziwy. Więc do rzeczy dla snadniejszego jednak zrozumienia.
Za fundament sobie żałosz rzecz jawna i nieomylna. A ta jest, Naprzód, Iż żadna rzecz jako sobie samej/ tak ani komu innemu złą nie jest/ tylko ta i na ten czas/ która/ i kiedy komu szkodzi. A w ten czas zasię tylko szkodzi/ kiedy go pozbawia dobra jakiego
. Ieżeliż ták prawdźiwy iáko pozorny; tedyć godny/ aby go i złotem odwazyć: áby się go i całą substáncyą dokupić. Wiedzze iż wiele náń łozyć nie potrzebá. Zá náukę też nie zápłáćisz. Tylko chćiey/ słucháy/ á poymuy. Doznász że nie mniey snádny niżeli práwdziwy. Więc do rżeczy dlá snádnieyszego iednák zrozumieniá.
Zá fundáment sobie záłosz rzecz iáwna i nieomylna. A tá iest, Naprzod, Iż żádná rżecz iáko sobie sámey/ tak áni komu innemu złą nie iest/ tylko tá i ná ten czas/ ktorá/ i kiedy komu szkodźi. A w ten czás záśię tylko szkodźi/ kiedy go pozbáwia dobrá iákiego
Skrót tekstu: SekrWyj
Strona: 4
Tytuł:
Sekret wyjawiony
Autor:
Anonim
Drukarnia:
Drukarnia Colegii Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Poznań
Region:
Wielkopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1689
Data wydania (nie wcześniej niż):
1689
Data wydania (nie później niż):
1689
, Dziesięć Addytamentów, i Sekret wtóry Kuchmistrzowski. folio 45. III. Rozdział. Ma Sto sposobów gotowania Potraw Mlecznych, Pasztetów, Tortów, Ciast, Galaret, Kontuź, Blamasi, Arkasu, Makaronów, Mosztardy etc. etc. Dziesięć prytym Addytamentów, i Sekret trzeci Kuchmistrzowski. folio 71. REGESTR ALFABETYCZNY.
Dla snadniejszego znalezienia Rzeczy, i Potraw Mięsnych, Rybnych; Mlecznych.
A. Mięśne potrawy Agrest zabielany z potrawą, 26. Animelle z potrawą, 35.
Addytamentów dziesięć do Potraw Mięśnych, folio 37. Rybne Potrawy. Addytamentów dziesięć do potraw Rybnych. 68. REGESTR.
Mleczne Potrawy. Alum smalc, 74. Allaputrydowy Pasztet
, Dźieśięć Additámentow, y Sekret wtory Kuchmistrzowski. folio 45. III. ROZDZIAL. Ma Sto sposobow gotowánia Potraw Mlecznych, Pásztetow, Tortow, Ciast, Gáláret, Kontuź, Blámási, Arkásu, Mákáronow, Mosztardy etc. etc. Dźieśięć prytym Additamentow, y Sekret trzeći Kuchmistrzowski. folio 71. REGESTR ALFABETYCZNY.
Dla snádnieyszego ználeźienia Rzeczy, y Potraw Mięsnych, Rybnych; Mlecznych.
A. Mięśne potráwy Agrest zábielány z potráwą, 26. Animelle z potráwą, 35.
Additámentow dźieśięć do Potraw Mięśnych, folio 37. Rybne Potráwy. Additámentow dźieśięć do potraw Rybnych. 68. REGESTR.
Mleczne Potrawy. Alum smalc, 74. Alláputrydowy Pásztet
Skrót tekstu: CzerComp
Strona: 97
Tytuł:
Compendium ferculorum albo zebranie potraw
Autor:
Stanisław Czerniecki
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
poradniki
Tematyka:
kulinaria
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1682
Data wydania (nie wcześniej niż):
1682
Data wydania (nie później niż):
1682
na fl. 10. A od piecowych kosztuje bez miarek ut supra fl. 17 gr 18, a sama niewygoda długą zwłoką szkodę pokazuje, a kiedy w miękkim zrobią cieśle dwa warclowaniem łatr za fl. 10, uważyć w tym pożytek pański.
Lozunki zaś dla kieratów różnych i inszych właśnie potrzebnych dla mniejszych kosztów a snadniejszego brania soli i przechodów, mianowicie dla ujęcia wód, niesłusznie na piecowych dawać, mogą to cieśle daleko mniejszym kosztem i prędszą robotą oddawać,
Damnum skarbowi przez piecowych: czterej piecowych łatr oddają jeden za 3 niedziele, który kosztuje okrom miarek fl. 17/18, a z miarkami tedy kosztuje fl. 29/18
na fl. 10. A od piecowych kosztuje bez miarek ut supra fl. 17 gr 18, a sama niewygoda długą zwłoką szkodę pokazuje, a kiedy w miękkim zrobią cieśle dwa warclowaniem łatr za fl. 10, uważyć w tym pożytek pański.
Lozunki zaś dla kieratów różnych i inszych właśnie potrzebnych dla mniejszych kosztów a snadniejszego brania soli i przechodów, mianowicie dla ujęcia wód, niesłusznie na piecowych dawać, mogą to cieśle daleko mniejszym kosztem i prędszą robotą oddawać,
Damnum skarbowi przez piecowych: czterej piecowych łatr oddają jeden za 3 niedziele, który kosztuje okrom miarek fl. 17/18, a z miarkami tedy kosztuje fl. 29/18
Skrót tekstu: InsGór_1
Strona: 56
Tytuł:
Instrukcje górnicze dla żup krakowskich z XVI-XVIII wieku, cz. 1
Autor:
Anonim
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty urzędowo-kancelaryjne
Gatunek:
instrukcje
Tematyka:
górnictwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
między 1615 a 1650
Data wydania (nie wcześniej niż):
1615
Data wydania (nie później niż):
1650
Tekst uwspółcześniony:
tak
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Antonina Keckowa
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Wrocław
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Zakład Narodowy im. Ossolińskich
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1963
JANA ALEKsANDRA GORCZYNA, NOWY SPOSÓB ARYTMETYKI.Jako się każdy prędko i łatwie może nauczyć rachować. Sformowany Rozmową dla snadniejszego pojęcia. W Roku 1647.W KRAKOVVIE,W Drukarniej Krzysztofa Schedla, I.K. M. Typóg. Cum Gratia et Priuilegio 8. R. M. Et permissu Superiorum Jaśnie Oświeconym ICH MĆIOM, A mnie wielce Miłościwym PP. KsIĄŻĘTOM, DYMITROWI JERZEMV, I KONSTANTEMV KRZYSZTOFOWI, KORYBUTOM. Książętom Wiśniowieckim i
IANA ALEXANDRA GORCZYNA, NOWY SPOSOB ARYTHMETYKI.Iáko się káżdy prędko y łátwie może náuczyć ráchowáć. Zformowány Rozmową dla snadnieyszego poięćia. W Roku 1647.W KRAKOVVIE,W Drukárniey Krzysztofa Schedlá, I.K. M. Typog. Cum Gratia et Priuilegio 8. R. M. Et permissu Superiorum Iáśnie Oświeconym ICH MĆIOM, A mnie wielce Miłośćiwym PP. XIĄŻĘTOM, DYMITHROWI IERZEMV, I KONSTANTEMV KRZYSZTOFOWI, KORYBVTOM. Xiążętom Wiśniowieckim y
Skrót tekstu: GorAryt
Strona:
Tytuł:
Nowy sposób arytmetyki
Autor:
Jan Aleksander Gorczyn
Drukarnia:
Krzysztof Schedel
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1647
Data wydania (nie wcześniej niż):
1647
Data wydania (nie później niż):
1647
dziedziczy, do tego jest przydany do boku pomazańca Bożego, dla ochrony Kościoła Bożego i straży i praw i wolności polskich? Póki tym umysłem cni przodkowie naszy czynili, nie było żadnych niezgod, żadnych mieszanin w Rzpltej naszej; lecz jako poczęli pp. duchowni sami w Polsce luxum wzniecać dla gospodarstwa, dla promowowania powinnych swych snadniejszego, porządku kościelnego w diocezjach swoich zaniedbywając, a prywatom swoim więcej, niźli wokacjej od Boga, dogadzając, do biskupstw i inszych dygnitarstw pochlebstwy i korupcjami się ubiegać, tak niezgód w Polsce pełno, mieszanin, dosyć zatem wszelakich zbytków namnożyło się. Toć tedy jest, co duszę nachyla ojczyzny; bo kiedy ta część szwankuje
dziedziczy, do tego jest przydany do boku pomazańca Bożego, dla ochrony Kościoła Bożego i straży i praw i wolności polskich? Póki tym umysłem cni przodkowie naszy czynili, nie było żadnych niezgod, żadnych mieszanin w Rzpltej naszej; lecz jako poczęli pp. duchowni sami w Polszcze luxum wzniecać dla gospodarstwa, dla promowowania powinnych swych snadniejszego, porządku kościelnego w dyocezyach swoich zaniedbywając, a prywatom swoim więcej, niźli wokacyej od Boga, dogadzając, do biskupstw i inszych dygnitarstw pochlebstwy i korrupcyami się ubiegać, tak niezgód w Polszcze pełno, mieszanin, dosyć zatem wszelakich zbytków namnożyło się. Toć tedy jest, co duszę nachyla ojczyzny; bo kiedy ta część szwankuje
Skrót tekstu: RozSynCz_II
Strona: 142
Tytuł:
Rozmowa synów z matką
Autor:
Anonim
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
nieznany
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty perswazyjne
Gatunek:
dialogi, pisma polityczne, społeczne
Tematyka:
polityka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1607
Data wydania (nie wcześniej niż):
1607
Data wydania (nie później niż):
1607
Tekst uwspółcześniony:
tak
Tytuł antologii:
Pisma polityczne z czasów rokoszu Zebrzydowskiego 1606-1608
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Jan Czubek
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Kraków
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Akademia Umiejętności
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1918
Dla Fundatystów Cesarskiej i Królewskiej Akademii Rycerskiej w Legnicy.
Ponieważ Jego Rzymskiej Cesarskiej, a w Hiszpanii, Węgrach i Czechach Królewskiej Mości Nawyższe Ojcowskie O Ziemi Pieczołowanie na to zamierzyło, aby przerzeczona Jego Cesarskiej i Królewskiej Mości Akademia Rycerska w Legnicy ustawicznie co nalepsztmi i nadzielniejszymi opatrzona zostawała Profesorami i Mistrzami Eksercytunkowymi, jako też dla tym snadniejszego onychże przywabienia Salaria niektóre dla nich nie dawno wywyższyły się; Przytym zaś samże Jego Cesarska i Królewska Mość jak Namiłościwiej rozsądżuł, że Akademikom, albo raczej ich Rodzicom i opiekunom nic się tak zachwalić nie może, jak kiedyby dla ich bądź Synów bądź Sierot do pomienionej Akademii przyjętych taki stanął Porządek, aby
Dla Fundátystow Cesárskiey y Krolewskiey Akádemii Rycerskiey w Legnicy.
Ponieważ Jego Rzymskiey Cesarskiey, á w Hyszpanii, Węgrách y Czechách Krolewskiey Mośći Nawyższe Oycowskie O Ziemi Pieczołowánie ná to zámierzyło, áby przerzeczona Jego Cesarskiey y Krolewskiey Mośći Akádemia Rycerska w Legnicy ustáwicznie co nalepsztmi y nádźielnieyszymi opátrzona zostawáła Professorámi y Mistrzámi Exercytunkowymi, iáko też dla tym snádnieyszego onychże przywábienia Salaria niektore dla nich nie dawno wywyższyły śię; Przytym záś samże Jego Cesárska y Krolewska Mość iák Namiłośćiwiey rozsądźuł, że Akádemikom, álbo raczey ich Rodźicom y opiekunom nic śię ták záchwalić nie może, iak kiedyby dla ich bądź Synow bądź Sierot do pomienioney Akademii przyiętych táki stánął Porządek, áby
Skrót tekstu: NotAk
Strona: 12
Tytuł:
Notifikacja o niniejszym Królewskiej Akademii Rycerskiej w Legnicy postanowieniu
Autor:
Anonim
Drukarnia:
Karol Wilhelm Gras
Miejsce wydania:
Wrocław
Region:
Śląsk
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty urzędowo-kancelaryjne
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1749
Data wydania (nie wcześniej niż):
1749
Data wydania (nie później niż):
1749
cudzoziemskich Cesarskiej i Królewskiej Akademii Rycerskiej w Legnicy.
Ponieważ Jego Rzymskiej Cesarskiej, a w Hiszpanii, Węgrach i Czechach Królewskiej Mości Nawyższe Ojcowskie o Ziemi Pieczołowanie ku temu zamierzyło, aby pomieniona Jego Cesarskiej i Królewskiej Mości Akademia Rycerska w Legnicy ustawicznie co nalepszymi i nadzielniejszymi opatrzoną zostawała Profesorami i Mistrzami Eksercytunkowymi, jakoż też dla tym Snadniejszego onychże przywabienia Salaria niektóre dla nich nie dawno wywyższyły się; Przytym zaś Samże jego Cesarska i Królewska Mość jak Namiłościwiej rozsądżuł, że Akademikom, albo raczej ich Rodzicom i Opiekunom nic się tak zachwalić nie może, jak, kiedyby dla ich, bądź Synów, bądź Sierot taki stanął Porządek, aby oni
cudzoźiemskich Cesarskiey y Krolewskiey Akademii Rycerskiey w Legnicy.
Ponieważ Jego Rzymskiey Cesarskiey, á w Hyszpanii, Węgrách y Czechach Krolewskiey Mośći Nawyższe Oycowskie o Ziemi Pieczołowanie ku temu zámierzyło, áby pomieniona Jego Cesarskiey y Krolewskiey Mośći Akádemiia Rycerska w Legnicy ustáwicznie co nalepszymi y nadźielnieyszymi opátrzoną zostawáłá Professorámi y Mistrzámi Exercytunkowymi, iákoż też dla tym Snadnieyszego onychże przywabienia Salaria niektore dla nich nie dawno wywyższyły śię; Przytym záś Samże jego Cesárska y Krolewska Mość iák Namiłośćiwiey rozsądźuł, że Akádemikom, álbo ráczey ich Rodźicom y Opiekunom nic śię tak záchwalić nie może, iák, kiedyby dla ich, bądź Synow, bądź Sierot táki stánął Porządek, áby oni
Skrót tekstu: NotAk
Strona: 20
Tytuł:
Notifikacja o niniejszym Królewskiej Akademii Rycerskiej w Legnicy postanowieniu
Autor:
Anonim
Drukarnia:
Karol Wilhelm Gras
Miejsce wydania:
Wrocław
Region:
Śląsk
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty urzędowo-kancelaryjne
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1749
Data wydania (nie wcześniej niż):
1749
Data wydania (nie później niż):
1749