; przywarz a daj na stół: Możesz i Cytrynę wycisnąć/ albo Octu winnego dobrego wlać/ a przywarzywszy dać. XLIII. Potrawa z Spikiem.
Weźmij Gołembi/ albo Kapłona/ albo kurcząt/ albo Cielęciny/ rozbierz/ pięknie/ wkraj Cebule i pietruszki drobno, a nie mocz/ włóż w naczynie gliniane/ włóż Spiku/ soli/ Rosołu wlej/ warz nakrywszy; możesz też przydać siekanego szczawiu albo Agrestu/ Pieprzu/ Kwiatu/ przywarz a daj. XLIV Potrawa z Limonią
Weźmij Kapłona/ albo Gałembi/ albo Cielęciny/ rozbierż pięknie surowo/ niemocz/ włóż w rynkę weźmij Limonią/ wkraj wzduż/ włóż masła dobrego rosołu wlej/
; przywarz á dáy ná stoł: Możesz y Cytrynę wyćisnąć/ álbo Octu winnego dobrego wlać/ á przywárzywszy dać. XLIII. Potráwá z Spikiem.
Weźmiy Gołęmbi/ álbo Kápłoná/ álbo kurcząt/ álbo Cielęćiny/ rozbierz/ pieknie/ wkray Cebule y pietruszki drobno, á nie mocz/ włoż w naczynie gliniáne/ włoż Spiku/ soli/ Rosołu wley/ warz nákrywszy; możesz też przydáć śiekánego szczawiu albo Agrestu/ Pieprzu/ Kwiátu/ przywarz á day. XLIV Potráwá z Limonią
Weźmiy Kápłoná/ álbo Gałęmbi/ álbo Cielęćiny/ rozbierż pięknie surowo/ niemocz/ włoż w rynkę weźmiy Limonią/ wkray wzduż/ włoż masłá dobrego rosołu wley/
Skrót tekstu: CzerComp
Strona: 25
Tytuł:
Compendium ferculorum albo zebranie potraw
Autor:
Stanisław Czerniecki
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
poradniki
Tematyka:
kulinaria
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1682
Data wydania (nie wcześniej niż):
1682
Data wydania (nie później niż):
1682
upiecz dobrze/ nasol według smaku. Weźmij Czosnku niemało/ uwierć jako masło rozpuść Octem winnym/ wlej Oliwy i soli i Rozmarynu/ przywarz/ a wychłodziwszy/ ułożoną materią w Jaszczu pieczoną zalej/ chowaj na zimno. ADDyTAMENT X. Potrawa na zimno.
Kapłona weźmij/ lubo cielęcą pieczenią/ lubo Wołową/ na spiku/ rubą słoniną przez srzodek/ a namocz w Occie winnym/ przydawszy do niego Pieprzu/ Imbieru/ Majeronu suchego i soli/ mocz przez godzin trzy/ piecz/ a polewaj tym Octem a upiekszy daj na zimno. KondyMENTA Do Pieczystego.
PO dziesiąci Addytamentach/ kładę dziesięć Kondymentów do Pieczystych rzeczy/ których według upodobania zażywać
upiecz dobrze/ násol według smáku. Weźmiy Czosnku niemało/ vwierć iáko másło rospuść Octem winnym/ wley Oliwy y soli y Rozmárynu/ przywarz/ á wychłodźiwszy/ vłożoną máteryą w Iaszczu pieczoną zaley/ choway ná źimno. ADDITAMENT X. Potráwa ná źimno.
Kápłoná weźmiy/ lubo ćielęcą pieczenią/ lubo Wołową/ ná spiku/ rubą słoniną przez srzodek/ á námocz w Oććie winnym/ przydawszy do niego Pieprzu/ Imbieru/ Máieronu suchego y soli/ mocz przez godźin trzy/ piecz/ á poleway tym Octem á vpiekszy day ná źimno. CONDIMENTA Do Pieczystego.
PO dźieśiąći Additámentách/ kładę dźieśięć Condimentow do Pieczystych rzeczy/ ktorych według vpodobánia záżywáć
Skrót tekstu: CzerComp
Strona: 42
Tytuł:
Compendium ferculorum albo zebranie potraw
Autor:
Stanisław Czerniecki
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
poradniki
Tematyka:
kulinaria
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1682
Data wydania (nie wcześniej niż):
1682
Data wydania (nie później niż):
1682
izbie, i upewniła mię, że jest lepszego humoru, spodziewając się smaczniej spać tej nocy. Zrana wypełniło się to proroctwo. Bo com tylko okiem na jej rzuciła łóżko, postrzegłam krwie strumienie płynące. Czegoż się mogłam spodziewać, jak że się żyły jej we śnie otworzyły? Marianna w nieczułym spiku, albo raczej w mdłości leżała. Wołałam o pomoc, i zawiązaliśmy jej żyły. To najokropniejsza, że zawinienia nie odpadły, lecz zdawały się umyślnie odwiązane. Marianna ku wieczorowi znowu cokolwiek przyszła do siebie. Przyznała się, że te zawinienia z chęci do śmierci, sama odwiązała, niczego sobie więcej nie życząc
izbie, i upewniła mię, że iest lepszego humoru, spodziewaiąc śię smaczniey spać tey nocy. Zrana wypełniło śię to proroctwo. Bo com tylko okiem na iey rzuciła łożko, postrzegłam krwie strumienie płynące. Czegoż śię mogłam spodziewać, iak że śię żyły iey we śnie otworzyły? Marianna w nieczułym spiku, albo raczey w mdłośći leżała. Wołałam o pomoc, i zawiązaliśmy iey żyły. To nayokropnieysza, że zawinienia nie odpadły, lecz zdawały śię umyślnie odwiązane. Maryanna ku wieczorowi znowu cokolwiek przyszła do śiebie. Przyznała śię, że te zawinienia z chęci do śmierci, sama odwiązała, niczego sobie więcey nie życząc
Skrót tekstu: GelPrzyp
Strona: 68
Tytuł:
Przypadki szwedzkiej hrabiny G***
Autor:
Christian Fürchtegott Gellert
Tłumacz:
Anonim
Drukarnia:
Jan Chrystian Kleyb
Miejsce wydania:
Lipsk
Region:
zagranica
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
epika
Gatunek:
romanse
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1755
Data wydania (nie wcześniej niż):
1755
Data wydania (nie później niż):
1755
Turn.) Głowy bólu.
Ból w głowie srogi i zastarzały uskramia/ skronie nim namazując. Sercu.
Serce mdłe posila. Artetyce serdecznej
Artetyce/ to jest/ żyły od serca pochodzące/ które pulsowymi zowią/ u pięści nim namazując/ oczerstwia. Pamięci.
Pamięć wielką młodym ludziom czyni/ tył głowy nim nacierając. Spiku
Snu głębokiemu i ciężkiemu. Także Mora albo Duszenie nocne
Duszeniu w nim/ co drudzy Morą zowią/ jest ratunkiem/ skronie nim nacierając. Żołądku.
Żołądek mdły posila/ w dołku nim mażąc (Turn.) Liszajom.
Liszaje po ciele się pomykające. Wrzodom.
Wrzody złe/ ciało psujące/ leczy. Nerwom.
Turn.) Głowy bolu.
Bol w głowie srogi y zástárzáły vskramia/ skronie nim námázuiąc. Sercu.
Serce mdłe pośila. Artetyce serdecznej
Artetyce/ to iest/ żyły od sercá pochodzące/ ktore pulsowymi zowią/ v pięśći nim námázuiąc/ oczerstwia. Pámięći.
Pámięć wielką młodym ludźiom czyni/ tył głowy nim náćieráiąc. Spiku
Snu głębokiemu y ćięszkiemu. Tákże Morá álbo Duszenie nocne
Duszeniu w nim/ co drudzy Morą zowią/ iest rátunkiem/ skronie nim náćieráiąc. Zołądku.
Zołądek mdły pośila/ w dołku nim máżąc (Turn.) Liszáiom.
Liszáie po ćiele sie pomykáiące. Wrzodom.
Wrzody złe/ ćiáło psuiące/ leczy. Nerwom.
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 122
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
nabrzmiałość scieńcza/ i zatkanie ich precz rumuje/ otwiera/ i wychędaża. Ale je też swą cierpkością posila i utwierdza. (Rafis.) (Plat.) Sapce.
Sapkę z naziębienia głowy odpędza. Chorobom zimnym.
Wszelakim chorobom z zimnym flusów pochodzącym/ jest użyteczny. Jako Kaduku.
Niemocy podającej. Subetu.
Spiku i spaniu głębokiemu nad przyrodzenie. Kolice.
Kolikę i darcie i żywocie/ także inne morzyska w nim układa/ korzeń suchy prochem z winem używany. (Mirep.) Morzysk. Zdrygan:
Zdryganiu. Strętwie.
Strętwieniu. Zapamie:
Zapamiętaniu nad przyrodzenie. Serce uwesela.
Sercu smętnemu i frasowliwemu. Paraliżu.
Slakiem albo
nábrzmiáłosć zćieńcza/ y zátkánie ich precz rumuie/ otwiera/ y wychędaża. Ale ie też swą ćierpkośćią pośila y vtwierdza. (Rafis.) (Plat.) Sapce.
Sápkę z náźiębienia głowy odpądza. Chorobom źimnym.
Wszelákim chorobom z źimnym flusow pochodzącym/ iest vżyteczny. Iáko Káduku.
Niemocy podáiącey. Subetu.
Spiku y spániu głębokiemu nád przyrodzenie. Kolice.
Kolikę y dárćie y żywoćie/ tákże ine morzyská w nim vkłáda/ korzeń suchy prochem z winem vżywány. (Mirep.) Morzysk. Zdrygán:
Zdrygániu. Strętwie.
Strętwieniu. Zápámie:
Zápámiętániu nád przyrodzenie. Serce vwesela.
Sercu smętnemu y frásowliwemu. Páráliżu.
Slákiem álbo
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 168
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
miejsce przykładając. Niepłodnym.
Białymgłowom oziębłym/ i dla tej oziębłości niepłodnym/ jest lekarstwem osobliwym/ korzeń Górzyszowy/ drobno pokrajany/ na węgle żarzyste kłaść/ i w otwór łona dym przez lijek puszczać. Tak abowiem Macicę rozgrzewa i wychędaża/ z zimnych Slozów/ a do poczęcia i rodzenia dziatek sposobną czyni. Subetu i Spiku.
Od Subetu/ albo spania nad przyrodzenie barzo głębokiego i twardego/ wzbudza/ Korzeń pod nosem trzymając/ albo żywicę jego/ żeby im z niego zapach do Mózgu dochodził. Księgi Pierwsze.
Albo proch z tegoż korzenia/ z octem a z Rożanym olejkiem zmieszany/ nozdrza co nadalej i nagłębiej namazować. Węże i
mieysce przykłádáiąc. Niepłodnym.
Białymgłowom oźiębłym/ y dla tey oźiębłośći niepłodnym/ iest lekárstwem osobliwym/ korzeń Gorzyszowy/ drobno pokráiány/ ná węgle żárzyste kłáść/ y w otwor łoná dym przez liiek pusczáć. Ták ábowiem Máćicę rozgrzewa y wychędaża/ z źimnych Slozow/ á do poczęćia y rodzenia dźiatek sposobną czyni. Subetu y Spiku.
Od Subetu/ álbo spánia nád przyrodzenie bárzo głębokiego y twárdego/ wzbudza/ Korzeń pod nosem trzymáiąc/ álbo żywicę iego/ żeby im z nieg^o^ zápach do Mozgu dochodźił. Kśięgi Pierwsze.
Albo proch z tegoż korzeniá/ z octem á z Rożánym oleykiem zmieszány/ nozdrzá co nadáley y nagłębiey námázowáć. Węże y
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 197
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
inne bolenia boku. Ściatyce
Toż w lędźwiach boleści Scjatyczne układa/ ciepło go plastując/ albo rozetrzeć ten Sok w Olejku Rucianym/ a tym nacierać. Także Item. Krzyżom.
Boleniu krzyżów albo Pacierzy w grzbiecie. Toż układa/ nacierając kilka kroć na dzień. Macicy zaduszeniu. Pacierzom Księgi Pierwsze. Macicy. Spiku.
Spaniu nad przyrodzenie głębokiemu/ z ognia dym jego w nos puszczać dobrze. Paznokciom chrop.
Paznogcie chropowate spądza/ a na to miejsce gładkie i chędogie daje. Soku tego wziąć i Arseniku/ albo Złotołuski/ a miałko utłuc/ z oliwą zaczynić/ żeby było jako maść/ i to na nie przykładać. Łożysku
ine bolenia boku. Sciátyce
Toż w lędźwiách boleśći Scyátyczne vkłáda/ ćiepło go plastuiąc/ álbo rozetrzeć ten Sok w Oleyku Rućiánym/ á tym náćierác. Tákże Item. Krzyżom.
Boleniu krzyżow álbo Páćierzy w grzbiećie. Toż vkłáda/ náćieráiąc kilká kroć ná dźień. Mácicy záduszeniu. Páćierzom Kśięgi Pierwsze. Máćicy. Spiku.
Spániu nád przyrodzenie głębokiemu/ z ogniá dym iego w nos pusczáć dobrze. Páznokciom chrop.
Páznogćie chropowáte spądza/ á ná to mieysce głádkie y chędogie dáie. Soku tego wźiąć y Arseniku/ álbo Złotołuski/ á miáłko vtłuc/ z oliwą záczynić/ żeby było iáko máść/ y to ná nie przykłádáć. Lożysku
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 204
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
