Pokoju myślić począł, Jan Kazimierz tez do Gdańska przybył z Senatem dla decydowania Pokoju w naznaczonym miejscu O[...] iwie, i lubo zwątlony na siłach Szwed mógłby był dobrze przypłacić wojnę niesłusznie zaczętą, tylko że Moskwa siły swoje wywarła przeciw Polsce, musiał Król Pokojem się kontentować. Tegoż Roku Moneta odmieniona z woli Stanów na szelągi, które Boratyniemu Włochowi pozwolono bić, a Srebrną Monetę Tymfowi Ślęzakowi, od którego Imienia Tynfy nazwane. Roku 1660. Lumbresius Poseł Francuski podjął się Mediacyj Imieniem Pryncypała swego do zakończenia Pokoju w Oliwie, który tym prędzej zakończony, jak wiadomość przyszła o śmierci Króla Szwedzkiego, przy obecności Posłów Cesarskich, Holenderskich, Duńskich, i
Pokoju myślić począł, Jan Kaźimierz tez do Gdańska przybył z Senatem dla decydowania Pokoju w naznaczonym mieyscu O[...] iwie, i lubo zwątlony na śiłach Szwed mógłby był dobrze przypłaćić woynę niesłusznie zaczętą, tylko że Moskwa śiły swoje wywarła przećiw Polszcze, muśiał Król Pokojem śię kontentować. Tegoż Roku Moneta odmieniona z woli Stanów na szelągi, które Boratyniemu Włochowi pozwolono bić, á Srebrną Monetę Tymfowi Slęzakowi, od którego Imienia Tynfy nazwane. Roku 1660. Lumbresius Poseł Francuski podjął śię Medyacyi Imieniem Pryncypała swego do zakończenia Pokoju w Oliwie, który tym prędzey zakończony, jak wiadomość przyszła o śmierći Króla Szwedzkiego, przy obecnośći Posłów Cesarskich, Holenderskich, Duńskich, i
Skrót tekstu: ŁubHist
Strona: 100
Tytuł:
Historia polska z opisaniem rządu i urzędów polskich
Autor:
Władysław Łubieński
Drukarnia:
Drukarnia Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Wilno
Region:
ziemie Wielkiego Księstwa Litewskiego
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
historia, prawo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1763
Data wydania (nie wcześniej niż):
1763
Data wydania (nie później niż):
1763
idzie za 5. kopiejek. O monecie Węgierskiej.
XXXV. W Węgrzech idą Pieniądze, Groszliki, Krajcary. Trojaki. Grosze. Piątaki. Mariasze. Talery. Połtalerki. Cwiartki. Furynty albo złote Wegierskie. Której monety cena jest taka. Pieniązek albo Pieniąż: jest moneta najdrobniejsza srebrnomiedziana, niby grosz Polski, na szelągi: ale te tam nieidą.
Greszlik: jest moneta srebrno miedziana, pułtora pieniązków, niby pułtora grosza ważąca.
Krajcar: jest moneta srebrnomiedziana, w którą wchodzi dwa pieniąże, niby dwa grosze Polskie.
Trojak srebrny w który wchodzi pieniążów trzy, a krajcarów półtora.
Grosz Węgierski jedenże co i Niemiecki, czyni
idzie zá 5. kopieiek. O monecie Węgierskiey.
XXXV. W Węgrzech idą Pieniądze, Groszliki, Kraycary. Troiaki. Grosze. Piątaki. Maryasze. Talery. Połtalerki. Cwiartki. Furynty álbo złote Wegierskie. Ktorey monety cena iest taka. Pieniązek álbo Pieniąż: iest moneta naydrobnieysza srebrnomiedziana, niby grosz Polski, ná szelągi: ále te tam nieidą.
Greszlik: iest moneta srebrno miedziana, pułtora pieniązkow, niby pułtora grosza ważąca.
Kraycar: iest moneta srebrnomiedziana, w ktorą wchodzi dwa pieniąże, niby dwa grosze Polskie.
Troiak srebrny w ktory wchodzi pieniążow trzy, á kraycarow połtora.
Grosz Węgierski iedenże co y Niemiecki, czyni
Skrót tekstu: BystrzInfRóżn
Strona: Aa2v
Tytuł:
Informacja różnych ciekawych kwestii
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Drukarnia:
Drukarnia lubelska Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
ekonomia, fizyka, matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
albo złotego Niemieckiego, tanszy niby 18. groszami Polskiemi.
Idą w Węgrzech oprócz tej monety, Cwiartki, Połtalarki, Talary bite, Czerwone złote: i według tamecznej monety swoję mają taksę. O monecie Tureckiej.
XXXVI. Bir Achcze jest najmniejsza w Turczech moneta, to jest Tureckie grosze. Który grosz wynosi na Polskie szelągi 4. ale te tam nie idą.
Bir Para waży Achczów 3.
Bir Urub waży Achczów 45.
Bir Tult waży Achczów 60. To jest złotych dwa Tureckich.
Jarom Astan waży złotych trzy Tureckich.
Bir Astanne albo Lew czyni złotych sześć Tureckich.
Bir Altult to jest czerwony złoty, czyni Lewów 3. a
álbo złotego Niemieckiego, tanszy niby 18. groszami Polskiemi.
Jdą w Węgrzech oprocz tey monety, Cwiartki, Połtalarki, Talary bite, Czerwone złote: y według tameczney monety swoię maią taxę. O monecie Tureckiey.
XXXVI. Bir Achcze iest naymnieysza w Turczech moneta, to iest Tureckie grosze. Ktory grosz wynosi ná Polskie szelągi 4. ále te tam nie idą.
Bir Para waży Achczow 3.
Bir Urub waży Achczow 45.
Bir Tult waży Achczow 60. To iest złotych dwa Tureckich.
Iarom Astan waży złotych trzy Tureckich.
Bir Astanne álbo Lew czyni złotych sześć Tureckich.
Bir Altult to iest czerwony złoty, czyni Lewow 3. á
Skrót tekstu: BystrzInfRóżn
Strona: Aa2v
Tytuł:
Informacja różnych ciekawych kwestii
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Drukarnia:
Drukarnia lubelska Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
ekonomia, fizyka, matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
defectu ich nasienia konopnego: to wszystko od godziny do godziny, warzyć w wodzie i dolewać; potym tę wodę przechłodzić, i przydać do tego chrzanu surowego drobno usiekanego. Także plew konopnych surowych, lub siemienia, przydać soli albo ropy śledziowej, aby była ta woda bardzo słona: przydać siarki na każde bydle co dwa szelągi waży, salitry, tyle, ile grosz zaważy; to wszystko razem zmieszawszy po kwarcie każdemu bydlęciu wlać w gardło, małemu zaś po półkwarty, z czego bydło kaszląc i płacząc ozdrowieje. A gdy bydło już choruje, w rogi zawiertuj żywego srebra tyle jak ziarno konopne. Item wziąć z Apteki Antimonium crudum, ile w
defectu ich nasienia konopnego: to wszystko od godziny do godziny, warzyć w wodzie y dolewać; potym tę wodę przechłodzić, y przydać do tego chrzanu surowego drobno usiekanego. Także plew konopnych surowych, lub siemienia, przydać soli albo ropy sledziowey, aby była ta woda bardzo słona: przydać siarki na każde bydle co dwa szelągi waży, salitry, tyle, ile grosz zaważy; to wszystko razem zmieszawszy po kwarcie każdemu bydlęciu wlać w gardło, małemu zaś po pułkwarty, z czego bydło kaszląc y płacząc ozdrowieie. A gdy bydło iuż choruie, w rogi zawiertuy żywego srebra tyle iak ziarno konopne. Item wziąć z Apteki Antimonium crudum, ile w
Skrót tekstu: ChmielAteny_III
Strona: 368
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 3
Autor:
Benedykt Chmielowski
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1754
Data wydania (nie wcześniej niż):
1754
Data wydania (nie później niż):
1754
jeden węgla ważacy dwa tysiące czterysta lub 500 funtów. Lecz drzewo suche wydaje więcej węgla, gdyż na ów czas miarkowac można, że czwarta część substancyj drzewa zostaje się w węglach, a 3 tylko części giną. Podług Pana TRESAGUET jeden wóz węgla do Kuznic Niwernejskich wzięty w lesie, kosztował 4 francuskie liwry, 3 francuskie szelągi, i 2 dziesiętniki, lecz na ta teraz jest bardzo pomnożona; w naszych albowiem czasach, stos drzewa na robienie węgla kosztuje w lasach Orleańskich, 6, 7, a czasem 8 liwrów, wypalenie jednego stosu kosztuje liwrę jednę, i szelągów pięć, a zatym wóz jeden węgla, na który potrzeba 4 stosy węgla
ieden węgla ważacy dwa tysiące czterysta lub 500 funtow. Lecz drzewo suche wydaie więcey węgla, gdyż na ow czas miarkowac można, że czwarta część substancyi drzewa zostaie się w węglach, á 3 tylko części giną. Podług Pana TRESAGUET ieden woz węgla do Kuznic Niwerneyskich wzięty w lesie, kosztował 4 francuskie liwry, 3 francuskie szelągi, i 2 dziesiętniki, lecz na ta teraz iest bardzo pomnożona; w naszych albowiem czasach, stos drzewa na robienie węgla kosztuie w lasach Orleańskich, 6, 7, á czasem 8 liwrow, wypalenie iednego stosu kosztuie liwrę iednę, i szelągow pięć, á zatym woz ieden węgla, na ktory potrzeba 4 stosy węgla
Skrót tekstu: DuhMałSpos
Strona: 32
Tytuł:
Sposób robienia węglów czyli sztuka węglarska
Autor:
Henri-Louis Duhamel Du Monceau
Tłumacz:
Jacek Małachowski
Drukarnia:
Michał Gröll
Miejsce wydania:
Warszawa
Region:
Mazowsze
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1769
Data wydania (nie wcześniej niż):
1769
Data wydania (nie później niż):
1769
pieniądze. Na koniec, muszę i to rzec, cienieć to, którymi Dwór mami, Francuskie Miliony. A któż z Żołnierzów (bo stąd Pieczętarzów większych obojga Narodów i innych niektórych wijmuję którzy w serce i w łóżko już Colonias ze Francjej przywiedli) widział złoto Francuskie. Zda mi się, że go przeżorna Boratiniego w szelągi obraca Alchimia, i jako on sługa dobry u Ewanelisty, na pięć talentów, zyskał drugie pięć, dla Paniej swojej, aby z większą Narodu ohydą, plugastwem tym od wszytkich Narodów wymiecionym, przekupować prywatnych, a tak osieśdź publicum mogli: Niedotykam inszych, racij większych, ani pericula postronnych Wojen, które tym samym
pieniądze. Ná koniec, muszę y to rzec, ćienieć to, ktorymi Dwor mami, Fráncuskie Milliony. A ktoż z Zołnierzow (bo ztąd Pieczętarzow większych oboygá Narodow y innych niektorych wiymuię ktorzy w serce y w łożko iuż Colonias ze Fráncyey przywiedli) widźiał złoto Fráncuskie. Zda mi się, że go przeżorna Borátiniego w szelągi obraca Alchimia, y iáko on sługá dobry v Ewánelisty, ná pięć talentow, zyskał drugie pięć, dla Pániey swoiey, áby z większą Narodu ochydą, plugástwem tym od wszytkich Narodow wymiećionym, przekupowáć priwatnych, á ták ośieśdź publicum mogli: Niedotykam inszych, ráciy większych, áni pericula postronnych Woien, ktore tym samym
Skrót tekstu: PersOb
Strona: 56
Tytuł:
Perspektywa na objaśnienie niewinności
Autor:
Anonim
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
nieznany
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty perswazyjne
Gatunek:
pisma polityczne, społeczne
Tematyka:
polityka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1666
Data wydania (nie wcześniej niż):
1666
Data wydania (nie później niż):
1666
a wnet ukradnie/ Muszę milczeć choć mi z mieszka wiele wypadnie Gdy pocznie wimiatać na mię swoje egzorcyzmy/ To ją na łeb nieboraczek wylecę z izby. Rozmaitych modlitw umie na pamięć dosyć/ Owa muszę do komory ustawnie nosić. Dałem do ślubu dwa grosza/ dosyć nie drogo: Wziąłbym już i dwa szelągi gdyby do kogo. Darowałbym gdyby ją kto kupił ostatkiem/ Jeśli kto ma taką drugą/ będzie mi świadkiem. Kto wymyślił/ niemógł większej wynaleźć pokuty/ Z mądrych ludzi grzeczne poczynił bałamuty. Fraszki
I to ujdzie mniemam za fraszkę/ Obłapiłem w Mięsopusty Kaśkę. Dałem jej ślak od sukna w
á wnet vkrádnie/ Muszę milczeć choć mi z mieszká wiele wypádnie Gdy pocznie wimiátáć ná mię swoie exorcyzmy/ To ią ná łeb nieboracżek wylecę z izby. Rozmáitych modlitw vmie ná pámięć dosyć/ Owá muszę do komory vstáwnie nośić. Dałem do slubu dwá groszá/ dosyć nie drogo: Wźiąłbym iuż y dwá szelągi gdyby do kogo. Dárowałbym gdyby ią kto kupił ostátkiem/ Ieśli kto ma taką drugą/ będźie mi świádkiem. Kto wymyślił/ niemogł większey wynáleść pokuty/ Z mądrych ludźi grzeczne poczynił báłámuty. Frászki
Y to vydźie mniemam zá frászkę/ Obłápiłem w Mięsopusty Káśkę. Dałem iey ślák od sukná w
Skrót tekstu: FraszSow
Strona: A3v
Tytuł:
Fraszki Sowiźrzała nowego
Autor:
Jan z Kijan
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
wiersz
Rodzaj:
liryka
Gatunek:
fraszki i epigramaty
Poetyka żartu:
tak
Data wydania:
1614
Data wydania (nie wcześniej niż):
1614
Data wydania (nie później niż):
1614
ś nie zawsze całym słowem napisał materią/ jako tego będziesz potrzebował w trzeciej części/ przetoż pamiętaj je i przypatrz się im dobrze: F abo f. znaczy facit.
Lo.
Lot.
funt.
Cw:
Ćwiertnia.
złoty.
Kor:
Korce.
grosze.
Mi:
Miarka. o łamanej Liczbie
Sz.
szelągi.
Grzy:
Grzywna.
Tal:
Talery.
Cz:
Czerwone złote.
Kam:
Kamienie.
Cet:
Cetnary.
Item/ Dytto znaczy gdy się tymże słowem drugi Gatunek pisze: Gatunek znaczy rzeczy rozmaite/ jako Pieprz 1 Gatunek. Cytwar drugi Gat: abo Egzempel. Informacja o Monecie, Wadze, Mierze:
ś nie záwsze cáłym słowem nápisał máteryą/ iáko tego będźiesz potrzebował w trzećiey częśći/ przetoż pámiętay ie y przypátrz się im dobrze: F ábo f. znáczy facit.
Lo.
Lot.
funt.
Cw:
Cwiertniá.
złoty.
Kor:
Korce.
grosze.
Mi:
Miárká. o łamáney Liczbie
Sz.
szelągi.
Grzy:
Grzywná.
Tál:
Tálery.
Cz:
Czerwone złote.
Kám:
Kámienie.
Cet:
Cetnary.
Item/ Ditto znáczy gdy się tymze słowem drugi Gátunek pisze: Gátunek znáczy rzeczy rozmáite/ iáko Pieprz 1 Gátunek. Cytwar drugi Gát: ábo Exempel. Informácya o Monećie, Wadze, Mierze:
Skrót tekstu: GorAryt
Strona: 71
Tytuł:
Nowy sposób arytmetyki
Autor:
Jan Aleksander Gorczyn
Drukarnia:
Krzysztof Schedel
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1647
Data wydania (nie wcześniej niż):
1647
Data wydania (nie później niż):
1647
Gat: abo Egzempel. Informacja o Monecie, Wadze, Mierze: To jest/ Jaka Moneta, Waga, Miara, w Koronie Polskiej Miast przedniejszych.
Moneta wszędy jednakowa, jako i w Krakowie zwłaszcza Roku 1647. Czerwony złoty ma w sobie 2 Talery. Taler ------------------------------3 złote. Złoty -----------------------------30 groszy. Grosz ---------------------------- 3 szelągi. Szeląg ----------------------------6 pieniądzów/ abo Denarów. Ort Gdański z liczbą ----------18 groszy. Item/ bez liczby ---------------20 groszy. Grzywna Krak: -----------------48 groszy. Taler Lewkowy --------------80 groszy. Item Kopowy ----------------54 groszy W Prusiech. Grzywna ma w sobie ------20 gr: Polskich. W Litwie. Grzywna ----------------------75 gr: Polskich. W Krakowie
Gát: ábo Exempel. Informácya o Monećie, Wadze, Mierze: To iest/ Iáka Monetá, Wagá, Miárá, w Koronie Polskiey Miast przednieyszych.
Monetá wszędy iednákowa, iáko y w Krákowie zwłaszcza Roku 1647. Czerwony złoty ma w sobie 2 Tálery. Taler ------------------------------3 złote. Złoty -----------------------------30 groszy. Grosz ---------------------------- 3 szelągi. Szeląg ----------------------------6 pieniądzow/ ábo Denarow. Ort Gdanski z liczbą ----------18 groszy. Item/ bez liczby ---------------20 groszy. Grzywná Krák: -----------------48 groszy. Táler Lewkowy --------------80 groszy. Item Kopowy ----------------54 groszy W Pruśiech. Grzywná ma w sobie ------20 gr: Polskich. W Litwie. Grzywná ----------------------75 gr: Polskich. W Krákowie
Skrót tekstu: GorAryt
Strona: 71
Tytuł:
Nowy sposób arytmetyki
Autor:
Jan Aleksander Gorczyn
Drukarnia:
Krzysztof Schedel
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1647
Data wydania (nie wcześniej niż):
1647
Data wydania (nie później niż):
1647
grosze/ jako w ośmym i dziewiątym punkcie nauka. Część Trzecia
zł.
łb.
zł.
gr.
5
20
4
6
30/15
30/126
Fac: 16 4/5 łb
Dwunasty, A jeśli się trafi na którejkolwiek Sorcie trojaką quotę pisać/ jako to kiedy będą złote/ grosze/ i szelągi/ abo Cetnary/ kamienie/ i funty/ tedy masz resoluować według namniejszej te wszytkie quoty/ naprzykład/ kupię 3 Cetnary Ołowu/ i 2 kamienia/ i 4 funty/ za 32 zł. więc chcę wiedzieć wiele mi uczyni za 24 funtów? co napiszę w Regulę tak:
Cet.
kam.
łb
grosze/ iáko w osmym y dźiewiątym punkćie náuká. Część Trzećia
zł.
łb.
zł.
gr.
5
20
4
6
30/15
30/126
Fac: 16 4/5 łb
Dwunasty, A ieśli się tráfi ná ktoreykolwiek Sorćie troiáką quotę pisáć/ iáko to kiedy będą złote/ grosze/ y szelągi/ ábo Cetnáry/ kámienie/ y funty/ tedy masz resoluowáć według namnieyszey te wszytkie quoty/ náprzykład/ kupię 3 Cetnáry Ołowu/ y 2 kámieniá/ y 4 funty/ zá 32 zł. więc chcę wiedźieć wiele mi vczyni zá 24 funtow? co nápiszę w Regulę ták:
Cet.
kám.
łb
Skrót tekstu: GorAryt
Strona: 84
Tytuł:
Nowy sposób arytmetyki
Autor:
Jan Aleksander Gorczyn
Drukarnia:
Krzysztof Schedel
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1647
Data wydania (nie wcześniej niż):
1647
Data wydania (nie później niż):
1647
