drugi, trzeci, aż do ostatniego, po łacinie Commilito: Pocztowy, albo Poczetowy, po łacinie Turmalis, Poczet zaś Turma. Może się Pocztowy nazywać Vice Commilito, gdyż Pocztowy jest pół Towarzysza: Dobosz po łacinie Tympanista: Trębacz, po łacinie Tibicen. Klidt vulgo Gleyt po łacinie Acies in filum porrecta: Szwadron, Manipulus quadratâ formâ. Husarz, albo Usarz, którego Armatura Kiryś, Zbroja, Szabla, Kopia: Towarzysz Pancerny, Pancernik, od Pancerza, który najlepszy z Kolczugi Weneckiej, Karwasze Demeszkowe, Misiurka, Szabla, Dzida. Żołnierz służy Polski na Regestr, Funkcję, i na śmierć: Żołnierza napominają pod rygórem
drugi, trzeci, aż do ostatniego, po łacinie Commilito: Pocztowy, albo Poczetowy, po łacinie Turmalis, Poczet zaś Turma. Może się Pocztowy nazywać Vice Commilito, gdyż Pocztowy iest puł Towarzysza: Dobosz po łacinie Tympanista: Trębacz, po łacinie Tibicen. Klidt vulgo Gleyt po łacinie Acies in filum porrecta: Szwadron, Manipulus quadratâ formâ. Husarz, albo Usarz, ktorego Armatura Kiryś, Zbroia, Szabla, Kopia: Towarzysz Pancerny, Pancernik, od Pancerza, ktory naylepszy z Kolczugi Weneckiey, Karwasze Demeszkowe, Misiurka, Szabla, Dzida. Zołnierz służy Polski na Regestr, Funkcyę, y na śmierć: Zołnierza napominaią pod rygorem
Skrót tekstu: ChmielAteny_I
Strona: 82
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 1
Autor:
Benedykt Chmielowski
Drukarnia:
J.K.M. Collegium Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1755
Data wydania (nie wcześniej niż):
1755
Data wydania (nie później niż):
1755
regularnej. Notandum i to, ze każda w szyku część Wojska, ma swoje własne denominacją. Ordo, Ordynek, część długo rozciągniona, i jest pewna liczba żołnierza, alias Glid z Niemieeka, po Francusku Fil. po Włosku Filo. Ten Glid jeden, jest Frontalis, albo Czołowy. Drugi Bokowy. Manipulus jest Szwadron, z Włoskiego Skwadra, albo Sqwadrona, z Francuskie go Esquadren, w rzeczy samej, jest liczba Żołnierzów w doskonały Kwadrat, albo w Rektanguł, alias podługowaty Kwadrat uszykowanego, postawiona.
ACIES jest Szyk Wojska z wielu Szwadronów uformowany, dopiero opisanych, sigury pro libitu Hetmana, to triangularnej, to kwadratowej, to wielu
regularney. Notandum y to, ze każda w szyku część Woyska, ma swoie własne denominacyą. Ordo, Ordynek, część długo rozciągniona, y iest pewna liczba żołnierza, alias Glid z Niemieeka, po Francusku Fil. po Włosku Filo. Ten Glid ieden, iest Frontalis, albo Czołowy. Drvgi Bokowy. Manipulus iest Szwadron, z Włoskiego Skwadra, albo Sqwadrona, z Francuskie go Esquadren, w rzeczy samey, iest liczba Zołnierzow w doskonały Kwadrat, albo w Rektanguł, alias podługowaty Kwadrat uszykowanego, postawioná.
ACIES iest Szyk Woyska z wielu Szwadronow uformowany, dopiero opisanych, sigury pro libitu Hetmana, to triangularney, to kwadratowey, to wielu
Skrót tekstu: ChmielAteny_I
Strona: 341
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 1
Autor:
Benedykt Chmielowski
Drukarnia:
J.K.M. Collegium Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1755
Data wydania (nie wcześniej niż):
1755
Data wydania (nie później niż):
1755
, na 10 części dzielona była: Które części zwano Manipulos, albo Roty; a te Manipuli, albo Roty dzieliły się na COHORTES, alias na Chorągwie, a z Chorągwi formowała się Legio, in Legione było Centurias, albo Sotców 60, Manipulos albo Rot 30, Cohortes 10.
MANIPULUS tedy albo Phalanx, vulgo Szwadron, z Włoskiego Squadrone, w Wojsku Rzymkim była pewna i znaczna dywizja Wojska, pod jednym znakiem i Komendą idąca, który znak był Siana Snopek na Kopii wysokiej, i stąd od Snopka tego, taż dywizja nazwana Minipulus a z pod tej dywizyj Ludzie Manipularos, tojest jednego znaku, oczym Owidiusz in Fastis,
, na 10 części dzielona była: Ktore części zwano Manipulos, álbo Roty; a te Manipuli, albo Roty dzieliły się ná COHORTES, alias na Chorągwie, a z Chorągwi formowała się Legio, in Legione było Centurias, albo Sotcow 60, Manipulos álbo Rot 30, Cohortes 10.
MANIPULUS tedy albo Phalanx, vulgo Szwadron, z Włoskiego Squadrone, w Woysku Rzymkim była pewna y znaczna diwizya Woyska, pod iednym znakiem y Kommendą idąca, ktory znak był Siana Snopek na Kopii wysokiey, y ztąd od Snopka tego, taż diwizya nazwana Minipulus a z pod tey diwizyi Ludzie Manipularos, toiest iednego znaku, oczym Owidiusz in Fastis,
Skrót tekstu: ChmielAteny_I
Strona: 459
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 1
Autor:
Benedykt Chmielowski
Drukarnia:
J.K.M. Collegium Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1755
Data wydania (nie wcześniej niż):
1755
Data wydania (nie później niż):
1755
Murus. Tacitus ją nazwał Numerum, a lepiej by Humerum. Paulus Diaconus Historyk Virtutes . Chorągiew w sobie zawiera Manipulos 3.
TURMA Poczet, imię mając od słowa terna, że Rżymianie olim na trzy Tribus albo Clases i Pokolenia byli podzieleni, z których po 10 Kawaleryj Romulus brał na Wojnę. TURMA tedy albo Szwadron służy Kawaleryj, CATERVA Pułk, Rota, termin Piechocie służący.
CASTRA niby Casta, Obóz, że u Rzymianów i Zonom w Obożye znajdować się nie godziło. Znaczy całe Wojsko na jakim obłokowane miejscu, a gdy idzie, zowie się EXERCITUS ab Exercitio, że tam się w męstwie i sztukach Wojennych eksercytują: inaczej tytułuje
Murus. Tacitus ią nazwał Numerum, a lepiey by Humerum. Paulus Diaconus Historyk Virtutes . Chorągiew w sobie zawiera Manipulos 3.
TURMA Poczet, imie maiąc od słowa terna, że Rżymianie olim na trzy Tribus albo Clases y Pokolenia byli podzieleni, z ktorych po 10 Kawaleryi Romulus brał na Woynę. TURMA tedy albo Szwadron służy Kawaleryi, CATERVA Pułk, Rota, termin Piechocie służący.
CASTRA niby Casta, Oboz, że u Rzymianow y Zonom w Obożie znaydowáć się nie godziło. Znaczy całe Woysko na iakim oblokowane miescu, a gdy idzie, zowie się EXERCITUS ab Exercitio, że tam się w męstwie y sztukach Woiennych exercytuią: inaczey tytułuie
Skrót tekstu: ChmielAteny_I
Strona: 460
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 1
Autor:
Benedykt Chmielowski
Drukarnia:
J.K.M. Collegium Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1755
Data wydania (nie wcześniej niż):
1755
Data wydania (nie później niż):
1755
z nami dyskursa mądre i polityczne.
Co do wjazdu tegoż posła: Miał król dwa regimenta konne saskie z sobą, które obozem pod Wschową stały. Te tedy asystowały wjeżdżającemu posłowi tureckiemu, przy tym wielka kalwakata z rycerstwa polskiego. Poseł z sekretarzem swoim i innymi Turkami na końcu jechał i za nim szedł jeszcze jeden szwadron Sasów. Siedział poseł na koniu kasztanowatym hetmańskim, barzo pięknym. Gdy wszedł do sali, gdzie było senatus consilium, zastał króla na tronie siedzącego i senatorów siedzących w czapkach, którzy za przyjściem tegoż posła trochę powstali, a potem dano posłowi wezgłowie aksamitne, pąsowe, galonowane, na którym on, wprzód trochę skłoniwszy
z nami dyskursa mądre i polityczne.
Co do wjazdu tegoż posła: Miał król dwa regimenta konne saskie z sobą, które obozem pod Wschową stały. Te tedy asystowały wjeżdżającemu posłowi tureckiemu, przy tym wielka kalwakata z rycerstwa polskiego. Poseł z sekretarzem swoim i innymi Turkami na końcu jechał i za nim szedł jeszcze jeden szwadron Sasów. Siedział poseł na koniu kasztanowatym hetmańskim, barzo pięknym. Gdy wszedł do sali, gdzie było senatus consilium, zastał króla na tronie siedzącego i senatorów siedzących w czapkach, którzy za przyjściem tegoż posła trochę powstali, a potem dano posłowi wezgłowie aksamitne, pąsowe, galonowane, na którym on, wprzód trochę skłoniwszy
Skrót tekstu: MatDiar
Strona: 532
Tytuł:
Diariusz życia mego, t. I
Autor:
Marcin Matuszewicz
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
ziemie Wielkiego Księstwa Litewskiego
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
pamiętniki
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
między 1754 a 1765
Data wydania (nie wcześniej niż):
1754
Data wydania (nie później niż):
1765
Tekst uwspółcześniony:
tak
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Bohdan Królikowski
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Warszawa
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Państwowy Instytut Wydawniczy
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1986
Akademika Szkół Rosieńskich, z kąd udawszy się przez Miasto do Kościoła Farnego Ichmć XX. Dominika- nów, udrzwi Kościelnych był powitany przez Ichmć XX. Krzymowskiego i Mickiewicza Kanoników Katerdlanych Żmudzkich umyślnie na ten Akt od Imci X. Łopacińskiego Biskupa Żmudzkiego zesłanych, który dla znacznej słabości zdrowia był nie przytomny: do wjazdu asystował Liczny Szwadron Hussaryj Węgierskiej, i Chorągiew Ułanów. Pod czas Te DEUM Laudamus dawno ognia z armat, a za zakończeniem nabożeństwa Im P. Starosta udał się in Comitatu Imci P. Kasztelana, Urzędników, i wszytkich przytomnych do Kaplicy, gdzie po uczynionej przedmowie przez Imci P. Billewicza Prezesa Ziemstwa Repartycyj Rósieńskiej przystąpił do wykonania zwykłego juramentu
Akademika Szkoł Rośieńskich, z kąd udawszy śię przez Miasto do Kościoła Farnego Ichmć XX. Dominika- nów, udrzwi Kośćielnych był powitany przez Ichmć XX. Krzymowskiego i Mickiewicza Kanoników Katerdlanych Zmudzkich umyślnie na ten Akt od Imci X. Łopacińskiego Biskupa Zmudzkiego zesłanych, który dla znaczney słabośći zdrowia był nie przytomny: do wiazdu assystował Liczny Szwadron Hussaryi Węgierskiey, i Chorągiew Ułanów. Pod czas Te DEUM Laudamus dawno ognia z armat, a za zakończeniem nabożeństwa Im P. Starosta udał śię in Comitatu Imci P. Kasztelana, Urzędników, i wszytkich przytomnych do Kaplicy, gdzie po ucżynioney przedmowie przez Imci P. Billewicza Prezesa Ziemstwa Repartycyi Róśieńskiey przystąpił do wykonania zwykłego iuramentu
Skrót tekstu: GazWil_1766_24
Strona: 2
Tytuł:
Gazety Wileńskie
Autor:
Anonim
Drukarnia:
Drukarnia Akademicka
Miejsce wydania:
Wilno
Region:
ziemie Wielkiego Księstwa Litewskiego
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
wiadomości prasowe i druki ulotne
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1766
Data wydania (nie wcześniej niż):
1766
Data wydania (nie później niż):
1766
