, Kuchmistrza, Stolnika, Podstolego, o czym Kromer de Republica. Król na ekspensy Królowej prowidować powinien, a po śmierci Króla, Królowa tęż powagę i ekspensy mieć powinna z własnych sobie zapisanych od Króla Dóbr za konsensem Sejmu, bo jeżeli nie zaszedł konsens, powinna odpadać od tych Dóbr. Wniosek Królowej zostaje zawsze na Starostwach nie Grodowych od Rzeczypospolitej naznaczonych, z której prowent jej idzie dotąd, pokąd się Królową Polską intytułuje. Po śmierci zaś jej wracają się Królewszczyzny do Rzeczypospolitej, ani Rzeczpospolita jest obligowana wracać Posag Sukcesorom Królowej, o czym wolno czytać dawne dyspozycje dla Anny i Konstancyj Zygmunta III. Zon, i innych późniejszych. Królowej należy podarunek
, Kuchmistrza, Stolnika, Podstolego, o czym Kromer de Republica. Król na expensy Królowey prowidować powinien, á po śmierći Króla, Królowa tęż powagę i expensy mieć powinna z własnych sobie zapisanych od Króla Dóbr za konsensem Seymu, bo jeżeli nie zaszedł konsens, powinna odpadać od tych Dóbr. Wniosek Królowey zostaje zawsze na Starostwach nie Grodowych od Rzeczypospolitey naznaczonych, z którey prowent jey idźie dotąd, pokąd śię Królową Polską intytułuje. Po śmierći zaś jey wracają śię Królewszczyzny do Rzeczypospolitey, ani Rzeczpospolita jest obligowana wracać Posag Sukcessorom Królowey, o czym wolno czytać dawne dyspozycye dla Anny i Konstancyi Zygmunta III. Zon, i innych późnieyszych. Królowey należy podarunek
Skrót tekstu: ŁubHist
Strona: 148
Tytuł:
Historia polska z opisaniem rządu i urzędów polskich
Autor:
Władysław Łubieński
Drukarnia:
Drukarnia Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Wilno
Region:
ziemie Wielkiego Księstwa Litewskiego
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
historia, prawo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1763
Data wydania (nie wcześniej niż):
1763
Data wydania (nie później niż):
1763
ma na ścięcie głowy, o czym Konstytucja 1655. 1673. 1676. Ekonomii Duchowni trzymać ani zastawem ani Arendą mogą, ani Administrować, ani pensyj brać, Konstytu: 1633. Dobra Stołu Królewskiego Podskarbi W. K. arendować z aukcją nie z dyminucją Prowentów powinien, a kontrakty w Metrykę Koronną ingrossować. W Grodowych Starostwach do Stołu Królewskiego należących, Starostom 10. część Prowentów naznaczona Roku 1641. Jeżeliby zaś Rzeczpospolita Dobra Królewskie zastawiła, w summie znacznej, Intrata tych Dóbr powinna być kompensowana od Rzeczypospolitej Królowi jako o Ekonomii Nowodworskiej Roku 1654. i Szafelskiej 1661. Ekonomia Malborska od Hiberny wolna Roku 1674. Z Ekonomii kwarta powinna być płacona
ma na śćięćie głowy, o czym Konstytucya 1655. 1673. 1676. Ekonomii Duchowni trzymać ani zastawem ani Arendą mogą, ani Administrować, ani pensyi brać, Konstytu: 1633. Dobra Stołu Królewskiego Podskarbi W. K. arendować z aukcyą nie z dyminucyą Prowentów powinien, á kontrakty w Metrykę Koronną ingrossować. W Grodowych Starostwach do Stołu Królewskiego należących, Starostom 10. część Prowentów naznaczona Roku 1641. Jeżeliby zaś Rzeczpospolita Dobra Królewskie zastawiła, w summie znaczney, Intrata tych Dóbr powinna być kompensowana od Rzeczypospolitey Królowi jako o Ekonomii Nowodworskiey Roku 1654. i Szafelskiey 1661. Ekonomia Malborska od Hiberny wolna Roku 1674. Z Ekonomii kwarta powinna być płacona
Skrót tekstu: ŁubHist
Strona: 151
Tytuł:
Historia polska z opisaniem rządu i urzędów polskich
Autor:
Władysław Łubieński
Drukarnia:
Drukarnia Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Wilno
Region:
ziemie Wielkiego Księstwa Litewskiego
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
historia, prawo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1763
Data wydania (nie wcześniej niż):
1763
Data wydania (nie później niż):
1763
po Biskupach miejsce i radzić około dobra Diecezyj, i Dóbr osobliwie kiedy Sejm chce uchwalić podatki na Duchowieństwo. O KORTEZANACH
ODtąd jak Królowie odebrali wolne Kapitułom Elekcje, tak zawsze nominują na Biskupstwa według woli swojeu subjekta. Prócz Biskupstw rezerwowali sobie i inne Prelatury w Kapitułach i Kanonie dla dysponowania niemi według woli swojej. Także w Starostwach wszystkich i Królewszczyznach Beneficja do Kolacyj Królewskich należą. Ze zaś trafiło się wiele razy, że te Beneficja do Królewskiej Kolacyj należące brali rezydujący Polscy Duchowni w Rzymie od Ojców Świętych, dla tego przez Konstytucje nazwani KORTEZANAMI. Przeciw takim na Sejmach wiele Konstytucyj stawało, osobliwie za Jana Wojciecha Króla Roku 1496. że ktokolwiekby ważył
po Biskupach mieysce i radźić około dobra Dyecezyi, i Dóbr osobliwie kiedy Seym chce uchwalić podatki na Duchowieństwo. O KORTEZANACH
ODtąd jak Królowie odebrali wolne Kapitułom Elekcye, tak zawsze nominują na Biskupstwa według woli swojeu subjekta. Prócz Biskupstw rezerwowali sobie i inne Prelatury w Kapitułach i Kanonie dla dysponowania niemi według woli swojey. Także w Starostwach wszystkich i Królewszczyznach Beneficia do Kollacyi Królewskich należą. Ze zaś trafiło się wiele razy, że te Beneficia do Krôlewskiey Kollacyi należące brali rezydujący Polscy Duchowni w Rzymie od Oyców Swiętych, dla tego przez Konstytucye nazwani KORTEZANAMI. Przećiw takim na Seymach wiele Konstytucyi stawało, osobliwie za Jana Woyćiecha Króla Roku 1496. że ktokolwiekby ważył
Skrót tekstu: ŁubHist
Strona: 189
Tytuł:
Historia polska z opisaniem rządu i urzędów polskich
Autor:
Władysław Łubieński
Drukarnia:
Drukarnia Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Wilno
Region:
ziemie Wielkiego Księstwa Litewskiego
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
historia, prawo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1763
Data wydania (nie wcześniej niż):
1763
Data wydania (nie później niż):
1763
Regestra powinni spisać według Konstytucyj 1563. 1585.
Do Podskarbiego należy dyspozycja Mennicy, postanowienie i kreowanie Superyntendentów, Pisarzów etc. na cłach i komorach, Prowenta Koronne wszystkie, kwity z Percept on wydawać powinien, Administracje Starostw, i Królewszczyzn, po śmierci Posessorów do niego należą, pokąd dyspozycja Dworu nie zajdzie, Inwentarzów po Starostwach i Królewszczyznach spisanie, które nowemu Staroście powinien oddać, tak Konstytucja Roku 1607. Kontrakty wszelkie w dobrach należących do Skarbu Koronnego podpisać powinien.
Też same powinności są Podskarbiego Litweskiego w Litwie. SENAT ŚWIECKI
Podskarbiowie powinni mieć przysiężnych Pisarzów sobie, żeby mogli Imieniem Pryncypałów wszelkie transakcje czynić dla prędszej ekspedycyj.
Na Komisjach Podskarbi się powinien
Regestra powinni spisać według Konstytucyi 1563. 1585.
Do Podskarbiego należy dyspozycya Mennicy, postanowienie i kreowanie Superintendentów, Pisarzów etc. na cłach i komorach, Prowenta Koronne wszystkie, kwity z Percept on wydawać powinien, Administracye Starostw, i Królewszczyzn, po śmierći Possessorów do niego należą, pokąd dyspozycya Dworu nie zaydzie, Inwentarzów po Starostwach i Królewszczyznach spisanie, które nowemu Starośćie powinien oddać, tak Konstytucya Roku 1607. Kontrakty wszelkie w dobrach naleźących do Skarbu Koronnego podpisać powinien.
Też same powinnośći są Podskarbiego Litweskiego w Litwie. SENAT SWIECKI
Podskarbiowie powinni mieć przyśiężnych Pisarzów sobie, żeby mogli Imieniem Pryncypałów wszelkie transakcye czynić dla prętszey expedycyi.
Na Kommissyach Podskarbi śie powinien
Skrót tekstu: ŁubHist
Strona: 207
Tytuł:
Historia polska z opisaniem rządu i urzędów polskich
Autor:
Władysław Łubieński
Drukarnia:
Drukarnia Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Wilno
Region:
ziemie Wielkiego Księstwa Litewskiego
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
historia, prawo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1763
Data wydania (nie wcześniej niż):
1763
Data wydania (nie później niż):
1763
Ale oczywista rzecz jest, że tym sposobem konkludowania najtrudniejszych i największych materyj status, ustanowienia największej dla Ojczyzny importancji interesów nigdy byśmy się doczekać nie mogli. Na przykład do aukcji wojska, do należytego opa
trzenia fortec, do aliancji z jaką jedną potencyją, gdy się oponuje druga, do równości podatków, do kwart w starostwach, do cła generalnego, do zregulowania i ubezpieczenia handlów, do uczynienia porządku koło skarbu, do mocnej i doskonałej, jakby cale należało, trybunałów poprawy, do obwarowania wszelkich, aby zawsze skutecznie dochodziły, elekcyj, do dyscypliny wojskowej, ile w szefach, do interesów z pruskim, petersburskim, wideńskim dworami, do zniesienia
Ale oczywista rzecz jest, że tym sposobem konkludowania najtrudniejszych i największych materyj status, ustanowienia największej dla Ojczyzny importancyi interessów nigdy byśmy się doczekać nie mogli. Na przykład do aukcyi wojska, do należytego opa
trzenia fortec, do aliancyi z jaką jedną potencyją, gdy się opponuje druga, do równości podatków, do kwart w starostwach, do cła generalnego, do zregulowania i ubezpieczenia handlów, do uczynienia porządku koło skarbu, do mocnej i doskonałej, jakby cale należało, trybunałów poprawy, do obwarowania wszelkich, aby zawsze skutecznie dochodziły, elekcyj, do dyscypliny wojskowej, ile w szefach, do interessów z pruskim, petersburskim, wideńskim dworami, do zniesienia
Skrót tekstu: KonSSpos
Strona: 128
Tytuł:
O skutecznym rad sposobie
Autor:
Stanisław Konarski
Miejsce wydania:
Warszawa
Region:
Mazowsze
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty perswazyjne
Gatunek:
pisma polityczne, społeczne
Tematyka:
polityka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
między 1760 a 1763
Data wydania (nie wcześniej niż):
1760
Data wydania (nie później niż):
1763
Tekst uwspółcześniony:
tak
Tytuł antologii:
Pisma wybrane
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Juliusz Nowak-Dłużewski
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Warszawa
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Państwowy Instytut Wydawniczy
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1955
, by też była i namniejsza; a jeśli małych rzeczy ważyć sobie lekce nie mamy, cóż wielkich! Rzecz to nie jest mała, miłościwy królu. Królowa Jej M. matka W. K. M. pani koronowana, ze wszytkim zbiorem swym, mając sumy wielkie, jako na Mazowszu, tak i na inszych starostwach i dzierżawach, odjachać z tej Korony od W. K. M. syna swego, od królewien Ich M. córek swych, a sióstr W. K. M. chce; a odjachać tak chce, iżby przecie intrata wszytka ze starostw i dzierżaw została Jej K. M. cała. A to jeśli
, by téż była i namniejsza; a jeśli małych rzeczy ważyć sobie lekce nie mamy, cóż wielkich! Rzecz to nie jest mała, miłościwy królu. Królowa Jej M. matka W. K. M. pani koronowana, ze wszytkim zbiorem swym, mając summy wielkie, jako na Mazowszu, tak i na inszych starostwach i dzierżawach, odjachać z tej Korony od W. K. M. syna swego, od królewien Ich M. córek swych, a sióstr W. K. M. chce; a odjachać tak chce, iżby przecie intrata wszytka ze starostw i dzierżaw została Jej K. M. cała. A to jeśli
Skrót tekstu: GórnDzieje
Strona: 205
Tytuł:
Dzieje w Koronie Polskiej
Autor:
Łukasz Górnicki
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
nieznany
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
traktaty
Tematyka:
historia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1637
Data wydania (nie wcześniej niż):
1637
Data wydania (nie później niż):
1637
Tekst uwspółcześniony:
tak
Tytuł antologii:
Dzieła wszystkie
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Piotr Chmielowski
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Warszawa
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Salomon Lewental
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1886
zdróżnego widzi, nie ma się gdzie upomnieć, pozwie do Radomia, to tam za zyczliwosc, ku Ojczyźnie pewna, paenalitas go podka, bo ziemianów, żołnierzez przekryskują; a kruk krukowi oka nie wykole. A gdy by tak Pan Porucznik, jako i chorązy, pod utratą Stipendyj, albo szarzy, byli obligowani w starostwach na Leży Stać; Chorągwi pilnować, i co tydzień lub miesiąc aby się przed swymi Oficjerami eksercitowali, to by przez to kondycyj w Polsce przybyło, bo by się ci tylko o słuzbę starali; co by inszego sposobu zyccia nie mieli, tylko Chorągwi sami nie przez swoite pcozty, pilnowali, potym przejezdzający przez starostwo Cudzoziemiec
zdroznego widzi, nie ma się gdzie upomniec, pozwie do Radomia, to tam za zyczliwosc, ku Oyczyznie pewna, paenalitas go podka, bo ziemianow, zolnierzez przekryskuią; a kruk krukowi oka nie wykole. A gdy by tak Pan Porucznik, iako y chorązy, pod utratą Stipendyi, albo szarzy, byli obligowani w starostwach na Lezy Stac; Chorągwi pilnowac, y co tydzien lub miesiąc aby się przed swymi Officyerami exercitowali, to by przez to kondycyi w Polszcze przybyło, bo by się ci tylko o słuzbę starali; co by inszego sposobu zyccia nie mieli, tylko Chorągwi sami nie przes swoite pcozty, pilnowali, potym przeiezdzaiący przez starostwo Cudzoziemiec
Skrót tekstu: GarczAnat
Strona: 149
Tytuł:
Anatomia Rzeczypospolitej Polskiej
Autor:
Stefan Garczyński
Miejsce wydania:
Warszawa
Region:
Mazowsze
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty perswazyjne
Gatunek:
pisma polityczne, społeczne
Tematyka:
polityka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1753
Data wydania (nie wcześniej niż):
1753
Data wydania (nie później niż):
1753
wzięto, bardzo się to nam nie podoba i trzeba to temu zganić, który po sejmie, mimo pozwolenie posłów naszych, ważył się to przypisać.
30. Do zawciągnienia inkursyj tatarskich potrzebne rozumiemy nieomieszkawanie im z upominkami, zamków paktami warowanych in finibus Regni, położenie żołnierza kwarcianego w obozie za włościami, rezydowanie starostów ukrainnych w starostwach swoich.
31. Co się tycze Inflant, ponieważ inducyje zaszły, pewniśmy stamtąd ab extera pokoju, ale nas to obchodzi, że tam cudzoziemcy wyciskają naród polski i litewski; trzeba temu zabieżeć.
32. O Szwecyjej mówić nie jest tego czasu rzecz.
33. Na żadną wojnę nie pozwalamy, ale co by
wzięto, bardzo się to nam nie podoba i trzeba to temu zganić, który po sejmie, mimo pozwolenie posłów naszych, ważył się to przypisać.
30. Do zawciągnienia inkursyj tatarskich potrzebne rozumiemy nieomieszkawanie im z upominkami, zamków paktami warowanych in finibus Regni, położenie żołnierza kwarcianego w obozie za włościami, rezydowanie starostów ukrainnych w starostwach swoich.
31. Co się tycze Inflant, ponieważ inducyje zaszły, pewniśmy stamtąd ab extera pokoju, ale nas to obchodzi, że tam cudzoziemcy wyciskają naród polski i litewski; trzeba temu zabieżeć.
32. O Szwecyjej mówić nie jest tego czasu rzecz.
33. Na żadną wojnę nie pozwalamy, ale co by
Skrót tekstu: AktaPozn_I_1
Strona: 464
Tytuł:
Akta sejmikowe województw poznańskiego i kaliskiego tom I
Autor:
Anonim
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
Wielkopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty urzędowo-kancelaryjne
Gatunek:
akta sejmikowe
Tematyka:
polityka, prawo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
między 1601 a 1616
Data wydania (nie wcześniej niż):
1601
Data wydania (nie później niż):
1616
Tekst uwspółcześniony:
tak
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Włodzimierz Dworzaczek
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Poznań
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Państwowe Wydawnictwo Naukowe
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1957
popiwszy się przystawę, imp. Gradowskiego, sługę książęcia im.,
pobili i mało knutami nie zabili hultaje, czapkę mu aksamitną zdarli i zginęła.
Dopiro wczora skończyły się contractus matrimoniales u książęcia im.; zapisał imp. starosta golubski księżniczce im. czterykroć sto tysięcy na dobrach dziedzicznych in vim posagu i uczynił reformacyją na starostwach trzech, iuris communicationem czyni księżniczce im., ruchomości wszystkie swoje zapisał ad usum, nadto sponsalitii donativi sto tysięcy pro flore. W niedzielę tedy w te wesele, we wtorek ją oddadzą imci. Obiecali się królestwo ichm., budują majestat. Na głowę wszystkich proszono i listy zwyczajne powychodziły. Księżna im. marszałkowa nadw
popiwszy się przystawę, jmp. Gradowskiego, sługę książęcia jm.,
pobili i mało knutami nie zabili hultaje, czapkę mu aksamitną zdarli i zginęła.
Dopiro wczora skończyły się contractus matrimoniales u książęcia jm.; zapisał jmp. starosta golubski księżniczce jm. czterykroć sto tysięcy na dobrach dziedzicznych in vim posagu i uczynił reformacyją na starostwach trzech, iuris communicationem czyni księżniczce jm., ruchomości wszystkie swoje zapisał ad usum, nadto sponsalitii donativi sto tysięcy pro flore. W niedzielę tedy w te wesele, we wtorek ją oddadzą jmci. Obiecali się królestwo ichm., budują majestat. Na głowę wszystkich proszono i listy zwyczajne powychodziły. Księżna jm. marszałkowa nadw
Skrót tekstu: SarPam
Strona: 325
Tytuł:
Pamiętnik z czasów Jana Sobieskiego
Autor:
Kazimierz Sarnecki
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
nieznany
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
pamiętniki
Tematyka:
historia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
między 1690 a 1696
Data wydania (nie wcześniej niż):
1690
Data wydania (nie później niż):
1696
Tekst uwspółcześniony:
tak
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Janusz Woliński
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Wrocław
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Zakład Narodowy im. Ossolińskich
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1958
mówili ze trzeba tego koniecznie Jako to Quot Capita tot sensus nie jednej Matki dziatki. Przyszło tedy pozwolić na ich wolą observatis Conditionibus his . Naprzód ze by z naszego Wojska Marszałka obrać, druga że by zaraz wziąwszy dobre chleby i poprawiwszy pocztów słusznie Iść już non sub Regimine Hetmanow ale Marszałka swego a zostawić po Ekonomich i starostwach, Deputatos administratores, którzy by in rem Wojska zawiadowali Bonis Regalibus i wybierali intraty. Nie rozwięzowac się jednak związku az będzie wojsku obmyślona in toto satysfakcja. Ad primum nie mogło to być że by Marszałek był z inszej dywizyjej per rationem że tam Wojska dwie części większe. Conclusum tedy że z Naszego Wojska substitut a z
mowili ze trzeba tego koniecznie Iako to Quot Capita tot sensus nie iedney Matki dziatki. Przyszło tedy pozwolic na ich wolą observatis Conditionibus his . Naprzod ze by z naszego Woyska Marszałka obrać, druga że by zaraz wziąwszy dobre chleby y poprawiwszy pocztow słusznie Iść iuz non sub Regimine Hetmanow ale Marszałka swego a zostawic po Ekonomich y starostwach, Deputatos administratores, ktorzy by in rem Woyska zawiadowali Bonis Regalibus y wybierali intraty. Nie rozwięzowac się iednak zwiąsku az będzie woysku obmyslona in toto satysfakcyia. Ad primum nie mogło to bydz że by Marszałek był z inszey dywizyiey per rationem że tam Woyska dwie częsci większe. Conclusum tedy że z Naszego Woyska substitut a z
Skrót tekstu: PasPam
Strona: 115v
Tytuł:
Pamiętniki
Autor:
Jan Chryzostom Pasek
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
nieznany
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
pamiętniki
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
między 1656 a 1688
Data wydania (nie wcześniej niż):
1656
Data wydania (nie później niż):
1688
