z granic aż do Kowna. Pod Kownem a alias Dorsuniszkami książę Wiśniowieeki hetman polny wielkiego księstwa litewskiego także ich aggressus, aż do Wilna na sobie przyprowadził.
Tu w Wilnie złączył się ip. wojewoda wileński z szwedzkiemi wojskami, gdy data sibi protectione od króla szwedzkiego, virtute niedotrzymanego przez republikantów traktatu.
W Wilnie gdy wojsko szwedzkie na Snipiszkach stało, od wojska litewskiego prima die Resurectionis Christi Domini, w obiadową godzinę modo stratagemmatico, podjazd trzech tysięcy pod komendą ip. Pocieja strażnika w. księstwa lit. wpadł w miasto, warty szwedzkie wyciął i siła po ulicach i kamienicach będących szwedów. Do sprawy jak prędko przyszły wojska szwedzkie, dali repressalia i
z granic aż do Kowna. Pod Kownem a alias Dorsuniszkami książę Wiśniowieeki hetman polny wielkiego księstwa litewskiego także ich aggressus, aż do Wilna na sobie przyprowadził.
Tu w Wilnie złączył się jp. wojewoda wileński z szwedzkiemi wojskami, gdy data sibi protectione od króla szwedzkiego, virtute niedotrzymanego przez republikantów traktatu.
W Wilnie gdy wojsko szwedzkie na Snipiszkach stało, od wojska litewskiego prima die Resurectionis Christi Domini, w obiadową godzinę modo stratagemmatico, podjazd trzech tysięcy pod komendą jp. Pocieja strażnika w. księstwa lit. wpadł w miasto, warty szwedzkie wyciął i siła po ulicach i kamienicach będących szwedów. Do sprawy jak prędko przyszły wojska szwedzkie, dali repressalia i
Skrót tekstu: ZawiszaPam
Strona: 212
Tytuł:
Pamiętniki
Autor:
Krzysztof Zawisza
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
ziemie Wielkiego Księstwa Litewskiego
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
pamiętniki
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
między 1715 a 1717
Data wydania (nie wcześniej niż):
1715
Data wydania (nie później niż):
1717
Tekst uwspółcześniony:
tak
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Julian Bartoszewicz
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Warszawa
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Jan Zawisza
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1862
wieszano, zabijano, ćwiertowano i wsi więcej sta spalono. Przez Podlasie mimo Tykocin aż do Grodna nagły i bardzo ludziom a zwłaszcza piechotom przykry miał.
W Grodnie w sześciuset kawalerii sam swą osobą kroi szwedzki most odebrał, z miasta sześć pułków moskiewskich wypędził. Sam car i Mężyków kilką godzin stamtąd umknęli. Spodziewało się wojsko szwedzkie po tak przeciągłym marszu wypocząć, w pola wyszedłszy grodzieńskie, ale się omyliło, bo tylko dwa dni w Grodnie król wypocząwszy, wciąż za nieprzyjacielem z wojskami poszedł, doganiając urywał, i oparł się za uciekającemi aż w kraju oszmiańskim, wprzódy w Smorgoniach, potem w Radoszkowiczach mając haup kwaterę.
Moskwa wszystka poszła aż za
wieszano, zabijano, ćwiertowano i wsi więcéj sta spalono. Przez Podlasie mimo Tykocin aż do Grodna nagły i bardzo ludziom a zwłaszcza piechotom przykry miał.
W Grodnie w sześciuset kawaleryi sam swą osobą kroi szwedzki most odebrał, z miasta sześć pułków moskiewskich wypędził. Sam car i Mężyków kilką godzin ztamtąd umknęli. Spodziewało się wojsko szwedzkie po tak przeciągłym marszu wypocząć, w pola wyszedłszy grodzieńskie, ale się omyliło, bo tylko dwa dni w Grodnie król wypocząwszy, wciąż za nieprzyjacielem z wojskami poszedł, doganiając urywał, i oparł się za uciekającemi aż w kraju oszmiańskim, wprzódy w Smorgoniach, potém w Radoszkowiczach mając haup kwaterę.
Moskwa wszystka poszła aż za
Skrót tekstu: ZawiszaPam
Strona: 258
Tytuł:
Pamiętniki
Autor:
Krzysztof Zawisza
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
ziemie Wielkiego Księstwa Litewskiego
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
pamiętniki
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
między 1715 a 1717
Data wydania (nie wcześniej niż):
1715
Data wydania (nie później niż):
1717
Tekst uwspółcześniony:
tak
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Julian Bartoszewicz
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Warszawa
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Jan Zawisza
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1862
percepty w jednym roku wy- kalkulowano. Oprócz tego zboża, które z Litwy do Królewca i Rygi frieruje Litwa. Bo w tych portach czasem liczba statków na 2000. wyniesie. Zgoła tyle ma chleba, że dalszych niezasiągając czasów, od roku 1701. do roku 1718. oprócz koronnego i Litewskiego wojska, Saskie, Szwedzkie, z Laponami i Finami, Moskiewskie z Kozakami Zaporoskiemi, Duńskiemi, Tatarami Kałmukami, nie na dwakroć sto tysięcy wojska przez tyle lat wyżywiła. Choć więcej jak przez 10 lat na tenczas powietrze do seminacyj przeszkodą było. A przytym i cudzym jeszcze krajom chleba użyczała Polska. Zygmunt I. gdy zakazał wywozić zboża czy
percepty w iednym roku wy- kalkulowano. Oprocz tego zboża, ktore z Litwy do Krolewcá y Rygi fryeruie Litwa. Bo w tych portach czasem liczbá statkow na 2000. wyniesie. Zgoła tyle má chlebá, że dalszych niezasiągáiąc czasow, od roku 1701. do roku 1718. oprocz koronnego y Litewskiego woyská, Sáskie, Szwedzkie, z Láponámi y Finámi, Moskiewskie z Kozakami Zaporoskiemi, Duńskiemi, Tatarami Káłmukami, nie ná dwakroć sto tysięcy woyská przez tyle lat wyżywiła. Choć więcey iák przez 10 lát ná tenczás powietrze do seminacyi przeszkodą było. A przytym y cudzym ięszcze kraiom chlebá użyczałá Polská. Zygmunt I. gdy zakázał wywozić zboża czy
Skrót tekstu: BystrzInfGeogr
Strona: H
Tytuł:
Informacja geograficzna
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Drukarnia:
Drukarnia lubelska Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
Piechotę ordynował aby do Batów i Promów wnocy wsiadali i czekali na Ordynans, a małemy Bacikowi kazał się zatrzymać dla Osoby swojej.
Dnia 9. Iulii rano jak tylko dzień nastał o trzeciej godzinakazał kilkunastu Batom się ruszyć, i tam i tam po Rzece Dźwinie jeździć, aby Nieprzyjaciel niemiarkował, na którym miejscu Wojsko Szwedzkie wysiadać miało. Przytym i same Niebo po Uśmierzeniu onych strasznych Grzmotów i Szturmów, posłuzyło Szwedom śliczną pogodą i wiatrem sposobnym, tym czasem i drugie Wojsko przyblizało się cicho i wdobrym porządku do Rzęki Dźwiny pod jednym Dworem nad Rzeką Dźwiną Myllerhów i na Ostrowiu Fosenholm, które to Miejsce wyż rzeczony I. M.
Piechotę ordinował áby do Batow y Promow wnocy wsiadáli y czekáli ná Ordináns, á máłęmy Bacikowi kázał się zátrzymác dla Osoby swoiey.
Dniá 9. Iulii ráno iák tylko dzien nástał o trzeciey godzinakázał kilkunástu Batom się ruszyć, y tám y tám po Rzece Dzwinie iezdzić, áby Nieprzyiaciel niemiárkował, ná ktorym mieyscu Woysko Szweckie wysiádáć miáło. Przytym y same Niebo po Usmierzęniu onych strasznych Grzmotow y Szturmow, posłuzyło Szwedom śliczną pogodą y wiatrem sposobnym, tym czasem y drugie Woysko przyblizáło się cicho y wdobrym porządku do Rzęki Dzwiny pod iednym Dworem nád Rzeką Dzwiną Myllerhow y ná Ostrowiu Fossenholm, ktore to Mieysce wyż rzeczony I. M.
Skrót tekstu: RelRyg
Strona: 2
Tytuł:
Krótka a prawdziwa relacja o akcji wojennej [...] pod Rygą
Autor:
Anonim
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
nieznany
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
wiadomości prasowe i druki ulotne
Gatunek:
relacje
Tematyka:
wojskowość
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1701
Data wydania (nie wcześniej niż):
1701
Data wydania (nie później niż):
1701
sobie, z Kluczami do Pana Generała Majora i oddał mu Klucze, które on odebrawszy zaraz Zamek Ludem Szwedzkim osadził, Żołnierzom bez bronnym pozwolił aby do Kwatyr swych poszli. Tamże w Zamku znaleźli Szwedzi magnam qvantitatem Mąki i inszych Żywności, jako to Mięsiwa, słoniny, krup, Grochów, i Masła tak że całe Wojsko Szwedzkie aż do Bożego Narodzenia Subsistere może. Było też tam bardzo siła sukna i gotowych sukien najmniej na siedm albo ośm tysięcy Żołnierza, tudzież było bardzo siła Muszkietów krzosowych i Pistoletów. Mieszczanom Mitawskim przykazał Pan Generał Major Imieniem Króla I. M. aby wszystkie u siebie wschowaniu majiące lub Saskie lub Moskiewskie rzeczy, powydawali co wszyscy
sobie, z Kluczámi do Páná Generałá Májorá y oddał mu Klucze, ktore on odebrawszy záraz Zamek Ludem Szweckim osádził, Zołnierzom bez bronnym pozwolił áby do Kwátyr swych poszli. Támze w Zámku ználezli Szwedzi magnam qvantitatem Mąki y inszych Zywnosci, iáko to Mięsiwá, słoniny, krup, Grochow, y Másłá ták że cáłe Woysko Szweckie áż do Bożego Národzęnia Subsistere może. Było też tám bárdzo siłá sukna y gotowych sukien naymniey ná siedm álbo osm tysięcy Zołnierzá, tudziesz było bárdzo siłá Muszkietow krzosowych y Pistoletow. Mieszczánom Mitáwskim przykázał Pan Generał Máior Imięniem Krolá I. M. áby wszystkie u siebie wschowániu máiiące lub Sáskie lub Moskiewskie rzeczy, powydáwáli co wszyscy
Skrót tekstu: RelRyg
Strona: 7
Tytuł:
Krótka a prawdziwa relacja o akcji wojennej [...] pod Rygą
Autor:
Anonim
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
nieznany
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
wiadomości prasowe i druki ulotne
Gatunek:
relacje
Tematyka:
wojskowość
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1701
Data wydania (nie wcześniej niż):
1701
Data wydania (nie później niż):
1701
Wyspy Fero lubo przyleglejsze są Norwegii, należą jednak do Danii. Kapy czyli góry nad morzem znakomitsze są te: a. Kap Nord. b. Nord Kin. c. Kap-Nez na południe Norwegii. P. Jakie są granice Norwegii, tudzież długość i szerokoić jej jaka? O. Na Wschód ma A. Królestwo Szwedzkie. Na Południe ma B. Odnogę morską nazwaną Szager-Rak które zamyka morze Północne, gdzie Jutlandia wzdłuż jako Połwysep pomyka się. Na Zachód oblewa ją C. Morze Północne. Na Północ ma D. Morze Lodowate. Długość Norwegii od Wschodu do Zachodu będzie około pięćdziesiąt mil Niemieckich wynosiła. Szerokość według Geografów od Południa do Północy
Wyspy Fero lubo przylegleysze są Norwegii, należą iednak do Danii. Kapy czyli gory nad morzem znakomitsze są te: a. Kap Nord. b. Nord Kin. c. Kap-Nez na południe Norwegii. P. Jakie są granice Norwegii, tudzież długość y szerokoić iey iaka? O. Na Wschod ma A. Krolestwo Szwedzkie. Na Południe ma B. Odnogę morską nazwaną Szager-Rak ktore zamyka morze Połnocne, gdzie Jutlandia wzdłuż iako Połwysep pomyka się. Na Zachod oblewa ią C. Morze Połnocne. Na Połnoc ma D. Morze Lodowate. Długość Norwegii od Wschodu do Zachodu będzie około pięćdziesiąt mil Niemieckich wynosiła. Szerokość według Geografow od Południa do Połnocy
Skrót tekstu: SzybAtlas
Strona: 95
Tytuł:
Atlas dziecinny
Autor:
Dominik Szybiński
Drukarnia:
Michał Groell
Miejsce wydania:
Warszawa
Region:
Mazowsze
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
astronomia, geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1772
Data wydania (nie wcześniej niż):
1772
Data wydania (nie później niż):
1772
situm. Nie mniej też forteca obronna i porządna, jako w żołnierza, tak też i w opatrzność co należy do municjej.
Miasto barzo ludne, jako w różnych nacji ludzi i we wszytką mieszkającym ludziom wygodę abundans, ponieważ cincta różnemi państwy. Z jednej strony bliskie duńskiemu państwu, z drugiej niedaleko Holandii, szwedzkie też państwo nieodległe, tu też pod bokiem Prusy; owo zgoła wszytkich postronnych towarów mogą mieć copiam i łacny na wszytko odbyt, przez co też nieubogie miasto i w dobrym porządku.
Dnia 26 Septembris. Po południu ruszyłem się pocztą ku Berlinowi, kędy się i dniem i nocą, nic nie odpoczywając, jedzie,
situm. Nie mniej też forteca obronna i porządna, jako w żołnierza, tak też i w opatrzność co należy do municjej.
Miasto barzo ludne, jako w różnych nacji ludzi i we wszytką mieszkającym ludziom wygodę abundans, ponieważ cincta różnemi państwy. Z jednej strony bliskie duńskiemu państwu, z drugiej niedaleko Holandiej, szwedzkie też państwo nieodległe, tu też pod bokiem Prusy; owo zgoła wszytkich postronnych towarów mogą mieć copiam i łacny na wszytko odbyt, przez co też nieubogie miasto i w dobrym porządku.
Dnia 26 Septembris. Po południu ruszyłem się pocztą ku Berlinowi, kędy się i dniem i nocą, nic nie odpoczywając, jedzie,
Skrót tekstu: BillTDiar
Strona: 316
Tytuł:
Diariusz peregrynacji po Europie
Autor:
Teodor Billewicz
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
nieznany
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
opisy podróży, pamiętniki
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
między 1677 a 1678
Data wydania (nie wcześniej niż):
1677
Data wydania (nie później niż):
1678
Tekst uwspółcześniony:
tak
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Marek Kunicki-Goldfinger
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Warszawa
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Biblioteka Narodowa
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
2004
, Imię Chomętowskiego mówię Stanisława, Mazowieckiego Księstwa Generalna klawa, I Wojewodzki honor, pod którego pieczą, Ten zdolny, by utrzymał Polskę tą odsieczą. Czy na pańskiej urodzie, czy gładkiej wymowie, Cz[...] na sercu odważnym mu schodzi? czy głowie Wielkim równej imprezom? wtych oczach się działo, Jako przed Marsem jego Szwedzkie wojsko drzżało. Wie Malbork, Częstochowa, świętokrzyskie skały, Jako od szabli jego posoką się zlały Podległe sobie pola. lecz minąwszy czasy Przeszłe, kto Turczynowi świeżo zaległ pasy? Gdy poganin swe wojska pod nasz bok wyprawił; On, jako Wódz, pierwszy swe piersi na szańc stawił, Komendując po ten czas Poslkiemi szykami
, Imie Chomętowskiego mowię Stánisłáwá, Mázowieckiego Xięstwá Generalna klawa, I Wojewodzki honor, pod ktorego pieczą, Ten zdolny, by utrzymał Polskę tą odsieczą. Czy ná páńskiey urodźie, czy głádkiey wymowie, Cz[...] ná sercu odważnym mu schodźi? czy głowie Wielkim rowney imprezom? wtych oczách się dziáło, Jáko przed Mársem iego Szwedzkie woysko drzżało. Wie Málbork, Częstochowa, świętokrzyskie skáły, Jáko od szábli iego posoką się zlały Podległe sobie pola. lecz minąwszy czásy Przeszłe, kto Turczynowi świeżo zaległ pásy? Gdy pogánin swe woyska pod nász bok wypráwił; On, iáko Wodz, pierwszy swe pierśi ná szańc stáwił, Kommenduiąc po ten czás Poslkiemi szykámi
Skrót tekstu: GośPos
Strona: 29
Tytuł:
Poselstwo wielkie [...] Stanisława Chomentowskiego [...] od Augusta II [...] do Achmeta IV
Autor:
Franciszek Gościecki
Drukarnia:
Collegium Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
wiersz
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
relacje
Tematyka:
egzotyka, polityka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1732
Data wydania (nie wcześniej niż):
1732
Data wydania (nie później niż):
1732
nostris nuperis motibus nie pomału się interesowała/ i po dziśdzień interesuje/ tak przez się officijs, jako przez Ordę armis. Sprawa z Kurfirsztem Brandenburgskim z strony Elbinga zostawa do tego czasu nie skończona: Decyzja odłożona jest na przyszły Sejm. Interim będzie w Elblągu Polskie Praesidium,a w Brunsberku Brandenburgskie. Merkuriusz Polski,
Królestwo Szwedzkie/ po ostatnim Pokoju w Oliwie/ i pod Kopenhagen zawartym/ tylko z Moskwicinem ma wojnę/ z którym przyszło było do Traktatów bez efektu jednak; Chciała abowiem Moskwa Traktować tylko o postanowieniu granic/ i o Pokoju wiecznym; ale Szwedzi zacząć Traktaty chcieli od powrócenia Miast i Fortec/ i od nagrody szkód przez wojnę podjętych
nostris nuperis motibus nie pomáłu sie interessowáłá/ y po dźiśdźień interessuie/ ták przez się officijs, iáko przez Ordę armis. Sprawa z Kurfirsztem Brandeburgskim z strony Elbinga zostawa do tego cżasu nie skońcżona: Decyzya odłożona iest na przyszły Seym. Interim będźie w Elbiągu Polskie Praesidium,á w Brunsberku Brandeburgskie. Merkuryusz Polski,
KRolestwo Szwedzkie/ po ostátnim Pokoiu w Oliwie/ y pod Kopenhagen záwártym/ tylko z Moskwićinem ma woynę/ z ktorym przyszło było do Tráktatow bez effektu iednák; Chćiáłá ábowiem Moskwá Tráktowáć tylko o postánowieniu gránic/ y o Pokoiu wiecżnym; ále Szwedźi zácżąć Tráktaty chćieli od powrocenia Miast y Fortec/ y od nagrody szkod przez woynę podiętych
Skrót tekstu: MerkPol
Strona: 10
Tytuł:
Merkuriusz polski ordynaryjny
Autor:
Anonim
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
wiadomości prasowe i druki ulotne
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1661
Data wydania (nie wcześniej niż):
1661
Data wydania (nie później niż):
1661
Dopieroż jeżeli Religią weźmiesz ad trutinam, tu Christianissimi uznasz sedem: Tu Kościołów, Fortec, Miast mocnych i pięknych będziesz admirował splendorem.
EUROPA inkluduje w sobie trzy IMPERIA,to jest RZYMSKONIEMIECKIE, RosyjSKIE, TURECKIE: KrólESTW 14. to jest, HISZPAŃSKIE,LUZYTAŃSKIE, FRANCUSKIE,Niemieckie, Wielkiej Brytanii, Duńskie, Szwedzkie, Pruskie nowo erygowane, POLSKIE, Czeskie, Węgierskie, Neapolitańskie, Sicilijskie, Sardyńskie. A rozbierając strictiùs, więcej się znajdzie; bo w samej Wielkiej Brytanii zawiera się trzy KrólESTW, Angielskie, Hibernii, i Szkocyj: pod Francuskiego Królestwa imieniem inkluduje się Królestwo Nawaryj; pod Koroną Duńską, Korona Norwegii. etc.
Dopieroż ieżeli Religią weźmiesz ad trutinam, tu Christianissimi uznasz sedem: Tu Kościołow, Fortec, Miast mocnych y pięknych będźiesz admirował splendorem.
EUROPA inkluduie w sobie trzy IMPERIA,to iest RZYMSKONIEMIECKIE, ROSSYISKIE, TURECKIE: KROLESTW 14. to iest, HISZPANSKIE,LUZYTANSKIE, FRANCUSKIE,Niemieckie, Wielkiey Brytannii, Duńskie, Szwedzkie, Pruskie nowo erigowane, POLSKIE, Czeskie, Węgierskie, Neapolitańskie, Siciliyskie, Sardyńskie. A rozbieráiąc strictiùs, więcey się znaydźie; bo w samey Wielkiey Brytannii záwiera się trzy KROLESTW, Angielskie, Hibernii, y Szkocyi: pod Fráncuskiego Krolestwa imieniem inkluduie się Krolestwo Náwaryi; pod Koroną Duńską, Koroná Norwegii. etc.
Skrót tekstu: ChmielAteny_II
Strona: 15
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 2
Autor:
Benedykt Chmielowski
Drukarnia:
J.K.M. Collegium Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1746
Data wydania (nie wcześniej niż):
1746
Data wydania (nie później niż):
1746
