Administrator niech też od swej Jejmości w nocy się porwie, gumno obejdzie, toż niech czyni gumienny i stróż. Szpichlerża wtedy mowie najlepiej pilnować potrzeba. Na miejscu jednym Administrator klucza dobrawszy z Arędarżem w nocy zboże kradł, a gumienny niewinny w kajdanach odpowiadał; tandem W nocy się zataiwszy, złodziejów połapał, wydał. W szpichlerzu, w stodole, jeźli się lęgo sowy, nie rugować ich stamtąd, bo myszy wyjadają i szczury. Oprócz sów chować potrzeba kotów, rozmnożyć łasiczki. Ale na myszy i szczury są i te sposoby; naprzód Święte; abyś w Święto Z Dionizego 9 dnia 8bris pisał po drzwiach Dworu, stodoły, szpichlerza,
Administrator niech też od swey Ieymości w nocy się porwie, gumno obeydzie, toż niech cżyni gumienny y stroż. Szpichlerża wtedy mowie naylepiey pilnować potrżeba. Na mieyscu iednym Administrator klucza dobrawszy z Arędarżem w nocy zboże kradł, á gumienny niewinny w kaydanach odpowiadał; tandem W nocy się zataiwszy, złodzieiow połapał, wydał. W szpichlerzu, w stodole, ieźli się lęgo sowy, nie rugować ich ztamtąd, bo myszy wyiadaią y sżcżury. Oprocż sow chować potrżeba kotow, rozmnożyć łasicżki. Ale na myszy y szcżury są y te sposoby; naprzod Swięte; abyś w Swięto S Dyonizego 9 dnia 8bris pisał po drzwiach Dworu, stodoły, szpichlerza,
Skrót tekstu: ChmielAteny_III
Strona: 408.
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 3
Autor:
Benedykt Chmielowski
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1754
Data wydania (nie wcześniej niż):
1754
Data wydania (nie później niż):
1754
arszenniku żółtego, przydaj sadła wieprzowego, miodu trochę przaśnego zmieszaj, porób gałki; nastaw, jeno mysz skosztuje (byle nie piła) zdechnie. Toż sprawuje wronie oko w Aptekach przedawane z kaszą warzone nastawione, co i szczury morzy. Item pokrajawszy cebulę drobno moczyć ją w wodzie, i tą wodą pokropić zasieki w szpichlerzu, albo w stodole, nim tam zboże będzie. Item fus oliwny, ołejowy w misie nastawiony zabija je. Item na beczce głębokiej, zrób z papieru denko jak na dzbanie, przetnii na środku, daj z siemienia kilkunastu ziarnkami, lub chlebem pszennym przynetę nad owym miejscem przeciętym, po która przybieży, załamie się
arszenniku żołtego, przyday sadła wieprzowego, miodu trochę przaśnego zmieszay, porob gałki; nastaw, ieno mysz skosztuie (byle nie piła) zdechnie. Toż sprawuie wronie oko w Aptekach przedawane z kaszą warzone nastawione, co y szczury morzy. Item pokraiawszy cebulę drobno moczyć ią w wodzie, y tą wodą pokropić zasieki w szpichlerzu, albo w stodole, nim tam zboże będzie. Item fus oliwny, ołeiowy w misie nastawiony zabiia ie. Item na beczce głębokiey, zrob z papieru denko iak na dzbanie, przetnii na środku, day z siemienia kilkunastu ziarnkami, lub chlebem pszennym przynetę nad owym mieyscem przeciętym, po ktora przybieży, załamie się
Skrót tekstu: ChmielAteny_III
Strona: 409
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 3
Autor:
Benedykt Chmielowski
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1754
Data wydania (nie wcześniej niż):
1754
Data wydania (nie później niż):
1754
, stajni, chlewów, gumna, szpichlerze, szpiżarni, piwnic wozów, pługów, bron, żelaz, siekier, instrumentów, naczynia alias beczek, fas, fasek, dziżek, koni, źrebców, wołów krów, kóz, jałowic, cieląt, jagniąt, owiec, styrt zboża, wgumnie, ile pułmiarków w szpichlerzu: styrt siania słomy, posladu, w szpiżarni wiele jakiej leguminy: wiele drobiu, alias gęsi, kur, indyków, i ich przychowku, masła, syra, wiele kop jajec, wiele czeladzi i co komu należy zasług. Remanenta zdanych rachunków, wiele czynsu należy, wiele we wsi poddanych, pociężnych, pieszych,
, stayni, chlewow, gumna, szpichlerze, szpiżarni, piwnic wozow, pługow, bron, żelaz, siekier, instrumentow, naczynia alias beczek, fas, fasek, dziżek, koni, źrebcow, wołow krow, kòz, iałowic, cieląt, iagniąt, owiec, styrt zboża, wgumnie, ile pułmiarkow w szpichlerzu: styrt siania słomy, posládu, w szpiżarni wiele iakiey leguminy: wiele drobiu, alias gęsi, kur, indykow, y ich przychowku, masła, syra, wiele kop iaiec, wiele czeladzi y co komu należy zasług. Remanenta zdanych rachunkow, wiele czynsu należy, wiele we wsi poddanych, pociężnych, pieszych,
Skrót tekstu: ChmielAteny_III
Strona: 418
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 3
Autor:
Benedykt Chmielowski
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1754
Data wydania (nie wcześniej niż):
1754
Data wydania (nie później niż):
1754
ten sposób, jezłi ziela Rhododaphnes alias płochowiec korzenia wiamy ich nakładziesz, ucieką. Item odpędzisz myszy polne, podczas dni kanikularnych w jamy ich nar ucawszy nasienia cieutae, tojest ziela świnia wesz zwanego, zmieszawszy sczemierzycą i mąką. Inne sekreta na myszów wygubienie opisałem tu w Ekonomice podtytułem, Fołwark, Dwór, traktując o szpichlerzu. Mrówki oddalone mogą być od domostwa, od pasieki, zatkawszy ich meaty gnojem wieprzowym, z uryną ludzką, albo oślą. Item nazbierawszy mrówek żywych, spalić je, inne pójdą precz według książki sekretów. Item weź ziela Lebiotki suchej, utrzy na subtelny proszek, i miejsce te gdzie mają gniazdo, posyp, na
ten sposob, iezłi ziela Rhododaphnes alias płochowiec korzenia wiamy ich nakładziesz, ucieką. Item odpędzisz myszy polne, podczas dni kanikularnych w iamy ich nar ucawszy násienia cieutae, toiest ziela swinia wesz zwanego, zmieszawszy zczemierzycą y mąką. Inne sekreta na myszow wygubienie opisałem tu w Ekonomice podtytułem, Fołwark, Dwor, traktuiąc o szpichlerzu. Mrowki oddalone mogą bydź od domostwa, od pasieki, zatkawszy ich meaty gnoiem wieprzowym, z uryną ludzką, albo oślą. Item nazbierawszy mrowek żywych, spalić ie, inne poydą precz według ksiąszki sekretow. Item weź ziela Lebiotki suchey, utrzy na subtelny proszek, y mieysce te gdzie maią gniazdo, posyp, na
Skrót tekstu: ChmielAteny_III
Strona: 456
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 3
Autor:
Benedykt Chmielowski
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1754
Data wydania (nie wcześniej niż):
1754
Data wydania (nie później niż):
1754
wspomniane jest tu w Ekonomice pod słowem Pole a literą P. tam cię odsyłam Czytelniku; tu jeszcze przydaję. Ze zboże od Ptastwa; Robaków będzie wolne, jeśli rzecznych raków przez dni dziesięć w wodzie pod słońcem zatchniętych, skropisz wodą. Item jeśli byś siał z skorupy żółwiej. Od wilków zaś, robaczków wszpichlerzu, może być konserwowane, albo w srodek sterty sypać żyto do żyta, pszenicę do pszenicy, albo szuflę czosnkiem nacierać dobrze, i ustawicznie zboże nią szuflować. Albo wziąć siarki, lagru, lub od śledzi rosołu, z czosnkiem to razem pomieszać, podłogę w szpichlerzu w zasiekach albo przerębach, i ściany smarować. Dobry
wspomniane iest tu w Ekonomice pod słowem Pole á literą P. tam cię odsyłam Czytelniku; tu ieszcze przydaię. Ze zboże od Ptastwa; Robakow będzie wolne, ieśli rzecznych rakow przez dni dziesięć w wodzie pod słońcem zatchniętych, skropisz wodą. Item ieśli byś siał z skorupy żołwiey. Od wilkow zaś, robaczkow wszpichlerzu, może bydź konserwowane, albo w srodek sterty sypać żyto do żyta, pszenicę do pszenicy, albo szuflę czosnkiem nacierać dobrze, y ustawicznie zboże nią szuflować. Albo wziąć siarki, lagru, lub od sledzi rosołu, z czosnkiem to razem pomieszać, podłogę w szpichlerzu w zasiekach albo przerębach, y sciany smarować. Dobry
Skrót tekstu: ChmielAteny_III
Strona: 495
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 3
Autor:
Benedykt Chmielowski
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1754
Data wydania (nie wcześniej niż):
1754
Data wydania (nie później niż):
1754
z skorupy żółwiej. Od wilków zaś, robaczków wszpichlerzu, może być konserwowane, albo w srodek sterty sypać żyto do żyta, pszenicę do pszenicy, albo szuflę czosnkiem nacierać dobrze, i ustawicznie zboże nią szuflować. Albo wziąć siarki, lagru, lub od śledzi rosołu, z czosnkiem to razem pomieszać, podłogę w szpichlerzu w zasiekach albo przerębach, i ściany smarować. Dobry na to piołun, Boże drzewko Uważać, i to, że Księżyc Regina Astrorum, ma większe swoje influencje w rzeczy ziemskie, niż inne astra, więcej ku płodowi pomaga niż samo słońce Princeps astrorum; gdyż Księżyc jest ciepły pomiarkowanie, bliżej krąży ziemi, wiele też
z skorupy żołwiey. Od wilkow zaś, robaczkow wszpichlerzu, może bydź konserwowane, albo w srodek sterty sypać żyto do żyta, pszenicę do pszenicy, albo szuflę czosnkiem nacierać dobrze, y ustawicznie zboże nią szuflować. Albo wziąć siarki, lagru, lub od sledzi rosołu, z czosnkiem to razem pomieszać, podłogę w szpichlerzu w zasiekach albo przerębach, y sciany smarować. Dobry na to piołun, Boże drzewko Uważać, y to, że Xiężyc Regina Astrorum, ma większe swoie influencye w rzeczy ziemskie, niż inne astra, więcey ku płodowi pomaga niż samo słońce Princeps astrorum; gdyż Xiężyc iest ciepły pomiarkowanie, bliżey krąży ziemi, wiele też
Skrót tekstu: ChmielAteny_III
Strona: 495
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 3
Autor:
Benedykt Chmielowski
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1754
Data wydania (nie wcześniej niż):
1754
Data wydania (nie później niż):
1754
dał zdrowie że mię przynim konserwuje i zaprowadzi szczęśliwie tam gdzie intendo.
Pojechałem pozegnawszy się a kazawszy za sobą przywozić necessaryia. Wyjechawszy w Pole wsiadłem na konia z kolaski i pobiezałem Ryścią obawiając się że by woda nie uciekała Zastałem jedni już poodkładali drudzy tez jeszcze czekali na leguminę kto niemiał gotowej wszpichlerzu że tedy moi chłopi niebyliby byli ledwie na Noc bo przecię mil 7. drogi dali mi Sąmsiedzi chłopów naładowałem w net dwie szkuty Trafty za powolej kazałem już bez siebie ładować.
W dzień Najświętszej Panny tedy Raniusienko pojechałem do Franciszkanów nająłem Mszą przed Z. Antoniem słuchałem jej. A tym
dał zdrowie że mię przynim konserwuie y zaprowadzi szczęsliwie tam gdzie intendo.
Poiechałęm pozegnawszy się a kazawszy za sobą przywozić necessaryia. Wyiechawszy w Pole wsiadłęm na konia z kolaski y pobiezałęm Ryscią obawiaiąc się że by woda nie uciekała Zastałęm iedni iuz poodkładali drudzy tez ieszcze czekali na leguminę kto niemiał gotowey wszpichlerzu że tedy moii chłopi niebyliby byli ledwie na Noc bo przecię mil 7. drogi dali mi Sąmsiedzi chłopow naładowałęm w net dwie szkuty Trafty za powoley kazałem iuz bez siebie ładować.
W dzien Nayswiętszey Panny tedy Raniusienko poiechałem do Franciszkanow naiąłem Mszą przed S. Antoniem słuchałęm iey. A tym
Skrót tekstu: PasPam
Strona: 280v
Tytuł:
Pamiętniki
Autor:
Jan Chryzostom Pasek
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
nieznany
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
pamiętniki
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
między 1656 a 1688
Data wydania (nie wcześniej niż):
1656
Data wydania (nie później niż):
1688
z Gumna. Groch za susza omłocić, ile na nasienie, bo kiedy zmięknieje, z pięknego byłby szpetny. Poślady osobno chować, i pod miarą na drób folwarczny udawać, według potrzeby i czasu dla wystarczenia do nowego. Przy mierze z bojowiska bywać; abo swego mieć wiernego dozorce. Przymiarki które się znajdują w szpichlerzu; wiernie rachować, i do regestru kłaść, i oddawać powinno. Z Pola zaraz zebrane te zboża trzeba wymłocić. Proso aby się nie zagrzało, Siemię Lnianie i Konopne aby nie niszczało, także i dla pospiechu robot koło przędziwa. Snop jaki ma być. Proba plonu jakim ma być sposobem czyniona. Stros polny.
z Gumna. Groch zá susza omłocić, ile ná náśienie, bo kiedy zmięknieie, z pięknego byłby szpetny. Poślády osobno chowáć, y pod miárą ná drob folwárczny vdawáć, według potrzeby y czásu dla wystárczenia do nowego. Przy mierze z boiowiská bywáć; ábo swego mieć wiernego dozorce. Przymiárki ktore się znáyduią w szpichlerzu; wiernie ráchowáć, y do regestru kłáść, y oddawáć powinno. Z Polá záraz zebráne te zbożá trzebá wymłoćić. Proso áby się nie zágrzało, Sięmię Lniánie y Konopne áby nie niszczáło, tákże y dla pospiechu robot koło przędźiwá. Snop iáki ma bydz. Probá plonu iákim ma bydz sposobem czyniona. Stros polny.
Skrót tekstu: HaurEk
Strona: 11
Tytuł:
OEkonomika ziemiańska
Autor:
Jakub Kazimierz Haur
Drukarnia:
Krzysztof Schedel
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
poradniki
Tematyka:
gospodarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1675
Data wydania (nie wcześniej niż):
1675
Data wydania (nie później niż):
1675
drugiego Perceptą, jako i Dystrybutą nie dysponował. Zboża wszelkie na z sypaniu często szuflować, ile w lecie kiedy zito na polu kwitnie. Miary dojrzeć, i pilnie się oto pytać trzeba jeśli większą na bojowisku nie mierzono zboża miarą, osobliwie młyńską, bo tam zwyczajna, ze jedną zawsze więcej nadmierza się miarką: w Szpichlerzu zaś mniejszym albo zwyczajnym dworskim wymierzają korcem. Myszy aby tak w domu jako i w polu nie szkodżyły, fus oliwny abo Olejowy, gęsty wlać na misę abo na jakie naczynie i w domu w nocy (tam gdzie się myszy znajdują) położyć, którego gdy skosztują zaraż na tymże pozdychają miejscu. Drugi sposób
drugiego Perceptą, iáko y Distributą nie disponował. Zbożá wszelkie ná z sypániu często szuflowáć, ile w lećie kiedy źyto ná polu kwitnie. Miáry doyrzeć, y pilnie się oto pytáć trzebá ieśli większą ná boiowisku nie mierzono zbożá miárą, osobliwie młynską, bo tám zwyczáyna, ze iedną záwsze więcey nádmierza się miárką: w Szpichlerzu záś mnieyszym álbo zwyczáynym dworskim wymierzáią korcem. Myszy áby ták w domu iáko y w polu nie szkodżiły, fus oliwny ábo Oleiowy, gęsty wlać ná misę ábo ná iákie naczynie y w domu w nocy (tám gdżie się myszy znáyduią) połozyć, ktorego gdy skosztuią záraż na tymże pozdychaią mieyscu. Drugi sposob
Skrót tekstu: HaurEk
Strona: 12
Tytuł:
OEkonomika ziemiańska
Autor:
Jakub Kazimierz Haur
Drukarnia:
Krzysztof Schedel
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
poradniki
Tematyka:
gospodarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1675
Data wydania (nie wcześniej niż):
1675
Data wydania (nie później niż):
1675
i sposobnego do doglądania statków. Burta, aby na ziemi nie była, ani od lodów podczas żymy nie szwankowała i wszytek sam statek, pilnie przestrzegać. O Wygubieniu Wołków Robaków. WOłki robaki tak nazwane, które się w zbożu lęgną, i ziarno psują, pilny mieć na to dozór, jeśliby się tak na szpichlerzu, gdy jest na ssypaniu zboże, jako też i statkach, znajdowały, tym wygubić może sposobem: szufle, gdy zboże szuflować będą, aby czosnkiem często nacierano, i jak najczęściej szuflowano. A jeśliby się gęste zalęzenie tego robactwa w zbozu znaj dowało; wziąć siarki, lagru, albo od śledzi rosołu, z
y sposobnego do doglądánia státkow. Burtá, áby ná źięmi nie byłá, áni od lodow podczás żimy nie szwánkowáłá y wszytek sam státek, pilnie przestrzegáć. O Wygubieniu Wołkow Robakow. WOłki robaki ták názwáne, ktore się w zbożu lęgną, y źiárno psuią, pilny mieć ná to dozor, ieśliby się ták ná szpichlerzu, gdy iest ná ssypániu zboże, iáko też y státkách, znáydowáły, tym wygubić może sposobem: szufle, gdy zboże szuflowáć będą, áby czosnkiem często náćierano, y iák nayczęśćiey szuflowáno. A ieśliby się gęste zálęzenie tego robáctwá w zbozu znay dowáło; wźiąć śiárki, lagru, álbo od śledźi rosołu, z
Skrót tekstu: HaurEk
Strona: 63
Tytuł:
OEkonomika ziemiańska
Autor:
Jakub Kazimierz Haur
Drukarnia:
Krzysztof Schedel
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
poradniki
Tematyka:
gospodarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1675
Data wydania (nie wcześniej niż):
1675
Data wydania (nie później niż):
1675
